Katalog

MIHA KOVAC’TAN ‘Okumak Nefes Almaktır’ Dijitalleşmenin hemen her alanda yaygınlaştığı günümüzde, okumanın artık bir gereklilik olup olmadığı sorgulanmaya, hatta okumak “modası geçmiş” bir alışkanlık olarak değerlendirilmeye başlandı. Ljubljana Üniversitesi Kütüphanecilik ve Bilgi Bilimi bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Miha Kovac da Okumak Nefes Almaktır adlı kitabında (Çeviren: Eylül İdemen Doğramacı / Timaş Yayınları) bu eğilimin izini sürüyor. okuma alışkanlığını uzun süredir üzerin- EYLÜL İDEMEN DOĞRAMACI de durduğu sağlam zemin üzerinden değil, günümüz dünyasında bulunduğu ve gele- jubljana Üniversitesi Kütüphane- cekte gelmesi olası konumlar üzerinden cilik ve Bilgi Bilimi bölümü öğ- ele alarak, okumanın gerekliliği konusuna L retim üyelerinden Prof. Dr. Mi- taze bir bakış açısı getirmesinden geliyor. ha Kovac’ın hoş görsellerle bezenmiş ya- Kovac, ekran teknolojilerinin yanı sıra lın dilde kaleme aldığı Okumak Nefes Al- kitap okumanın zihnimizde iki farklı pen- maktır adlı kitabı (Çeviren: Eylül İdemen cere açabileceğini öne sürüyor örneğin. Doğramacı / Timaş Yayınları), gündelik Söz konusu teknolojileri mecburen ka- deneyimleriyle bilimsel verileri bağdaş- bullenerek okumanın “tarafını tutmak” tırdığı bölümlerden ve bölüm sonlarına yerine, okuma alışkanlığını tüm bu yep- dikkat çeken puntolarla eklediği “özetler- yeni alışkanlıklarla birlikte sürdürebilme- den” oluşuyor. nin önemine ve güzelliğine odaklanıyor. Okuma deneyimini biyolojiden tari- Okuma alışkanlığının önemini överken he pek çok açıdan irdeleyen Kovac “eski ekran teknolojilerini yermeden, okuma- kuşak” bir araştırmacı olarak, dijital ça- nın getirilerini bireyden topluma uzanan ğın gerçeklerine üstenci bir bakışla yak- bir ölçekte bilimsel verilerin de yardımıy- laşmak ve okumanın önemini dogmatik la inceliyor. bir gereklilik olarak kabul ettirmeye ça- Bu arada bilimsel veri ve istatistikler- lışmak yerine, kendisinin de sosyal ağları den sıkılanlara ilgili bölümü atlayabilme- düzenli kullanan biri olduğundan bahse- leri için bazı uyarılar koymayı ve anlat- derek giriyor söze. tıklarını daha sade bir dille özetlemeyi de ihmal etmiyor. KLASİK OKUMA EDİNCİ VE Ancak Okumak Nefes Almaktır’ın eğlen- DİJİTAL DÜNYA DENEYİMİ! celi tasarımı ve sade dili sizi yanıltmasın. Ardından kendisini okumanın gereklili- Kovac, kullandığı verilerin bilimselliği- ğini sorgulamaya asıl yönlendirenin, sos- yal medya çağına doğan kızının akıllı te- ni gündelik deneyimleri ve akıcı üslubuyla yumuşatmış olsa da bu okuma alışkanlığı- lefonu vücudunun bir “proteziymiş” gibi kullanabilme becerisini, daha doğrusu do- nın önemini hafifletmiyor; aksine, bulun- ğallığını fark etmesi olduğunu belirtiyor. duğu “Ya kitapları kucaklayan bir gelece- Hem klasik okuma edincine hem de di- ğimiz olacak ya da bir geleceğimiz olma- jital dünya deneyimine sahip bir birey yacak” gibi kesin bir yargıyı da irdeliyor. olarak da okuma alışkanlığının geçmişi- “Bu çağda okumak hâlâ makul bir ey- ni, bugününü ve geleceğini mevcut koşul- lem mi” sorusuna verdiği net, bilimsel ları ve eğilimleri göz ardı etmeden değer- kanıtlar ve gündelik deneyimlerle destek- lendirme zorunluluğu hissediyor ve orta- lenen yanıtlar da kitaplarla aralarına me- ya bu kitap çıkıyor. safe koyan okurlara bunu kırabilmeleri Kovac’ın yaklaşımının başarısı, aslında için motive edici bakış açıları sunuyor. n KITAP 13 26 Mayıs 2022 cumhuriyet_kitap_savas_ve_baris_ilker_basbugˆ_12,5x31.indd 2 20.05.2022 14:14