Katalog

Müzayedenin 'önemli parçalarından'll. George maun kütüphane, 1 8 0 binpaund'aalıcıaını buldu. Ekapertlz flyatı ise, 1SO2OO bin paund ara•ı Idl. Asil Nadlr'ln Polly Peck'teki çalış ma odası: MUzayedede, satış f iyatı 21 paundolan III. Oeorge döneml maun yazıhanenln •kspertlz f İyatı 3O4O bln paund Idl. II. George döneml maun koltukların satif flyatı Ise 32 bln paund, ekspertlz f Iyatları 2O3O bln paund Idl. Koltukların arasındaki II. Oeorge döneml maun ••hpa, 34 blnpaundasatıldı; ekspertiz flyatı 2030 bln paund Idl. Her zaman ner sey satılmaz; III. Wllllam dtfneml makötörl Cablnet satılmadı, ekspertlz flyatı Ise 1520 bln paund idi. 17. Yüzyıl'a alt plrlnç avlze, ekspertlzflyatı 2O3O bln olmaaına rağmen sadece 18 binpaundasatılabildl. BUtün bu eşyayı Uzerinde taşıyan 'Muhtesem Kesan'ı 812 bin paund'dan 16 binpaunda sıçradı. ziosi'nin ekspertiz fiyatı 1518 bin paund... Daha başka Istanbul tabloları; deniz ressamlarının belki de en önemlisi olan Turner'ın yapıtları: Müzayedede onun da iki suluboya tablosu var. Bunlardan birinin ekspertiz fiyatı 6080 bin, diğerinin ise 150250 bin paund arası. Turner, ülkemize defalarca gelmiş ve birçok eseri Dolmabahçe Sarayı'nda ya da özel koleksiyonlarda yer alan Ayvazovski'yi de etkilemiş bir usta... Van Gogh'lardan önce, müzayedelerde satılan en pahalı tablo unvanıyla, bir dönem, Turner'lar rekor üstüne rekor kırıyorlardı... Dünya çapındaki Turner'ların, Geröme'ların bir Türkün elinde olabilmesi bence çok gurur verici idi... Müzayedede ise belki bu eserleri bir başka Türk alır diye düşündüm; ne diyeyim?.. Saat şimdi 21.30; şubat ayının 19. gütelefonla Londra'yı arıyorum. Telefonun ucundaki ses, bana müzayedeyi, oradaki havayı anlatıyor. Yıllardır Avrupa müzayedelerini yakından izleyen dostum anlattıkça ben de salonun havasına giriyorum. Savaşa rağmen müzayedenin kötü gitmediğini hissediyorum. Oysa krizler hele savaş, sanat dünyasına çabuk yansır. Evet, Polly Peck'in müzayedesinde de belki fiyatlarda büyük sıçrama olmadı; ama satışa çıkarılan malların yüzde nü, 98'inin satılabildiği bir müzayedeye, herhalde kötü giden bir müzayede denemez. önemli müzayedeleri genellikle buyük kalabalıklar izler. Kapalı devre televizyon sistemleriyle ana salon dışında da müzayede izlenebilir; bu bölumlerde, müşterilerin arttırmalarını merkeze bildiren asistanlar vardır. Müzayedelerde zaman ilerleyip 'meraklı' kesim yorulunca salon da tenhalaşır. lşte gerçek ahcılar ve gerçek meraklılar, geriye kalanlardır. Bunlar yerlerinden kolay kylay kalkmazlar. Bir de müzayedeye telefonla katılanlar vardır. Katılmak istediğiniz eserin sıra numarasını söyler, telefonunuzu verirsiniz. Bu tür bir katılım, bir bakıma çok rahattır; ama bu rahatlığa karşın, müzayedenin genel havasını ve gidişatını tahmin edemezsiniz. Biz, IstanbulLondra hattında izlediğimiz Polly Peck müzayedesinde, alıcı olmadığımız için, telefon konuşmalarımızda, tüm dikkatimizi genel hava uzerinde yoğunlaştırdık... Polly Peck müzayedesi de bizzat katılarak izlediğimiz diğer Avrupa müzayedelerine benzer bir gelişim gösterdi. Olup biteni, sıradan bir izleyici gözüyle takip edenler, yorulup salonlan terk etmişlerdi. Artık geriye, gerçek ahcılar, gerçek meraklılar kalmıştı. Müzayedenin eşyalarının büyük bir çoğunluğu lngiliz eşyaları idi. Alıcıları da genelde lngilizlerdı. Salondaki Türkler ise daha çok tablolar ve özellikle Türkiye'ye ait tablolarla ilgileniyorlardı. Doğrusu, müzayede ritmi de gayet iyi tutulmuştu: Mobilyalar, porselenler, gravürler ve tablolar. llki Preziosi'ye ait suluboya tablo, öğrendiğimize göre ufak bir çekişme ve hızlı bir arttırımla, 23 bin paunda satıldı. Oysa 1015 bin paund arası bir ekspertiz fiyatına sahipti. Boyutu da göz önüne ahnınca, dünyada satılan Preziosi'ler arasında bu fiyatın 'ufak' bir dunya rekoru olduğunu görüyoruz. Müzayededeki diğer Preziosi'ler de birbiri ardına, hem de tahminlerin üstündeki fiyatlarla satıldı. 19. yüzyıl lngiliz ekolüne dahil tablolarla birlikte, büyük usta Turner'ın suluboyaları da sıradaydı. Bu tablolardan yalnızca biri satıldı. Ardından birkaç yağhboya, özellikle lngiliz ve Fransız ekollerine ait tablolar ve büyük final: Geröme... Ekspertiz fiyatı 200300 bin paund olan Geröme'un satışı 100 bin paunddan başlamıştı. Salonda birçok alıcı vardı. Telefonla satışa katılanlar da vardı. Fiyat kısa zamanda 270 bin paunda çıktr. Artık salondaki tek alıcı ile telefondaki alıcı, karşı karşıya kalmışlardı. Bir, bir daha derken tokmak 315 bine, salondaki alıcı için indi. lsviçreli alıcı inşallah bu tabloyu bir Türk adına almıştır. Belki de bu Türk, Avrupa'da bir banka sahibidir, kimbilir... 4 Bir orken 10. VUzyıl yapıaı olan Vlyana saat.ekspertiz fiyatının Uç misllne satıldı.Körfez Savaşı'na ragmen müzayedenln lyl gltmeslnde,satıl an parçaların bellrll bir kolekslyondan çıkmış olmaaınınbüyUketkl«I vardı. CUMHURİYETDERGİ24ŞUBAT1991SAYI259