Katalog

BR İ Ç Şiar Yalçın 501 Sheinwold'un güzel bir • RV4 ¥ DV • AR65 32 • 94 • A'6 ¥ AR763 • 4 • AR53 Kuzey GUney 1 Karo 1 Kör 3 Karo 4 Trefl 4 Kör 6 Kör... Batı kör beşlisini çıkar. Oyunu nasıl planlarsınız? CEVAP: Hem karolan sağlamamz, hem de kırmızı renklerin en olası otan 42 dağılımlarına karşı tedbir almanız gerekir. lşte ünlü Amerikalı şampiyon Alfred She:nwold (sistem yaratıcısı, yazar, edidör, Autobrictge'in baş editörü, köşe yazarı, organizatör, vs.) bunu düşünerek ikinci elde hemen bir karo bağışladı! Kör dönüşünü yerden aldı, bir karoya rahatça küçük çaktı, kozları bitirdi vc pik ruasıyla yere geçerek sağ karolara pik ve trcfl kayıplarını kaçtı. Böylece körlerin de karoların da 42 dağılmış olmasına rağmen, sürkup veya koz terfıi tehlikesini bertaraf etmiş oldu. tşte dört elin dağılımı: RDV ARDV A54 DV10 K S A T R A N Ç Kahraman Olgaç VogtCasper DDR birinciliği, Glauchau 1987 • A843 ¥83 • RV82 • R93 Casper (hamkde) oyunu • ¥ • • • 9852 V 85 • V8 • D10862 • D103 »10942 • D1097 • V7 502 iki ağıziı kılıç • » • • RDV ARDV A54 DV10 A85 R1O873 • 84 • R43 • R32 ¥ AV642 • AR3 • 86 Giiney Kuzey 1 Kör 4 Kör Batı karo ikilisini çıkar ve Doğu valeyi koyar. Sıra sizde. CEVAP: Bir pik ve en çok iki treflden başka kaybınız olmadığına göre, bütun mesele koz damına el yaptırmamaktır. Rakiplerden birinin UçlU kör damıru her zaman zaptedebilirsiniz, ama hangi tarafta olduğunu bilmek şartıyla! Çünkü kör şikanı Batıda ise önce kör ruasını, Doğuda ise önce kör asını çekmeniz gerekir. Bu gibi durumlarda genellikle konuşmalar veya çıkış kâğıdı bize bir ipucu verebilir. Ama burada rakıpler araya girmemiş olduğu gibi, çıkış kâğıdı da bize bir şey söylemez (Batı üçlü körle de, şikan körle de kör açılamazdı). O halde işimiz şansa mı kalmıştır? Hayır. Bizi şikanı sağda veya solda aramaya yöneltecek çok önemli bir başka kriter vardır. Gerekli eliminasyonlan yaptıktan sonra hangi rakibi kozla yatırmakta daha çok yarar bulunduğuna bakmak ve ona göre karar vermek gerekir. Burada bu rakibin Doğu olduğu açıktır: eğer onu trefl veya el çaka yer çakaya oynamak zorunda bırakabilirsek, sadece bir trefl vererek, bir koz kaybına rağmen oyunu yapabiliriz. Diğer bir deyişle, üç kör Batıda ise damı mutlaka zaptetmemiz gerekir, ama üç kör Doğuda ise dama bir el vererek de komratımızı yerine getirmek ihtimali vardır; onun için de kör ASINI çekerek başlamak şarttır. 5 0 3 Klmin şikanı oiabilir? • 5 9762 D B 73 G A87642 « 109762 1054 • D1096 •5 • l.Af3 f5 2.d4 Af6 3.g3 g6 4.Fg2 Fg7 (Hollanda savunmasında Leningrud varyantı çok oynamyor. aıh8 çaprazma olurmuş hindfili d4'ü kontrol ederken, Hollanda pıyadesif5, e4 karesini elinde tutar.) 5.00 00 6x4 d6 7.Ac3 Ve8 (Son zamanlarda çok oynanan bir hamle. e7 piyadesinin sürUlmesini desteklerken aynı zamanda şahkanadına bakıyor. 7..a5,7..Aa6, 7..ŞH8, 7.je6 hamlelerinin yamnda en önemli iki devam yolu şunlar: a 7..Ac6 8.d5 AaS 9.Ad2 c5 10.Vc2 a6 U.b3 Kb8 12. Kbı b5 13.Fb2 eS 14. dxe6 Fxe6 lS.AdS FxdS 16. cxd5 Kc8 17.Fc3 Ke8 18.Kfeı b4 19.Fb2 VukicMatulovic, Yugoslavya 1978 Beyaz hafif üstün. b 7..c6 8.d5 eS 9.dxe6 Fxe6 10.Vd3 „ , , „, V o 22 Kfdl Aa6 ll.F/4 Türkiye birinciliği lstanbul 1987 Atalığa karşı Yıl8' < > maz, burada 11.. VaS oynayarak oyunu 27.hamlede kaybetmişti. U..Ae4!? 12.Axe4 fxe4 13. Vxe4 F/S 14.Ve3 Fxb2 15.Kadı Ke8 16.Vd2 V/6 17.e3 VukicKaiszauri, Skara 1980 Beyaz biraz daha iyi.) 8.d5 (Beyaz. merkezde alan avantajını kapıyor ve e6 zayıflığını donduruyor. Başka planlarda olabilirdt a 8.d5 AxdS 9.cxdS VbS!? lO.Aeı Aa6 Il.e3 Fd712.Ad3 c5 13.dxc6 Fxc6 14.Fxc6 bxc615.Vb3 KJ716.Vxb5 cxbS 17.Fd2 eS BalashovMalanjuk, SSCB 1986 Durum eşit. b8 Keı V/7 9.Ag5!? Vc4 10. Ffı Vb4 U.a3 Vb6 12.e4 Fxe4 13.Fc4 Şh8 14.A/7 KxJ7 15.Fxf7 Fg4 Syshmanavin ve Haritonov'un analizlerine göre Siyah kalite kaybetmesine rağmen iyi durumda. c 8. Vb3 Aa6 9.FgS c5 10.Fxf6! Fx/6 ll.Kadı Şh8 12. Vc2 Kb8 13.e4fxe4 14. Vxe4 Fd7 15.Ad5 Fc6 16.Ve2Fxd5 17.cxd5 Va4! TUmakovMalanjuk SSCB 1986 Eşillik. d8.b3 e5 9.dxeS dxe5 lO.e4 Ac6 ll.Fa3 Kj7 12.Keı/4 13.gxf4!? AhS 14/5 gxf5 15.Ag5 Kd7 16.AdS Vg6 17.h4 MedunaBeliavski, Sotchi 1986 Beyaz daha iyi.) 8..Aa6 9.Kbı Fd7 (Dubai 1986 Garcia MartinezLin Ta şöyle devam etmişlerdi: 9..cS 10.b3 Ac7 U.a4fd712.Fb2 b6 13.Vd2 a6 14.e4fxe4 15.AgS h6 16.Agxe4 Ah7? 17.Ae2 V/7 18.Fxg7 Vxg7 19.Kfeı b5 2O.axb5 axb3 21. b4!) 10.b4 c6 (10.. e5 11. dxe6 Fxe6 12. Ad4 Fxc4 !3.Fxb7 Kb8 14.Fc6 RukavinaCvitan, Yugoslavya 1986 Beyaz daha iyi.) ll.Vd3 Ae4 12.Adı (Yanlışlıkla 12.Axe4?? yaparsa bir kale kaybediverirdi. 12.Jxe4 13.Vxe4 F/5) 12..Ac7 13.Fb2 Vf7 (13..cxdS 14.Fxg7 Şxg7 15.cxdS Vp 16.Ag5 Vxd5?? 17.Fxe4 18Jxe4 Vc3 Siyah bir taş kaybeder. 13..Fxb2>? 14.Kxb2 cxd5 15.cxd5 F.b5 ve arkasmdan 16..V/7 oynamak ilginç otabilirdı.) 14.Fxg7 Şxg7 15.dxc6 bxc6 16.Ae3 Vf6 17.Ad2 Axd2 (I7..Ac3? 18.Kb3 Axa219. Vc2yolunuşaşırmışolan at gUmegider.) 18.Vxd2 f4 19.Ac2 Ae6 2O.b5 Kac8 21.Ab4 Vd4 (21..cxb5 22.cxb5 Fxb5? 23.Ad5 Vd4 24. Kfdı kazanır.) 22.Kfdı Fxg3? (Oyunu kaybettiren hamle. En iyi devam yolu şöyleydi: 22..c5 23. Vc2 Ve5 24.Ad3 Vf6 25.Axf4 Axf4 26.gxf4 VxJ4 27.e3 Vh4) 23.Vxd4 Axd4 24.Kxd4 gxf2 25.Şfı c5 26.Ke4 cxb4 27.Kxe7 Kf7 28.Kxf7 Şxf7 29.Kxb4 Şe7 3O.Şxf2 (Oyunsonu beyaz için çok kolay.) 30.. Fe6 31.Fc6 Fd7 32.Fd5 Fe6 33.Ka4 Kc7 34.Şe3 Fxd5 35.cxd5 Şf6 36.Şd4 gS 37.Ka6 Kd7 38.e4 g4 39.e5 Şe7 4O.e6 (40. exd6 hamlesi de kazanır.) 4O..Kb7 41.a4 h5 42.Kc6 h4 43.Şe3 Şf6 44.Kxd6 Siyah oyunu terk eder. Suat AtalıkRafet Bulca Türkiye Birinciliği 1987 lstanbul Kuzey GUney 1 2 Trefl Karo 2SA „> Pik • 4 Pik Pas Onağınız, Balı, karo yedilisini çıkar, deklaran yerden küçük verir ve siz Doğu olarak ruayla eli alırsınız. Defansı nasıl planlammz? CEVAP: Kozların kotü dağılımı deklaranı biraz yckuşa sürebilirse de, diğer defans potansiyelleriniz sınırlıdır. Konuşmalara göre, trefl ası ortağınızda olmalıdır. Ama deklararun trefli tekse, dördüncü löveyi nereden bulacaksınız? Karo kupu ihtimali zayıftır (deklaranın en az beş piki olduğuna göre, Batı pikten ya singlton ya şikandır: elinin 6511 veya 6610 olma olasılığı ise a priori olarak % l'in altındadır). Gerçi, pik ası elinizde olduğu sürece deklaranın singlton ıreflini kaçması mUmkUn olamayacağından bunu deneyebilirsiniz. Ama ortağınız karoya çakmazsa, bir trefl, bir pik ve bir karodan başka ne alabilirsiniz? Oysa, trefl oynamakla iki kuşu birden vurabilirsiniz: deklaranın trefli ikiliyse kontratı hemen batırırsınız; singltonsa, kozlarını kısaltabilirsiniz! Bu manevramn etkili olabilmesi için: 1) deklaranın pikinin altılı olmaması; 2) trefl RUASINI dönmeniz şarttır. Evet, ikinci elde trefl ruasını oynamanız ve küçük treflle devam etmeniz gerekir. Çünkü küçük bir trefl dönecek olursanız, Doğu asla alacak fakat yerin trefl damını sağlatmadan trefl dönemeyecektir. Trefl ruası ise öldürücü bir hamledir. Deklaran ikinci trefllinize çakmak zorundadır. Koz asıyla el tuttuğunuzda da üçüncü bir trefl oynar ve koz kontrolünU elinden alırsınız (onun ve yerin iki kozuna karşı sizin Uç kozunuz kalır.) Dört elin dağılımı şöyleydi: Bunları dUşUndünüzse çok iyi, ama hemen ilk eli alıp kör asını çektinizse çok fena... Planınız, kör damı gerçekten üçlü ise, Doğuyu oyun sonunda yatırmak olduğuna göre, önce diğer renklerin eliminasyonunun mümkün olup olmadığına bakmak gerekir. Karolar için sorun yoktur, ama pikleri tamamen elimine etmeye imkân yoktur. Olsa olsa, AR piki çekip Doğuda sadece iki pik olduğunu ya da büyük kâğıtlarım debloke etmeyi ihmal ettiği için pikle ortağına el geçiremeyeceğini umabilirsiniz. Ama acaba çok daha iyi bir çare yok mudur? Tabii ki vardır. Ama bunu görmek için gerçekten iyi bir oyuncu olmak gerekir. Doğuda sahiden Uç kör olsa bile, en az Uç de karosu bulunduğu sürece, dört körün pratikte batarı yok gibidir. Yeter ki, Batıya hiç el vermeden (yoksa trefl oynayarak as Doğuda ise oyunu batırır) pikleri ve karolan elimine ettikten sonra, kör damıyla Doğuyu yatırabilelim. Bunun da tek yolu ilk eli bağışlamaktır! lşte oyunun mekanizması: Deklaran ilk eli bağışlar, ikinci eli alır, kör asını ve Batının uymadığını görUnce kör ruasını ve pik asını çeker, pik ruasıyla ele geçer, karo onörUne yerden bir pik atar, üçüncü pikine çakar ve kör damıyla Doğuyu yatırır. Doğu ya yerin ruasına doğru trefl ya da el çaka yer çakaya pik veya karo dönmek zorunda kalır. Doğunun eli şöyleydi: • V107¥ D95 »V96 • AV105. I.d4 f5 2.c4 g6 3.Ac3 Fg7 4.Af3 c6 5.h4 Af6 6.Fg5 d6 7.Vcı h6 8.Ff4 AhS 9.g3 Aa6 10.Vd2 Fe6 H.d5Ff712.Ad4cxd5 13.cxd5 Ac5 14.Fg2Vb6 15.Fe3 Va5 16.a3 Vd8 17.b4e5 18.bxc5 cxd4 19.Fxd4 dxc5 20.Fxc5 Vf6 21.Kcı Kc8 22.Ab5 Kxc5 23.Ve3 Ve5 24.Vxc5 Ff6 25.f4 Ve7 26.Vc8 Vd8 27Ad6 Şe7 28.Vxb7 Siyah oyunu terk eder. Can YurtsevenTurhan Yılmaz Türkiye Birinciliği 1987 lstanbul 1 .e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.(M) Fe7 6.d3 b5 7.Fb3 d6 8.c3 00 9.Keı Fb7 10.Abd2 Ke8 ll.Afı Ff8 12.Fg5 h6 13.Fh4 Fe7 14.Ae3 Ad7 15.Fg3 Af6 16.Af5 Ff8 17.a3 g6 18.Ae3 Fg7 19.Ah4 Ae7 2O.Ag4 Ah5 21.Vd2 g5 22.Af3 Af4 23.h4 Fc8 24.Axh6 Fxh6 25.hxg5 Fg7 26.Fxf4 exf4 27.Vxf4 Fe6 28.Fxe6 fxe6 29.Vg4 Ag6 3O.g3 Vc8 31 .Vh5 Kf8 32.Ah2 Ae5 33.d4 Ad3 34.g6 Kf6 35.Ag4 Kf3 36.Ah6 Fxh6 37.Vxf3 Siyah oyunu terk eder. KasparovKarpov Dünya Birinciliği maçı blrinci oyun Seville 1987 I.d4 Af6 2.c4 g6 3.g3 c6 4.Af3 Fg7 5.Fg2 d5 6.cxd5 cxd5 7.Ac3 00 8.Ae5 e6 9.00 Afd7 10.f4 Ac6 H.Fc3 Ab6 12.Ff2 Fd7 13.e4 Ae7 14.Axd7 Vxd7 15.e5 Kfc8 16.Kcı Ff8 17.Ff3 Kc7 18.b3 Kac8 19.Vd2 Ac6 2O.Vb2 a6 21.Fe2 Ve7 2?..Abı Ab4 23.Ac3 Ac6 24.Abı Ab4 25.Kc5 Ad7 26.Kxc7 Kxc7 27.Ac3 Ac6 28.Abı Ab4 29.Ac3 Ac6 30.Abı Beraberlik.D Etfld:29 R.Skuja SSCB 1976 Problem: 29 Karl Harder Bad Langensalza 1976 Komblnezon: 29 MuleikaLiebert Riga 1961 504 Bağışlamak veya bağışlamamak • • • • A954 64 A7642 V3 • 832 ¥ AR3 • RD98 • A108 GUney Batı Kuzey Doğu 1 SA 2 Pik 3 SA... Batı pik ruasını çıkar. Sıra sizde. Beraberlik •JBUI Beyaz kazanır. JBUI 8PA£ 9Px§ 9PS3 Ç»"I '1BUI LP'İ i8q§> ZPM Z fraj 9MI 8PA1J 9P*S 9 P J Z 93"l t>«A6 9M SPK5T8 8P5IIP5T/. 9İA İZ.Pd'9 8»X İ İ S J J S İ93I 29