Katalog

Ç I Ç E K Fehmi Bayraktaroğlu Her biri, kendi toprağını ister Her bitkiye uygun nitelikte toprağın, bitkinin sağlıklı gelişimi açısından temel bir önemi vardır. u yazımızda, şimdiye kadar, geçerken değindiğimiz, ama çiçekseverlerin teknik bilgilerini bir arada, yeterli biçimde bulması ve bilmeleri gerektiğini düşündüğümüz, toprak konusunu ele alacağız. Her bitkiye uygun nitelikte toprağın, bitkinin sağlıklı gelişimi açısından temel bir önemi vardır. Hangi tür bitkiye nasjl bir toprağın veya toprak kanşımının uygun düşeceğini bilmek gerekliliğinin yanı sıra, toprağın uygun kalitede olup olmadığını da anlayabilmek gerekir. Çoğu çiçeksever, bu konuda, deneylerine veya eş dost önerilerine göre davranır. Doğru yapılanların yanında, bilmeden birçok yanlış da yapılmaktadır, toprak seçimi konusunda. Süs bitkilerinin üretiminde, diğer katkı maddelerinin yanı sıra, temelde 34 çeşit toprak kullanılır. Bunlar, yalnız başlarına veya diğer katkı maddeleri ile birlikte ve bazen de birkaçı bir arada, belirli süs bitkileri için uygundurlar. Aşağıdaki bölümde belirli, çok kullanılan toprak kanşımlarından örnekler veriyoruz ve bunların hangi bitkiler için uygun olduklarını sıralıyoruz. Süs bitkileri üretiminde, en çok kullanılan toprak, funda toprağıdır. Fakat içine dikilecek bitkinin özelliklerine göre, belirli katkı maddeleriyle kullanmak gerekir funda toprağını. (Doğal gübre, dere kumu, perlit, yaprak çürUğü, kömür tozu vb.) Funda toprağı, özel bir tür toprak istemeyen tüm salon bitkileri için, belirli katkı maddelerini kullanmak şartı ile uygun topraktır. (Açalya ve tropik salon bitkileri için, aşağıda belirteceğimiz farklı karışımlar gereklidir.) En çok kullanılan karışım, funda toprağı, yaprak çürüğü, dere kumu veya perlit, doğal gübre ilavesi ile yapılan karışımdır. Daha önce denediğiniz, güvenilir bir satıcınız yoksa, bu tür bir karışımı, seralardan hazır olarak alabilir veya çok miktarda kullanmanız söz konusu ise, malzemeleri gene seralardan temin edip, bitkinin özelliğine göre belli oranlarda karıştınp kullanabilirsiniz. Dikkat edeceğiniz noktalar, eğer hazır karışım alıyorsanız, içinde fazla miktarda çürümemiş ağaç parçası olmaması, yaprak çUrUntüsü ile yeterınce karıştırılmış olması, katkısız funda toprağı, kaliteli de olsa bir süre sonra çok sertleşecek ve bitki köklerinin gelişmesini olumsuz etkileyecektir içindeki gübrenin yanmış olmasıdır. Toprağa katılan taze gübre, bitkiye yarar yerine zarar getirebilir. Toprağa katılan gübrenin toz halinde, yanmış koyun gübresi olması en uygunudur. Dikkat etmeniz gereken bir husus da toprağın veya bu karışımın, tatlı bir kovu kahverenginde olmasıdır. Yerleşmiş yanlış kanının aksine, en siyah, en koyu ve en yumuşak "toprak", her zaman en uygun toprak değildir. Toprak niyetine satılan çüriiıniiş ince hızar tozu, görünüş olarak yumuşacık ve koyu renklidir, ama belirli çiçekler için belirli oranlarda katkı maddesi olarak kullanılmasının dışında, toprakla ilgisi yoktur. Aldığımz toprağın paketini açıp, dikkatlice incelerseniz, böyle olup olmadığını farkedersiniz. (Hızar tozu, görünüş olarak toprağa benzer, ama daha hafıf ve daha yumuşaktır.) Belirli salon bitkileri için kullanılan bir diğer toprak türü de kestane çürüğüdür. Kestane ağacının çürümüş kök, gövde ve belirli oranda funda ile karıştırıldığında (1/3), afrikamenekşesi için çok uygundur. Ayrıca açalyalar için de bu toprak kullanılır. Yine yerleşmiş kanının aksine, açalyalar için salt kestane çürüğü kullanmak yeterli değildir. Seracılar tarafından kumar olarak bilinen, belirli yörelerden toplanan, koyu kahverenkli toprakla karışmış kestane, açalya için en uygunudur. tri kesekli, içinde sert parçacıklar bulunan kestane de uygun nitelikte değildir. Doğal çürüme beklenmeden, ıslatılıp çeşitli yöntemlerle ufalanmış kestane ağacı kalıntısı, kestane çUrüğUnün yerini tutmayacaktır. Nitelikli kestane çürüntüsünün rengi koyu olur, diğeri ise daha kızıla çalar renktedir ve görünüşü yukarıda söylediğimiz gibidir. özellikle sardunya, petunya vb. gibi balkon bitkileri için kullanmamız gereken bir di Bitkiler sevgiyi hisseder mi? • Çiçekseverlerin azımsanamayacak bir bölümü, büyüttükleri bitkilere sevgi gösterilerinde bulunduklarında, daha sağlıklı büyüdüklerini, bitkilerin sevgiyi hissettiğini iddia ederler. iddialarının kanıtı olarak da, sağlıklı bitkilerini gösterirler. Bu kanıları besleyen, pekiştiren birçok anlatıyı, örneği de çeşitli yayınlarda birçoğumuz görmüşüzdür. Bunlardan ilginç olan bir deneyi de ben okumuştum. Bir odaya bitkilerdeki titreşimi ölçebilecek derecede hassas araçlara bağlanmış birkaç bitki konulmuş. Odaya giren bir şahıs, bu bitkelerden birisine yönelmiş ve bitkiyi biraz hırpalayıp, örselemiş. Bir zaman sonra, aynı şahıs, yine odaya girip aynı bitkiye yöneldiğinde, bitkinin aracın algıladığı titreşimlerinde, diğer bitkilerin göstermediği bir artma olmuş... Epey uzun yıllara dayanan çiçek sevgimin bu konuda bana gösterdiği şu: Bitkiler sevgiyi "hissederler"; ama yukarıdaki biçimde değil. Çiçek sevmekten doğan ve bitkiye yönelen ilginin, maddi ilginın, bitkinin gelişimini etkilemesi anlamında. Bazıları, "Çiçeklere sevgi belirten şeyler soylüyorum; ama sizin örnek cümlelerinizde yaptığınız gibi bakımla ilgili şeyler söylemıyorum," derlerse eğer, onlara bir sorum var: Sevgi cümleleri söylerken, sesli olmasa bile, düşündüğünüz bakımla ilgili gerekleri yerine getirmiyor musunuz? Çiçeklerden birinde, mutlaka ilaç gerektiren bir hastalık varsa örneğin mantar veya bir böcek gerekli tedavi yapılmadan her sabah gösterilen sevgi, çiçeği iyileştirmeyecektir. • < B ğer toprak da, killi topraktır. Kırmızı killi toprak, bu bitkiler için, belli oranda (1/3) funda toprağı ile karıştırılarak kullanılırsa, bitkinin gelişimi için yararlı olacaktır. Bileşiminde bulunan demirli maddeler, toprağın besleyici özelliğini arttıracaktır. Fakat açık sarı renkteki, ıslandığı zaman macun görünüşünü alan killi toprak değil, kırlık alanlarda bulunabilecek daha yumuşak killi toprak, toprak karışımınız için daha uygundur. Nihayet, şimdilerde ülkemizde de Uretilip, paketler halinde satılan torf da, çiçek toprağı karışımlarında kullanılan, özellikle tropik bitkilerde toprak kanşımının temel maddesi olan bir diğer malzemedir. (Belirli bitkilerin, uzun yıllar boyunca değişime uğrayarak oluşturduğu organik bir malzeme olan torf, şimdilerde içine gerekli katkı maddeleri ilave edilmiş olarak, ülkemizde de satılmaktadır.) Diğer toprak karışımlarına göre daha pahalı bir malzeme olan torf, özellikleri nedeniyle, belirli çiçeklerde kullanılması daha iyi sonuç veren bir topraktır. örneğin, satıcılardan afdığınız ithal bir tropik çiçeğin, saksısını değiştirmeye kalktığınızda, bitkinin daha önce dikili olduğu torftan çıkanlacak, normal funda toprağı kanşımına dikilmesi iyi sonuç vermeyebilir. İthal çiçekler, hemen bütünü ile, torfa dikili olarak geldikleri için, çiçeği ya aynı niteliği gösteren özel hazırlanmış bir karışıma dikmelisiniz ya da torf kanşımına. Son olarak, satın aldığımz hazır toprağı veya gerekli malzemeleri alarak kendi hazırladığınız karışımı, bitkilerinizi dikmek için kullanmadan bir gün önce, yayvan ve geniş bir kaba koyarak, bir gün önceden yeterince ıslatıp, nemlendirmenizi öneririz. Çok kuru toprağa bitkiyi dikip, sonra sulamaktansa, bu yöntem daha sağlıklıdır. Kullanmadığınız fazla toprağı da, içindeki nemi nisbeten koruyabileceği kapalı bir naylon torba içinde ve gölge bir yerde saklarsanız ilerde kullandığınızda, daha iyi sonuç alırsınız. D I Belli başlı toprak kanşımlan • Birinci olarak, özel bir toprak türü istemeyen, genelde, "Funda toprağına dlkllir" diye bildiğimiz birçok salon çiçeği için uygun nitelikte bir karışım: Bir ölçü yaprak çürüğü. (Çürümüş kayın ağacı yapraklarının, ufalanıp elekten geçirilmesi ile elde edilir. Oiğer ağaç yapraklan aynı neticeyi vermez, zararlı bile olabilir. Örneğin, tanen içeren yaprak çürükleri zararlıdır." Bir ölçü funda toprağı. Bir ölçü perlit. Bu karışımın toplamının 1/3'ü oranında yanmış koyun gübresi. (Toz halinde ve kurtsuz böceksiz olmasına dikkat edılmelidir). Bu karışımı hazırladıktan ve nemlendirdikten sonra, birkaç gün beklerseniz, kullanmadan önce tekrar nemlendirmek şartıyla daha iyi sonuç alırsınız. Aynı karışımı içine gübre koymadan ve kestane çürüğü ılave ederek Afrika Menekşeleriniz için de kullanabilirsiniz. Afrika Menekşesi'nı doğal gübre yerine, satıcılardan alacağınız tablet veya sıvı gübrelerle beslemek, daha iyi sonuç verecektir. Balkon bitkileriniz için sardunyalar, hercai menekşeler, bahçede olduğu gibi balkonda da yetişebilen süs bitkileri uygun bir karışım: Bir ölçü funda toprağı. Bir ölçü kırmızı toprak. Bir ölçü temiz dere kumu. Bir karışımın 1/3'ü oranında gübre. Bu karışımı da, bamon bitkilerinizle birlikte, kaktüsleriniz için de kullanabilirsiniz. D Yani, gene maddi bir oluşum var sonuçta. Eğer bir zamanlar bir çiçekseverin bana anlattığı gibi, "bozulan çiçeğinizle konuşmaya başladığınızda düzeldiğini" söylüyorsanız, daha önceki dönemde, çiçeğinizin günlük bakımı ile yeterince ilgilenmediğiniz, örneğin her sabah onunla konuşmadığınız dönemde, belirli bir düzenle sulamadığınız vb. ortaya çıkıyor demektir! Bütün bunlara rağmen, çiçekleri ile konuşan ve bunun özel bir etkisi olduğunu iddia eden bir çiçekseverseniz derim ki, onlarla her sabah konuşmaya ve bakımlarını yapmaya devam edin, bunun hiç kimseye zararı yok, aksine, sizin ruh sağlığınıza ve çiçeklerinizin sağlıklı gelişmesine çok yararı olacağı muhakkak. Çiçeklerinizle bol sohbetfi günler... D 31