Katalog

OKURLA R A U zunca bir süredir yalnızca öykü değil, öykü sanatı üzerine yazılar da yazan Cemil Kavukçu’nun “Örümcek Kapanı” da bu konuların çevresinde gelişen bir deneme kitabı. Usta yazar kendi yazma yöntemlerini, öyküye ilişkin düşüncelerini tüm açıklığı ve yaşamından örneklerle anlatıyor. 60’larla 70’lerin İnegöl’üne, ilk gençlik yıllarına, sanatla tanışılan ve o zorlu örümcek kapanına girilen asi çağa da uzandığı denemelerinde, bir yazarın kendi yaşamının içinden sanatını nasıl bir mücadeleyle söküp çıkardığını anlatıyor. Yapıtında, Kavukçu’nun sevdiği öykücülerle ilgili düşünceleri, önemli bulduğu öykülerin çevresinde giriştiği çözümlemeleri de var. Kavukçu’yla “Örümcek Kapanı”nı konuştuk. HHH P A ervasız pertavsız ENİS BATUR Adıvar’la Kaygusuz arası bdülhak Adnan sorusuna tosladım: “Kolkitaba gönderme, A.Y. Ocak’taydı. Belli ki, Adıvar’ın adı da tuk” üzerine olanını mı, 1983’e gelesiye yazma statüsünde kalmış kendisi de yok “Otomobile dair”i mi? bu metinler. Bugüne dek kitabı farketmesanki: KitaplaAAA’da ayrıntı seçkin, miş olmama kaş kaldıracaklar çıkabilir, rının çoğunu sahaflarda anekdot ışıklı; belli ki arı hiçbir yazınsal kaynakta (Köprülü’yü, bulmak bile güç, üstüne gibi dolaşmış, nektar Gölpınarlı’yı, benzeri ‘akademik’ yayınları ciddi bir çalışma yapıltoplamış kitapların dünsaymıyorum) hiçbir göndermeye rastlamamışsa (gözümden kaçmış yasından. “Özenti”ye eski dım bugüne dek; sözün özü, modern şair olabilir) şaşarım, genç kuşakİstanbullunun “üzenti” ve yazarlarımız arasından sözkonusu meların hiç tanımadığı çok değerli dediğini tabiî bilmeztinleri okuyan çıkacağını sanmam. bir insan bu denli unutulmuş dim, dahası: Kelimenin Muhafazakâr kesimde de mi? Orada, hiç. olmayı yaşarken haketmiş. yavru kuşun ilk uçma Şathiyesi yeter, Kaygusuz’un gömülmesi Durumu abarttığımın, öfkedeneyiminden geldiğini için: Bırakalım XIV. yüzyılı, bugün bile o me yenildiğimin farkındayım: de AAA’dan öğrendim. soy bir çıkış kabul görmezdi. Adıvar, iki temel yapıtıyla okur Demek, her özentimizin Budalanâme’nin son sayfasından başlıyor karşısında kaldı hep, Osmanlı altında uçma olanağından Kitâbı Miglâk: Olağanüstü bir Türkçe, olaAbdülhak Adnan Adıvar Türklerinde İlim ile Tarih Boyoksun oluşumuzla bağğanüstü bir düş deposu ve yorum gizilgüyunca İlim ve Din kitapçı raflalantılı bir duygu var. cü, Derviş ile Şeytan arası uçsuz bucaksız rındaki yerlerini koruyorlar, gelgelelim AAA Adıvar, değeriyle tersorantılı miktarda bir düello. Klâsik edebiyatımızın imgeleme buzdağının gerisi sular altında unutulmuş: anımsanıyor. Gayrisafi milli hasıla oranı zenginliği açısından benzersiz ürünlerinHakikat Peşinde Emeklemeler, Bilgi Cumyükseliyor diye uygar bir ülkeye dönüştüden birini ıskalamayı nasıl başarmışız? huriyeti Haberleri ve Dur Düşün’de toplağümüzü sanan “aydın”lar ön sırada bugün. Öte yandan, Kaygusuz Abdal’ın şiirini ne dığı yazıları bir daha basılmadı; Faustus HHH ölçüde tanıyoruz sorusu daha da can yakıincelemesi de. İslâm Ansiklopedisi’ndeki “Metinde Fransızca” sergisinde ve kitacı: Seçkilere sıkışmış birkaç parçayla sınırlı imzalı makaleleri hiçbir zaman kitap çatısı bında çok önemli bir parçayı ıskaladığımı değil mi tanışıklığımız? altında toplanmadı. aylar sonra farkettim. Biri(leri) mi uyardı, EdebiyatDüş İlişkisi, düş yazısı, düş AAA’ya yabancı (edebiyat tutkusuna bakılhayır, düpedüz rastlantıyla, bambaşka yorumla(mala)rı yaygın bir kitaplık oluştudığında yerli) bir dostumun somut bir mebir konu için yoklama yaparken tosladım, rur. Batı kültüründe didik didik edilen bir rakına karşılık bulma umuduyla döndüm: canımı acıtan o eksikliğe çengelli iğneyle alan. Bizde, Kuygusuz Abdal’dan, herşeyi 193039 arası Paris’te yaşamıştı Adıvar iliştiriyorum: bir düşten başlatan Evliya’dan A’makı çifti, dostum adreslerini arıyordu. George Sezai Karakoç’un Eğik Ekranlar EdebiHayâl’a, oradan modern edebiyata bir üstSarton’un son yazısında çıktı karşıma iki yat Yazıları III kitabına, Dante’yi kuşatan okumadan yoksunuz. Felsefeyle, Ruhçöadres: 2, Rue Georges de PorteRiche ve bir çevirisi nedeniyle uzanmıştım, nasılsa zümle, eleştirel söylemle birebir ilgili onca 187, Boulevard Brune demek XIV. bölgebelleğimden silinmiş “Batı Korosu”na taâdemden bir teki çıkıp bu kaynağa dalmade kalmışlar. kıldı gözüm. Karakoç, pek ender ‘candan ya neden niyetlenmemiş? Dönmüşken, yeniden Halide Edip’in postyazı’ya başvurmuştur, burada, Hızırla Kırk Belki girdap korkusudur. mortem AAA portre denemesini okudum. Saat’ın yazılış sürecine ilişkin kavurucu Derin(lemesine) bir metin, ah bir de Türkönemde içbilgiler veriyor, sonra da, o Çıkma: Yürüyen orman motiçe yazmayı bilseymiş! Varsın öyle olsun, yekpâre (ve görkemli) şiirin bir noktasında fi, Shakespeare’dan yüzyıl önce bunca içeriden yazılmış kaç yaşamöyküsü yeralan “Batı Korosu”nun nasıl kendisine Kaygusuz’da ortaya çıkıyor: Abdal Musa, ile karşılaştım bugüne gelesiye? Gene de, doğrudan Fransızca olarak geldiğini, yirmi beşyüz müridiyle, semâ ederek Teke beyiokurken parmaklarımın kaşındığını, metni yılı aşkın bir zaman diliminin ardından, nin güçlü ordusunun üstüne gidince taşlar çevirmek (sic!) isteğiyle yanıp tutuştuğumu hayli güç de olsa, yaklaşık Türkçe karve orman da katılmış yürüyüşüne. (ve bunu bir bakıma içimden yaptığımı) şılığını arama gereksinmesi duyduğunu Bir de, ateşle pamuk hokka içre konusu itiraf etmeliyim. aktarıyor. var ki, yeri gelince, yeri gelirse! Ama yeri, ama değil: Bir dolu basmakalıp Yüksek bir karşılaştırmalı yazı dersi. antoloji yayımlanıyor her yıl, bir “portre HHH metinleri seçkisi” anlamlı olmaz mıydı? İlk NTV Tarih’in “Abdal” dosyasına özSezai Karakoç bölüm dünya edebiyatından, ikinci bölüm nel bir çıkma yazmam istendi; kısa Türk edebiyatından örneklere ayrılır, üçün(367 kelime) bir metin için iki tam cü bölümdeyse otoportre denemelerine gün harcadım, özellikle sağlama yer verilirdi söyleyelim, geçelim. okumaları vaktimi aldı (yoksa öznel Uğrayışımı bu noktada kesebilirdim, yorumum bana kalırsa yüzdeyüz AAA’nın kimi yazılarını yeniden okuma özgündür!) bu okumalar hep doyolunu seçtim. Seçkilerden açmışken, bir ğurgan oluyor neyse ki, ertesinde deneme antolojisi kuracak olsaydım, Türk gidip Kaygusuz Abdal’ın “Mensur edebiyatı ekseninde, AAA’dan ürün seçer Eserleri”ni edindim (Turkuvaz’dan), miydim? Duraksamadan “evet” demenin okumaya koyuldum. ötesinde, içsesimle “Ama hangibirini?” Abdurrahman Güzel’in hazırladığı Thomas Bernhard'tan dört öyküyü barındıran "Goethe Öleyazıyor", diğer Bernhard yapıtlarından alışageldiğimiz özellikkerin tümünü barındırıyor. Yazarın hemen her yapıtında göze çarpan, belki bir diğer görüşle, taviz vermediği konular üzerinden, yine o bildik anlatımıyla kurmuş dünyasını bu öykülerinde Bernhard. Yazarın bitmez ve ciddi bir enerji de isteyen öfkesinin sınırları daha bir netleşip küçük ama sağlam zeminlere oturuyor bu dört öyküde. Seksenli yılların başında yazdığı, eskiyi ve yeniyi buluşturan ve bize epey tanıdık gelen dört öykü yer alıyor kitapta. Bernhard’ın öykülerini Eray Ak değerlendirdi. HHH Semih Çelenk "Hurufat"la şiirseverlere bir kez daha sesleniyor. Çelenk'in yeni şiirleri hayatın kenarından dolanmıyor, aksine tam ortasına dalıyor; var oluşu eşeliyor, hem şairin hem de şiiri okuyanın kendine ve yaşama yabancılaşmaması gerektiğini söylüyor. Çelenk'le "Hurufat" üzerine söyleştik. Bol kitaplı günler... TURHAN GÜNAY turhangunay@cumhuriyet.com.tr eposta: cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç t Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız t Yayın Yönetmeni: Turhan Günay t Sorumlu Müdür: Aykut Küçükkaya t Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı t Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. t İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 t Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. t Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden t Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü t Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya t Reklam Müdürü: Ayla Atamer t Tel: 0 (212) 251 98 74750 (212) 343 72 74 t Yerel süreli yayın t Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1236 24 E K İ M 2013 n S A Y F A 3