Katalog

R İ Ç Şiar Yalçın »1 Cici bir konvansiyon V S A T R A N C sayarsanız. ortağınızın muhtemel kör ruasımn dışında en çok iki puanı alabileceğini anlarsınız: belki pik damı, belki trefl valesi. Ancak trefl valesi kontratı batırmaya yetmez, çünkü o zaman deklaranın üç pik, bir kör, üç karo ve iki trefl olmak üzere dokuz eli var demektir. O halde pik damını oıtağınıza verin. Şimdi ilk işiniz deklaranı körlerin dağılımı konusunda aldatmak olmalıdır. Siz ortağınızda en çok dört kör olabileceğini biliyorsunuz, çünkü Güney 1 SA ile açtığına göre elinde en az iki kör olmalıdır. Ama ortağınız bunu bilmiyor. Hatta çıkış kâğıdı olan kör altılısı daha ziyade körünün beşli olduğuna işarettir. Eğer şimdi kurala göre kör ikilisini dönecek olursanız, deklaran Batının dörtlü köründen açılmış olduğunu anlayacak ve ona göre oynayacaktır. Onun için onlu ile elde kaldıktan sonra damı dönmeniz ve deklaran yine almazsa beşli ile devam etmeniz gerekir. O zaman Güney Batının V R8762'den açıldığını sanacaktır. Batının dama yediliyi vermesinden bir anlam çıkaramazsımz: Ikiliyi "gizlemiş" olabilir. Şimdi ışığı görmeye başladınız mı? Karo asıyla el tuttuğunuzda pik dokuzlusunu ya da karo üçlüsünü dönersiniz (körünüz kalmadı ya!). Şimdi Güneyin yerinde iyi bir oyuncu trefl damına enıpas yapacak yerde "emniyet oyunu" yapar. Batı el tutup iki (!) metr körünü çekmesin diye trefl asını çektikten sonra veya çekmeden yerin dokuzlusuna doğru küçük bir trefl oynar. Siz de onluyla alır ve karolarınızın arasına karışmış olan kör ikilinizi özür dileyerek oynarsınız!.. Böylece üç kör, bir karo ve bir trefl ile kontratı batırmış olursunuz. Dört elin dağılımı şöyleydi: • R74 V AV3 • DV105 • R95 • V • • D65 R876 8762 87 B 4V983 D »D1O52 • A3 G K KahramanOlgaç D32 A1065 • RD3 AV2 K B • 86 D VRV74 • V9 G 4876S4 • ARV10 9 2 • A764 • RD3 jzey Doğu Güney Batı SA Pas Pas 3 Pik Pik Pas 4 SA Pas Pik Pas 6 Karo Pas Karo Pa 7 Pik... uonuşmalarla ilgili açıklamalar için geçen aftanın dergisine bakın.) Batı trefl onlusunu çıkar. Nasıl oynarsınız? CEVAP: On iki kesin eliniz ve bir muhteıel kaybınız vardır: Dördüncü karonuz. En doğru oyun ilk eli elden almak ve pik sıyla pik valesini cekmektir. Kozlar 41 ise, iuillemard manevrasından başka çare yoktur. )ört kozu olan rakibin dört de karosu varsa ontratınızı yaparsınız. Karolar 33 ise sorun oktur. Ama pikler 32 ise, çok anormal bir dağım dışında granşlemin batarı yoktur. Kör asını eker, bir köre çakar, karo ile yere geçer, ikini bir köre çakar, trefl ile tekrar yere geçer, yein son körüne son kozunuzla çakar, karo ile on kez yere geçer ve pik damını çekerek raiplerin son kozunu alırken elden kayıp karoIUZU kaçarsınız. Buna bildiğiniz gibi, elyer rampası diyoruz. Bu manevrayı gerçekleştirirken dikkat edeeğiniz nokta yer antrelerinizi doğru kullannaktır: Eğer diyagramdaki durumda yere iki lefa karoyla ve bir defa trefl ile geçecek yerle, bir defa karoyla ve iki defa trefl ile geçme;e çalışsaydıruz, Batı üçüncü trefle çakar ve jyun batardı (bir trefl ilk eide oynanmıştı). Peci, bunu nereden bilebilirdim, ya Batının üç refli ve bir karosu olsaydı mı diyorsunuz? Bu abiii başınıza gelebilirdi ama burada ihtimal ıesaplarına güvenmek ve ona göre oynamak gerekir: Treflin yedi, karonun altı kâğıdı dışarJadır ve yedi kâğıdı dışarda olan bir rengin 52 Jağılım ihtimali °/o 15, altı kâğıdı dışarda olan bir rengin 51 dağıhm ihtimali ise sadece %7'dir. O halde rakiplerin üçüncü (ilk oynananla birlikte) trefle çakmalan ikinci karoya çakmalarından iki misli daha muhtemeldir ve buna göre yere gecerken iki karo ve bir trefl antresi kullanmanız gerekir. 754 D983 10852 • 109 Bu hafta oyuu olarak, Boris Gulko'dan seçme yaptım. Biliyorsunuz, yıllardır büyük usta Gulko'nun Sovyet yöneticileri ile başı dertdeydi. Başka bir ülkeye yerleşmebine miısaade edilmiyordu. Her neyse... Uzun bir süre sonra Batıya göç etmesine izin verildi. Boris Gulko'nun karışı Anna Akshamurova da iki kez Sovyetler Birliği Satranç Şaınpiyonu olmuş bir usta. Şimdi Amerika'ya yerleşen Gulko'yu gelecek olimpiyatlarda oyuncu olarak görürsek hiç şaşırmayalım. Batıya göçtüğü son altı ay içinde üst üste üç önemlı turnuvayı kazandı. Açık Amerika, Marsilya ve Paris turnuvaları. Gulko'nun ilginç bir özelliği de şu: Kasparov'a karşı 20 önde. Şimdiye dek üç ke/ karşılaşmışlar. 1979'da beraberlik, 1981 ve 1982'de iki yenilgi almış Kasparov. Hele sonuncusu 23 hamlelik bir minyatür. KasparovGulko SSCB 1982 I.d4 d5 2.c4 d x c4 3.e3 AI6 4. F xc4 c6 5.Af3 c5 6.00 a6 7.e4 b5 8.Fd3 Fb7 9.Fg5 c x d 4 10.Axd4 Abd7 ll.Ac3 Ae5 12.Acxb5 A x d 3 13.Vxd3 axbS 14.Kfdı Fe7 15.Vxb5 Vd7 16.Vb3 F x e 4 17.Af5 Fd5 18.Axg7 Şf8 19.Vh3 hS 2O.Vg3 Şxg7 21.Fxf6 Ş x f 6 22.Kd4 Fd6 23.Vc3 Şg6 01 I.c4 Af6 2.Ac3 e6 3.Af3 Fb4 4.g3 00 5.Fg2 d5 6.d4 (6.00? Popoviç (hamlede) dxc4 7. Va4 Aa6 8.a3 Fd7 siyah üstün, BobocovLarsen, Busüm 1969 ya da 6. Vb3 c5 7.00 Ac6 8.cxd5 9.u3 c4 10. Vdı Fe711.d4 Aa5 12.F/4Ab3 13.Ka2 Fe6 siyah Jstün, LangewegParma, Torremolinos 1962, 6.cxd5 exdS 7.00 Ke8 8.a3 Ff8 9.b4 aS 10.b5 Abd7 ll.Fb2 Ac5 GellerLehmann, SSCBBRD 1960 ya da 6.a3 Fe7 7.d4 c6 8.00 Abd79.b3 b6 W.Fb2Fa6 U.Ad2Kc8 12.e4 beya: hafifUstün.J 6..dxc4 7.00 Ac6 8.a3 Fe7 (Siyah pasif oynayarak insiyatifi kaptırıyor. 8..Fxc3 9.bxc3 AaS 10.Ad2Fd7burada Fc6 ya da Ab3 güzel hamleler. Eğer siyah Axb3 yaparsa, Fa4 var. Büıün bunlar denenmeye değerdi.J 9.e4 AaS 10.Ff4 c6 ll.Ve2 b5 12.Kadı Fb7 (Bunun yenne a6 ve Ka7 ' ile yedinci hatta emniyeti sağlamak daha iy.ydi. Kısmetsiz fil çıkmaz sokakıa bakalım rahat edecek ni?) 13.Kfeı a6 14.Ae5 Ke8 15. Fh3 (Enteresan bir hamlı. Son zamanlar Gulko (21. d5!) da Short'da bu çaprazı sık sık kullanmaya başladı.) 15..Ff8 16.VÎ3 Ve7 17.g4! (Beyaz, bir piyade geride, ama durum hücuma elverişli.J 17..Kad8 18.g5 Ad7 19.Vg3 Ab6 2O.Af3 b4 21.d5! (Keskin bir hamle! Siyah, b3'teki atı d6 hamlesinin getireceği karışıklıklaryüzünden alamıyor.) 21..c x d5 22.e X d5 Ab3 23.d6 Vd7 24.a x b4 Vc8 25.g6 (Birin üçe saldırması ne kadar ilginç!) 25..f6 26.g x h7 Ş X b7 27.Ae4 Vd7 28.A4g5! f x g5 29.A x g5 Şg8 3O.Vb4 g6 31.Fe5 Fg7 32.F x e6 K xe6 33.Vh7 10 Kurtuluş yok. 33.Şf8 34.FX g7 V x g7 35.A x e6 vardı. lngiltere zonalinde de çok sert oyunlar oynanıyor. G.FIearM.Condie Bath 1987 I.d4 d5 2c4 dxc4 3.Af3 Af6 4.Ac3 e6 5.e4 Fb4 6.Fg5 h6 7.Fx f6 V xf68.Fxc4c5 9.e5 Ve7 10.00cxd4 ll.Ae4 00 12.V xd4 Kd8 13.Ve3 Fd7 14.Kadı Fc6 15.Af6! Şh8 16.K X d8 V x d8 17.Ag51 Ve7 18.Vd3 g6 19.F x e6! Fe8 2O.Vh3 Şg7 21.A x e8 Vxe8 22.AxH bS 23.Fb3 Ac6 24.Ve3 Şf8 25.Kdı Ve7 26.Vh6 Şe8 27.Vxg6 10. Boris GulkoPeter Popoviç Paris 1987 4 5 3 Dam kimde kaldı? 4 A102 94 • R94 4 AV432 Problem: 3 L. Loschinskı Şahmatı 1948 1. ödülü 1BIU JBUl 452 Her zaman "Doğrucu Davut" olmayın Aşağıdaki el Terence Reese ve Julian Pottage'in "Positive Defence" (Olumlu Defans) adlı kitabından alınmıştır (Master Bridge Series, Victor Gollancz Ltd., London): 4 R74 V AV3 • DV105 4 R95 R74 AV3 • V983 DV105 VD1052 • A3 4D106 Güney Kuzey 1 SA 3 SA GUneyin 1 SA'su 1214 puandır. Batı kör altılısını çıkar, yer küçük verir ve siz Doğu olarak onluyla aldığınızda Güney dörtlüyü verir. Yerin gücü sizi telaşlandırdı. Kontratı batırmanın bir yolunu görüyor musunuz? CEVAP: Yerin ve kendi elinizin puanlarını 4 V R5 • AV83 4 ARD9 74 4 1054 V AV109 764 • R 4 52 Güney Batı Kuzey Doğu Üç hamlede mat 3 Kör 3 1^ik 6 Kör... Majör 3 açışlannda, minör 3 açışlannın tersine, iki büyük onörden ikisi şart olmadığı için, Güney pekâlâ assız da baraj açışı yapmış olabilirdi. (Minör 3 açışlannda iki büyük onörün şart kabul edilmiş olmasının nedeni, kalan büyük onör ortakta ise daha rahatlıkla oyunu 3 SA'ya almasını sağlamaktır.) Nitekim, Güneyin elinden kör asını alın ve yerine kör damını ve diyelim karo damını verin altı ahcı eliyle, zonda da olmadığına göre, yine oyunu üçle açması gerekirdi. Onun için Kuzeyin doğrudan şlem ilan edecek yerde 4 SA diyerek as kontrolü yapması daha doğru olurdu. Batı pik asını çıkar (Doğu yediliyi verir) ve karo yedilisiyle devam eder. Deklaran elden alıp kör ruasını çeker ve iki tarafın da küçük birer kâğıtla uyduklarını görür. Yerden kör beşi i lisini çevirdiğinde Doğu sekizliyi verir. Sıra sizt t de! (Gerekçeli cevap istiyoruz.) D ÖZÜR Büıtin dikkatimize rağmen, bildiğimiz kadarıyla ilk defa olmak üzere, evvelki hafta yayımlanan 448 sayılı problem (Üç asın can çekişmesi) 28.9.1985 tarihli Cumhuriyel'te çıkan 305 numaralı ve "Doğu can çekişiyor" balıklı problemin ikiz kardeşi olmuş... Bu konuda bizi uyarmak için eski evimize lelefon eden okuyucularımıza teşekkür ederiz. Beyaz kazanır. )EU1 Kombinezon: 3 KARPOVHÜBNER Montreal 1979 Burada Karpov l.Vc4? oynamış ve oyun sonradan beraberlikle sonuçlanmış. Oysa hemen kazanabilirdi. İp 9q x A UBputsE))JE 3A £ ^ 'Z [| 9 q 'BSJ!U![B U13\UQ 3A 1EUJ Etüt: 3 L. Maslanka Çekoslovakya 1. ödülü 13 XJ i j;q 8 8 IZBJ tpa^ jıu 3§ £qy £ £8 İ 29