Katalog

Altın palmiyenin yaprakları altında Cannes plajlarının 1953'teki "yıldızcığı" Brigitte Bardot, 1956 Cannes'ında gerçek yıldızdı. Sophia Loren, Gina'yı Cannes'da tuşa getirdi. 1968'de Cannes'da dayak yiyen yönetmen Truffaut, 1985'te "Truffaut'ya Saygı" gösterisiyle anıldı. Cannes Film Şenliği 40 yılı geride bırakırken Cannes ödüllerinde ne nedii? T ohumları 1939 yılında atılan Cannes Film Şenliği, 2. Dünya Savaşı'nı takip eden 1946 sonbahannda başlamıştı. 1948 ve 1950 yıllarında ekonomik sorunlar ve siyasi anlaşmazlıklar sonucu düzenlenemeyen şenlik, eylül ayında yapılan Venedik Film Festivali ile aynı tarihe gelmemesi için 1951'den ıtıbaren mayıs ayına alınmıştır. Sinema endüstnlerinı canlandırmak amacıyla sahil kenti Cannes'da film şenliği duzenleyen Fransızlar, yörenin simgesi olan palmiye ağacının yaprağını 1955'ten bu yana, yarışmada başarı kazanan sanatçılara "Altın Palmiye Ödülü" adıyla vermektedırler. 1946 Cannes'ının ilk yıldızı Michele Morgan, Pastoral Senfonı' filmının unutulmaz oyuncusu ıdı. ünyanın en önde gclen film festivallerinden biri olarak kabul edilen Cannes Film Şenliği'nin bu yıl kırk birincisi düzenlendi. Sonuçlar 23 mayıs giınu açıklandı. Biz bu yazımuda, festivalin gecmiş 40 yılı arasında küçük bir gezi yapnıayı düşündük. İlk kez 20 Eyliil 1946'da Venedik Film Festivali'nin tahtını sarsmak amacıyla başlaiılan şenlik, kısa sürede yarışmaları ve yarışma dışı gösterileriyle sinemacılarııı buluştıığu bir merkez oldıı. Yıllarca Sovyetler Birliği'nden Meksika'ya, tsviç..e'den Amerika Birleşik Devletleri'ne, Ualya'dan Ingiltere'ye kadar birçok ülkcnin sinemacıları, koltuklarının altına film makaralannı sıkıştırıp ödül umudııyla Caııncs'ın yolunu tuttular. "Yıldızcıklar" diye tanımlanan artist adayları da Cannes plajlarındaki çıplak şovlarıyla şenliğin simgesi haline geldiler. llk Cannes Film Festıvali'nin bir başka olayı: "Miss Nice '46", plajlarda bikini modasını 'lanse' edıyor. natçı başkanlık yaptı. 1965 yılında Olivia dc Havilland jüri başkanlığı yapan "ilk kadın" sanatçı unvanını aldı. D Fransızlar sinema yerine savaşla uğraşmak zorundaydılar. Festivalin açılmasıyla kapanması bir oldu. Fransa'nın Nazi işgalinden Jcurtuluşundan sonra, genç diplomat Philippe Erlanger, film festivali tartışmasını sanat gündemine getirdi. O günlerin Kültür ve Sanat Işleri Gcnel Müdürü Georges Huisman 1939'da ara verilcn festivalin yedi yıl sonra yeniden başlatılması için elinden geleni yaptı. Film festivalinin Cannes şehrinin tanınmasında büyük yarar sağlayacağına inanan Belediye Başkanı Picaud ise, tum hemşerilerini işbirliğine c.ağırdı. Cannes Film Şenliği, Georges Huismanın başkanlığında açıldı. ilk yıl, şenliğc 21 ülkeden 54 uzuıı metrajlı, 75 kısa metrajlı film katıldı. Rene Clement'm "La Bataille du Rail" (Deıniryolu Savaşı) adlı filmi, jüri ttzel ödülünü aldı. Michele Morgan da "Pastoral Senfoni" adlı filmdeki oyunuyla "En lyi Kadın Oyuncu" seçildi. 1946!dan başlayarak Cannes plajları, yıldız olma hayalleriyle kurhlara sereserpe u/anan güzel kızlarla doldıı. Şık elbiseleri, ağızlarında Havana purolarıyla dolaşan zengin Amerikalı film yapımcıları Croisette'in luks binalarını, sinema salonlarını istila cttilcr. Cote d'Azur1 ün en önemli yerleşim merkezi haline gelen Cannes, skandalları ve dedikodularıyla dunya basınının sürekli malzemesi oldu. Havalarııı iyi gittiği yıllarda halkın ilgisi sinema salonlarmdan plajlara kaydı. Cannes Film Şenliği'nin yarışmalı bölümünde görev alan jüriye, her yıl ünlü bir sa İlginç yıllar, ilginç isimler Cannes Film Şenliği kırk bir yılhk tarihinde birçok önemli olaya sahne oldu: 1949'da Festival Sarayı'nın açılısı, döncmin basııı ve iletişim islerinden sorumlu François Mitlerrand tarafından yapıldı. 1953 yılında Cannes plajlarında bikinisiyle dolaşan Brigitte Bardot yönetmenlerin dikkatini çekti. I954'te Sophia Lorcn ile Gina Lollobrigida arasındaki çekişme Cannes'da da devam ctti. I957'de gazeteeilik yapan François Truffaut, festivali, "uluslararası karanlık güçlerc hi/met etmek'Me suçladı. Truffaut iki yıl sonra yonetnıen olarak katıldığı şenlikte, "400 Darbe" filmiyle "En iyi Yönetmen" ödülünıı kazandı. 1961'de Sophia Loren, Vittorio de Sica'nın yönettiği "La Ciociara" adlı filmle "En lyi Kadın Oyuncu" seçilerek l>ollobrigida'ya karşı üstilnlük sağladı. 1963 yılında Alfred Hitchcock'un "Kuşlar"ı ile Luchino Visconti'nin "Leopar"ı Cannes'da karşı kar^ıya geldiler. 1966'da Sophia Loren jüri başkanlığı yaptı. 1968 yılında yönetmen Truffaut, Cannes'da saldırıya uğradı ve dövıildü. 1974'de Cannes'ın yıldı/ı, "Emmanuelle" in seksi oyuncusu Silvia Kristel'di. Cannes Film Şenliği'nin "Resml Seçlm" (Selection Officielle) denılen ana yarışma bölümüne, 1978'de sinema sanatına yeni bir hava getıren lilmlerın gösterildıği "Belirli Bir Bakış" (Un Certain Regard) bölümü eklenmiştir. Şenlik her geçen yıl biraz daha genişlemiş, eleştirmenlerin seçtiği fılmler "Eleştirmenler Haftası" (Semaine de la Critique), yeni fılmler "Yönetmenlerin Onbeş Günü" (Ûuinzaıne des Realısateurs), Fransız filmleri de "Fransız Sinemasından Perspektifler" (Perspöctives du Cinema Françaıs) adı altında gösterilmeye başlanmıştır. Kısa metrajlı Film Yarışması ve Film Pazarı (Marche du Film) şenliğin ilgi çeken bölümleridir Büyük ödül "Altın Palmiye" (Palme d'or) "En iyi Fılm"e verılır. ikınci önemli ödül "Jüri Özel ödülü" (Grand Prix Special du Jury)'dür. Ayrıca "En iyi Erkek Oyuncu", "En iyi Kadın Oyuncu", "En iyi Yönetmen", "En iyi Görüntü Yönetmenl", "En İyi Özgün Senaryo", "En İyi Teknik", "Jüri Ödülü" ve "En iyi Kısa Metrajlı Film" dallannda birinci olanlar da Altın Palmiye ile ödüllendirilirler. ilk filmlerıyle birinci olan yönetmenlere ise, "Altın Kamera " ödülü verilir. n Faşizmin ayak sesleri Cannes Film Şenliği çalışmaları, Venedik Film Festivali'ndeki faşist çekişmelerin ortalığı kapladığı 1938 yılında başlatıldı. "I.umiere Kardeşler'in Ülkesi" u/un sureden beri 'görkemli1 bir festivalin gereksininıini duyuyordu. Fransa'nın Milli Eğitim, Dışişleri, Kültür ve Sanat Hakanlıkları, film festivalini destekleme kararı aldılar. lş, festivalin düzenleneceği kenti bulmaya kalmıştı... Cannes, pırıl pırıl gökyüzü, sapsarı kumları ve masmavi deniziyle festivali düzenlemeye talip oldu. 2 Eylül 1939 tarihinde "ToulCinema" uluslararası festivali açıldı. Ancak o dönemde 1977'de Pele ve boksör Monzon Cannes'a misafir oldular. 1982'de Stevcn Spielberg E.T. ile olay yarattı. 1985 yılında, "Trauffaut'ya Saygı" gosterisi düzenlendi. 1986'nın filmi, kısa bir süre öııce ülkemiz sinemalannda da izlediğimiz "Mission" (Görev) filmiydi. 1987de "Sous le Soleil de Satan" (Şeytanın Güneşi Altında) adlı filmle yönetmen Maurice Pialat "Altın Palmiye" ödülünu alırken izleyicilerin protesto gösterileriyle karşılaştı.