Katalog

16 25 EYLÜL 2005 / SAYI 1018 ASIL GÜCÜ KIRILGANLIGIYDI Ölümünün üzerinden 25 yıl geçen JOHN LENNON, BBC'nin 'En Büyük 10 Britanyalı' listesinde yer alıyor. Bellona'dan avantajı devam ediyor! 3 83x18 ew York Central Park'ın batı yakasmdaki güneşten solmuş mozaiğin üzerinde yalnızca "Imagine" sözcüğü yer alıyor. Burası, sonradan "Strawberry Fields" adı verilen vejohn Lennon'un anısını yaşatmaya çalışanların Kabc'si. Parkın "Imagine" köşesi 14 yıldır Gary adında, at kuyruklu, üstü başı dökülen 41 yaşında bir New Yorklunun gözetimınde. Onca yıldır Lennon'un anısını canh tutmaya çalışan Gary, "John düşümde göründü ve bu görevi üstlenmemi istedi" diyor. Gary ile sohbet daha da koyulaştığında, "Ben bir hippie'yim," diyor, "Onun öldüğünü öğrendığim ana dek, pazartesi gecelerini televizyon başında futbol maçı izleyerek geçiren düzgün bir adamdım. Ama, bunu kaldırmam olanaksızdı. Derken, yıllar sonra John düşümde belirıverdi ve o gün bugündür de buradayım". Lennon'un evinin kapısında, karısı Yoko'nun gözleri önünde, ruh hastası Mark Chapman tarafından vurularak öldürülmesinin üzerinden 25 yıl geçti. 8 Aralık 1980 akşamında yaşanan olay tüm dünyayı dehşete düşürürdü. Anısını canlı tutmak için "Imagine" tapınağına gelerek uzun kuyruklar oluşturan her yaştan hayranları, "Bu, Budist ayini gibi bir şey," diyorlar. Genç bir kıza Lennon'un kendisi için taşıdığı anlam sorulduğunda, "O vurularak öldürülen ilk pop şarkıcısıydı," diye yanıt veriyor. O sırada arkadaşı atılıp, "Lennon Beatles üyesıydı! Beatles'i altmışlı yılları işlerken dersteöğrettiler," diyor. Peki, gençler Beatles müziğini dinlıyorlar mı? Gençlerden biri, "Pek sayılmaz. 50 sentlik rock parçalarını dinlemek çok daha hoşumuza gidiyor," diyor. Beatles, görünüşe bakılırsa giderek gücünü yitiriyor. The Observer gazetesinin yayımladığı OMM adlı müzik dergisinin bir süre önce gerçekleştirdiği araştırma, 1624 yaşları arasındaki müzik tutkunlarının yüzde 56'sının Lennon'u fotoğraflarından tanıyamadıklarını ortaya koyuyor. N GÜÇLÜ BİR KİMLİK Oysa üç yıl önce BBC izleyicilerinin oylarıyla "En Büyük 10 Britanyalı" listesinde Churchill, Danvin ve Shakespeare ile bırlikte yer almayı başarabilen tek müzisyendi. "Imagine" şarkısı, 1999'da yine BBC'nin bir oylaması sonucunda ülkenin en sevilen parçası seçildi. Olsa olsa Bob Dylan ve Elvis Presley ile boy ölçüşebilecek Lennon'un bir kez daha en büyük rock yıldızı olarak göklere çıkarılması bekleniyor. Kısa süre önce Broadway çevresinde sahnelenmeye başlayan "Lennon" adlı milyonlarca dolarlık müzikal, onu ticari açıdan yeniden diriltme girişimlerinin başladığını gösteriyor. Beatles'tan bu yana müzik dünyasına damgasını vuran en büyük topluluklardan biri sayılan U2'nun solisti Bono, "Imagine albümünü 12 yaşındayken dinlemiştim. Bu albüm kafa yapımı, yaşam biçimimi tümden değiştirdi. ' J u s t Gimme Some Truth' parçası nın liriklerini ezberlemiştim ve bu sözcükler bir bakıma geleceğime yön vermişti," diyor. Bono en çok Lennon'un tökezlemeyi göze alan ve genellikle de tersi olan cesaretini sevıyor. Ne var ki o, sivri diline karşın, kırılgan ve duygusal biriydi. Beatles da gereksindiği gücü bu bileşimden sağladı. Grubun insanlan tedirgin eden, en sınir bozucu tipi de oydu. KARA PANTERLER VE IRA Görkemli Beatles serüveninin uzatmalı ve yumuşak bir inişle son bulmasının üzerinden 36 yıl geçti. Topluluk üyelerinin yollarını ayırmaları, temsil ettikleri her şey için tehlike çanlarının çaldığı ve yerini daha radikal, kültür karşıtı bir topluma bıraktığı anlamına da geliyordu. Bu durumun çelişkileriyle ilk boğuşan da Lennon oldu. Şöhretin siyasal ideaüzmle sürdürülebileceğini kanıtlama konusunda elinden geleni yaptı. 60'ların ortalarında grup stüdyo performanslarına ağırlık verdiğinde, Lennon topluluktan uzaklaştı ve içine kapandı. Nedeni 1967'den beri nerdeyse her gün aldığı LSD'ydi. Ruhsal dengesi giderek bozuluyordu. Bir aralar kendisini Isa'nın yeniden dünyaya gelen sureti olarak görmeye başlamıştı. Onu bu durumundan kurtaran ve siyasal sanatla tanıştıran Yoko oldu. Çift, dünya barışı için yedi gün yataktan çıkmadı. 70'lerin başlarında kendini barışa adayan şarkıcı, köktenci tavrını daha da aykırı boyutlara taşıdı. Bu dönemde, marşa dönüşen "Power to the People" ve " Attica State" gibi, Beatles sonrasının en iyi parçalarını üretmekle birlikte, Kara Panterler ve Yippie'ler gibi aşırı uçta ve anarşist devrim peşinde koşan bazı eylemcilerle ilişkilere girdi. Hatta, Yoko ile bir eyleme katılarak "Britanya Emperyalizmi Karşısında IRA'ya Zafer" yazılı bir pankartla boy gösterdi. Ansızın öldürülmesinin en ironik yönü, bu olayın Lennon'un tam da dünyayla ve kendisiyle barışık olmaya başladığı bir dönemde meydana gelmesiydi. Yoko'nun onu evden kovmasına neden olan alkol ve uyuşturucu bağımlılığından kurtuknuş, kendisini kansına ve oğlu Sean'a adamıştı. . "Birçok kişinin gözünde bir kahraman olmasına karşın, amacı bu değildi. Asla istediği gibi biri olamadı, ama hep kendisini yenilemeye ve keşfetmeye çalıştı. Asıl gücü kınlganlığı ve dürüstlüğüydü," diyor Bono. Gerçekten de, Lennon "Help" gibi bir parçayı yazıp besteleyen kişiydi. Ruhunu tüm çıplaklığıyla gözler önüne sermekten ve başarısızhğa uğramaktan korkmamıştı. Şimdi John Lennon'u, gelmiş geçmiş en büyük pop yıldızı olarak değil de yerleşik kurallara meydan okuyan pek, dünyaya anlam vermeye, dahası onu değiştirmeye çabalayan biri olarak anmanın tam da zamanı. • The Observer'den çeviren: RİTA URGAN YTL* Wortdtek»W J PEŞİN FİYATINA VADEFARKSIZ Beğendiğiniz, "Ay ne güzel!", "Ne şahane!" dediğiniz tüm Bellonalar, peşin fiyatına vade farksız 13 taksitle. Cumhuriyet DERGt* H 8 361 8986 H 800 f UCRETSİZ TÛKETİCİ HATTI o 1 01/08/2005 3O/OB/2OOS tarihJarl t r u ı n d a o*ç*ril olwı kunpanya Qr«Um v« atok lmk»nl«n lk» iinifiıdır Bu tarihian Onc* k*mp*ny«yı «ona «rdirm* hakkımtz mahfutdur 2 Urvtlcl tirma Oruntor OiMind* OncMton t»iinın*k4zin d*0tflklik y*Mblllr 3 VVorid • Aıa< +6 UkaH uygutamMi 1 +12 UkBrt MQan*0l Içtn geçarlkJlr 4 *Çlfl Klflllk Uyfcu Sali ve Çlfl Klflllk N»vr*«lm Takifnının 1SWoridtalunnyatKl>r BELLONA îmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına tlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: îbrahim Yıldız Editör: Berat Günçıkan Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncıhk AŞ Baskı: thlas Gazetecilik AŞ 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna / tstanbul İdare Merkezi: Türkocağı Cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. (0212) 512 05 05 Cumhuriyet Reklam (0212) 251 98 7475/512 48 30 *Cumhuriyet Gazetesi'nin parasız pazar ekidir. Yerel süreli yayın. cumdergi@cumhuriyet.com.tr <dak