Katalog

12 27 ŞUBAT 2005 / SAYI 988 Bilgi kamu malıdır, satılamaz Özgür Erbaş ünya, bilgi ve iletişim yani bilişim çağının nimet ve külfetleriyle boğuşurken, hemen her dönemde olduğu gibi "gücün kaynağını" elinde tutanlar, diğer ülkeleri yönetiyor. Bu çağın "mazlumları" ise teknolojiyi "kamusallaştırma" derdinde. Onlara göre, bilgi ve teknoloji kimsenin tekelinde olamaz, bilgi insanlığın ortak ürüniidür, kamunun malıdır ve satılamaz. Ayrıca, bireysel özgürlükler ve insanların seçim hakkını kullanabilmesi için de tekellerle mücadele etmek gerekiyor. Bu nedenle kullanıcıya değişiklik yapma olanağı tanımayan yazılımların yerini alacak "açık kaynak kod yazılımların" güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılmasi için çaba harcanıyor. Bu tür yazılımlarda kullanıcı, istediği değişiklikleri yapabiliyor, marka bağımhsı olmuyor. Açık kaynak kod yazılımlar, dünyanın her yerindeki gönüllülerce imece usulü geliştirilebildiği gibi, ücretsiz ya da daha düşük fiyata edinilebiliyor. Türkiye'de debu "kamusallaştırma" çabasınagörül verenlerin sayısı giderek artıyor ve bu gönüllüler çeşitli dernek ve inisiyatifler etrafında örgütleniyorlar. Linux Kullanıcıları Derneği (LKD) bunlardan biri. Bu amaçla yola çıkan "Açık Kaynak Kod Platformu"nca yayımlanan bildirgenin sloganı da "Türkiye bilişimle, bilişim açık kaynak yazılımlarla gelişir!" Bu arada dünyanın pek çok ülkesinde, hükümetler Linux kullanımını bir devlet politikası olarak kabul ediyor. Türkiye'de de başta Merkez Bankası olmak üzere emniyetin bazı birimleri Linux kullanmaya başladı. Biz de "açık kaynak kod camiası" üyeleri ve bu yazılımları tercih eden ve geliştirmeye çalışan kurumların yetkilileriyle konuştuk. D Özgür yazılım ekosistemi oluşsun ERKAN TEKMAN TÜBİTAK Ulusal Elektronık ve Kriptolojı Araştırma Enstitüsü'nden Pardus Proje Yönettcist Dr. KOBl girişimleri dışında, kurumsal olarak desteklenen ilk özgür yazılım projesidir. Pardus, bilişim okuryazarlığına sahip bilgisayar kullanıcılarının temel masaüstü ihtiyaçlarını hedefleyen bir GNU/Linux dağıtımıdır. Pardus Linux çekirdeği yanında, ofis araçlan, internet araçları, film oynatıcı ve müzik çalar gibi çokluortam ve grafik araçları, oyunlar ve çok sayıda uygulama içeriyor. Ayrıca Pardus tam Türkçe desteği vermeyi hedeflemekte ve Çalışan CD ile de göründüğü gibi bu yönde önemli mesafe kat ettı. Pardus Çalışan CD'nin mevcut Linux dağıtımlan arasında Türkçe desteği konusunda en düzgün ve ilcri durumda olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Biz Türkiye'de bilgi teknolojileri alanında ve Linux temelinde araştırmageliştirme yapılmasını amaçlıyoruz. Bunun için de gerek teknolojik alanda ve gerekse iş alanında yerel bilgi birikimi oluşturulmasını zorunlu görüyoruz. Bu bilgi birikiminin eğitim, destek, proje bütünleştirme ve iş süreçleri konularıyla sınırlı kalmamasını, diğer bir deyişle Uludağ Projesi çevresinde bir özgür yazılım ekosistemi oluşmasını arzu ediyoruz. Pardus'un bu yönde önemli bir heyecan yarattığım şimdiden görüyoruz ve bundan büyük mutluluk duyuyoruz. O zgür yazılımlar, ki açık kaynak kodlu yazılımların önemli bir bölümü bu kategoridedir, yazılımı kullanma özgürlüğünün yanı sıra yazıhmın koduna göz atma, yazılımı değiştirme ve değiştirilmiş hali ile yeniden dağıtma özgürlüklerini de sağlar. Bu sayede bağımsızlık, güvenlik ve tasarruf konusunda önemli kazanımlar edinirsiniz. Kimi zaman "özgür" yazılım ile "bedava" yazılım birbirine karıştırılır. Her özgür yazılım bedava olmak zorunda değildir, her bedava dağıtılan yazılım da özgür olmayabilir. En bilinen özgür yazılım Linux çekirdeğidir ve hemen hemen tümü (Genel Kamu Lisansı) GPL lisansı ile dağıtılmaktadır. Pardus Ulusal îşletim Sistemi, TÜBtTAKUEKAE bünyesinde 2003 yılı sonunda yürütülmeye başlanan Ulusal Dağıtım Projesi'nin (ULUDAĞ) ürünüdür ve bilebildiğimiz kadarıyla Türkiye'de bazı Bilişim çağında, teknoloji geliştirenler tekel oluşturuyor. Buna karşı çıkanlar da bilgiyi ortaklaşa üreterek serbest kullanıma sunuyor. Bugün gönüllülerce geliştirilen Linux, dünya devi Microsoft'la boy ölçüşmeye hazırlanıyor... Dünyadaki eğilim Linux'tan yana KAMER GÜRBAKIR IBMTürk Pazarlama ve Kurumsal îletişim Uzmanı nedeniyle, özellikle kamu sektöründe çok büyük bir hızla yaygınlaşıyor. Latin Amerika'da Meksika, Venezüella ve * B,rezilya, Avrupa'da Almanya, îspanya ve Ingiltere, Asya'da Hindistan, Çin, Rusya, Tayland, Malezya, Israil gibi pek çok ülkede, devletler Linux'u diğerlerinin yanında kullandı. Pek çok ülke hükümeti, resmi devlet politikası olarak Linux kullanma kararı aldı ve geliştirme çalışmaları konusunda IBM gibi özel şirketlerle yakın işbirliği yürütüyor. Türkiye'de de bu yönde bir adım atılmasına ihtiyaç duyulduğundan IBM Türk, ücak 2004'te ilk "Linux Merkezi"ni hayata geçirdi, önümüzdeki günlerde 2 merkez daha açılacak. Linux pazarı büyüyor GAMZE AYDIN Novell şırketı Türkiye Ülke Müdürü ortalama büyüme hızının yüzde 25.9 olacağı ve 2008 yılında Linux gelirlerinin 35 milyar 700 milyon dolara ulaşacağı yönünde. Novell ile IBM, HP ve Oracle gibi büyük tedarikçilerin verdiği destekle kurumların Linux kullanımına geçişi söz konusu. Linux alanmda Novell, IBM, HP, Dell, Fujitsu/FSC iş ortaklığı yapıyor. Donanım tedarikçisi olan bu şirketlerin sunucu pazarının yüzde 70'ine sahip olduğu göz önüne alındığında Novell'in Linux dünyasmdaki gücü ortaya çıkıyor. Novell SUSE LINUX en çok bilinen Linux dağıtımlarından biri. Normal bir bilgisayar kullanıcısının biraz dikkat ederek bilgisayarına kurabileceği ve neredeyse hiç yabancılık çekmeden kullanabileceği kadar rahat bir kurulum... Açık kaynak kod Linus Torvalds, 1991'de Helsinki Üniversitesi'nde bilgisayar mühendisliğinde öğrenciyken tamamen hobi olarak Linux'u geliştirdi. Internette yaptığı duyuru sonucunda tüm dünyadan birçok programcının da desteğiyle Linux hızla gelişti ve açık kaynak kodlu, özgür bir yazılım halini aldı. Peki kaynak kodun açık olması neyi değiştiriyor? Açık Kaynak Kod Platformu'nun bildirgesinde şu bilgilere yer veriliyor: "Açık kaynak kod yazılımlar, adı üstünde, kaynak kodları herkesin incelemesine ve kullanımına açık yazılımlar. Bu tür yazılımların ayırt edici özelliği kullanıcıya yazılımı değiştirme özgürlüğü sağlaması. Açık kaynak kod yazılımlar, ücretsiz, uyarlanabilir, sağlam, hızlı ve güvenli olduğu gibi yazılım tekellerine karşı tüketiciye seçenekler de sunuyor. AB, UNESCO, Dünya Bankası gibi kuruluşlar güvenlik ve tasarruf gibi gerekçelerle açık kaynak yazıltmlarını öneriyor." L inux, bir bilgi işlem yatırımırun "toplam sahip olma maliyeti" göz önüne alınırsa kapalı kodlara göre önemli avantajlar sunuyor. Bir de tabii ölçülmesi mümkün olmayan, tüm uygulamalarla konuşma, çalışma ve tüm dünya ile aynı teknolojiyi kullanmanın avantajı söz konusu. Lınux, bu özellikleri urtdışında ve Türkiye'de Linux kullanımı hızla artıyor. özellikle kuruluşlarda Linux'un, sunduğu fiyat avantajı yüzünden tercih edildiğini görüyoruz. Geçen yılın sonunda IDC, 2008'de Linux tabanlı 17 milyon PC satılacağını öngördüğünü açıkladı. Buna göre, 2008'de dünyada 42 milyon 600 bin PC olacak. Yine IDC tahminlerine göre, 2003 yılında yüzde 3 olan Linux'un pazar payı, 2008'de yüzde 7'ye çıkacak. IDC'nin raporu 20032008 yıllarında Linux'un yıllık Y Tekel karşıtı ve özgürlükçü f I t ürkiye'nin internetle tanışmasını 1 sağlayan kişilerden, LKD Başkanı ve J L Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Akgül, açık kaynak kod yazılımın kalkınma ve bireysel özgürlüklerle doğrudan bağlantılı bir konu olduğunu söylüyor. Kalkınmak ve rekabet etmek isteyen bir ülke için açık kaynak kod yazılım dışında bir çözümün neredeyse imkânsız olduğunu belirten Akgül, "Bu hareket aslında internetin çocuğu. Dünyanın her yerindeki profesyoneller, işlerinden kalan zamanlannı bu işe ayırıp, imece usulüyle bu yazılımları geliştiriyorlar. Bu hareket tekel karşıtı, enternasyonal, ^^^^^ ^^^^^* özgürlükçü bir yapıya sahip. insanların seçme haklarınm korunmasını hedefliyor. Bu anlamda temel meselesi de özgürlüktür" diyor. ^^^HJQİfl^^k ^^Kİ^^F^^^I ^^^k^^^^^^l HAYVANLAR Aylin Tunç Hastalıklarda beslenme B eslenmenin önemini hepimiz biliriz. Kimi hastalıklann tedavisinde ise beslenme neredeyse tedavi kadar önemli bir rol oynar. Kedi ve köpek hastalıklarında en genel belirti iştah azalmasıdır. Ciddi hastalıklarda yemeyi kesen hayvana besin, mutlaka ağızdan yedirilmeye çalışmalıdır. Gerekirse gıdaların nasıl yutturulacağı konusunda hekime danışılmalıdır. Özellikle nekahat dönemlerinde yemek istemezler. Bu durumda mutlaka dışardan besleme yapılarak iştah uyardmalıdır. Bu aynı zamanda hastalık stresi altındaki hayvanın hayata dönmesini, kendisiyle ve yaşamla ilgilenmeye başlamasını sağlar. Özel beslenme, yani diyet yapmayı gerektiren birçok hastalık vardır. Bunlardan biri gıdaya bağlı alerjilerdir. Bu durumda hayvan hastaneye götürülür veya evde bakım koşulları anlatılır. Öncelikle 48 saat aç bırakılır ve sadece distele su içmesine izin verilir. Daha önce yediği gıdaların listesi yapılır. Diyetinde bulunmayan az sayıda gıdadan oluşan bir liste oluşturulur ve günde 2 kez beslenir. Önerilenlerin dışında gıda almasma, farklı su içmesine, çiğnenen oyuncaklara, katkı maddelerine yasak konur. tyileşme 23 haftada görülür ve yavaş yavaş normal beslenmeye geçilmeye başlanır. Ancak alerjilerin yaygın nedenleri gıdalar değildir. Çok yüksek bir yüzdeyi dış parazider oluşturur. Özellikle Golden Retriwer'larda mevsim dönüşümlerinde alerjiler yaşanır. Diğer bir hastalık ise kedilerde kum ve taş oluşmasına da neden olabilen idrar yolu problemleridir. Hastalık genelde evde beslenen kısırlaştınlmış erkek kedilerde görülür. Bu hastalıkta, idrar ph'sının 6.4'te tutulması olayın tekrarlamasını önler, çünkü söz konusu kum ve taşlar yüksek ph'da oluşur. Bu durumda beslenmede diyet uygulanması olmazsa olmazdır. Evde uygulanabilecek tarifler varsa da en doğrusu ticari mama kullanmaktır. Ancak hiçbir şekilde hazır gıda almayanlarda ev yapımı diyetler kullanılır. Bu diyetlerin de özel tarifleri vardır. •