Katalog

6 MART 2005 / SAYI 989 15 Türkiye 'sessiz' kalmasın Gökçe Uygun lain Delon ile Mümtaz Sevinç, bir zamanların meşhur dizisi Yalan Rüzgârı'ndaki Nina karakteri ile Parla Şenol, Brad Pitt ile Murat Şen... Bu isimleri birbirine bağlayan tek bir nokta var; ses. Sinema, tiyatro, radyo ve televızyonda sesin önemi tartışılmaz. lyi bir ses, düzgün vurgu ve tonlamalar, dilin iyi kullanımı yapımın, dinleyici/izleyici üzerindeki etkisini arttırıyor. Ancak, sesi ile evlerimize konuk olan, yabancı karakterlere hayat veren seslendirme sanatçıları şu aralar sıluntılı günler yaşıyor. Çünkü seslerinin karşılığı olarak günümüz koşulları düşünüldüğünde komik denilebilecek ücretlere çalışıyorlar. "Dublaj bir sanat mı değil mi" sorusunun yanıtının hâlâ net olmadığı bir dönemde, Seslendirme Sanatçıları Meslek Birliği (SesBir) bir kampanya başlattı; "Türkiyesessiz kalmasın". Ucret, sosyal güvence, kalite gibi sorunlarının acilen çözüme kavuşmasını bekleyen sanatçılar, durumu protesto için "iş seçme özgürlüklerini" kullanıyorlar. Seslendirme sanatçıları ile "sessiz" eylemlerini ve isteklerini konuştuk. 1964'ten beri radyolarda, 1971'den beri de televizyonda seslendirme yapan tiyatro oyuncusu Mümtaz Sevinç, bu kampanya ile açığa çıkan sorunların, aslında çok uzun bir sürecin ürünü oldu A îyi bir ses, düzgün vurgu ve tonlamalar... Sesleriyle evimize konuk olanlar, yani seslendirme sanatçıları "sessiz "bir kampanya başlattı: Sesimizi tüketmeyeceğiz! Ve Perde! G aleri Apel 17 Mart'a kadar sürecek karma sergisiyle bu kez "Perde" diyor. "Perde" sergisi düşünsel anlamda olduğu kadar, teknik ve malzeme açısından da çeşitlilikler gösteriyor. Aslımay Altay, Aydan Baktır, Azade Köker, Erika Beard, Esma Paçal Turam, Fatma Tiilın, îdil Akbostancı, Irfan Önürmen, Kurucu Koçanoğlu, Sakine Çil, Selma Gürbüz, Sümbıil Eren, Yıldız Şermet, Yücel Kale'nın yapıtlarıyla perde kavramını sorguladığı sergide, perde izleyicinin karşısına kimi zaman bir engel, kimi zaman büyü, kimi zaman cesaret, alkış, giz olarak çıkıyor. Sergı sanatçılarından Sakine Çıl "Perde" sergisini şu sözlerle tanımlıyor: "Hayatı, evrcni tül perde ardından seyretsek de, seyretmesek de hepimizin gönlüne, gözüne ınen bir perde vardır. Binlerce engelin arkasına düşmüştür insan. Yabanctlaşmıştır evrene, çevresine kendine ve tanrısal varlığa. Perdeler sonsuzdurlar ve kendı bedenı, nefsi en büyük perdedir ruhuna. Ancak gönlümüzden gözümüzün perdesi kalktığında görebilirız komşumuzu, eşimizi, dostumuzu, sevenimizi, sevdiğimizi. Bir kelımenin çok katmalı anlamını çözmek gibi çaba ister, birikim ister perdeleri kaldırmak. En çok da yürek ister. Tıpkı kimi kez görünmez perdeleri, görünür kılan muktedirlere karşı durabilmek için. Topraklarımızda duvarlar ören, bizi bizden koparan. Son perdede alkışlanmak istiyorsak; bunu hak etmek gerek." • Galeri Apel: 0 212 292 72 36 İş seçme özgürlüğü var! SesBir Genel Başkam Haluk Cömert de eylemlerinin nedenlerini şöyle aktarıyor: "Türkiye'de şu an seslendirme sanatçıları, hak ettiklerinden çok daha az ücretlerle çalışmak zorunda bırakılıyorlar. NTV hariç hiçbir Mümtaz Sevinç ğunu söylüyor; "Özel kanallann ortaya çıkmasıyla bu konuda bir enflasyon yaşanmaya başlandı. Yabancı yapımların daha çok yayımlandığı bu dönemde, mevcut seslendirme sanatçıları yetmemeye başladı. Rekabet halinde olan birkaç şirket, seslendirme ücretlerini aşağıya çekerek niteliği geri plana attılar." Yarış giderek anlamsızlaşıyor. Önceden günlük olan ödemelerde aylık sisteme geçiliyor, ancak sanatçılar emeklerinin karşılığını aylarca alamıyorlar. O dönemde Sevinç ve çok sayıda sanatçı, "kulaklarının kirlenmemesi" için seslendirme yapmamaya başlıyor. "Bu iş artık yapılamaz hale gelmişti" diyen Sevinç, SesBir'in kampanyasını destekliyor. Çünkü ekonomik durumun düzeltilmesi halinde meslekteki kalitenin de ıyileşeceğine inanıyor; "Bu iş biraz da toplumun duyarlılığı ile ilgili. Biz iyiye de kötüye de çabuk alışıyoruz. însanlar kötü sese tepki göstermeli. Biz sanatçılar da mesleğimizin derlenip toparlanması için ona sahip çıkmalıyız" diye ekliyor. , İZLEYİCİLERİN DESTEĞL. Parla Şenol, 1981 'den beri profesyonel olarak seslendirme yapıyor. Seslendirme, bir dönem ayrı kaldığı sinema ve tiyatro dünyasına onu bağh tutan bir iplikmiş, sonra sevdiği mesleği olmuş. Şenol'a göre seslendirme doğru ve iyi yapıldığında görsel ürünün niteliğini ve değerini yükseltiyor. Ancak sosyal güvence eksikliği, niceliğin niteliği düşürmesi, bunların toplum üzerindeki yan etkileri, ücretlerin düşüklüğü, meslek odası olamamak, kötü çalışma koşulları ve daha birçok sorunları olduğunu anlatıyor: "Bunların halledilmesi öncelikle devletten geçiyor. Çünkü sanatçı biraz bireycidir, bu anlayışla sorunlarımız çözülemez. Devlet, oda olmamızın yolunu açmalı ki mesleğimizin belli bir standardı veyaptırım gücümüz olsun. Bizler de kişisel çatışma ve çıkarların ötesinde meslek onuru ve kalitesi için birlikte hareket etmeli, işimize sahip çıkmalıyız. Sürüm anlayışını kafamızdan silmeliyiz." SesBir üyesi olan Şenol, ilk kez bu denli geniş ve kararh bir hareket içinde oldukları "Türkiye sessiz kalmasın" hareketini destekliyor. " Amaç kaliteli ış ve hak edilen ücreder. Tüm üyeler, bu hedeflere ulaşana dek eleştirilerini rafa kaldırıp, bu kampanyayı eylemleri ile deskanalda ses stüdyosu olmadığı için diğer kanallar bu işi taşeron şirketlere vererek ucuza getiriyorlar. Yapılan işlerin kalitesi ortada; ucuz konuşmacılar ve çevirmenler, niteliksiz yönetmenler, kötü konuşulan bir Türkçe... Kanallar, zam taleplerımizı kabul etmıyor. Bu nedenle 427 üyesi olan SesBir, 1 Şubat'tan beri 'Türkiye sessiz kalmasın' kampanyasını yürütüyor. Olumsuz koşullarda çalışan seslendirme sanatçıları, şirket ve kanallara karşı iş seçme özgürlüklerini kullanarak bu işyerleriyle çalışmıyor. Yetkilileri göreve, sanata ve emeğe saygısı olanları da duyarlı olmaya çağırıyoruz. Kanallar, seslendirme sanatçılarına günün koşullarına uygun zam yapmazsa, Türkiye sessiz kalacak..." Sakine Çil'in çalışması... 1 teklemeli" diyor. Bu taleplerinin karşılanmaması halinde de iki seçenek öngörüyor; ya direniş ya çözülme: "Direnirsek, mutlu son olmasa da çok şey kazanırız. Çözülürsek kaybeden bizler oluruz; bir de bızlerin boykotu nedeniyle boşlukları doldurmak için parlak vaatlerle sektörün bu bölümüne sokulan eski ve yeni arkadaşlar elbette! Çözülme ise ihtiyaçtan veya açgözlülük/fırsatçılıktan olabilir. Ama 'aklın yolu birdir', bizim meslekte akıllı insan oranının yüksek olduğuna inanıyorum, inanmak istiyorum. Biz doğru ve iyi ses çıkarmaya devam etmek istiyoruz; lütfen izleyiciler de beğenmedikleri seslendirmeleri yayınlayan kanala tepkilerini ileterek bize destek olsunlar." • Ozlem Ozçelik Eczacıbaşı Voleybol Takımı Kaptanı En büyük hatanız nedir? Voleybola 14 gibi geç bir yaşta başlamış olmam. Bir insanın başına gelebilecek en kötü şey sizce nedir? Bir voleybolcu olarak cevaplamam gerekirse ciddi bir sakatlık geçirmek. Bu benim ve tüm sporcuların başına gelebilecek en kötu şeydir. Hele de önemli bir maçtan önce olursa ve bu maçta da oynayamazsam bu benim için büyük bir üzüntü sebebi olur. Hayattaki en büyük keyfiniz nedir? Yüksek sesli müzik dinlcyerek araba kullanmak... En sevdiğiniz yazar kim? Stephen KingAyşc Kıılin. En sevdiğiniz film/yönetmen? Gladyatör ve bütün korkugerilim filmleri/Steven Spielberg. En büyük aşk hikâyesi kimlerinki? Elbette ki herkesin bildiği, gerçek ya da mitolojik bir çok aşk hikâyesi var. Ama bana göre "CahitÖzlem Özçelik Âşkı". Sizi en çok güldüren şey nedir? "Güldüren şey" yerine "güldüren kişi" dersek; Ata Demırer En büyük mutsuzluk? Sevmemek ve sevilmemek vc başarısız olmak. En son ne zaman dibe vurdunuz? Aslında bu soruyu başarısızlık olarak değerlendirmek istiyorum. Dibe vurmak bana göre ağır bir kelime. Geçen sezon sonunda playoff'da aldığımız başarısız sonuç beni mutsuz etti ve başarısız hissetmeme neden oldu. •• • • Bir hayvan olsaydınız, ne olurdunuz? Denizi ve deniz hayvanlarını çok sevdiğim için sanırım balık olmak isterdim. En çok yaşamak istediğiniz şehir? tzmirKarşıyaka Yangında kurtaracağınız ilk üç şey nedir? Resim dosyam, cep telefonum, arabamın anahtarı. Bir hayali kahraman olsaydınız kim olurdunuz? Niye? CasperSevimli Hayalet. iyi niyetli olması, sevimli ve görünmeden yaptığı iyilikler nedeniyle. Sizi en çok tedirgin eden ve en beğendiğiniz özelliğiniz? Çok sabırsız olmam beğenmediğim, bir işi başarmadan asla vazgeçmemem ve olması için elımden geleni yapmam ise en beğendiğim özelliğim. Sizin için affedilemeyecek hata nedir? Yalan! Yalanın küçüğü büyüğü, pembesi beyazı olmaz aslında, ancak özellikle birilerine zarar vereceği bilinen yalanlar affedilemez. Sahip olduğunuz en değerli şey? Ailem, eşim, işim ve arabam. Hangi sıklıkta yalan söylersiniz ve hangi durumlarda? Daha önceki sorunuza göre vermem gereken cevap aslında asla yalan söylemem olmalı belkı, ama bazen işim gereği, maçlarda, tamamen motıvasyon amaçh ve asla kımseye zararı olmayan yalanlar söylediğim oluyor. Ama çok sık değıl. Güncel olaylar içinde yakın zamanda sizi en çok üzen olay nedir? Son zamanların en büyük felaketi "tsunami olayı". Binlerce insanın ölmesi, insanların sevdiklerini kaybetmesi ve çocukların korumasız kalması çok büyük üzüntü. Biz de deprem olayını ne yazık ki çok sık yaşayan bir ülkeyız. Dilerim böylesi felaketler hayatımızdan eksik olur. Dünya gündemindeki ya da hayatınızdaki bir olayı değiştirme şansınız olsaydı, neyi değiştirmek isterdiniz? Hayatımızın bir gerçeği ölüm. Ancak isterdim ki her yaşam doğal seyrinde sona ersin. Ölüm, savaşlar, doğal felaketler ve kazalar yüzünden feci bir şekilde gerçekleşmesin ve ölüm sebeplerini de bu yönde değiştirmek isterdim. Hayatımda ise geçen sezon birkaç başarı derecesini değiştirmek isterdim. Örneğın; Eczacıbaşı'nı Türkiye Şampiyonu, Milü Takımı da Avrupa Birincisi yapmak gibi... Hayata gelirken seçme şansınız olsaydı, ne olmak isterdiniz? Ozlem Ozçelik olmaktan dolayı çok muduyum. Hayata tekrar gelsem ya da seçme şansım olsa yine voleybolcu olurdum. En sık kullandığınız kelime nedir? "Hadi kızlar!"