Katalog

S A T R A l\l C IM. U A T A T A L I K zlrlerln degişlmi oyundakl 2 taraf İçin de geçerlı rlsklerı azaltmıyor Beyazların amacı Ad5 Ad5, cd5e sıyahları zorlayıp g7 fılını kötu fll yapmak Sıyahlarsa d4 karesının zayıflığından yararlanmak ıstlyorlar) 9Fg5 Abd7i? (Bu plan kadar 9 Ke8 10AÖ5Ad511cd5c6, y a d a 9 c6 10Ae5Ke8 11 (MM) Ae6 12 Kd6i Fe6l? de ılgınçtı) 10 A d 5 " (Bu hamle bıraz acelecı, hem de eşıt bir konumda ınısyfctıvın slyahlara geçmesıne yol açıyor 10000 Kt8 11Ad2 ya da 11Ad5 c6 12Ae7 şh8 13Fe3' Ke8 14Ae8 Kec8 15 c5 ılgınçtı) 10 c6 11Ae7Şf812Ac8 Kdc8 13 000 Ac5 14 Ft6 F(6 (Bu konumda avantajın sıyaha geçtığı kesın, zayıf d4 karesı ve ıkı fıl arasındakı işlev farkı bueun nedenlerı) 15ld3 a5 (Sıyahlar c5 karesındekı atlarının konumunu sağlamlaştırıyorlar) 16Kh e1 Ke8' (Sıyahların amacı guçlu fılı a7, g1 ya da a4 su.uşu sonrası a5e1 dıyagonalınde kullanmak bunun ıçın e5 pıyonu korunmalı) 17 Ff1 Fd8 18g3 a4i 19Şc2 Fa520Ke3Kad8i (Çok toasıt gözuken hamleler netıcesınde sıyahlar ınsıyatıfı ele geçırdıler D hattında beyazlar ancak kalelerden bırını değışebılıyor Oyunda kalan kalelerden beyaz kale e4'u tutmaya mahkum ve açık hat bulamazken, sıyah kale tek açık hat olan d hattına sahıp 21Kd8 Kd8 22 Ae5?Kd2 ve sıyahlar beyaz kampa gırer) 21 Kd8 Kd8 22 Fh3?' (Bu hamle yerıne 22 h4 daha lyıydı Eğer 22 h4'e karşı sıyahlar 22 (623Fh3h5 oynarlarsa 24g4 beyazı bıraz rahatlatırdı) 22 f6 23Ke27> (Bu hamle gosterıyor kı e3tekı kale oynanmamalı 23Fg4 ya da 23b3 sonrası sıyahların avantaıı kesın ama kolay bir kazanç gozukmuyor) 23 Şe7?l (Nıçın hemen 23 Ad3 değıl) 24Fg2?iAd325a3 (tek hamle, fakat beyazlara buyuk bir zayıllık verıyor b3 karesı) 25 Ac5!26h4h527Ke3 (Beyazların konumu pamuk ıplığıne bağlı, hıçbır taş kıpırdamıyor Şımdı Kasparov f3'tekı atı sökmek uzere oldurucu darbeyı ındırıyor) 27 g5' 28hg5 fg5 29Ke2 (29Ag5Kd2 30Şb1 Kf2 31Ff3 Fd2 ya da 29Ae5Kd230Şb1Şt631Af3Kf2 basıtçe kaybederdı) 29 Ab3' (Bu hamle 30 g4 ve 31 Ad4 tehdıt edıyor Dolayısıyla kale e3'ten d2den şahı kontrol etmek amacıyla kıpırdanamadığından tek hamle 30 Şb1) 30Şb1Şf6< ve beyazlar 10B4 Asını Çekmeysn Yaşını Çeker AR1082 R1074 • V753 • K B D G 4 75 • RD98642 İştc dört elin dağıhmı: + AR1082 * R1074 • V753 • v • • D93 AV653 ... R9876 A V64 v D92 • A10 • DV1032 8 A54 • 75 v 8 • RD98642 • A54 Doğu Güney Batı Kuzcy lKaro 1 Kör 1 Pik 2Kör 3 Karo 3 Kör 6Karo Kontr... Batı pik üçlüsünü çıktı. Bu elverişli açılış sayesinde hcr savunmaya karşı şlemini yapmak için ünlü Amerikalı şampiyon Lcw Mathc nasıl oynadı? CEVAP: Batı herhaldc rakip ellerdcn bırinde şikan, öbüründe rua vardır cndişesiyle kör asını çıkmamış olacak! Her nc kadar koz granşleminc karşı as çıkmamak (ve sanzatu granşlemıne karşı, koz ası dahil, mutlaka çıkmak (koz asının bir oyunda nasıl "badem" oduğunu başka bir zaman okuyucularımıza anlatınz) ) gcncl bir kural sayılabilirsc de, pötişlem için durum biraz farklıdır; daha iyi bir çıkış (mcscla RDV gibi bir sckans) yoksa, pötişlcmde as çıkmak normaldir, ama elbette bunun da zaman zaman sakıncaları olabilir. Her nc ise, batı pik çıkmayı uygun buldu ve şimdı sizin vazifeniz kayıp körünüzü kaçmaya çalışarak rakibinize bu hatasını pahalıya mal etmek, diğer bir deyişle asını çekmeyişinin tarafta sckse veya dördüncü (pikler 33 ise) pikine kaçabilirsiniz. Ama bunun tabii şartı vardır: Batıda koz olmaması ve doğunun A10 kozuyla "agoni"ye girmesi. Doğunun kontru bunu muhtemel kılmaktadır. lştc Mathe buna göre hemen AR pikini çekti ve onlu sağlanmayınca bir pike elden çaktı. Piklerin sağlandığını görünce birazdan siz de göreceksiniz trefl kupuyla yere geçti ve metr olan dördüncü piki oynadı. Doğu mecburen karo onlusuyla çaktı ve Güney üste çaktı. Ondan sonra ikinci bir terfl kupuyla bir daha yere geçti ve beşinci pike perdan körünü attı! Böylece, doğu ister çaksın ister kağıt kaçsın, koz asından başka el vermedi. 22 1066VulnerantOmnes, Ultlma Necat • v • • A AR53 D2 D109865 4 RD5 v 74 • RV1094 • V42 Kuzey Güney 1 Terfl 1 Karo IKör 2SA 3SA Batı pik valesini çıkar. Bu kontratı sakın batırmayın. Eski saat kadranlarına yazılan latince vecize: "Hcpsi yaralar, sonuncusu öldürür" (dakikalar veya saatler!). < •Türk Bricinden Haberler Avrupa dörtlü takım şampiyonluğu bu yıl 1228 haziran tarihleri arasında Fransa'nın Akdeniz kıyısındaki Menton şehrinde yapıldı. 30 ülke arasında Türkiye millitakımının da katıldığı şampiyonada takımımız İtalya, Ingiltere ve Almanya gibi yıldız takımlann önüne geçerek ve maçlarda Isveç ve Fransa'yı yenerek genel klasmanda Fransa'nın hemen ardından sekizinci oldu. Bu Türk brici için büyük bir ıftihar vesilcsi ve bundan böyledünya bricinde Türkiye'nin de söz sahibi olduğunun bir işaretidir. Şampiyonada birinciliği Polonya, ikinciliği Danimarka ve üçüncülüğü Norveç kazanmıştır. 4. Hollaıyia, 5. Isveç, 6. lzlanda, 7. Fransa, 8. Türkiye, 9. Ingiltere, 10. İtalya, vs. Türk milli takımı şu oyunculardan oluşmuştu: Ali Yalman (Kaptan), Salvador Asel, Mehmet Ekşioğlu, Enver Köksoy, Tezcan Şen ve Nafiz Zorlu hepsini yürekten kutlar, ilerde daha büyük başanlar kazanmalannı temenni ederiz. KASPAROV Garı Kasparov 13 ve halıhazır Dunya Satranç Şampıyonu Kasparov 1963 yılında Baku'de doğdu Santranca olan yeteneğı sayesinde Botvınnık Satranç Okulu'na kabul edıldı Bolvınnık ın belırttığıne gore dığer oğrencılerden daha kuçuk yaşta olmasına karşın kalkulatıf ve kombınasyonel ozellıklerı dığerlerınden çok ustundu Botvınnık Kasparov a pozısyonel oyunu ve savunma yapmayı ogrettı Kasparov'un ılk başarısı 1978 yılında geldı Hemen hemen her katılımcının buyukusta olduğu bir SSCB Bırıncılığı'.nde yuzde50 yapması, tum gözlerı ustune çevırdı 1979 yılında daha ratıngı bıle yokken Banja Luka'da 10 kategorı buyukusta turnuvasını ıkı puan farkla, yenılgısız kazanmasıyla uluslararası usta oldu ve ılk ratıngı 2545 olarak yayınlandı 1979 SSCB Şampıyonası nda uçunculugu paylaşan Kasparov, bu yılın sonunda ratıngını 2595e çıkardı 1980 Baku 10 kategorı buyukusta turnuvasını alan Kasparov, Dortmund da yapılan Dunya Gençler Şampıyonası'nı da Short'un 1 1/2 puan onunde kazandıktan sonra Malta Olımpıyatları'nda Macarıstan'la bırlıkte Olımpıyat Şampıyonu olan SSCB ekıbınde oynadıı 1980 yılı sonunda buyuk ustalığa yukselen Kasparov'un ratıngı 2625 olmuştu Karpov ve Korçnoy'dan sonra uçuncu sıraya yerleşmıştı 15 kategorılık Moskova Turnuvasında Karpov'un ardından Polugayevskı ve Smıslov'la bırlıkte ıkıncılığı paylaşan Kasparov aynı yıl Tılburg 1981 de de gene aynı kategorıde yuzde 50 performans gosterdı 1981 de SSCB Bırıncılığı'nde Psahıs'le bırıncılığı paylaştı 1962de Bugoyno turnuvasını farklı kazanınca Interzonal'e de (avorı olarak katılıyordu Kendıne guvenenlerı yanıltmayan Kasparov, Moskova Interzonal ını yenılgısız ve 10/13 gıbı bir skorla kazandı Ardından Luzern Olımpıyat Oyunları nda 2 masalarda 8 1/2/ 11'le Olımpıyat Şampıyonu oldu Ratıngı 2690a çıkan Kasparov'un Aday Maçlan'ndakı ılk rakıbı vatandaşı Belyavskı'ydı Bu maçı 63 kazanan Kasparov 1983de yarı fınalde ılk partıyı kaybetmesıne rağmen Korçnoy'u 74 yendı Aday maçları tınalındekı rakıbı Smıslov'u 1984te 8 1/24 1/2 yenen Kasparov Karpov'la unvan maçı yapmaya haz kazandı 1984'tekı ılk maç 2523 Karpov öndeyken, Karpov un sağlık nedenlerınden oturu yarıda kalınca 1985te 2 bir maç yapıldı Bu maçı 1311 kazanan Kasparov tam yedı yıldır Dunya Satranç Şampıyonu Unvanını Karpov'a karşı 1987de 1212 ve 1990da 12 1/211 1/2'luk skorlarla koruyan Kasparov bu yıl Içınde Aday Maçları nın galıbı Ingılız Nıgel Short'la da bir unvan maçı yapacak Kasparov'un stılıne geçmeden once onun 2805 ratıngle tum zamanların en kuvvetlı oyuncusu, 22 yaşında dunya şampıyonluğuna ulaşarak da en genç dunya şampıyonu unvanlarına da sahıp olduğunu belırtmek ıstıyorum Gerçekten Kasparov şu anda dunya satrancıyla arasına fark koymuş durumda ve gırdığı turnuvaları kazanarak bu farkı gıtgıde buyutuyor O da aynı Fıscher ın yaptığı gıbı satrancı popularıze edıp, Buyukustalar Bırlığı'nı de kurarak FIDE'nın yaptığı yanlışlara karşı çıktı Daha uzun yıllar satrancın zırvesınde kalacağa benzeyen Kasparov'un stılıne geçelım Kasparov'un stılı Alekhın'e benzıyor Pozısyonel oyunun uzerıne kurulmuş bir taktık oyun Kasparov'un açılışları çok iyi hazırlanmış ve bazen 30 hamlelerın sonuna kadar gıdıyor Gerçekten onu bu safhada şaşırtmak çok zor Enerjık oyunortası ustun oyunsonu teknığıyle de bırleşınce onda bırzaaf bulmak olanaksız gözukuyor Onun bırçok oyununu gorduğunuzu tahmın edıyorum Bu yuzden daha 17 yaşındayken 1980 de Dortmun'da hakettığı ılgıyı bulmadığına ınandığım bir oyununu yayınlıyorum Sılvlno DANAILOV (Bulgarıstan) Garı KASPAROV (SSCB), Dortmund 1980, Dunya Gençler Bırıncılığı, ŞahHınt Savunması 1c4g6 2Af3Fg73Ac3d64 d4A16 (Ingılız açılışıyla başlayan oyun ŞahHınt Savunması na dönuştu Bu açılışın her zaman Kasparov un repertuarında bulunmasının sebebı taktık oyuna açık bir savunma olsa gerek) 5e400 6Fe2e5 7de5 de5 8Vd8 Kd8 (Danaılov ŞahHlnt'ın sade bir varyantını seçtı Ve terk eder (Bu konumu bıraz ınceleyelım önce şah hamlelerıne bakalım 31Şa2Kd1 sonrası Ka1 mat engellenemez 31Şc2yeyse31 g4 32Ag1Ad4 ıle beynel var 31Kc2Kd1 32Şa2Ka1 le beyaz kendı kendını mat eder Selfmat 31Ke3 g4 32Ah4 Kd1 33Şc2 Kd2l? 34Şb1 Kt2 35Kd3 ve sıyah ne oynasa kzanır 31FI1 ya da 31 Fh1, 31 Kd1 beyaz taş kaybeder 31Ah2 Kd132Şc1Kg1 ve 33 Ad4e çare yok Aynışekılde31Ag1 v e 3 1 A e 1 e d e 3 1 Kd1 taş kazanır Koskoca 10 parçadan oluşan beyaz orduda sadece c erı oynayabılıyor ona da orneğın 31 Kd7 var gene beyazlar bir hamle yapmak zorunda 32Fh3g4'un de taş kaybedeceğını ekleyelım Işte bu tarz konumlara "Zugzwang" dıyoruz Yanı zugzvvangda olan tarafın hamlede olması aleyhıne oluyor, yapacağı hamle netıcesı zor duruma duşuyor Işte Kasparov'un kuvvetı buradan da anlaşılıyor kı 30 hamle gıbı kısa bir surede Danaılov gıbı bır rakıbı zugzvvanga duşurebılıyor) 01 < . CUMHURlYETOERBMAâUSTOS 1993 SAYI 314