Katalog

14 RESİM terk ederek onunla birlikte Fransa'ya kaçması, dargörüşlü ailcsinin dayattığı sınırlamalardan kurtulmasını, sanatsal ve cinscl özgürlüğünü kazanmasını kolaylaştırmıştı. Sözü edilen portredeki donmuş beyaz atın Ernst'u tanımadan önceki haliyle Carrington'ı sımgelediği, şamanın ise elindeki fcneriyle ona ışık tuttuğu ve yol gösterdiği ileri sürülebilinir. Aynca, Carrington'ın şamana (Ernst'e) giydirdiği kırmızi kürk manto soğuk coğrafyada yumuşaklık ve ilıklı yaratmaktadır. Beri yandan, Emst özyaşam notlannda 1914'te öldüğünü ve dört yıl sonra çağının tnitlerini açıklamayı amaçlayan bir genç adam olarak yeniden doğduğunu yazmışti. Karşıtların uyum olarak bedenleşmeden önce, androjen varlık için ölüm kaçınılmazdır. Benzer bir ölümyeniden doğum süreci şaman açısından da geçerlidir. Dahası, şamanın androjen olduğuna ve bu çift cinsiyctlilığinden dolayi doğaüstü güçlerlc donatıldığına inanılır. Gerçeküstücülcr gıbı devrimci bir sanat çevresinde yaşanmış olması Ernst ve Carrington ilişkisini olumlu ve olumsuz birkaç yönde etkilemiştir. Son yıllarda feminist eleştiri, ikiyüzlü vc çiftc standartlı burjuva ahlak değerlerine kafa tutan sanat 194042. Yağmurun Ardmdan Avrupa (Detay) çevrelerinde dahi kadın sanatçılann, kendilerine yüklenen belırli misyon ve roller nenngton'ın alterego'su olduğu söylenebilinir. deniyle, gerçek anlamda özgürleşemedikleriNitekim, Marine Werner'in 1987 yılında ni ve yaratıcılıklarının engellendiğini ileri kendisiyle yapmış olduğu söyleşide, küçük sürmektedir. Belirli ölçüde haklılık payı taşıbir kız çocuğuyken ata dönüşmek ıstedigini yan bu tür suçlamalar gerçeküstücülere de belirtiyordu: "At olmak sanki bana başka tür yöneltilmiştir. Gerçeküstücüler, aralanna kabirenerji verecekti." tılan ya da yakın çevrelerinde bulunan kadın sanatçılan, "çocuk kadın" (femmeenfant) Kanat çırpmaların gizi veya "yan kaçık esin perileri" olarak görüBazen "ru/.gânn gelını" olarak da anılan yorlardı. Açıktır ki, gerçeküstücü çevredeki vahşi atın Carrington'ın altcrego'su sayılakadınlar böylesi bir kavrayıştan hayli tedir bileceğini bclirtmiştim. Iki sanatınınbirdiğer ginlik duyuyorlardı. Çünkü, onlar da birer saortak imgesi kuşun da Ernst'un alterego'su natçı olarak olgunlaşmak ve yaratmak isti olduğu söylenebilinir. Ernst'un Loplop adını yorlardı. Bu nedenle, yalnızca gerçeküstücüverdiği bu kuş bazen kırlangıç, kimi zaman lerin onlara yakıştırdığı "çocuk kadın" ya da da kartal olarak resmedilmiştir. (Cinsi ve şek"yan kaçık esin perisi" rollerini değil, genelli ne olursa olsun o, bütün kuşlar için "en olade batı kültürünün yüzyıllar boyu yükleye ğanüstü olanı"dır). Ernst, Loplop'un ilk kageldiği bakirc, iffetli kadın, ana ve fahişe mis nat çırpmalannı özyaşam notlannda şöyle diyonlannı da yadsıdılar. Okült ve simyadaki güçlü kadın ve yaratıcılik simgelerine, mitolojik savaşçı tannçalarayöneldilcr. Carrington'ın I937'de, yani Ernst ile tanıştığı yıl yapmış olduğu Kadın ve Kuş adlı resimde phallus biçimli bir at göze çarpar. 1938 yılında Korku Evi başlığı altında yayımlanan öyküîerinde münzevi anlatıcıkadına gizemli bir dünyada yolunu bulmada yardımcı olan, ruhsal rehberlik yapan beyaz bir at vardır. Carrington'ın öykü ve resimlerinde sık sık başvurduğu Kelt efsanelerinde, şamanizmde atın kutsal sayıldığı bilinmektedir. Bunun yanı sıra, Carrington için vahşi at, toplumsal baskılara ve cinsel sınırlamalara başkaldıran bağımsız kadınla özdeşleşmişti. Daha açık bir anlatımla dile gctinldiğindc, vahşi atın Carle getirıyor: "Cocukluk yıllarının en lyı dostlanndan bırı olan akıllı, içten vc sadakatlı pembe kuyruklu ıbıkli papağan 5 Ocak 1906 günü ölmüştü. Ertesi sabah ölü kuşu bulmak Max için müthiş bir şok oldu. Tam o sırada babası ona kızkardeşi Lori'nin dünyaya gcldiğini haber verdi. O anda oğlan öylesıne büyük bir acı duydu kı, düşüp bayıldı. Bu ikı olayı imgclcmindc bırbınnc bagladı vc kuşun ölümünden dolayı doğan bebeği suçladı. Bunubırdizi duygusal bunalımlar vc çöküntüler izledi. lnsanlarla kuşların tehlikeli biçimde birbirine kanşması adeta zihnindc kabuk bağladı; daha sonra yaptıgı karakalem ve yağlıboya resimlerde ortaya çıktı. Pembe kuyruklu papağanın ölümü, insanlarla kuşların ürkütücü biçimde birbinne kanşması, saplantı olarak Ernst'un zıhninı hcp tacız ctmiştır. Bazı resimlerindc kuş, papağanın ölümünden sorumlu tutulan küçük kızlan korkutur. 1923 yılında yaptığı Bülbülün Tehdit Ettiği İki Çocuk adlı resmınde, bir evın çatısında siyahlarla örtünmüş bir kuşadam görünür; kolları arasına aldığı küçük kızı kaçırmak üzcrcdır. Aşağıda iki kız çocuğu daha vardır. Bunlardan biri korkudan baygınlık gcçirdıği için ycrdc yatmakta, diğeri ıse kaçmaktadır. Sanat elcştirmenı Herbcrt Rcad, gcrçcküstücülük üzerıne yazdığı kapsamlı incelemesinde Emst'un bu resmine de yer vermışti. Carrington'ın güzel sanatiar eğitimini gördüğü yıllarda annesi ona Herbert Read'in kitabını armağan etmiş vc Bülbülün Tehdit Ettiği İki Çocuk, Carrington'ı gcrçekten çok etkilemışti. Ernst, Korku Evi 1938 yılında ilk kez yayımlandığında Loplop, Rü/.gârın Gelini'ni Takdim Ediyor başlığı altında yazdığı önsözde at ve kuş (Rüzgârın Gelını ve Loplop) arasındaki ilişkiyi şu söylerle anlatıyordu: "Kimdir Rüzgânn Gelini? Okuyabilir mi? Hiç yanlış yapmadan Fransızca yazabilir mi? ısınmak için hangı odunlan yakar? Yoğun yaşantı, gizem ve şıirle ısınır. Hiçbir şcy okumamıştır; her şeyi kana kana içmıştir. Okuyamaz. Fakat yine de bülbül, onu sökmekte olan şafağın taşına oturmuş, okurken görmüştür. Sessiz okumasina rağmen atlar ve diğer hayvanlar hayranlıkla onu dinliyorlarmış. Çünkü az sonra sizlerin de okuyacağı, güzel bir dille ve içtenlikle yazılmış öyküyü, Koruevi'ni okuyormuş." Susan Rubin Suleiman'ın da belirttiği gibi, önsözün yukarıda aktanlan kısmında Ernst, öykülerin yazan Carrington'ı bir yandan şiirsel bir dille övmekte, fakat beri yandan da büyiiklük taslayan ses tonuyla himaye edici erkek rolünü benimscmektedir. Daha da önemlisi, "okumayamaz" ve "hiçbir şcy okumamıştır" il'adelenyle Carrington'ın (ve genelde kadın sanatçının) yaratıcı olmaktan ziyadc, yapıtı csinlcyen bir peri ya da yaratılmasına aracılık eden bir medyum olduğunu ima etmektedir. ^ CUMHURİYETDERGİ BRİÇ ŞİARYALÇIN 1182 Sivri Skuiz « V • • B A987532 AD 53 AV K G D • R4 • ARD4 • R6432 Güney 1 Trefi 2 Karo 2SA 4Pık 4SA 5 Karo 5SA 6 Trefl 7SA Batı körçıkar. Eldenruaylaalıppikasını ve pik ruasıni çekersiniz fakat Doğu ikinci pıke uymaz. Oyunanasıldcvametmenizgerekir? Cevap: Trefl damına empas yaparak treflden beş el almayı ummaktan başka çareniz yoktur. Ama o da yeterli degildır ve on üçüncü eliniziancakbirpikkaroskuızıgetirebılir. Valeyc doğru trefl, trefl ası, karo ası, trefl ruası (oh! ikı taraf da uydu), ikı metr trefl ve şu durumdakörası: • 4 98 »(A) • 5 • D K G Ku/.ey lPik 2Kör 3Pik • • V98 B D (8) RD4 Gerisıniarifolananlar! IşteBatınınelı • DV10 VV75 »V987 • D75. 1183 Büyük çakmak • A76 »D • RV32 • 109854 1962. Fransa'mn bahçesi. Doğu Güney Pas lKaro Pas Pas Pas 6 Karo "2 Karo" Michaels cuebid olup en az beşli ikimajörgösterir. Batıkörvalesiniçıkar. Dcvamedin. Cevap: Ikı trefl kaybınızı bıre ındirmck i * R82 V AR • AD1054 • A76 Batı Kuzey 2 Karo 3 Karo