Katalog

Doktor Abdullah Cevdet Bey ve kütüphanesi Doktor Abdullah Cevdet Bey’in ölümünden sonra kitaplığı ve arşivi kızı Gül Karlıdağ tarafından korunmuş ve saklanmıştır. Hâlen İctihad Evi’nin en üst katında eşyaları, mobilyaları ile duran kütüphane âdeta bir müze gibidir. Bu ünlü şahsiyetin şık ve güzel ciltlerden oluşan nadide kitaplığı, yazışmaları, fotoğrafları bir dönemin fikir ve siyasi hayatına ışık tutacak niteliktedir. 9Eylül 1869’da Arapkir’de doğan Abdullah Cevdet 1894’te askerî Mektebi Tıbbiye’den doktor yüzbaşı olarak mezun oldu. Tıp fakültesinde okurken kurucula rından olduğu İttihad ve Terakki Cemiyeti üyeliği (ilk adı İttihadı Osmani) ve siyasi faaliyetlerinden dolayı tutuklandı, mezuniyetinden sonra göz hastalıkları muallimi Doktor Dikran Bey’in yardımcısı tayin edildi. Diyarbekir’e gönderildi, Trablusgarb’a sürüldü. Sürgünü Fizan’a çevrildi ve Tunus’a kaçtı. Oradan Paris’e kaçıp 1897’de Cenevre’ye giderek orada diğer Jön Türkler’le beraber “Osmanlı” isimli bir gazete çıkardı. 1899’da Viyana elçiliği doktorluğuna tayin edildi. Abdullah Cevdet, İbnülemin’e verdiği, hayatını anlatan bilgi yazısında, “Bu memuriyeti Trablusgarp’ta hapis 75 güzide siyasi mahkumu af ve terfihi (bolluk içinde yaşama) şartile kabul edeceğimi bildirdim ve bu şartın Sultan Abdülhamid tarafından icrası üzerine kabul ettim” diye ifade ediyor. İbnülemin’in ifade Abdullah Cevdet. İçtihad antetli zarf. Abdullah Cevdet’in kartviziti. siyle “Üç sene kadar bu hizmette ka larak azl olundu. Neşriyatı hainanede bulunmak töhmetile müebbed kale benliğe guyaben mahkum oldu.” 1903’te tekrar Cenevre’ye dönüp orada bir matbaa kurdu. İçtihad adını verdiği bu matbaa da “İctihad” der gisini çıkarmaya başladı. 20 Ekim 1904’te Osmanlı hariciyesinin baskısı sonucu İsviçre’den sınır dışı edilen Doktor Abdullah Cevdet Bey Mısır’a yerleşti. İçtihad dergisi ve kütüpha nesini oraya taşıdı. Orada neşriyata devam etti. İkinci Meşrutiyetin ilânı ve İkinci Abdülhamid’in tahtan devrilmesi sonrasında İstanbul’a döndü. 1910’da Cağaloğlu’nda günümüzde de ayakta duran İctihad Evi’ni yaptırıp İctihad Matbaasını buraya taşıdı. Bu tarihten itibaren Kitaphanei İctihad külliyatını ve İctihad dergisini >> 16 10 Ağustos 2017 KItap