Katalog

E R O L Ö Z B E K Nasıl bir korsan olursunuz? Zaman zaman Errol Flynn'li f ilmler izlerken ya da Barbaros Hayrettin Paşa'mn heykelini gördüğünüzde kendinizi bir korsan olarak düşlüyor musunuz? Evet diyorsanız, soruları yanıtlayın, korsanlık tipinizi seçelim. • Eski mesleklerin birçoğuna oldugu gibi korsanlıga da eski ilgi kalmadı. Korsan çıraklan pek yelişmiyor. Korsanlıga ilgi çekmek için hazırlanan reklam kampanyasına slogan aranıyor. Hangisini (ercih edersiniz? a) Sizin de bir donanmanız olabilir. b) Çektirmeme su doldu / altınlar ziyan oldu / sana olan aşkım denizlerde heba oldu. c) Korsan olun, hızlı yaşayın, genç ölseniz bile, arada para kazanraış olursunuz. d) Olmaz demeyin. Herkes korsan olabilir. Korsanlık Yüksekokulu'na katılın. gibi hırslanmak demekti. b) Bunun fiili yok. Tarihte ilk gemi avcılığını ve yağmacıiığını Korsikalılar yapmıştır ve "Korsikan" nitelemesi korsana dönüşmüştür. c) Kürekli savaş gemilerinde hem kürek çekip hem savaşan deniz askerlerine "korsa" denirdi (Krş. "forsa"). ltalyanlar, aynı şekilde savaşan, fakat bir devletin askeri olmayan adamlara "korsan", yani "korsa gibi" demiştir. d) Türkler, Arapçadaki "khoirs" kelimesini başta "kors" olarak almışlar, fakat bu kelime deniz soyguncuları için kullanıldıktan sonra aynı kelimeyi Arapçadan bir kez daha alıp bu sefer "hırs" biçiminde telaffuz etmişlerdir. c) Bilinir, ama bu, donanma amiralleriyle ortak yönleri olduğundan ayırdedici yanları vurgulanır. 1 9 4 c) O zamanlar top ve tüfekler çok kötüydü, adamı ancak sakatlıyordu. d) O zamanlar kimbilir neydi? • Korsanlann kaba saba insanlar olarak bilinmesine karsılık, Türklerden "Piri Reis", tngilizlerden Francis Drake haritacılardı ve bilimle ugrasıyordu. Korsanlann bu yönleri niçin bilinmez? a) tngilizler de Türkler de donanmalannı korsanlar sayesinde kurmuşlardır, ama ondan sonra büyük deniz gücü olduklarından onlara burun kıvırmışlardır. b) Yukarıdaki türünden korsanlar, korsanlık tarihinde seçkin bir azınlığı oluştururlar. 2 • Tabii korsan bayraklannın da modernleşmesi gerekiyor. İki kılıcın arasındaki kurukafa çok vahşi kaçıyor. Ne önerirsiniz? a) tki füze arasındaki bir dolar işareti ($). b) Bir gemiyi delip geçen bir şimşek. c) Siyah zemin üstüne beyaz bayrak. d) İki kılıcı karikatürize eden bir çatal ve bir bıçak arasında bir tavuk butu. 5 • "Korsan" kelimesi, "korsan dolmuş", "korsan kaseı", "korsan yayın", "korsan gösteri" gibi dcyimlerde oldugu gibi hep her tür yasak çiğnemenin simgesi olagelmiştir. Peki bunun karşıd için, orneğin kasetçilik için, hangi nildemeyi önerirsiniz? a) "Korsan avcısı kaset" b) "Kaptan kaset" c) "Bandrol kaset" d) "Şimendifer kaset" Korsanlık niçin çok zor bir meslektir? a) Çünkü çok düşman ediniyorsunuz. b) Çünkü sâğlık ve yaşhlık sigortası yaptıramıyorsunuz. c) Çünkü açık deniz insanı tutar. d) Çünkü terfi etmesi çok zor. • ' • Diyebm ki akşam yattınız ve sabahleyin kendinizi bir korsan gemisinde buldunuz. Aklınıza gelen nedir? a) Kaç adamım, kaç topum var? b) Esir miyim, korsan mı? c) Kahvaltıda ne var? d) Macera! 10, d) Korsanların aslında kibar oldukları bilinirdi, ancak filmlerde Errol Flynn korsan rolünde koca butları ellerine alıp görgüsüz bir şekilde dişleyince böyle bir yanlış kanı doğdu. Yani kaba korsan imajı Hollyvvood filmlerinin görgüsüzlüğünden kaynaklamyor. N A S I L D E Ğ E R L E N D İ R E C E K S İ N İ Z Yandaki puan cetvelini bordalayıp yanıtlarınıza karsılık düsen harfleri ganimet olarak alacaksınız. Hangi harfiniz en çoksa o harfın açıklamasına bakın. En çok A aldıysanız (Pizarro) Siz altın avcısı bir korsan olurdunuz. Orta Amerika'yı yağmalayan Pizarro buna tipik bir örnektir. Tek hedefiniz para olduğu için siyasi dengelerini net olduğu bir dönemde korsanlık yapmanız gerekir. örneğin 16. yüzyılda Akdeniz'de, 17. yüzyılda Karayipler'de güçlü ve zengin olan lspanyollara karşı, diğer güçlerin desteğiyle korsanlık yapardınız. 17. yüzyılda aynca Akdeniz'de Osmanlılara karşı Cenevizli ya da Amerika'yı yağmalayan lspanyol korsan olabilirdiniz. Günümüz Türkiyesi'nde ise borsacı ya da ihracatçı olmak sizi çekebilir. • Aşağıdakilerden hangisi daha iyi korsan olur? a) 1yi bir kumarbaz b) tyi bir şair. c) tyi bir silahşör. d) Kötü bir kahraman. 6 7 • Korsanlann tahla bacaklı, demir çengel kollu ve bir göziinün iistii bantlı olduğu bilinir. Sizce neden olabilir? a) O zamanlar protez bacak pek yoktu. b) O zamanlar Exocet, Scud, Patriot füzeleri yoktu, çok iş kazası oluyordu. F • "Korsan" kelimesini daha iyi kavramak için "korsmak" fiilinin anlamını bilmek lazım. Hangi açıklamanın dogru olması işinize gelirdi? ı) "Kors", eski Hint dinlerinden birinde ihtiras tannsıydı ve "korsmak", bu tann 8 • Korsanhğın en kölü özelliğini hangi şekilde formüle edersiniz? a) Uzlaşmak gerekiyor. b) Hayatınızdan başka kaybedecek çok şeyiniz oluyor. c) İyi dövüşmenin ve çok altın kazanmanın pek önemi olmuyor. d) Sonunda evlenmek şart. kurmayı, guç A c D B hesaplan yapmayı seven ya da buna 3 B A C D alışkın birisiniz. 4 A B C D Günümüzde 5 D A B C kişisel durumunuza, 6 A B C D mesleğinize ve 7 B C A D görüşlerinize bağlı 8 A D C B olarak stratejik araştırmalar, 9 C B A D borsa 10 C D A B yatırımcılığı, muhalif bir dergi kurmak, satranca merak sarmak gibi işler size göre olabilir. En çok C aldıysanız (Barbaros) Siz strateji 5oru a b C 2 d En çok B aldıysanız (Piri Reis) Siz Piri Reis gibi kültür tarihinde iz bırakmış korsanları düşlüyorsunuz. Korsanlık sizin için engin ufuklar, macera ve eskiyi geride bırakmak demek. Bugün ise yapabileceğiniz Avustralya'da altın aramak, Yeni Zelanda'da Türk rock grubu kurmak gibi işlerdir. En çok D aldıysanız (Forsa/tayfa): Siz bir korsan gemisinde forsa olmazsanız ne âlâ. Belki tayfa ya da aşçı olabilirdiniz. Günümüzde zaten kapağı attığınız yerden ayrılmayı ciddi şekilde isteyen biri değilsiniz. DüşündüğUnüz en büyük macera, bu işten ayrılıp aynı mesleği aynı işkolundaki başka bir kuruluşta sürdürmek olabilir. 20 CUMHURİYETDIRBİ24ŞUBAT1991SAYI25I