Katalog

yolojisi, biyolojinînin inceleme alanına girer. Kuşkusuz hayvanın beyin yapısı ve bunun başka hayvanlann beyin yapıları ile karşılaştırılması çok ilginçtir. Ama, sibernetik bu konuda başka bilimlerin verilerinden yararlanır. Böylece, Sibernetik, bilimler üstünde bir bilim olur. Bir tür, "bliimler felsefesi." Burada, "felscfc" sözcüğü şu anlamda kullanılmıştır: BugUn 1500 sayısına ulaşan bilimlerin her bırinin kendine özgü bir uğraş alanı vardır. Her bilim bu alanı düzenli, sistematik biçimde inceler, çok kez "doğa yasalan" ortaya çıkarır. Bir tek bilimi, örneğin kimyayı, fiziği, astronomiyi, biyolojiyi derinlemesine bilen bir insan, Sadece bu bilime ait bilgilerle dunyanın ve evrenin sırlarım çözemez. Bunun için, bütün bilimlerin sonuçlarından yararlanmak zorundadır. Işte bunu yapan kimseye, bir tanıma göre, "filozof" denmiştir. Yani, filozof, cvreni bir bütün halinde anlamak için, bütün bilimlerin verilerinden yararlanan kimse olmaktadır. (Burada şunu ekleyelim: Bergson, böyle bir ayrımla alay eder.) 1 Sibernetik alanında, hayvanlar yol gösterıcı... Sibernetiğin özü, kararlann nasıl alındığının sırlarım çözmektir. Bu açıdan bakınca, her hayvanın bir sibernetik uzmanı olduğu söylenebilir. Işte, sibernetik için de durum aynıdır.Bu bilim de bUtün bilimlerin sonuçlarından yaBurgaz Adası'nın kedileri, bahk kokusunu alır almaz sandattann çevresinisarmif... Thm da "sibernetik"aUmında uygulanabttecek bir rarlanacak.fakat bundan, bambaşka sonuçlar çıkaracaktır. mekanizma... Sibernetik, hayvan karar mekantzmalanıu inceleyerek elde ettiği sonuçlan, makinelert uygulamakta... Sibernetik için en önemli şey, kararlann nasıl alındığının sırlarım çözmektir. Bu açıdan baktığımızda her hayvanın bir sibernetik uzmanı olduğunu söyleyebiliriz. Kışın yaklaşması ile her hayvan kendine özgü bir davranış içine girer. Kimi kış uykusuna hazırlanır, kimi sıcak Ulkelere göçer, nına yaklaşmamak, verileni incelemek, tek kimisi kürkünü kalınlaştırır. Kedi, öleceğime olasıhğını düşünmek, verileni hemen ye ni anlayınca saklanır. mek veya alıp başka bir yere götürüp oraBu konuda hayvan türü kadar çözüm tüda yemek... Bu arada, rakip kedileri kov rü vardır. Böylece, sibernetik, hayvan kamak, korkutmak, seks için yaklaşmak iste rar mekanizmalarını inceleyerek elde ettiği yen erkek kediye, "Şimdi sırası dejll", işa sonuçlan makinelere uygulayan bir bilim reti vermek, gerekirse pençe atmak... dalı olmaktadır. Bunda sibernetiğin baş Sibernetik, kedi örneğinde de, hayvanın yardımcısı, "bionics" (bayonıks) denen bibeyninin nasıl çalıştığı ile değil, nasıl karar lim dalıdır. Bir başka yazımızda da bu bilara vardığı ile ilgilidir. kedinin beyin fiz lim dalını inceleyeceğiz. G YENİ YILDA ESKİYENİ EZGİLERİYLE S ibernetik, yapay zekâ bilimidir. Zekânın baş görevi çözüm bulmak olduğuna göre, bu genç bilimi de "çözttmbUim" diye tanımlayabiliriz. Her canlı yemeiçme, düşmanlarından korunmak, çiftleşmek, yavru büyütmek zorundadır. Ancak, bunu yaparken birçok engellerle karşılaşır. Çözüm, bu engelleri kaldırmaktır. Bunda başan kazanamayan canlı, ölür. İnsan da bir canlı olduğuna göre, aynı çözüm sorunu onun için de söz konusudur. Ancak, çözüm bulmada, insanla öbür canlılar arasında şu ayrılık vardır: Hayvan, sorunlarını çözme yeteneğini dünyaya birlikte getirdiği halde, insan, çözümler yaratmak zorundadır. Bunu zekâsı ile yapar. Nasıl yapar? Işte bunu inceleyen bilime "sibernetik" adı verilmiştir. Sibernetiğin zekâyı incelemesinin nedeni, onun çalışma kurallarını öğrenip makineye uygulamaktır. Böylece sibernetiğin, bir kuramsal yanı, bir de uygulama yanı ortaya çıkmaktadır: ButUn bilimlerdeki gibi. Ancak, sibernetik, zekâmızın altyapısını oluşturan beynin fizyolojisi ile doğrudan ilgilenmez: Beyin kaç parçadır? Her parça nasıl yapılmıştır ve öbür parçalarla nasıl bir ilişki içindedir? Beyin hücrelerinin yapısı nedir? Hastalıklan, ölUmleri nasıl olur?.. Sibernetik bunlarla, dediğim gibi, doğrudan ilgilenmez. Bunu "fizyoloji" denen bilim yapar. tncelediğimiz bilim, beynin, başka bir deyişle zekânın, nasıl olup da, çözüm ürettiği ile ilgilidir. Konuyu bir örnekle daha da açıkhğa kavuşturalım: Yağmura yakalanan bir insan bir anda birçok sorunla karşılaşır. Kimilerini şöyle anımsatabilirim: Islanmaya aldırmadan yürümek, bir saçak altında bekle mek, işi acele ise vasıtaya binmek, geri dönmek, yanında ise şemsiyesini açmak veya bir tamdığının şemsiyesini paylaşmak, saçak altlarından gitmek, tanıdığı bir dükkâna girip havanın açmasını beklemek... Ancak, iş bu kadarla bitmiyor. Bütün bu saydığımız olasılıklann her biri de birçok çözümler gerektiriyor. llk olasılıkta, "ıslanmaya aldırış etmemek"ten söz ettik. Yürümesini sürdüren kimse, giysisini en az ıslatmak için bir şeyler yapmak zorundadır. Aynı şey ayakkabısı için de söz konusudur. Pantolon paçaları sadece ıslanmaz, çamurlanır da. Adam, paçalannı kıvırmak isteyebilir. Ayakkabılarının ıslanmaması için ya taştan taşa atlayacaktır ya saçak altlarından gidecektir. Eğer insanımız çocuksa, belki de, su birikintilerinin ortasına basa basa yürüyecektir... Vasıtaya binmek isterse taksi, otobüs, minibüs gibi vasıtalardan birini seçecektir. Kısaca, yolcumuz, en az 100 sorunla karşı karşıya kalır. Bu sorunları çözmek için kafasından bir sürü olasılık geçer, sonunda bir veya birçok karara varır. tşte sibernetik, işin sadece bu karar kısmı ile ilgilidir: Yolcu neleri dikkate alarak kararlara varacaktır? yenı türkü ATLAS SİNEMASI'NDA... 1617 OCAK'87 Saat 19.00 •• Kedinin davranışları Şimdi, milyonlarcası içinden bir hayvanı, hepimizin yakından tanıdığı kediyi, bir sokak kedisini düşünelim. Kedi aç kalmışsa birçok seçenek karşısındadır: Kendisini her zaman besleycn eve gitmek, rasgele birisine yanaşmak, rasgele yanaştığı kimse de, hayvanı birçok seçenekler karşısında bırakır: Adamın pantolonuna sürünmek, ya URETiınrisr" 1 Biletler Satıştadır. Atlas Sineması (Beyoğlu) 1457576 Piccatura (Bakırköy) 5700969 23