Katalog

E V EKONOMISI Meral Tamer Tüketicinin sesi yenı bir uygulama başlatmış Borcunu ödemeyen abonelerı taşhır edecekmiş Pek güzel, ama bız aboneler hırsızı nasıl teşhır edeceğız? Geçen gün ahızeyı kaldırdığımda ıkı kışınin rahatça kendı aralarında konuştuklarını duydum Paralel teleton gıbı konuşuyorlardı Ikıuç kez kapatıp yeniden hat almayı denedımse de başaramadtm Bır erkek ve bır kadın konuşuyorlardı. Ben ahizeyı kaldınp ındırdıkçe tıklamalardan huylanmış olmalılar kı, aloalo dıyerek araya gırenın ne oldugunu anlamaya çalıştılar öncelerı sessız kaldım ve onlar konuşmaya devam ettıler, sonra ben de alo deyınce, 'Tamam tamam, ben senl sonra aranm' deyıp kapattılar ve hemen hat geldı Bu olay daha sonra sık sık tekrarlandı Ertesi ay da normal olarak ödedığımın ıki katı fatura ıle karşılaştım Istegım sadece faturamın kuçülmesı değıl, mahkeme nezdınde dava açabHeceğım bır hırsız kımlıgı anyorum PTT'ye başvurdum, 'Hat tamlrclleri 'olabilir' dediler Bu beni Ozer Çağın olanaklarından yarartanmak ısteven bir devlet memurunu, yıne dar geliriı bır devlet memurunun çalması benı uzecek Bu genel soruna PTT ne zaman çözum arayacak? Vbksa PTT, 'Teknolojl bunu çözmüyor' mu dıyor?" (Adım alzde saklı kaleın. Tel: 523 17 52) Evden eve 'nakliyat' ze taşımaya başladılar. Tiim koliler daireyi bir anda doldurdu. Demonte edilmiş dolaplar da... Ama bu kez onlan monte etmeye kimsenin niyeti yoktu. Daha dogrusu o işten anlayan kimse yoktu. Tabü bu arada mobilyaları tekrar bir araya getirecek ustayı arayıp 45 bin lirayı vermek, ote yandan eve en yakın elektrikçiyi çagınp lambaları falan taktırmak için aynca 60 bin lira odemek yine bize duştu. Tum kolileri açıp eşyalan yerleştirmek de... Evden eve nakliyattan bu mu anlaşılır? 1 milyon 800 bin Uranın yaraa olan 900 bin lirayı Antalya'da Fatih beye odedik. tstanbul'da yaptığımız 105 bin liralık harcamayı geri kalan 900 bin liradan kesecektik ki, bu geri kalan paranın kamyon şoföriinün ve hamallann alacagı para oldugunu ögrendik. Parayı kesmekle bize vaadini yerine getirmeyen nakliyat şirketini degil, hamallan ve şoförii cezalandırmış olacaktık. Sizden öğrenmek istedigim şu: Evden eve nakliyat şirketleri eşyalan kolilerle birlikte dairede bırakıp giderier mi? Eğer oyleyse e>yalann kırılıp kmlmadığını nereden bilecekler? Şofben, çamaşır makinesi, aygaz ve avizeleri takmalan gerekmez mi?" Pek çok okurumuzun günün birinde karşılaşabileceği bu tür sorunlar ve soruları aydınlatmak üzere çeşitli nakliyat şirketlerine başvurduk ve şu bilgi ve önerileri aldık: lizam NaUlyat'm sahibi Nizam Güçer: "Kırılacak şeyleri ve çamaşırlan genellıkle müşterilerin kendileri toplarlar, yastığıyorganı falan denk yaparlar. Biz marangoz hamal ve kamyon ekıbiyle gıderiz. Demonte edilecekleri eder, beyaz eşyayı battaniyeye saranz. Varılan yerde büyük parçaları yerine yerleştirıp monte ederiz. Koliler hangi odaya aitse bize söylerler, oralara bırakırız. Beyaz eşyayı ait olduğu yere koyarız, ancak bağlantıları tesisatçı ve elektrikçilere bırakınz. Yanı müşteri aynca yaptınr. Avizeleri tavanda kancası varsa yerine takarız. Nakliyat'ın sahibi Ekrem Basis: "BUtün eşya toplanır, kutulara yerleştirilir. Dolaplar demonte edilir. Gidilecek yere varıldığında her şey yerli yerine konulur, dolaplar monte edilir, avizeler asılır. Her firma boyle çalışmıyor. Bu konuda herhangi bir müeyyide de yok. Tüketiciye tavsiyem eğer vaat edılen hizmet verilmezse, kalan paranın bir bölümünü odememesidır. Şofben, buzdolabı, çamaşır makinesi gıbı ekstra ustalık ısteyen işler için yerine yerleştiririz, ama bağlantılarını yapmayız." Nakliyeciler Deraegi 2. Başkanı Erol özçelik: "Nakliyat ambarlarının derneğimize bağlı olmaları gerekir, ama son dönemde korsan nakliyeciler türedi. Tüketiciyi zarara sokuyorlar, bu konuda müeyyide de yok. Tüketici fırma seçerken 3040 yıldır piyasada var olan deneyimli firmalara başvursun ve hatta yazılı protokol yapsın... D D e n hıraoı ıuwıl teshlr •decağlm? "PTT vden eve taşınmak nasıl da insanın gözünde büyüyen bir iştir. Okurumuz Nedret Ozuduru da bunu gözünde büyüttüğü için bır nakliyet şirketiyle anlaşmış, ama sonuçta verilen hizmetten memnun kalmamış. Evden eve nakliyat şirketlerinden ne gibi hizmetler bekleyebiliriz? Neyi yaparlar, neyi yapmazlar? Bu soruların yanıtlarını okurumuz bize soruyordu, biz de çeşitli nakliyecılere sorduk ve kaba hatlarıyla şu noktalar ortaya çıktı: • Eşyalan demonte edip sökme ve yükleme tümüyle nakliyecilere ait, ancak varılan yerde kolileri açmak ve beyaz eşya ile avizelerin elektrik ve tesisat bağlantılırını yapmak değil. Dolap ve mobilyanın yeniden monte etmesi onlara ait. • Sonradan bir sorun çıkmaması için nakliye şirketleriyle hangi hizmetler Uzerinde anlaşıldığı konusunda şirketin antetli kâğıdına yazılmış bir protokol yapmakta yarar vardır. Şirket, vaad ettiği hizmeti gerçekleştirmediği takdirde, taşınma sonucunda ödenecck pa E ranın bir bölümünü, kesmek mümkün olabilir. Bu özet bilgilerden sonra dilerseniz önce okurumuz Nedret özüduru'nun mektubunu izleyelim: "Eşlmin işi nedeniyle 2 yıl kaldıgımız Antalya'dan 13 mayıs günü tekrar Istanbul'a dönmemiz gerekti. Taşınmak nasıl zor iştir, taşınan bllir. Ne mobilyada hayır kalır, ne beyaz eşyada. Bir de benim gibi 3 yaşında haşan bir çocuğunuz varsa... Kolaylık olsun diye paraya kıyıp bir 'evden eve nakliyat' şirketiyle anlaştık. Antalya'da tpekoğlu Nakliyat Şirketi'nden Fatih ırban, önce 1.5 milyon lira istedi. Taşınma bayram sonrasına kalınca fiyat 1.8 milyon lira oluverdi. Fiyata yeni bir zam gelir korkusuyla 13 mayıs gunu İçin sozleştik. Kamyonkoliler ve işçiler gelip ber şeyi toplamaya başladılar. Toplama işi gayet lyi gitti. Ancak gordıroplar ve salondaki bufeyi demonte edecek kimse yoktu. Bu işi hiç de görevi olmadığı halde kamyon şoförii son derece de acemlce yaptı. Ertesi sabah eşyalan İstanbul'daki evlmilarln artması içınden çıkılmaz bır durum yaratıyor Bız tıcaretle ugraşan ınsanlann kâr oranları glttıkçe duşuyor Zaman zaman habersiz yapılan zamları tuketıciye yansıtamayıp blz cebımızden ödüyoruz Hem bizım glbl kuçuk sermaye ıle çalısan fırmalara hem ev alma umuduyla yaşayan vatandaşa hem de daıre yapıp bır türiü satamayan muteahhide yazık oluyor Slze devamlı ış yaptıgım naklıye şırketınin (bana göre ıçlerinde en insaflı olanı) telelonla yaptıgım şlkâyetım üzerine bana gönderdığl yazıyı ıletıyorum " Samsunlu okurumuz Neşe Karaca'mn şlkayetl üzerine TAYAS Naktlyat Şlrketi'nden aldığı yazı oldukça ilgınç "16 5 1990 tarıhlı sevkiyatımızda nakliye kllo fıyatı 115 lıra uygulanmıştı Telefon görüşmemlzde naklıye fiyatının çok yüksek otduğunu belırtmlştıniz Nakliye fiyatlarınm yüksek olması, 1987 yılı toplus&deşmelerine dayarur. 1987 yılında Işverenterin isçı sendikalan karşıstnda başansız olması. bugun Işleri bu hale getirmlştir Söz konusu toplusozleşmenln iklncı yılı 1 5 1990'da uygulanmaya başlanmış ve butun ambartarda naklıyeye yuzde 35 zam getirmiştır Bugün sektörOmüzde bır ışçının aylık maliyetı brüt 3 milyon lıradır Turkıye ücret sevıyesinın çok üzerındedır Naklıyeye yaptığımız zam, bızlenn keyfı olarak yapttğı bır uygulama degildlr. eger akaryakıta zam yapılmazsa bu nakliyefiyatları1 yıl sureyle geçertı olacaktır " D Nı Satıcının sesi Ke keskin K öşemıze gelen mektuptar giderek çeşıtlenıyor Mal aldıkları toptancıların süreklı zam yapması nedeniyle mağdur durumda kaldıklarından yakınan aatıcılar da seelerlnl duyurmak istlyorlar Samsun'dan yazan N*«* Karaca, Işte bunlardan bırl "Sanmm'da Inşaat malzemelerı alımsalımıyta uğrasıyorum Pek çok ms'/eme blze Islanbul'dan gelıyor. Bu malzemelor, mıktar açısından en az yarım ya da t ton cıvanndadır Yani genellıkle ağır malzemeler satarız Nakfıye şirketleriyle getirttıflımız bu malların nakliyesi bize aıttlr Son 11 5 yıktr buflrmalarçok yüksek fıyatlar uyguluyortar Örneğin mayıs ayında son gelen lıyat kıto başına 115 liraydı Bır kamyonun yaklaşık 10 ton geldlğini duşünursenız, sadece bır kamyon malın nakliyesine 1 milyon 150 bın lıra odemek zorunda kaldıQımız görulur Bunu ister Istemez tuketıciye yansıtıyoruz ÇOnkü aynı malın kilosunda blzım kazancımız 7080 lira Sattğımız malın malıyetınde bir yükselmo olmadığı halde, sırl nakliyedekl sunı artışlardan ddayı mallarda flyat artışı oluyor Hem de her ay Boylece zaten durgun olan inşaat pıyasaaında mallyet Satıcının sözüne güvenebltlr mlylm? "Bakırköy'dekı Şahln Kundura'dan kış ucuzluğunda 2 çıft ayakkabı aldım Kalıtesınden şüphe etmedığım bu mağazadan aılece alısvenşımızı yapanz Ayakkabının bir çlftı daha ılk aldığım günden beri üst kısmındakı dıkişli bır yorden ayagımı sıkıyordu Genışler dıye önemsemedım Sanırım derının ustuste dıkılışinde bır hata olmuş Bır süre sonra yurtdışına gıderken ayakkabıyı yanıma aldım Bırkaç gıyışte bu kez ayakkabının arka dıkısısökuldu Bernm de çok moralım bozukju SeyahattendönünceŞahinKundurayagrttım Yaz sezonuna girdıklerı ıçın şu sıra o ayakkabıyı tamlr ettirmelerının mümkün olmadığını, ayakkabı kendilerınde beklerse kaybolabıleceğını bu yüzden tamır ıçın ayakkabıyı kısa gırerken kendılerıne göturmemi istedıler Ne önerırsınız?" (S*mra Akalın/İSTANBUL) KJkurumuzun verdığı telefondan Şahln Kundura'yı aradtk. Atölyede yazm espadnl ve keten ayakkabı çalıştıklarını, kış gelırken atölyede zaten den ayakkabı üretıleceğı ıçın onarımm da daha kolay olacağım söyledı. Bızce Semra Akahn'm sohbahan beklemesınde bır sakınca yok Eğer o zaman bır sorun çıkarsa gerek kendısı, gerekse bız Şahın Kundura'ya vaadmı hatırlatmz. • 23