Katalog

ARALIK1994. SAYI455 çökmek üzereydı. Ernst açısından bunun öncmli bir nedenı, koyu katolik inançlı kansının her geçen gün kiliseye daha fazla bağlanmasıydı. Oysa Ernst tam aksine, katolik eğitimi almış olmasına rağmen, kilise vc din adamlanyla alay etmekten hep zevk duymuştu. 1926 yılında, Üç Tanığın Gözleri Önünde Bebek İsa'nın Kıçına Şaplak Vuran Meryem adlı tablosu, Köln Piskoposu'nca dinc hakaret niteliğindc sayılmış ve Ernst aforoz edilmişti. Sözii edilen yapıtta Mcryem, cinscl cazibcsini öne çıkaran birkadın olarak resmedilmişti. Piskoposu asıl öfkelendircn ise, genelde kutsanmışların ve göksel varlıkların başlarını çevreleyen ışık halesinin Ernst'un rcsminde yere düşmiişolmasıydı. Ernst ile tanıştığında henüz yirmi yaşında olan Leonora Carrington da Irlanda kökcnli katolik eğitimi almıştı. Ancak, ilk gençlik yıllanndan itibaren ailesinin dinsel inançlarıyla bağlarını koparmıştı. Floransa'da sanat eğitimi görmüştü ve ayrıca Levvis Carrol'ınkileri çağrıştıran fantastik öyküler yazıyordu. Gerçeküstücü çevreden bir başka kadın sanatçı, Leonor Pini yıllar sonra, varlıklı ailesinin kendisi için hazırladığı geleceği ve tasarladığı cvliliği elinin tcrsiyle geri çeviren, sınıfının normlarını çiğnemede tereddüt etmeyen Carrington'ın, "erkeklercc oluşturulmuş kadın imgcsinden özgürlcşmiş gerçek bir devrimci" olduğunu söylcyecekti. gerekiyordu. Nazı işbirlıkçilerınin istedikleri rüşveti ödeyebilmek için, Ernst ile birlikte satın almış olduklan köy evini, savaş koşullarının da etkisiyle, gerçek dcğerinin çok altında bir bedcl karşılığında clden çıkarmak zorunda kaldı. altına sığındığı varlıklı Guggenheım ile evlenerek onun ülkesi Amerika'ya göç etmek Avrupa'daki savaşın atcşinden kurtulabilmesi için eşsız bir fırsattı. Ernst vc Guggenhcim, kcndilcrinı yeni bir dünyaya ve yeni bir hayata taşıyacak olan kliper tipi uçağa binmek için Lizbon'a gittiklerinde, burada Carrington ile karşılaştılar. Böylece, Ernst ve Carrington'ın yollan 1941 bahannda Lizbon'da kısa bir süre için keşisti, sonra yine aynldı. Savaşın başladığı günden bcrı bırbırlerini ilk kez görüyorlardı; birlikte birkaç gün geçirdiler. Birkaç kez dc New York'da karşılaştılar. Ernst'un Peggy Guggenheim ile evliliği 1946 yılında ressam Dorothea Tanning ile tanışmasına kadar sürdü. 1976 yılında ölümüne dcğin Tanning ile birlikte yaşadı. Carrington ıse anlaşmalı evllik yaptığı Meksikalı diplomattan savaşın bitiminden birkaç yıl sonra (ve yine anlaşarak) boşandı; daima dost kaldılar. Carrington şimdilerde, zamanının büyük birbölümünü ABD'de geçiriyor. 1992 yılında (Londra) Serpentine Gallery'de açılan sergisi dolayısıyla Sunday Times gazetesindc kendisiyle yapılan söyleşide, Meksika'daki bir protesto gösterisinde polisin gösteriye katılan öğrencilere acımasızca saldmşına tanıklık ettikten sonra o ülkede yaşamayı içine sindiremediğini söylüyordu. Aynı söyleşide ilerlemiş yaşına rağmen, Körfez Savaşı sırasında Amerika'da düzcnlcnen savaş aleyhtarı gösterilerden bazılanna katıldığını da belirtiyordu. Ernst ve Carrington ilişkisinin sıradan bir aşk öyküsünün boyutlarını aşmasını sağlayan nedenlerden biri, bu birlikteliğin savaş yıllannın olağanüstü koşullannda yaşanmış olmasıdır. Fakat, bu kadarı Kazablanka'da da vardı. Aşklannı olağanüstü kılan asıl etkcn, her ikisinin de yaratıcı kişilikleriydi. Tanışmalan gerek Ernst, gerekse Carrington için taptaze enerji kaynağı olmuştu. Kendisinden yirmialtı yaş küçük bir kadınla yeni bir ilişkı kurmak Emst'e tarifsiz heyecan vermişti. Yalnızca sevgili değil, aynı zamanda bir"kardeş ruh" bulmuştu. Vc, bırleşen "kardeş ruh'Mann kimyasından yaratıcılık taştı. RESİM 13 Peggy ve Dorothea Carrington, sınırı geçtikten sonra birgrup fspanyol subayının tccavüzüne uğradı; sinir krizleri geçırdı ve bir akıl hastanesinde elektrik şokuyla tedavi edilmcyc çalışıldı. Bu arada, kızlarının Ispanya'da bir akıl hastanesinde olduğunu öğrenen aılesi, taburcu olacak kızlarını Ingiltcrc'yc gen getirmesı ıçın dadısını göndcrdilcr. Carrington ve dadısı, onlan Ingiltcre'ye götürecek olan gemiyc binmek üzere Lizbon'a geldiler. Ne ki, Carrington eve dönmeyi hiç istemiyordu. Dadısının elinden kaçarak Lizbon'daki Meksika elçiliğine sığındı; orada tanıdığı bir diplomat vardı. Carrington'ın Amerika'ya göç ederek savaş altındaki Avrupa'dan kurtulabilmesi için anlaşmalı bir evlilik yaptılar. Diğcr yandan, salıverilen Ernst doğruca birlikte yaşadıklan köy evine gitmiş, fakat Carrington'ın kısa bir süre önce evi sattığını ve Fransa'dan ayrıldığım öğrenmişti. Emst yinc de, köyde birkaç gün kaldı. Bu süre içinde, yıkım ve yangınlar içindcki Avrupa'nın yüreğinden kopmuş bir yalnızlık ve umutsuzluk çıglığı sayılabilccck Yağmur Sonrasında Avrupa adlı resmini yarattı. Gerçeküstücü dostlarından bazılanyla yeniden temas kurdu ve onlann sayesinde sanat koleksiyoncusu Peggy Guggcnheim ile tanıştı. Koruyucu kanatlan Gerçeküstücülerin "çılgın* aşk" dedikleri bu olmalıydı: Ernst vc Carrington birbirlerine hemen tutuldular. Carrington ailesinı terk ederek, Ernst ile birlikte Ingiltere'den aynldı. Fransa'nın güncyinde, bir köyde ev satın aldılar. Ne ki, 1930'lann sonlarında yaşlı kıtanın çok yakınında kopacak büyük bir fırtınanın habercisi olan siyah bulutlar dolaşıyordu. Ispanya'da cumhuriyetçiler umutsuzca direnıyorlardı. Almanya'da ise halkın büyük çoğunluğunun desteğini kazanan Naziler, kısa bir süre sonra sahneye koyacaklan yüzyılın en kanlı oyununun son provalarını yapıyorlardı. Ve, boğucu bir felaket duygusu yürckleri daraltıyordu. Nihayet, I Eylül 1939 günü beklcnen oldu: Almanya, Fransa'ya resmen savaş ilan etti. Ernst, Fransızlarca "düşman yabanci" olarak nitelendirilerek enterne cdildi. (Aslında, çiftte tehlikc içinde sayılırdı. Çünkü, Naziler de onu "dekadan sanatçı" olarak damgalamışlardı). Carrington, Ernst'un serbest bırakılmasını sağlamak için epcyce uğraştı; ne ki, dilini dahi bilmediği yabancı bir ülkede tck başınaydı ve Naziler her geçen an biraz daha yaklaşıyorlardı. Paris'egirdiklerinde, Carrington Fransa'dan ayrılarak Ispanya'ya geçmeye karar verdi. Fakat, önce seyahat izni alabilmesi, bunun için de rüşvet vermesi 1963. Max Ernst çalışırken. Fotoğraf Lord Sntnvdon 'un objektifinden. Çellu ve kadın bedeni. Sevgili arkadaşı Man Ray 'ınkoleksiyonundan. Leonora'nın Max'ı Leonora Carrington, 1939 yılında yaptığı Max Ernst'un Portresi'nde onu, üzerindekırmızı kürk bir mantoyla, buzlarla kaplı ormanlık bir arazide yürüyen bir şaman olarak resmetmişti. Şaman Ernst elinde küçük bir fcner tutmaktadır. Ard düzlemde ise donmuş ,buz kesilmiş beyaz bir at göze çarpmaktadır. Max Ernst'un Portresi, mitolojik simgelerin yanı sıra özyaşamsal metaforlar da içermektedir. Gerçekten Carrington'ın, Ernst ile tanışması, ailesini • 1923 tarihini taşıyan bu resim çevre kirliliğini anlatmak içinyapıimış.