Katalog

YENI UFUKLAR Z E H R A A K T A Y MODA NEREYE GİDİYOR? İİ P aris" tc hu yıl haule eouture defilclcrı oldukca sonıık geclı. Bu türdefilelcte gcncllıklc tıını ckiplcrını gondcrcn Vogue, Harper's Ba/aar,Women'sWearDailygıbi'Atlantikötesi' yayınorgafıları,yalnı/ca birertemsilci yolladılar. Parıs "alta moda"sının müşterı potansiyelının yü/de 40'ını olu^luran Amcnkalılar da defilelerc gelmcdiler. Top modeller ve Arthur Elgort, Pamela Hanson, Herb Ritts gıhi ünlü moda foloğrafçılarıdaortadayoktu... Acaba tünı bugelısmelerın tck ncdcnı. Körfc/ Krı/ı vcsava^ınıydı'.' Doksanları elkısı allına ulabilccek ckonomık ve politık gelısmeler, (,'in Halk C'umhuriycli'ııın di!j;ı açılmasından 1*^7 ye ha/ırlaiKiıı HoııgKong1a vc A\rupa'l'opluluğu ıçındckı sorıınlara kadar. bir dı/ı olay. tckstılcilcrı çok yakından ılgılendınyor. Yalnı/ca lckstilcılcr değil, örneğin Armanigıbı ünlıı modacılarda sö/ konusu gclı^mclcrın farkında ve bıı konuda. aynnlıh"st>naryolar"gclı^Urılıyor!.. Aslında hiç dc yabana atılmayacak bu senaryoların makıılyönlcridc var... Tckstıldc, hammadde Hyatlannda (,ok büyuk yukselı^lcr ya^an.ıcak. ^ırkctler bu aıli'jlann bir bölümunu kcndı bünyelcrınc \\fdirmek1 /oruıula kalacaklar. Bu yıi/dcn ^ırkct kârları dıiijecck. lııssc sahıplerı /or durumda kalacak. Moda cndüstrısı. bundan buyıık ölv'üdc etkilcnccek; "/aruri ihtiyaçlar" dı^ında. ınsanlar harcamalarını kısacaklar... Bu şartlarda. sıradan tckstilcilcrdcn ünlü markaların tcmsilcilcrınc kadar, moda dünyasınm tünı fırmalan, tükctıciyledaha yakın ili^kilcr kurucak.. İ>tc tanı da bu noktada, i!>lcnn gencldcılaha da /oıla^masına rağmen. moda dunyasının ycni önlcmlcr dü^ünduğuniııı belırtılerını görüyoru/. Örncğın İtahan modasmın I numarası Giorgio Armani içın. 2()üü"c kadar dcği^tırilnıcsi gcrekcn olgular neler?.. Moda bunca yıl (,1/ımdcn "gag"a: marjinaldcn normale. hcr :>eyı dcncdıkten sonra ^ımdı nc ycnıGiorgio Armani de seçklncilikten kltles*l bir moda anlayifina geçifin ilk iyaretini vorenlarden: Ünlü ttalyan modacı, çizlm I M M I I başında, 2 1 . yüzyılın stiline kafa yoruyor... Mllano 91 den, seçkin bir uçuk moda' örneğl (Blumarlne kreasyonu). lik gctirebilir ki? Armani, ortaya attığı bu sorulara nct bir yanıt vcriyor: "Hepimi/., moda ulgusuna saplanmadan, yaygın bir moda anla> ışına, kitlcsel bir anlay ı^a, sıradan insanın günliik giysi anlayışına yönelmeliyi/./1 Geçcn sonbahar bu düşüncelerini açığa vuran Armani, böylcbıranlayüjin bircyin yaratıcılığını arttıracağını, aksesuar kullanımıyla fıziğeöncm vermeolgusunun önc çıkacağını, moda yerine "stil" konusunun ağırlık kazanacağını belırtıyor. Tckstılcılorde Armani'ye yakın bir (,ıkıij noktasından harekcl cdcrck "global bir modadan" yani kitlcsel bir yaygınlık ka/anacak modadan söz ediyorlarartık... Diinya çapinda entegre bir ckonominin tartışması/, modayı ve tüm moda sıstemini etkileyeceğıni belirtiyorlar. Adeta "tek tip" diyebileceğimiz bir moda piyasasının oluşması, "moda" adına satılacak giysilerin geni bir uluslararası pazara sunulabilme olanağı konusunda soru işaretlerine yol açıyor. Moda piyasası son 4050 yıl içinde az da olsa, uluslararası bir karaktcr ka/andıdenilebilır, amahâlâ kısıtlı bırpotansiyelc sahip. Tabii ki Üçünçii Dünya Ülkeleri'ndccok büyük miktarlarda üretiD E R 8 İ 5 M A V I S 1991 SAYI 2 8 9 12 C U M H U R İ Y E T