Katalog

19 MART 2006 / SAYI 1043 15 mesebze” (börülceli, ıspanaklı, otlu, parça etli yahni), kıymapilav (zerdeçallı, nohutlu kıyma kavurma ile patatesli pilav) gibi özel yiyecekler yapılıyor. Ziyafet zerde ile son buluyor. Zerde iki renkli sarıbeyaz oluyor. Kâsenin altına zerdeçallı ya da safranlı zerde, üstüne sütlaç konuyor. 21 Mart sabahı yılın ilk kahvaltısı da çok önemli. Ailece yapılan kahvaltıdan sonra eş dost ziyaretleri başlıyor ve o gün asla çalışılmıyor. Ziyaretlerde baş ikram içi hurmalı cevizli bir tür kurabiye olan “Kulçe” oluyor. Bahailerde izzet ü ikram, ziyafet günleri bununla bitmiyor. 19 günlük oruç döneminden önce dört günlük “Eyyamı Hâ günleri” var. Bahai takvimini oluşturan 19’ar günlük 19 aydan arta kalan günlere “Hâ günleri” deniyor. “Hâ günleri” bir anlamda paylaşma, yardım ve ikramın esas olduğu oruç günlerinden önceki son eğlence ve ziyafet günleri. Büyük ziyafet sofraları kuruluyor, eski konakların iftarlarında olduğu gibi kapı her gelene açık oluyor, özellikle fakir fukara doyuruluyor. Bahai takviminde bunun dışında, yıl boyunca her ayın başına denk gelen 19 adet “ziyafet günü” var. Bu günler cemaatin bir araya geldiği toplantı günleri. Cemaat içinde sıra gecesi gibi her aile sırasıyla ziyafet veriyor. Manevi ziyafet için dualar okunuyor, muhabbet ediliyor. İkram ve paylaşma önemli olduğu için ziyafet sofrası da eksik olmuyor. Manevi ve maddi ziyafetten sonra bir nevi divan ya da meclis toplantısı gibi olan “Meşveret” toplanıyor, sorunlar, dertler paylaşılıyor. Siz baharın gelişini karşılayabilir, Nevruz sofrasını dostlarınızla paylaşabilirsiniz. Bu kez tarifimiz çok özel bir elden: Uzun yıllar Türkiye Mahfil reisi olan merhum Neyir Özşuca’nın eşi, 85 yaşındaki Füruğiye Özşuca, oğlu Nevzat ve gelini Filiz ile bize eski Nevruzları anlattı, anılarını paylaştı, Nevruz duasını okudu: “Ya ilahi, Nevruz’u sevginle oruç tutup, hoşlanmadığın şeylerden uzak duranlara bayram kıldığın için sana hamdolsun!..” Kayınvalidesinin ölümünden sonra yıllar boyu 20 Mart gecesi ailesini Nevruz sofrası etrafında bir araya getiren, 21 Mart sabahı da aynı enerji ile bütün sülaleye öğlene dek sürecek yılın ilk kahvaltısını hazırlayan Füruğiye Hanım, kalabalıklara ziyafet hazırlamaya alıştığı için ölçüleri bol tuttu. Siz kendi ayarınızı yapabilirsiniz. İyi Nevruzlar... aylinoneytan@yahoo.com SOFRA KıymaPilav Füruğiye Özşuca’dan 1 kg. kıyma, 1 kg. nohut, 2 iri soğan, 34 kaşık tereyağı, 1 dolu çorba kaşığı zerdeçal, 2 tatlı kaşığı tarçın, 1 tatlı kaşığı karabiber, 1.5 tatlı kaşığı tuz Nohudu bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün iki temiz bez arasına yayın. Üzerini şişe veya merdane ile ezerek nohutların yarılmasını sağlayın. Nohutların kabukları ayrılmalı ve içleri ikiye yarılmalıdır. Kabukları ayıklayarak atın. Soğanın birini ince doğrayın. Kıymayı soğan ve 2 kaşık yağ ile iyice kavurun. Yarılmış nohut içlerini kavrulmuş kıymaya katın. Baharatları ekleyin, tuz ve biberini ayarlayın. Üstünü geçene kadar su ilave edin, kapağını kapatıp suyunu çekene kadar pişirin. Kalan soğanı ince halka halka doğrayın, kalan yağda nar gibi kızarana kadar çevirin. Birazını kıymanın içine, kalanını da servis yaparken üstüne koyun. Nohutlu kıyma kavurmasını patatesli pilav ile servis yapın. Bunun için pilavı bildiğiniz gibi hazırlarken tencerenin dibini bir sıra yuvarlak kesilmiş patates dilimleriyle kaplamanız gerekiyor. Tencerenin dibini kaplayacak kadar 23 patatesi yarım parmak kalınlığında kesin. Tavada az yağ ile bir tarafları hafif beyaz kalacak, bir tarafları ise nar gibi olacak kadar kızartın. Patatesleri kızarmış kısımları içe gelecek gibi tencerenin dibine ve yanlarına dizin. İçine hazırladığınız pirinci ve suyu koyun, pilavı demleyin. Patateslerin iyice kızarması için pilav demlendikten sonra bir süre daha ateşte tutun. Servis tabağına ters çevirerek servis yapın. BAHAR BAŞI... aharın başı doğada olduğu gibi insanlarda da canlanma zamanı. Kış aylarının ölü günlerinden sonra hayat yeniden başlıyor. Bu yüzden baharın gelişi sevinçle, coşkuyla karşılanıyor. Özellikle gün ile gecenin eşitlendiği, günlerin uzamaya başladığı bahar ekinoksu yani günümüz takvimine göre 21 Mart günü, tarih boyunca çeşitli kutlamalara vesile olmuş. Bahar festivalleri, yaşam sevinciyle dolu en coşkulu günler olagelmiş. Elbette bu kutlamaların başında “Yeni Gün” anlamına gelen “Nevruz” geliyor. Nevruz, İran başta olmak üzere birçok Türk Cumhuriyetinde hâlâ yılbaşı gibi kutlanıyor. Eskiden Osmanlı mali yılı da Nevruz ile başlarmış. Sarayın yeni yıl bütçesi Nevruz’da yapılırmış. Yakın zamana kadar mali yılın Mart ayında başlaması ve bu nedenle kimi zaman “Mart ayı dert ayı” denilmesinin kökeninde, eskiden Nevruz’un yılın başı kabul edilmesinin de payı var. Nevruz, farklı bir takvim takip eBahar, tarih den Bahailer tarafından herhangi bir boyunca çeşitli bayram değil, gerçek anlamda yılbaşı olarak kutlanıyor. kutlamalarla Bahailik, 1800’lerde İran’da doğan karşılandı, ve bugün evrensel bir boyut kazanmış olan bağımsız bir din. İlk olarak 1844 karşılanıyor. yılında Bab (Seyyid Ali Muhammed) Nevruz’u yılbaşı yeni bir çağın başlayacağını ve yeni bir peygamberin geleceğini ilan eder. gibi kutlayan Bunu takiben lakabı Bahaullah olan kültürlerden Mirza Hüseyin Ali, 1863 yılında Babiri de Bahailik. hailiğin kurucusu ve peygamberi olarak, yeni dini ve ilkelerini Bağdat’ta Donatılan sürgündeyken ilan eder. Nevruz yemeği Bahailik kısa geçmişine rağmen asırlar ötesine uzanan birikimlerin, sofralarında ise bütün din ve kültürlerin izlerini taşıetlisi, pilavı yor. Bahailikte 19 rakamı çok önemeksik olmuyor... li. Bahai yılı 19’ar günlük 19 aydan Aylin Öney Tan B Bahai mabedi... oluşuyor. Yılın ilk günü, günle gecenin eşitlendiği 21 Mart günü başlıyor, daha doğrusu 20 Mart günbatımında eski yıl bitiyor. Zira Bahai takviminde günün başlangıcı gece yarısı değil, günbatımı olarak kabul ediliyor. Bahailer, yılın son ayı, yani 220 Mart arası oruç tutuyor. 20 Mart günü iftarda yeni yıl başlıyor. Son iftar yemeği aynı zamanda yeni yıl yani Nevruz ziyafeti oluyor. tası boş bir tabak buğday veya mercimek filizlendiriliyor. Ortasına bir demet nergis konuluyor. Nevruz’dan sonra sararan filizler asla çöpe atılmıyor, toprağa bırakılarak doğaya karışması sağlanıyor. Nevruz yemeğinde herkes temiz pak ve mümkünse yeni giysiler giymiş oluyor. Kadınlara ve çocuklara özel hediyeler alınıyor. Nevruz yemeğinde sofra tam anlamıyla donatılıyor. Etlisi, pilavı eksik olmuyor. Nevruz sofrasında haşlanmış yumurta, yeşillikler, marul mutlaka oluyor. Nevruz sofrasında İran mutfağının etkileri açıkça izleniyor. “Aşreşte” (mercimekli, börülceli, ıspanaklı erişte aşı/çorbası), “Fesencun” (nar ekşili, şekerli tatlı tavuk), “Hur ZİYAFET GÜNLERİ Nevruz’a hazırlık oruç ayı boyunca sürüyor. Evler temizleniyor, Nevruz sofrası için yeniden doğuşun simgesi buğday çimlendiriliyor. Her aile ferdi için simit şeklinde or Süt Damlası ...Süt Damlası, 18 aydan beri faaliyette bulunmaktadır. Memlekete ve memleketin fakir ve zayıf yavrularına ve onların validelerine birçok yardım ifa etmiştir (yapmıştır). Daha sonra yapılan istatistiklere göre 1924 senesinin 6 ayı zarfında 1602 çocuğa 41.201 şişe taze ve 4154 konserve süt ve bundan maada (başka) 429 paket pirinç unu, 118 paket fosfatin tevzi edilmiştir. Bu müddet zarfında 792 çocuğun neşv ü nemaları (gelişip büyümeleri) takip ve 665’i muayene ve 710’u tedavi edilmiş ve 275 çocuk da günlük süt gıdasına tabi tutulmuştur. 1925 senesi zarfındaki faaliyet ise daha büyüktür. Bu müddet zarfında 17.401 çocuğa 85.886 şişe taze ve 2728 konserve süt ve 1638 paket pirinç unu, 251 paket fosfatin tevzi edilmiştir. Bundan maada 1599 çocuğun neşv ü nemaları takip ve 1314’ü muayene, 1604’ü tedavi edilmiş ve 569 çocuk da günlük süt gıdasına tabi tutulmuştur. Süt Damlası müessesesi, Bayezıt’ta Darülfünun karşısında evvelce yalnız bir sebil ile üstündeki üç odadan ibaretti. Daha sonra arkasındaki medrese de ilave edilerek genişletilmiştir. ...Bugün burada kemik hastalığına ve umumi zafiyete duçar olan küçüklere suni güneş (ultraviyole) tatbik edilmekte ve ziya (ışık) vasıtasıyla tedavi edilmektedir. Himayei Etfal (çocukları koruma) Cemiyeti, bu Süt Damlası müessesesi dolayısıyla bir de Anneler Birliği heyeti vücuda getirmiştir. Bu Anneler Birliği, birçok şefkatli annenin bir araya gelmesinden hasıl olmuştur. Birliğin talimatnamesi geçen gün Türk Matbuat Cemiyeti binasında vuku bulan bir toplantıda müzakere ve münakaşa edilerek kabul olunmuştur. Birliğin teşkilatından maksat, zengin ve fakir anneler arasında bir yardımlaşma tesisi ve zenginlerin fakirlere ve onların çocuklarına yardım temin içindir. Himayei Etfal Cemiyeti, kendi teşekkül maksadını yerine getirmek üzere çocuklara, doğumda, doğarken ve doğumdan sonra yardım yolunu aramaktadır. Ve işte bundan dolayıdır ki, tesis edilen Süt Damlası müessesesine Anneler Birliği heyetini ilaveye lüzum görmüştür. Anneler Birliği’nin faaliyeti çerçevesinde, doğacak çocuklara sepet, beşik, çamaşır, kundak iare edecek (ödünç verecek), lohusalara bakacak, Süt Damlası müessesesindeki ziyaretçilere hastabakıcılar sıhhi bakım yollarını gösterecektir. Süt Damlası, yarının büyükleri olan bugünün çocuklarına sarf ettiği himmet, yardım ve gayretinden dolayı her türlü tebrik ve takdirin ötesindedir. Bu müessesenin 1926 senesi faaliyeti hakkında bir fikir vermek üzere Kanunisani (Ocak) ve Şubat aylarına ait aşağıdaki istatistikleri zikredebiliriz: Kanunisani 1926 ayında 1116 çocuğa taze ve 160 konserve süt, 120 paket pirinç unu, 40 paket fosfatin tevzi edilmiş, 130 çocuğun neşv ü nemaları takip, 309 muayene, 170 tedavi yapılmış ve 109 çocuk da evlerinde ziyaret edilmiştir. Şubat 1926 ayında ise 1232 çocuğa 6116 şişe taze, 178 konserve süt, 118 paket pirinç unu, 60 paket fosfatin tevzi edilmiş, 366 çocuk muayene, 167 çocuk tedavi, 150 çocuğun neşv ü nemaları takip ve 50 çocuk evlerinde ziyaret edilmiştir. Günden güne faaliyetini arttıran müesseseden gelecek aylara ait daha fazla faydalar görüleceği şüphesizdir. 30 Mart 1926 Pazar gününe dışarıda kahvaltı yaparak başlamak isteyenler bu hafta farklı bir tercih yapıp, Divan Pub’lardaki “Kış Günleri”ne katılabilirsiniz. “Kış Günleri” ile Alman ve Fransız mutfağının klasiklerinden peynirli, kabaklı peynirli, tavukludomatesli, dana jambongravyer peynirli ve somonlu kişlerini tadabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi için: www.divan.com.tr Pazar gününü bir fotoğraf sergisiyle renklendirmek isteyenler, Fototrek Fotoğraf Merkezi’ndeki Cenk Gençdiş’in “RAFAEL; MATADOR” isimli fotoğraf sergisini gezebilirler. Adres: Küçükparmakkapı Abdullah Sok. No:17 Beyoğlu 0212 251 90 14 Ali Poyrazoğlu’nun yazıp yönettiği tiyatro oyunu “Ben Eskiden Küçüktüm”ü, İş Sanat Kültür Merkezi’nde saat 15:00’te izleyebilirsiniz. Tam biletler 22.50, indirimli biletler 17.50 YTL. Tel: 0212 316 10 83 (İş Sanat) Adres: İş Kuleleri, Levent İstanbul Son dönemin adından sıkça söz ettiren grupları MangaGripinVegaDorian’ı aynı gün dinlemek isteyenler, Yeni Melek Gösteri Merkezi’ndeki konsere gidebilir. Saat 17:00’de başlayacak konserlerin bileti 23 YTL. Tel: 0212 244 97 00 (Yeni Melek) Farklı tarzı ve güçlü sesiyle dikkatleri çeken Ferhat Göçer, Bostancı Manga Gösteri Merkezi’nde sevenleriyle buluşuyor. Konser saat 18:00’de başlıyor. Bilet ücretleri ise 45 YTL, 38,50 YTL ve 33,50 YTL Tel: 0216 338 02 27 (Bostancı Gösteri Merkezi) İBB Şehir Tiyatroları Kadıköy Haldun Taner Sahnesi’nde Özen Yula’nın yazdığı, Ayşenil Şamlıoğlu’nun yönettiği “Gayri Resmi Hürrem” oyununu izleyebilirsiniz. Saat 15.00 ve 20.30’daki oyunun tam bileti 6.5, indirimli bileti 5 YTL. Biletleri www.ibb.gov.tr/ sehirtiyatrolari ve tiyatro gişelerinden alabilirsiniz. Tel: (0212) 240 77 20 Gayri Resmi Hürrem Pazar gününü, akşam yemeğiyle sonlandırmak isteyenler Ataşehir İkiler Et Lokantası’na gidebilir. İş plazalarının en üst katındaki restoranda odun ateşinde pişen döner iskender, kaşarlı ızgara köfte ve tandır yiyebilirsiniz. Tel: 0216 456 82 00 pbx Adres: Ataşehir Bulvarı Ata Plaza 3/3 Kat: 9 No: 77 Hazırlayan: CANAN ONURAL sudoku.okulu@gmail.com YANITLAR Haftanın kolayı Haftanın kolayı Haftanın zoru Haftanın zoru Yanıtlar sağ sütunda... CUMHURİYET 15 CMYK