Katalog

s B AĞLIK Erdal Atabek Nasıl bir diyet uygulamalı? u sorunun yanıtı, "Sağlıklı, billnçli bir diyet" olabilir... Gözlemlerimize dayanarak söyleyebiliriz ki toplumumuzda diyet sağlık nedenlerinden çok estetik nedenlcrle düşunulen, beslenme biçiminin sıradan bir değişimi olarak görülmektedir. Şimdi, "Sağlıklı ve bilinçli bir diyef'ten ne anladığımızı göretim. Diyet olayının üç aşaması vardır: • Diyet öncesi. • Diyet sırası. • Diyet sonrası. "Diyet öncesi"nde yapılacak işler; "diyete karar vermek", "diyetten önce yapılması gereken doktor kontrolü", "diyet programı"dır. "Diyete karar vermek", işin başlangıcında güçlü bir motivasyonu gerektirir. Kişi, kendisinin diyet yapmasındaki zorunluluğa inanmalıdır. Sadece bu motivasyonun eksikliği nedeniyle yarıda bırakılmış, amacına ulaşmamış pek çok diyet denemesi olmaktadır. kontrolü", her yaşta insan için tam bir sağlık kontrolü demektir. Burada özellikle kalp ve damar sisteminin durumu, hastanın daha önceki sağlık koşullan önem taşır. Kalbin ileti sisteminde bozukluk bulunmadığından emin olmak gerekir. Ayrıca, ne tür bir diyet uygulanması gerektiğine de doktor karar vermelidir. Kuşkusuz, doktorun da bu konularda özel bilgisinin olması gereklidir. "Diyet programı", diyet yapacak kişinin beslenme biçiminin nasıl değişeceğini belirten programdır. Hangi besinlerin, ne biçim"Diyetten önce yapılması gereken doktor B ir okurumuz, tansiyon yüksekliği dendığı zaman ne anlaşılması gerektiğinı soruyor. Bu konuda değişik rakamlar verıldiğinı, yaşa göre tansiyonun biraz yüksek bulunmasının zararı olmadığmı duyduğunu söyleyerek bu konudakı bılgiyi öğrenmek istıyor. Öncelikle, "normal tansiyon" ölçülerinin çok standart olmadığını belirtelım. Herkesin tansiyonu, daha doğrusu, damar basıncı kendıne özgü değişıklıkler gösterır. Standart rakamlar, maksıma tansiyonun 150 mm Hg. sınırına kadar normal, minima tansiyonun da 9095 mm. Hg. sınırına kadar normal sayıldığını belirtir. Ancak Normal tansiyon kaçtır? normal maksıma tansıyonu 120 mm. Hg. olan bırisi için 150 mm. Hg.'ye çıkan maksıma tansiyonun yüksek sayılması gerektiğini unutmayalım. Tansiyonun kontrol edilmesi için bir kez yapılan ölçumle karar vermek yanlıştır. Aynı kişinin değişik zamanlarda yapılan ölçumlennın ortalaması, o kışınin normal tansıyonu sayılmalıdır. Tansiyon değerlerinin yaşla yükseldığıne ılişkın yargılar doğrulanmamaktadır. Hangı yaşta olursa olsun, 150 mm. Hg. değerını geçen maksima tansiyon, 9095 mm. Hg. değerinı geçen minima tansiyon yüksek sayılmalıdır. de, ne sıklıkta yenmesi gerektiği programlanır. Diyet yapan kişinin de yeni beslenme biçiminde alacagı kalori, protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral değerleri konusunda gerekli bilgileri kazanması çok yararlıdır. Böylece programın başan şansı yükselecektir. "Diyet sırasında" yapılacak işler de önemlidir. "Diyetin değerlendirilmesi", haftalık ağırlık kaybının ölçülmesi, kişinin yorgunluk, bitkinlik ya da herhangi istenmeyen belirtiler gösterip göstermediğinin kontrolüyle yapılır. "Diyet sonrası", kişinin istenen kiloya inmesinden sonraki dönemdir. Bu dönemin özelliği, "yeniden beslenmenin düzenlenmesidir". Bu döneme geçiş, kalpdamar sisteminin zorlanmaması bakımından önemlidir. Bir değer önemli nokta, verilen kiloların yeniden alınmaması, ulaşılan kilonun korunmasıdır. Böyle programlanan ve uygulanan bir diyetin başan oranı yüksektir. Genel olarak çok özel durumlar yoksa, günlük kalorinin azaltılması, günlük proteinin sağlanması, diğer gereksinmelerin dikkate alınmasıyla istenen kilo sağlanacaktır. özellikle, beslenme biçimine bağiı kilo fazlalığı diyetle azaltılabilir; dikkatli bir "diyet sonrası" programıyla da bu kiloda kalmak olanağı vardır. "Çok dilşük kalorili diyet", aşın şişmanlık dışında uygulanmamalıdır. Olması gereken kilonun % 30'dan fazlasını taşıyan kişilerin "aşın şişman" olarak nitelendirilmesi dogru olur. "7o 15 kilo fazlası olan birisinin, "çok düşük kalorili diyet" uygulaması yanlıştır. Bu durumda, "yağsız beden kitlesi" bu diyette azalır, özellikle de kalp komplikasyonlarına yol açılmış olur. Daha hafif şişmanlıklarda, kalorinin ölçulu azaltılması yeterlidir. Böyle durumlarda günlük 80010001200 kalorilik diyetler, bilgili bir beslenme programıyla istenen kiloya inmeyi sğlamaya yeterlidir. Diyet programlarının bir ekip işi olduğun'u da bilmek gerekiyor. Bu ekipte "diyet egitimi olan doktor", "beslenme uzmanı", "psikolog" birlikte görev yaparlar. Ama belki de bütün bunlar, diyet deyince aç kalmayı anlayan birisi için fazla lüks bile sayılır. D ÇANAJANS 151 00 44 Sarmısakta şifa dozu armısakla ilgili deneylerın, gerçekten de "şlfalı besın" kavramına uyan sonuçlar verdlğini Myın Kimyager Dr. Q. Feryal Menemenli'nin SENDROM dergisinde yayımlanan yazısına dayanarak belirtmiştlk. Sarmısağın şu etklleıi anlaşılıyor: 1. Antitrombotik etki. Bu etkiyle damar tıkanıklığına yol açan trombüslerin oluşumunu azattmaktadır. 2. Flbrlnolrlik etki. Bu etkiyle de oluşmuş (ibrinin erltilmesi olayı belirtilmektedir. X Kolesterol düşürücü etki. Besinlerle alınan maddelerdeki kotesterolün kandaki düzeyini düşürücü etki. 4 Yuksek tansiyonu düşürücü etki. Tansiyon yükselmelerinde damar basıncını düşüren etkidlr. i. Kan şekerini düşürücü etki. özellikle 19TO'II yıllardan sonra yapılan çalışmalarda, sarmısağın kan şekerini düşürücü etkisi üzerinde çalışmalar yapılmış, bu etkiye de sahip olduğu yolunda gözlemler elde edllmiştir. Ancak bu etki henüz hayvanlar üzerinde çalışma aşamasındadır. 6. Antlmikrobik etki. Belki de bllinen en eski etkisi budur. Şimdl, sanmısağm bu etklleriteşıması,yeni sorulara yol acmaktadır. Bu etkilerin görülmesi İçin ne kadar ve nasıl sarmısak alınması gereklidir? Yapılan çalışmalarda "günde 50 gram taze sarmısağa eşdeğer" sarımsak yağı, jelatın kapsüller biçiminde verilmiştir. Çalışmalar bu alanda sürdürülmektedlr. Daha somut uygulama günlük tıp pratiğımize henüz gırmemıştir Ancak çok yönlü yararları olduğu artık anlaşılan sarmısağın küçük miktarlarda da olsa yenmesınde varar olduğu da açıktır. ü S SAĞLIK ve GÜZELLİK REHBERİ HEMOROİDFİSTÜL VARİSLERİN INFAROT, İĞNE İLE TEDAVİSİ Op. Dr. Hayıtl F. KOCAL Bankalana anlaşma vardır RumeiCdOganAp. FAX: 151 41 55 PROKTOLOGIE L± NÖROPSİKİYATRİ MERKEZİ ÇOCUKLARIMIZI SEVİYORUZ! SORUNLARINI DA SEVİYOR MUYUZ? A uğrenme güçlüOü var m? A Stnrfma uyum toglayamfyof mu? A A/kadajlon lle lltjM kmmakta oüçluklerl var mı? A Den çaltjmaya alı^amıyor mu? A A}n derecede harekefl ml? A Normal olmayon ckjvranışlan var m? A OkUa gltmemek İçin çojltil hastalıktar uyduruyor mu? A Konu^ma bozuklugu var m? •*• Korkular. tlkler. rvöbetler, tırnak y e m o . vs. slkayetlerl var nm? Sorunlar n * oluraa otoun mutlaka yapılacak bir f*yt*r vardır. Lütfert blzl arayimz. Yfcjg Posta Cd. Akn Sltesl4 Bk* No, 63 O o y f f t * p » tSTANBUlUt 1662» »4 167 31 37 • 172 3» 17^ VAKFI SİVİLCENİZE ÇARE tayesinde kotayca kurtulocak. PIRILPIRIlbircilde tahlp c4ocakj<ne. Bu horlfca ürüne Ithol edilen 'MEDİCATED SOAP LEKE, SİVİLCE v e NOKTAlardan. Avnjpadan MERKEZ TEDAVİ KLİNİĞI Çaglcyan Vatan C. No. 82/1 Tel:130 17 17 Fax: 134 2252 ÇOCUKLARINIZDA; KOVdahH 19.000.TLye sahlp olablllrslntz. MEDİCATED SOAP'ınız ellnfee geçttOinde ucrettnl po«tan«y« yatırocalarHZ. No. 16« Nisantası Tel:141 35 89 1320120 ÖDEMEU ISTEME ADRESİ: KOZPA KocnwHk P.K.66 06642 Afağı Ayıana / ANKARA Emel ÇAĞIAR Göflüs Hastalıkları Uzmanı 24 SAAT AÇIKTIR Doktor 22