Katalog

kitaptan. Henüz düğüm çözülmedi. Bu heyecana ortak olmak isterseniz önce Bakboklar’ın birinci kitabını okumanızı öneririz. İyi okumalar. ? tuk, bu anlattıklarımızın hepsi birinci da olmalı. Tabii ya söylemeyi unut bulmacalardan oluşan kitapta ayrıca kısa ve ilginç bilgilere de yer verilmiş. KONUK HARFLER Kardeşlik Çemberi (Çocuk Hakları 1)/ Süleyman Bulut/ Resimleyen: Tansu Özel/ Maya Çocuk/ 2012/ 32 s./ 8+ Birleşmiş Milletler Dünya Çocuk Hakları Bildirgesi’nin birinci maddesi, “Bütün çocuklar ırk, renk, din, cinsiyet açısından eşit haklara sahiptir” der ve çocuklar arasında hiçbir nedenle ayrımcılık yapılamayacağına işaret eder. Çocuk Hakları dizisinin bu ilk kitabının öyküsü, ilk maddenin açılımını veriyor. Basketbolda kazanmak için ne yapmalı? Oyunu nasıl kurmalı? Beyaz, sarı, siyah… Hepsi biraraya gelirse, neler olur? Çocukları heyecanlı bir okuma bekliyor… Hayvanat Bahçesinde Bir Gün – etkinlik kitabı/ Metin: Hanna Sörensen/ Resimleyen: Uli Velte/ Çeviren: Ayça Sabuncuoğlu/ İş Bankası Kültür Yayınları/ 23 s/ 2012/ 4+ Elif, bu kez hayvanat bahçesinde. Çeşit çeşit hayvanla karşılaşıyor. Kimini okşuyor kimine yem veriyor. Bazı hayvanlar bir yerlere saklanmış, onları bulmak için Elif’e yardım eder misiniz? Elif Hayvanat Bahçesinde isimli kitap bir etkinlik kitabı. Güzel ve hareketli resimlerle okulöncesi ve ilköğretim birinci, ikinci sınıf çocukları için eğlenceli Yaramaz Penguenin Maceraları/ Susie JenkinPearce/ Resimleyen: Tina Macnaughton/ Çeviren: Sevgi Atlıhan/ İş Bankası Kültür Yayınları/ 29 s/ 2012/ 4+ Penguen Badem, karda oyun oynarken yetişkin penguenlerin dikkatlice bir şeye baktığını görür. Kalabalığın arasına girip ne olduğunu öğrenmeye çalışır. Uzun çabalardan sonra merakla izlenen o şeyin kardeşi olduğunu öğrenir. Badem’in kısacık öyküsü tüm bunların olağan olduğunu ve bir kardeşe sahip olmanın mutlulukla birlikte bazı sorumluluklar da getireceğini ve bu sorumlulukların öğretilmeden (!) edinildiğini, içgüdüsel olduğunu anlatıyor. Resimler de çok sevimli. Hele yavru penguenler… Kitabın arka kapağında yayıncının yaş grubu ile ilgili bir not var: “Bu kitabı çocuğunuza 7 yaşına kadar siz okuyabilirsiniz. Çocuğunuz okumayı öğrendikten sonra kendisi okuyabilir.” ? Ne efendi ne köle ? Ayşe YAMAÇ apak resminden doğaüstü varlıklarla tanışacağımın işaretlerini aldığım Kayıp Ruhlar Kulübü, ilk sayfaların birinde gördüğüm giriş cümlesiyle beni kendine bağlayıverdi: Ne efendi ne de köle... Bilirsiniz, bir kitap ilk sayfalarında okuru bağlarsa bir daha bırakamaz elinden. Ben de bırakamadım zaten. “... Çıldıran biri umut da duyamazdı, değil mi? Oysa Levent hiçbir şeyi kalmasa da umudunun sürmesini istiyordu. Gerçek dünyaya dönme umudunun. Rüyaya ya da kâbusa da hiç benzemeyen bu yapışkan şeyden uyanma umudunun…” cümleleri; umut tükenirse önce ekmek tükenir sonra yaşam, ilkesini benimsediğim için olsa gerek, derinden etkilemişti beni. “BURADASIN KİBİR SAHİBİ” cümlesi, unuttuğumuz, yok ettiğimiz insanlık değerlerinin topluca bir eleştirisiyle karşılaşacağım fikrine kapılmama neden oldu; hemen arkasından gelen metinlerde de yanılmadığımı anladım. Yok ettiklerimizin yerine koyduklarımız, bunların bizi nasıl tükettiği, nerelere sürüklediği konusunda da epeyce sorguladım, kendimi de toplumu da… Nereden nereye düştüğümüzü düşündüm sonra uzun uzun: “Gözlerinden yaşlar dökülen Levent dehşetle bağırmaya başladı. Yine sessizlik. Yine siyah böcekler. Ve yine mide bulantısı. Ama bu kez öyle yoğun bir dehşetle sarmalanmıştı ki, mide bulantısını dert edecek durumda değildi. Zemin yaklaşıyordu. Düşmekte olduğu yerde gri irinlerle kaplanmış çalılar, inanması güç değişimler göstermiş korkunç hayvanlar ve kaplumbağanın rengârenk kabuğu ile dalgalanan karanlık gözleri görünüyordu.” Kitabın sayfaları ilerleyip metnin alt okumalarını yaptıkça ve toplumsal aynamızdan baktıkça, benim de mi K dem bulanmaya başladı. Okuduğum kitabın satırları değil, sanki kendi çığlığımdı: “Of Tanrım! Buna eminim. Eminim! Yüzümü yıkadım. Aynada kendime baktım. Dur biraz… Baktım mı? Aynada kendime baktım mı?” Anne babaların çocuklarını yetiştirirken yaptıkları yanlışlar konusunda kendilerini sorguladığı, çocukların anne babalarının yanlışlarının bedellerini nasıl ödediği konusu da yer almıştı baş döndürücü bir serüven içerisinde: “Yola attı ayağının birini. Yoğun trafik akışının ardındaki karşı kaldırıma baktı. Bulunduğu yerin aksine, oradaki tüm kadınlar annesi, tüm erkekler babasıydı. Hayata dair tüm kederlerden yalıtılmış bir yer miydi orası? Orası başka bir diyar mıydı? Orayı anladığında biçimlenen çocukluğuna ait saf aklı, aslında geçmiş zamanları gören bakışları mıydı? İşte böyle hızlı adımlarla geçmişte kalan güzel günlere ulaşılır mıydı?” Yalnız bu kadar da değildi kuşkusuz! Mitolojik kahramanlara atıfta bulunan (Ra’nın Gözü), yalnızlığın yaralarını gösteren; hırsın, öfkenin, intikam duygusunun insanı nerelere sürüklediğini gözümüze sokan; bunu yaparken de akıcı bir dille ve soluk soluğa bir serüvenle anlatımın zenginleştirilip beni kendine bağlayan bir kitaptı elimdeki. Ama bir o kadar ürküntü verici, bir o kadar da mide bulandırıcıydı; çünkü aynada çırılçıplak kalmış insanlığın geldiği noktaydı satır aralarından belleğime sızıp beni rahatsız eden. Yaşamın gerçeklerini çıplak gözle görmeyi reddettiğimizdendi belki de bu kadar ürküşüm. Kitabı bitirdiğimde, her insanın sırtına yapışık bir sülük görmeye başlamıştım. Yine de son sayfalarda gördüğüm bir cümle rahatlatmıştı beni: “… Hâlâ tek parçaydı. Az şey miydi bu?” Ben de hâlâ tek parçaydım; ama kitabın yedi kitaplık bir serinin ilki olduğunu bildiğimden, son kitabı okuduğumda tek parça kalabilecek miydim; bilmiyordum. Aynanın gerisindeki sırda gizlenen insanlığın yaralarını görmek ve soluk soluğa, fantastik bir serüven yaşamak istiyorsanız, bu kitap tam da size göre; hem de Düşler Diyarı ve Gohor’dan tanıdığınız Aşkın Güngör’ün fantastik kaleminden… Bakmayın üstünde gençlik romanı yazdığına; yetişkinlerin de bu kitaptan farklı bir tat alıp kendilerini sorgulayacaklarından kuşkum yok. ? * Kayıp Ruhlar Kulübü 1. Kitap, Ruhlar Kayboluyor/ Aşkın Güngör/ Kapak: Volkan Akmeşe/ Gençlik Romanı/ Bu Yay./ 1. Baskı, Ekim 2011/ 304 s. RENKLİ HABERLER ? Nilay YILMAZ İsmet Kür 85. Sanat Yılını kutluyor… 95 yaşında olan İsmet Kür uzun yaşamına pek çok şey sığdırdı, hâlâ da çalışmaya devam ediyor... Bilindiği üzere Süreli Çocuk Yayınları Ansiklopedisi 18691928 yılları arasındaki yayımlanan bütün çocuk dergi ve gazetelerini içeren çok değerli bir araştırmainceleme kitabıdır. Buna ek olarak çocuk eğitimi kitapları, makaleleri, 100’den fazla radyo çocuk oyunu ve dizisi, sahnelenmiş çocuk oyunları, 19 çocuk ve gençlik romanı olan Kür, bugüne kadar yetişkinler için de pek çok şiir, öykü, roman ve anı türünde yapıtlar vermiş bir yazardır. Gazi Eğitim Enstitüsü’nden sonra Londra ve New York’ta çocuk ve gençlik edebiyatı, çocuk ve gençlik psikolojisi, sorunlu çocuklar eğitimi, Rus edebiyatı vb. konularda eğitim alan Kür, kültür ataşeliği görevinde de bulunmuş, BBC radyosunda çocuklarla ilgili programlar yapmıştır. 85. sanat yılını kutlayan İsmet Kür’ü uzun yıllar daha aramızda görme umuduyla kendisine sağlıklı günler diliyoruz... Muzaffer İzgü, Mavisel Yener, Miyase Sertbarut adına kütüphaneler kuruldu. BafaKapıkırı köyünde ve Pozantı Yenikonacık köyünde kurulan Muzaffer İzgü kütüphanelerinin ardından, İnebolu’da Hüseyin Avni İlköğretim Okulu’nda Mavisel Yener Kütüphanesi açıldı. Çocuk kitapları yazarlarının adına açılan kütüphanelere 15 Şubat’ta biri daha eklendi; Adıyaman’da Şehit Cem Özgül İlköğretim Okulu’nda Miyase Sertbarut’un ismini taşıyan kütüphane açıldı. Kurulacak kütüphanelerin ismini çocukların vermesi ve tercihlerini yapıtlarını okumaktan hoşlandıkları yaşayan bir yazarın isminden yana kullanmaları sevindirici bir gelişme... Dileriz bu kütüphaneler örnek olur, yaşayan çocuk ve gençlik kitabı yazarları adına yeni kütüphaneler kurulmaya devam eder, çocuklar nice güzel kitapla buluşur. Gerede Belediyesi, İlçe Sakinlerine Bilgi Evi kütüphaneleri hediye ediyor... Bolu bugünlerde başka bir haberle daha gündemde. Gerede Belediye Başkanı Ramazan Dede ve Bilgi Evi Müdürü Mevlüt Gümüş, ilçede 50 ailenin evine Bilgi Evi adını verdikleri kütüphaneleri kuruyorlar. Kütüphanenin yanı sıra bir de kumbara hediye edilen evlerde çocukların para biriktirmeleri ve kütüphanelerine yeni kitaplar almaları teşvik ediliyor. *** Kütüphane ya da kitaplık oluşturmak kadar bunların içini nitelikli yapıtlarla doldurmanın da önemli olduğunu atlamamak gerekiyor. “Aman çocuğum okusun da ne okursa okusun” dememeli, çocuklara okutulan ve önerilen kitaplar dikkatle incelenmelidir. Okuma eylemini yücelten, okusun da ne okursa okusun yaklaşımı, geçtiğimiz haftalarda Kitap Kokusu köşesinde sözünü ettiğim Çocuk Edebiyatı ve İdeoloji konusunda açıkladığım genel yaklaşımın zihniyetine çok benziyor. Bu konuda da genel eğilim hiç sorgulanmıyor, satır araları düşünülmüyor, sadece sonuca odaklanılarak ve genel eğilim her yerde yeniden üretilerek normalleştiriliyor. Ne yazık ki aileler çocuklarının sadece kitap okuyup okumadığı konusuna odaklandıkları için onların ne okuduklarını pek umursamıyorlar. Umursamaları gerektiğinin, belki de çocuklarının bazı kitapları okumuş olmalarının okumamalarından daha iyi olacağının farkında değiller. Çoğunlukla bir kitabı MEB’in ya da sınıf öğretmenlerinin önermiş olması aileler için yeterlişart sayılarak çocuklar bu kitaplarla baş başa bırakılıyor... 100 Temel Eser listesi ve ona alternatif olarak oluşturulan kataloglar ve diğer okuma listeleri bugünlerde edebiyat gündeminde tartışılan konulardan biri. Bilindiği üzere geçtiğimiz ay İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’nün “Yazarlar Okullarda” projesi hakkında yayımlanan pek çok haber ve bazı edebiyat dergilerindeki okuma dosyaları edebiyat gündeminde yer almıştı. Buna ek olarak 100 Temel Eser Listesi’ne alternatif olarak sunulan bir liste de gündemi epeyce ha ers a bir karatır ÇıAma o Nit. u yaşalıdır… kgöz, b BekGisela Tudem s./10+ p yüzümusluğu kmadızarsınız usluktan şeyler u nedendiyebiin başıkitabın üğünü edince ndan izörnekle reketlendirmişti. Elbette ara ara da olsa içeriğe dair eleştirilere de rastlanıyor. Ancak ne var ki bu eleştirel bakış ebeveynlerde pek görülmüyor. Onlar için hep ilk sırada çocuklarının ne okuduğu değil, kitap okuyup okumadığı konusu geliyor. Kitap seçimi yapma, önerilerde bulunma ve okuma listeleri oluşturma konularına önümüzdeki haftalarda ayrıntılı olarak değineceğim için şimdilik konuya burada nokta koyuyorum. Umarım, çocukların sadece kaç kitap okuduklarına bakılmadığı, okudukları sayfa sayısına göre öğretmenleri tarafından ödüllendirilmedikleri, kütüphanelere alınan kitapların ve düzenlenen kitap bağışı kampanyalarının niceliğinin değil de niteliğinin haber olacağı zamanlar yakındır... Çok nitelikli okuma çalışmalarının da yapıldığını biliyoruz, duyuyoruz. Bunların örnek olmasına ve çoğalmasına destek vermek istiyoruz. Önceki sayılarımızda sayfamızda zaman zaman okuma projelerine yer vereceğimizden söz etmiştik. Pek çok okul, çocuklara okuma kültürü kazandırmak için çabalıyor, etkinlikler, fuarlar, seminerler düzenliyor, öğrencilerini okuma projeleriyle buluşturuyor. Bu projeleri bizimle ve diğer okurlarla paylaşmanızı istiyoruz. Ne var ki okullarda yapılan her okuma etkinliğine sayfamızda yer verebilmemiz mümkün değil. Projenizin pek çok okulda yapılan diğer projelerden farklı bir içeriği olduğunu; uzun soluklu ve aktif katılım gerektiren çalışmalar sonunda gerçekleştiğini; çocukların okumaya yönelik ilgi, heyecan, tavır ve tutumlarında değişikliğe sebep olduğunu düşünüyorsanız bize ulaşın ve projenizi anlatın... Çalışmalarınız sınıf ortamında gerçekleştirilen dar bir proje olabileceği gibi okul ya da il çapında yapılan uygulamaları da kapsayan çok bileşenli (akran, veli, öğretmen, STK vb.) çalışmalardan da oluşabilir... Sayfamız elbette sadece okulların değil, yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının da projelerine açıktır. Sesinizi duymayı ve duyurmayı sabırsızlıkla bekliyoruz... ? İletişim: sihirlidegnekcumhuriyet@gmail.com, cumhuriyetcocuk@gmail.com www.nilayyilmaz.com bın ? 1151 Mavisel Yener Ata Cad. Defne Sok. No: 1 D: 1 Balçovaİzmir www.maviselyener.com sihirlidegnekcumhuriyet@gmail.com SAYFA 32 ? 8 MART 2012 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1151