Katalog

Barışsever silah koleksiyoncusu Diego de Henriquez, dünyanın en tutkulu silah koleksiyoncusu idi. Esrarlı ölümüne kadar tüm yaşamını ve servetini, savaşın kötülüklerini sergileyen bir "Savaş Müzesi"nin kuruluşuna adamıştı bu çılgın İtalyan markizi. t talya'nın, Yugoslavya sınırındaki büyük kenti Tritste'de, dünyanın en önemli savaş ve askeri malzemeler koleksiyonu, yirmi yıldan bu yana, müze haline getirilip scrgilcnmeyi bekliyor. Tek bir kişiye ait bu özel koleksiyondaki malzemelerden bazıları, çeşitli yerlerde sergilendikten sonra tckrar tozlu ve kiinii depo raflarına dönüyor. Bu askeri malzemeler arasında, denizaltılardan Pearl Harbour baskınına ait özgün filmlere, zırhlı trenlerdcn atlara takılan gaz maskelerine, Hiller'in "Annie" adlı iinlü bombasından oyuncak askerlere, askeri polis tüzüklerinden bclşelere kadar, binlerce ceşit eşya bulunuyor. Üç depoyu ağzına kadar dolduran bu binlerce askeri malzemeyi teker teker toplayan, Diego De Henriguez adındaki İspanyol asıllı bir marki. On dört yıl önce, esrarengiz bir şekildc ölen Diego De Henriquez, defterlerinden birinde koleksiyonunun özellikle topçuluk alanında çok değerli belgeler içcrdiğini, ayrıca rnahmuz, gcm, eyer ve bütün nalbant malzcmclerinin tarihsel gelişimlerini yansıttığını beliriiyor. Karısımn ve kendisinin tüm servetini harcayarak oluşturduğu koleksiyonla savaşa, ordulara karşı çıkmak ve insanın insana yaptığı kötülüğü, vahşiliği yansıtmak amacıyla müze kurmak istcdiğini ekliyor. 1909'da Tricste'de doğan De Henriquez, 18. yüzyılda ispanya'dan Venedik'e göç eden soylu bir ailcden geliyor. Asker olan babasının baskısıyla küçük yaşta Trieste Gemicilik I'.ns(itüsü'nde öğrenim gören De Henriquez'in ilginç bir yaşamı var: Otobiyografisine göre, olağanüstü bir çocuk olan Diego, beş yaşında bilim adamlığına sıvanmış, dükuz yaşında kâşifliğe soyunmuş, 16 yaşında silah tasarımcılığı yapmış. Bir yıl sonra da bir "arkeoloji derneği" kıırmuş. Böylece biriktirmenin zevkini tadan Diego, o tarihten sonra bütün gücüyle askeri malzeme koleksiyonıınu büyütmeye çabalamış... On dokuz yaşında cvlencn Diego De Henriquez'in Alfonso ve Maria Adele adlarında iki çocuğu oluyor. Kaptanlıktan kazandığı maaşlarla küçük parçalar satın almaya ba$lıyor. Yıllar sonra bu tutku, roketler, denizaltılar, stratejik önem taşımış köprüler birik I mesini talep ediyor! De Henriquez bu gibi "armağanların" yanında, birçok önemli parça için milyarlarca lira da harcıyor. Parası tükenince borçlanıyor. Borçlarını ödemek amacıyla yüksek faizli yeni borçlar alıp batağa saplanıyor. Sorunlarının çözümünü alkolde arayan De Henriquez, ucuz lokantalarda yemek yiyerek "sosyal statüsüne" uymayan bir hayat yaşamaya başlıyor. Evlerini borçları karşıhğı elden çıkardığından, kolcksiyonunu sakladığı depolardan birinde toz, toprak içinde barınmaya çalışıyor. Akli dengesini yitirir gibi olduğundan, geceleri, bir tabutun içinde, başında tolga, yüzünde samurai ınaskesiyle uyuyor; bu şekilde, rüyalarını sabah yeniden gözden geçirdiğini söylüyor... tlginç koleksiyoncu De Henriquez, 2 Mayıs 1974 günü yanarak öldü. Yaşamını sürdürdüğu San Maurizio Sokağı'ndaki depo aniden ateşler içinde kalmış, iıfaiyeciler yangın yerine vardıklarında Diego De Henriquez'in kömür olmuş cesediyle karşılaşmışlardı. Resmi belgeleıde, De Henriquez'in yemek pişirdiği ocak, "yangın nedeni" olarak gösterildi. Ancak yangından bir süre önce De Henriquez'in dolu tabancayla dolaşmaya başlaması ve bir arkadaşına, "Eğer kazaya uğramazsam daha çok yaşanm ben" uemesi "cinayet" kuşkularını arttırdı... De Henriquez, San Sabba'da açılan Nazi vahşetiyle ilgili bir davada "sürpriz tanıklık" yapmaya hazırlanıyordu. Yangında, Diego De Henriquezin ölüm kamplarının duvarlarından topladığı yüzlerce tümceyi yazdığı günlükler de yandı. Büyük koleksiyoncu, askeri malzemelerini "Ölüm ve Savaşı Yok Etmek İçin Evrensel Kardeşlik Merkezi" adı altında sergikmcyi planlıyordu. On dokuz yıl öncc De Henriquez'in elinden tutmak amacıyla Trieste Belediyesi ve diğer kuruluşlar tarafından oluşturulan "Savaş Tarihi Müze.si tdari Konsarsiyumu" hâlâ koleksiyonu halka açma konusunda belirli bir tarih veremiyor. Konsorsiyumun başkam Giotlo D'Angelo, silahlı kuvvetlerin de nıüzeye katkıda bulunmak amacıyla depolarda malzemeler beklettiğini belirterek kaybedilecek zaman kalmadığını söylüyor. Trieste Belediyc Başkam Giulio Siat'ı'ari ise müzeyi kurmanın bir "zaman" sorunuolduğunu açıklıvor. Italyan asılzadesı Oiego de Henriguez tüm yaşamını ve servetini silah koleksiyonuna adamıştr tirme aşamasına kadar ulaşıyor. De Henriquez, olanak buldukça terk edilmiş araçlarda, siperlerde, küçük kalelerde ve kışlalarda araştırmalar yapıyor. İtalya'da faşist idare döneminde evlerde tabanca ve kesici alet bulundurmayı yasaklayan kanundan korkanlardan çeşitli silahlar topluyor. Kışlaları gezerek hurdaya çıkarılacak askeri malzemeleri istiyor. 2. Dünya Savaşı yıllarında Trieste ve dolayında geçen ttalyan, Alman, lngiliz, Yugoslav, Amerikan ve Yeni Zelanda askeri birlik komutanlarıyla dostluk kurarak, "koleksiyonu için" malzeme sağlıyor. 3 Mayıs 1945'te, eline beyaz bir bayrak ve megafon alarak bölgenin Nazi komutanı ile "teslim pazarlığı" yapan, De Henriquez, Nazilerin bölgeyi terk ederken bırakacakları malzemenin kendisine "karşılıksız olarak" veril D Henriquez'in Trieste kentindeki silah depolarından görüntüler: Bir Alman zırhlı aracı, süvari birliklerinin atları için yapılmış gaz maskeleri, üniformalar, 2. Dünya Savaşından kalma Sovyet mitralyöz ve bıçakları. iego da Henriquez'in ölümünden sonra, .Trieste kentindeki depolarında kent belediyesi taratından bir "müze" çerçevesinde derlenip toparlanmayı bekleyen savaş malzemelerinin dokumüne bir göz atmak, aslında Diego de Henriquez'in dünyanın en ilginç ve en geniş "Savaş Müzesi"ni kurmuş olduğunu gösteriyor Dünyanın en ilginç savaş müzesinde neler var? Derleyen: Cumhur Canbazoğlu Henriquez'in koleksiyonunun dökümü şöyle; AĞIR SİLAHLAR: Yirmiye yakın tank ve panzer, 30 değışik kalibreli top, 3 zırhlı tren, iki denizaltı, 2 cep denizaltısı, 1800'lerden Kalma bir düzine top, 3 radar sistemi, 3 atlı itfaiye arabası, 3 arazi mutfağı, 3 hücumbot, 5 dev kale telemetresi, değışik çapta bombalar. HAFİF SİLAHLAR: Yaklaşık 700 kılıç, 350 tüfek, 40 tabanca, 40 mitralyöz ve havantopu, yüze yakın miöfer ve şapka. FOTOĞRAFLAR: Yaklaşık 18.000 özgün fotoğraf. FİLM: Büyük bölümü yayımlanmamış dokümanlar. özgün filmler. DEĞİŞİK MALZEMELER: Binlerce muhür, 10.000 kartpostal (özellikle propaganda kartpoatalları), 200 bayrak, on tane askeri bando enstrümanı, 80 kadar milli marş, marş ve askeri nutuk plakları, çeşitli dönemlere ait 300 kadar mahmuz, üzengi ve eyer, 70 kadar savaş sahneleriyle işlenmiş pipo, birçok askeri malzeme benzeri biblo.n Mussolınının zırhlı trenlerınden birı.