Katalog

uuın, siınyacı ya cla dervis gibi bil gc insanlardır şairler. Bıı bakımdan edebiyatın dışında ve üstüıı dedirler. Gclclim romanlarınıy konus maya' îlk kıtaba geçneden önce genel bır wru sorayım, rıiyc kendi ntze konu olarak hüznü belledıniz? Aslında mutlaka hüzünlii şeyler yazmak gibi bir ısrarım yok. I latta insanları zorla duygulandıran kitaplardan pek lazla hoşlanmam. Daha çok ironiylc harmanlanmış bir hüzünden yaııayun. "Yolda Uç Kişi "yi yazmaya başladığımda aklımda yalnızca Yakııp'un serüveni vardı. Yurtdışına ilk defa çıkan bir gencin karşüaştığı şeyler yüzünden yaşadığı şaş kınlığını anlatan yalın ve komik bir öykü olarak düşünmüştüm. Ama yazmaya başladıktan sonra iki şey fark ettim. Birincisi, ıımduğum kadar komik bir öykü olamıyordıı bıı. Ikincisi, yoldaki diğer iki kişi olaıı Halil vc Leyla'ya da ihtiyacım vardı. Kişili ğimdc hüznün kahkahaya baskın oldıığu doğrudur. Mizah duy gumsa bana anncmdcn gcçmiş deli bir şeydir ve daha geç geliştinniş olduğundan ona büyük değer veririm. Dediğim gibi insanla rın üzcrine tsunami gibi hüzün dalgaları gönderip onları zorla duygıılandırmaya çalışan kitaplaıdan pek hoşlanmıyorum. Kıva mında bir ironi kitaptaki hüznü derinleştirip daha insanî ve inan dırıcı kılabiliyor. Sevrnck vc gitmek üzcrine, "tnce düşünülmüş" btr roman denir Git Kcndini Çok. Scvdirmc den'ın arka kapagında Temelmdc kabramanınız Arda nın geçrnişle hesaplaşmasıdtr bu roman (Gülüyor) Ben de oylc sanıyorduııı ama bu bir aşk romanıymış mcgcr. Yani onun aşk rumanı olduğunu başkalanndan ogrcndim. üysa bir olıışıım romanı yazdığımı düşünuyordum ben. Ait olduğum kuşağın duygusal cgitimi vc düş kırıklıkları üzerine, gençliğin insanın avucundan uçup gidişini anlatan bir öykü yaz mak istemiştim. Bunıı da iki larklı zamaıı dilimiııi karşı laştırarak yapabilcccğimi dü^ündüm. Bir yanda orta yaşın eşiğinde bir kadın, diğcr yandaysa onun gcnçligi ve bu iki zaman dilimi arasında sürüp giden bir diya log. Temel sorunsallarımdan birinin zaman olduğunu göriiyorıım şimdi. () romanda daha çok zamanla hcsapla şan, onıı anlamaya çalışan ve zamaiiuı kendilerine ncler yap mış olduğunu kavrama çabası i(,indeki insaıılar var bence. GİT KENDİNİ ÇOK SEVDİRMEDEN Git Kendıni Çok Scvdırmcden ısmı kıtapta btr şarkıda geçıynr Ama yanıltmyonam bu bir \ıirtn dizeüydı, değıl mı > Enis Batur'un "Cîri Divan" adlı kitabındaki bir şiirınde alıntıladığı bir şarlü. Kcmani Sahak lifendi adındaki gizemli bir sanatcınıtı meçhul bir bestesinin sözleri. Bu besteyi romanın bir sahncsindc kocası, Arda icin söylüyordu. Arda hamileydi o sırada. Sonra kitabın dramatik yapibinı da kendi içinde özetleyen bir söz olduğunu düşünerek başlığa taşjdim. Kıtap mmlennden soz açmışkcn, yamlmıyonam bu konuda da eleştırılmışttnız, kıtaplarınızt ısımlcn id/tınyor dıyc.. Evet ama vcrimli tartışma biçimlcri dcğil bunlar. Kaldı ki her yazar kıtabına güzel isım bulmak ister. "Utanbul'a ışte bu Myede dırentyurdum!" dıyor Arda1? Diren mek\ nedenpekı1 Aslolangeçmışc mı dırcnmt'k? Arda kendısını Istanbul'a czdirmek istemiyor. Ycniyetmc bir taşra gururu var. Kendisını de iyi kötü tanıdığındaıı, dikkatli ol mazsa rııhunu tstanbul'a kaprıracağının farkında. Taşradan büyük şehre gelmiş insan psikolojisine kiıçük bir gönderme, bir tür içgörü dencnıesidir aslında. Arda Istanbul'a karşı kcndini korumaya kararlı ve yere sağlam bastnaya çalışıyor. Gerçi o kiıçük kız şimdi l)iraz geride kaldı. Ben de aıtık bir başkasının yazdığı biriymiş gibi bakıyorum ona. Fırat'ın geçmışıne daır vertlen ıpuçlarırıda cdcbiyat dcrgilcrindc yazıldrının yayımlandıg'ım, EskıH'hir'ın Sakaryci vc htıklâlgazelelcrınde röportajlannın olduğunu vc Fırat'lan "gençyctenek" olarak babsedtldtğını öğrenıyoruz. Stz de Eskışehırlı olduğuna görc, Vırat'ın hu ö'zellıklennde size ait ipuçlan yakalanabilir rni? Yazdığım her karakterde benden izler var tabii... Yalnızca r'ırat'ta değil; Arda'da, mühendis Ertuğrul'da, manken olmak iste yen Jülide'de, Fırat'ın annesinde, hatta ölmüş babada bile kişiliğimin yansımalan var. Tercih ettiğim yol, kendi dcrinliklerime cesaretle bakıp orada gördüklerimi yazdığım karakterlere içselleştirmektir. Öte yandan, daha çok düşle diğim insanları anlatmayı seviyorum. Ama bir karakterin içdünyasını yaratırken, onıınla empati kurmak adına kendi ay dınlık ve karanlık yanlarımıza bakmak yararlı olabiliyor. Fla ubert kendi içinın cn karanlık köşcsinden Madame Bovary'yi bulun çıkarıyor örneğin, biz de okurken o tekinsiz kadmda kendimize ait şeyler görüp ürperiyoruz. Çünkü insanları bağlayan ortak bir bilinçaltı var ve yeterincc derine uzanırsak o ortak noktalara dokunmak bazen mümkün olabiliyor. BU I$TE BİR YALNIZLIK VAR tkincı romanınız ttu /}/c Bır Yalnızlık Var lttraf cdcytm, daha ilk kitabın ılk cüm/cu, "Ayşc oda nın orta\tnda duruyordu" da kendi adıma 'bu ı)tc bir yalnızlık oldu jŞjunu' Kzınlcdım! Dofcru bır tcspıt yapmış mıyım'J Yapmışsınız, tcşckkür ederim. İlk cümleler ne kadar önemlidir, dcğil miı' Bcncc yazmaya başlamanın en iyi yolu bir an önce yaz maya başlamak. Yoksa ilk cümlc bir türlü aklınıza gelmez. Yazıl dıktan sonra da kitabın çcrçevesiyle ilgili doğru bir izlenim uyandırabilıyorsa amacına ulaşmış demektir. Bu romanda ıse neden bir müzisyeni, bir adamın, Memet Ol cay'ın dünyatını anlatıyormnuz? Yoksa bu kitap, bir zamanlar üycsı oldufcunuz Kumdan Kaleler'e mı atıp Doğrudur. Sonuçta bcn "rate" bir müzisyenim. Yani müzik yapmak istcmiş ama bcklcdiği kadar başarılı olamamış biri Baba lar bazen oğullannı kendi gcçmişlerinde başaramadıkları işlere, içlerindeki ukteye iterler, tıpkı babamın beni edebiyata itnıesi gi bi. Bcnim o zaman hcnüz oğlum olmadığından, kendi ııktem olan müziği kitabıma yukledim. Romanın başkişisi olan Memet Olcay, kendime sorduğum "Ben on yaş büyük ve müziğe devam etmiş olsaydım şu an nasıl bir yaşam sürerdim? " sorusunun olası yanıtlanndan biri aslında. Bir başka deyişle, kendimdeki bir olabilirliğin romanda ctc kcmiğe bürünmesi. Ilk romanım "Git Askta akıl var mıdır? | I baskı Yoksunuz Meltem Arıkan EVERE§T U M H U R İ Y F T KİTAP S AY I 7 96 SAYFA 5