Katalog

RENKLER n SESLER n HARFLER AYTÜL AKAL n NİLAY YILMAZ n ÇİĞDEM GÜNDEŞ n MAVİSEL YENER MUSTAFA DELİOĞLU n Kitap Gölgesi Renkli Haberler ragöz sanatımızla ilgili pek çok ayrıntı öğrenmiş olacaklar. Pek çoğu halk efsanelerinden gelen, bugüne ulaşmış olan belli başlı Karagöz oyunlarına yapılan göndermeler de var kitapta. Karagöz oyununu günümüzün gerektirdiği biçime dönüştüren Sezer, hem geleneğe bağlı kalıyor hem de çağdaş olanı yakalıyor. SAÇMALAMA HAKKI Kitapta, Karagöz ile Hacivat arasında geçen karşılıklı konuşmalara tanık oluyoruz. Bu konuşmalar bir yanda şiire el sallarken öte yanda saçmalama özgürlüğü konusunda fikir veriyor. İki gölge oyunu kahramanı, eğretileme ve diğer söz sanatlarını kullanarak dilin yaratım gücünü ortaya koyarken saçmalama hakkı üzerinde de düşündürüyorlar. Saçmalarken dili zenginleştiriyor, anlamı çoğaltıyorlar. Çocuklar kendilerini bildikleri yaştan sonra “saçmalama” sözcüğünü ne çok duyuyorlar değil mi? Saçmalamaktan korkutuyoruz onları. Biraz büyüdüklerinde, saçmalamamak için, konuşmuyor, yorum yapmıyor, denemiyorlar… Oysa saçmalayarak buluyoruz doğruları yaşamda, o zaman yaratıcılığımız gelişebiliyor. Karagöz ve Hacivat, dilde saçmalayarak nasıl da yaratıcı olunabileceğini gösteriyorlar. Melek Özlem Sezer, “lütfen saçmalayın” diyor çocuklara bu yapıtı aracılığı ile. Sanatın bir anlamda “saçmalama” anlamına geldiğini duyumsatıyor. Hayata bir de Karagöz ile Hacivat’ın gözlerinden bakmayı deneyin, sözün bıraktığı izin peşine düşün. M.Özlem Sezer zengin sözcük dağarcığı, ilginç imgeler ve sözcük oyunlarıyla çocukları renkli bir dünyaya çağırıyor. Tıpkı şiirlerinde olduğu gibi, Karagöz ve Hacivat’ın konuşmalarında hınzırca oyunlar oynuyor, çocukları da bu oyuna davet ediyor. Kitabın sonunda “Kitapla ilgili düşüncelerim” için ayrılmış bir sayfa var. Bu sayfaya şunları yazdım: “Çocuklar, Karagöz ve Hacivat’ı hem hayalbaz hem haylaz bir yazarın kaleminden okuyunca bu karakterleri daha çok sevecekler. Bu serinin devamını merakla bekliyorum.” n www.maviselyener.com *Karagöz’ün Gölgesini Kim Çaldı/ Melek Özlem Sezer/ Resimleyen: Mert Tugen / Can Çocuk / 2104 / 52 s. / 9+ Hazırlayan: ÇİĞDEM GÜNDEŞ *Mavisel Yener ve Aytül Akal’ın Uluslararası Başarısı: Found In Traslation tarafından düzenlenen, dünyanın bütün ülkelerinden yayınevlerinin katıldığı, ABD ve İngiltere’nin önde gelen eleştirmenlerinin seçici kurulunda bulunduğu Uluslararası Çocuk Edebiyatı Antolojisi yarışmasının birinci bölümü sonuçlandı. İngilizce yayımlanmamış, dünyanın hangi dilinden olursa olsun, yayımlanırsa dünya çocuk ve gençlik edebiyatı için kazanç olacağı düşünülen 21 kitap, tüm dünya ülkelerinden gönderilen yüzlerce kitap içinden seçildi. Mavisel Yener ve Aytül Akal’ın birlikte yazdığı, Tudem Yayınları’nın okura ulaştırdığı, Saadet Ceylan’ın resimlediği Kayıp Kitaplıktaki İskelet 21 kitap arasına Türkiye’den girebilen tek yapıt oldu. Kayıp Kitaplıktaki İskelet, bundan sonraki etapta 2015’de Bologna’da yayımlanacak on kitaplık seçkiye girebilmek için yarışacak. Ayrıntılı bilgi için: http:// www.foundintranslation.org.uk *Boş Balon Çizgi Roman Araştırmaları Dergisi: Ümit Kireççi yönetiminde kurulan, Mehmet K. Sevinç, Çetin San, Aşkın Güngör’ün yayın kurulunda yer aldığı Boş Balon dergisi okuruyla buluştu. Renkli çizimleri, akademik yaklaşımı ile alandaki boşluğu dolduracak olan dergi ile ilgili ayrıntılı bilgi için: http:// bosbalondergi.blogspot.com.tr/ * Uluslararası Çocuk Kitapları Kurulu IBBY’nin iki yılda bir gerçekleşen Uluslararası Kongresi, 1013 Eylül 2014 tarihlerinde Meksika’da yapılacak. IBBY, çocuklar ve gençler arasında okuryazarlık kültürünü geliştirmek amacıyla faaliyetlerde bulunan ve projeler uygulayan bir kuruluş. Kongrenin bu yılki teması: “Kapsayıcı bir deneyim olarak okuma.” Karagöz’ün Gölgesi Hiç gölgen olmasaydı üzülür müydün? Gölge canım işte, ne önemi var? Yenmez, içilmez, giyilmez, toplanıp biriktirilmez. Kendi kendine yürümeyi bile beceremez… r Mavisel YENER sokuşturarak konuşuyor, Karagöz’ün söylediklerini çoğu zaman anlamazlıktan geliyor. Gölge oyunu alanında incelemeler yapan bir araştırmacı, bu alana tarihsel perspektiften bakarak Karagöz ile Hacivat’ı ele alıp çözümleyebilir. Onların var oluşunun toplumsal, ideolojik boyutlarına bakabilir. O döneme ait konuşmalarını günümüz diline uyarlayıp yeniden kullanabilir. Fakat bu sanatı günümüze taşımanın, çocuklarla tanıştırmanın yolu elbette bu değil. Yüzyıllar önce ortaya çıkan, eğlendirirken düşündüren gölge oyunumuzun 21.yy çocuğuna sevdirilmesi kültürel değerlerimizi korumak adına önemli. Melek Özlem Sezer, eğlenceli kurgusu, akıcı diliyle bunu sağlıyor. Karagöz’ü perdede değil ama sayfalarda oynatarak bir tür “hayalbaz”lık yapıyor yazar. Karagöz oynatan kişilere verilen “hayalbaz” adını çocuklar hiç duydu mu bilmiyoruz ama bu kitabı okuduklarında, ka K oskoca gölge ustası Karagöz’ün bilmem kaç kuşak sonraki torunu olan Karagöz bir gün bakmış ki gölgesi yok. Aranmış taranmış, kime rastladıysa sormuş işe yaramamış. Canı çok sıkkınmış. Dedesi torununun rüyasına girip onu bir güzel azarlayıvermemiş mi… gölgesini kaybettiğini duysa nasıl da ayıplar. Karagöz acaba ne yapsa gölgesini geri getirebilir… Melek Özlem Sezer, torun Karagöz’e gölgesini aratırken bir yandan da okuru geçmişe çağırıyor. Karagöz’le Hacivat’ın büyük büyük dedeleri neler neler yaşamış, gölge tiyatrosu nasıl ortaya çıkmış, kurgunun içine saklanıvermiş bu öykü. Yalnızca kayıp gölgeyi değil, Sultan Orhan’a karagöz oynatan, bilinen ilk karagöz oynatıcısı Şeyh Küşteri’nin terliklerindeki zümrütleri de arıyor Karagöz. Bu serüven sırasında KaragözHacivat oyununun diğer karakterleriyle de tanışıyoruz. Gide gide Şeyh Küşteri’nin gölgesinin ara sıra belirip kaybolduğu eve varıyoruz. Derken hooop ev ters dönüvermez mi. O da ne! Bu ev gıdıklanıyor! Karnını hoplata hoplata öyle bir gülüyor ki Karagöz’le Hacivat’ı pencereden dışarı fırlatıveriyor. Bakalım Karagöz ve Hacivat kayıp gölgelerini nerede bulacaklar, ona kavuşunca değerini nasıl anlayacaklar. Kültürümüzün bir parçası olan, geleneksel gölge oyunu Karagöz ile Hacivat’ın çağdaş bir çeşitlemesini okuyoruz kitapta. Gölge oyununun özüne dokunmuyor Özlem Sezer. Karagöz her zamanki gibi, içi dışı bir, olduğu gibi görünen, tepkilerini çabucak açığa vuran bir halk adamı. Hacivat ise kurnaz biri, Arapça, Farsça sözcükleri araya 1 6 n 3 1 S A Y F A T E M M U Z 2 0 1 4 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1276