Katalog

ULUSAL OYUNLAR 2 Io V) Hayriye Şakrak soruyor: "P»k Sayın D«rt Babaaı, slzln muzlktan anladığınızı öğrandlm. Bana oyunhavalanmız hakkında bllgl lütfadar mialnlz?" Edeyim kızım... 4) Û I K a r ş i l a m a : Daire halinde oynanır. Bakan ya da genel müdür ataması yapıldığı zaman, kadınli erkekli oyuncular daıre olur ve atanan kişiyi beklemeye başlarlar Atanan kişi daireye gelince, onu da aralarına alarak ter ter (epinirler. Ankara dolaylarının, çok kıvrak ayak oyunları gerektiren, yaygın bir oyun türüdür. Oyuncular dairenin dışına düşmemek içın sıkı sıkıya birbirlerine sarılırlar. S e p e t h a v a S i : Birini işten atmak ıçın, patron tarafından oynanır. Sepetlenen oyuncu' "yavri yavrı!.." "ooooy dumanlt dâğlar oooy...", "garip anaaaam." diye diye evin yolunu tutar. Davul zurna eşlığinde oynanır. Sepetlenmeyenler el çırpar H o r o n : Üst katta oturan evsahibi taralından alt kattaki kiracıyı evden atmak için oynanır. Ahşap evlerde oynanırsa. daha coşkulu olur. Mahalle yerinden oynar. Yan yana dizilerek horon tepen oyuncuları, başçeken yönetir Başçeken, evsahibinin karısıdır. B a r : Geceleri barlarda oynanır. Müşterller, saksofon, davul ve elektrobağlama eşliğinde soyunurlar. Hesabı ödeyecek parası çıkışmayan çemişlerle bar fedaileri arasında karşılıklı ve çok acayıp fıgürlerle oynanan bar, polisler gelınceye kadar kapanmış olur. K a ş i k h a v a 8 i : Evlerde, etli pilav piştiği zaman oynanır. Oyuncular bağdaş kurarak sofranın çevresinde yerlerını alırlar Babanın, "başla" işaretlyle, pilavın içinde et aramaya başlanır Payından çok ylyenler, ylne baba tarafından haşlanır. Çocukları kaşıkhavası oynarken, annelerin yüreciğini bir sıcaklık kaplar..." o & Bir ilan Osmanlı sadrazamları gibî... Osmanlı sadrazamları ile Cumhuriyet'in başbakanları arasındaki ayrımı biliriz. Birincisi devleti borçlandırarak çalım satar, öteki devleti borçtan kurtarmaya çalışır. İsraf Osmanlı'ya, Damat ibrahim Paşa döneminde girmiştir. Kırım Savaşı ile de borç ekonomisine başlanmıştır. Sadrazamların israf ve borçları almış başını gitmıştir. Hatta öyle dönemler olmuştur ki hangi sadrazam ya da vezir daha çok borç alıyorsa o denli başarılı sayılmıştır. Osmanlının borç durumunu, kapitülasyonlar ve Düyunu Umumiye saltanatı döneminden bu yana çok iyi bilen Atatürk ve ismet Paşa, devlet borcundan her zaman çekinmişlerdir. Her iki devlet adamı da emperyalizmin bir ülkenin sınırları içjne böyle girdiğini biliyorlardı Atatürk döneminde hem borca girilmiyor, hem de eski borçlar ödeniyordu Borç edilmez, borç ödenirken paramızın dünyada değeri vardı. Bu değer oldum olası korunmuştur. ismet Paşa bütçenin açık verdiği dönemlerde para basmaya gidilmediğini söylerdi. "Bir yerlere bir şeyler saklar, böyle durumlarda ordan alır açığı kapatırdım." der. Dövizi de, kambiyoyu da bilmediklerini, öğrenmek ıstemediklerini alçakgönülle söylemişlerdir. Daha sonra gelen başbakanlar da, Bayar, Refik Saydam, Şükrü Saraçoğlu bu yolu izlemişlerdir. Yaşamları bir Osmanlı sadrazamı gibi değil, bir Cumhuriyet başbakanı gibiydi. israf, borçlanma, semtlerine bile uğramazdı. 1950'den sonra hazine, iktidara geçen partiye teslim edilirken şimdi rakamları aklımda değil altın ve döviz stokları bırakılmıştı. Üç yıl içinde stokları eritmişler, liberasyon adı altında çarçur etmişlerdi. On yıl süren bu iktidarın vebali büyüktür. Gidiş nereye diye sorulduğunda, "Uluslararası bir icra dairesi yok ki borçlandık diye gelip hazineye haciz koysunl.." Borç ekonomisi günümüzde başını almış gidiyor. Son başbakan bir Osmanlı sadrazamı gibidir. Sadece borçlanmasında değil, her türlü yaşamında Osmanlıya özentı var. Gazetelerin yazdığına göre eşinin karşılanışı, kızının doğumu hiç de bildiğimize ve yıllardır alıştığımıza benzemiyor. Eşi gidiş gelişlerinde devlet törenlerı ile karşılanıyor, kızının doğumu nerdeyse atılan pare pare toplarla duyurulacak. Gazetelerin yazdığına göre ingiliz Kraliyet ailesinde olduğu gibi, resmi duyurular bile yayımlanıyormuş. Prensesin fotoğrafını ise nerdeyse kraliyet fotoğrafçıları gibi özel fotoğrafçılar çekiyormuş. Daha düne kadar Osmanlı ülkesi içinde bir kabileden öte geçmeyen petrol şeyhlerinin şımarıkça kendilerini kral, emir diye göstermeleri gibi bir özentiye kapılmayalım. Cumhuriyet uzun süren çatışmalar sonucu elde edilmiştır. Onun değerini bilelim. En büyük öğünç cumhuriyetçi demokrasi içinde bir başbakan ve bakan olmaktır. Osmanlı sadrazamlarına, vezirlerine özenmek kimsenin işine yaramadığı gibi, sırası geldiğinde bedeli ağır ödentilerle karşılanan bir gösteriş olur. Belki ayrımında değiller, ama bu halk böylesi özentileri hiçbır zaman iyi karşılamaz. ' ZORLA GUZELUK ENSTİTÜSÜ Burun kıvmyoruz: Ağız değlştlrlyoruz: ayran budalası haline çeviriyoruz. Burnu büyük olanlann, bii kafa atıp, ağzını burnunu çarşamba pazarına benzetiyoruz Ağzı bozuk, ağzı kalabalık olanlara, ağzının payını veriyoruz. Uygun yerinden kesip, ağzına yama yapıyoruz. Ağız kokularını yok ediyoruz. Dll döküyoruz: Ona buna dil uzatanların dilini kesiyoruz. Kimın dılinın altında ıslanmış bakla görürsek, hemen alıyoruz. Korkudan tutulmuş dilleri çözüyoruz. Kem küm edenleri, bülbül gibı konuşturuyoruz. Kulak kabartıyoruz: Kendinizi uzmanlarımızın eline bırakınız... Belki biraz acıyacak canınız, ama, yerine gelecek fiyakanız. Göz süzüyoruz: Çene patlatıyoruz: Çenesi düşüklere "kapa çenenı" diyoruz Ağzını bıçak açmayanları, konserve açacağı kullanarak, ağzı açık Büyük sözü dinlemeyenlerin kulağını çekiyoruz, eşşek kulağı gibi uzatıyoruz. Eski kulağı kesıklerı, kulağı delikleri, vurdum duymazları, kulak tozunu patlatarak lyi ediyoruz. Daha duyarlı olmalarını sağlıyoruz. Sonra da, "bir şey olmaz, sen kulak asma. " diyoruz Yan bakanın gözünü şişiriyoruz. Açıkgözleri, gözü kapalı hale getıriyoruz Şeş'i beş gorenlare, feleğıni şaşırttırıyoruz. Ayrıca: Gerdan kırıyoruz, diş biliyoruz, dudak büküyoruz, sırt kaşıyoruz, kafa ütülüyoruz, enseye tokat atıyoruz... Bütün bunları, sizin daha güzel olmanız için, zorla yapıyoruz. Güzel güzel gelseniz de bizi uğraştırmasanız olmaz mı? 21