Katalog

det yok Tabancalat patlamı yor, ınsanlaı olmuyor Anna bır metak cttırme teması var, galıba polısıyenın bu yanı, ağulıklı olarak kullandığım Butun 1/ leğı takxp cttneıek bır olgııya ıhtıyacım vardı, yanı mcrak ol gusıına Mustahak tan suz ıdebtlır mtyıZ'' liu, komık bır tum Her ne kadar adamın bayatı haştan \ona bır dram olsa da Mustahak ısınını tıpkı ro ınanda anlattığım gıbı buldıık Nasıl mi') Tıırkçc sozluğu açtık ve go/umuzu parmağımızı bır maddenın ustune koyduk, kar şımda 'nıustahak' kelımesi du tuyordu (5ok ılgınçtır, buldıı ğumu7 ısım romanın karakterı nc oylesınc yakıştı kı, çok şaşır dığımı ıtırat etmelıyım Musta hak, hafı/asını kaybetmış bır meczuptu Bır yandan da Adtm'ın vıtdanı Adem ata cıkıl kulturle bııyıımuştur Koy den şehıre gelıp ycrleşenler bu atacrkıl ozellıklerını genelde dcvanı cllıtııleı Adem, îçinde bulunduğu ortamdan dolayı en telektııel ılışkılere dc uzak de ğıl, hcr ne kadaı kendını bıı tuı ıliijkılcıc kaışı kapalı tutsa da Neden boylc davrandığı ıst çok açık Entelektucl ılnjkılcrın kendı erkcklığındetı çoğu kere feıagat etmesmı gcrektıreceğını duşunuyor Yanı ya kcndı cr kcklığını dcvam ettırecek ka dınlar uzcrıııdc tahakkunı kııra bıleeek ve ışı bıttığınde dc gon dcrecek vd ya da entelektuel ılışkıler yaşamayacak Duşmuş Erkekleı Masalı ısmı de buıa dan kaynaklanıyoı Adcm, kı tabın bıı ycrındı şoylc dıyor "Bu satııları yazınanm bıı ne dcnı Mustahak ama ya/arak kendımdekı değışımı dc kâğıda dokmek /orunda hıssetınış tım "Butun bu okuma yaznıa sureunden Mustahak'ı sorumlu tutuyor (, unku Mustahak, oku yan bır ınsan vc onıın sdyesınde Adcm'ın evınc ılk kcz kıtap gı 1 ıyor var degıl nıı '•> Mustahak, romanın sonun da bırdcn bııe oıtadan kaybo lur Delılcr gıhı I Iıkâyc burada en başta anlattığımız dclılcı le ılışkılendııılyoı ablında De lılcrın hıkâyesı de tamamen Mustahak'ın ıç dunyasına bır gondcrmcdır Boylc bakıldıgında Dup/ıuj Lrkeklcr Masalı'nda tele bır hı kâye olmadığını goruyoruz Roman kahramam olarak Adcm gı bı karaklerkr nıı ıl k ŞİDDETİN KAYNAĞI Bır surc bu karakteıleu ya zacagımı soyleyebıluım Daha sonra ıstcı ıstcme/ başka ycrlcıekayatağım Ama yıne dc ya?mak pck dc hesaplayatak ya pılan bır cylcm dcğıl üntelıkle ılgımı çcken hıkâyenın nc oldıı ğıı ya da karakterlcrın açılımı Bu, bcnım kcndı çevremle he saplaşmam da olabılır Hıkâye lcrımı bezgılerım ıle oluşturuyorum Ya/madığım zamanlar da bır tıır rahatsızlık duyuyorum Son doncmleıdc ya/dıklarımda bu masal havası hâkım t(,cnk ıse şıddctın kaynağma ıliijkın O kadar çok ^cy ya^anıyor kı, sol, sağ ya da maiya ılışkılerı Polıtık bırtakım çatışmalar rıım btınları daha farklı kuıgu lar ılc anlatanlar da vaı elbette ama ben daha çok bır masal ha vasında ya^mayı tcrcıh cdıyo rıım Tabıı bu soylcdıkleıım yc nı yazmaya basjadıgım roma nınıla ılgılı Karakterlcrımın kendı ıç dunyalarını co/mcsını ıstıyorum ben, OIICL kcndı kciı dılcrı ılc hesdpldşııidljıını K,ı dınlara karşı olan davrani!)larını gozdcn gcgrmclcrını vc kcndı erkeklıklcrını kontıol etmelerı nı ıstıyorum Bugune kadar soylenen ya >.\A dıışıınulen 'duijiııui) kadın fahı^clcr, bırdcn fazla erkcklc bırlıktc olan kadınlar ya da sevgılılık ılı^kılerı tanımının hiı, de oyle olmadığını, erkcklc rın kadınları bu konuda su<,laı ken kendılerınc hi(,bır zanıan boyle eleştırıleı yoneltmedıklc rını anlatmak ıstıyorum lşte bıı yuzdcn Du^ınu^ Erkeklcı Masalı, bu roman Adem dc, romanın bıryerınde "Hcpımı/, bıı bardakı crkcklcr, hcpımız duşmu^uz " der 'Bu ncdcnle buradayız vc her ak^am gotııre cek bır kadın arıyorıi7 " Asıl dertlerı bu 1 Erkeklıklcrını heı gece bınlennc vc tabıı kcndıle rıne dc kanıtlamak Duşmuşlük, fahışelık olgıısu da burada başlıyor Adcm gıbt bır adamın boyle bır manlıg'a varnıası da {ok tl gınç tabıı IlgıiK, clbcttt Ama hava tında bu surc Mustahak gıbı bır adamın olduğunu unutmamak gerckıyor Adcm, Mustahak gı bı bır adamın onuıı hayatında kattıklaıından sonıa a/ ontc soyletlıklcıımı dııyıncbılır vc ya7abılır Yoksa bır Lrkeğın 'duijmui) crkcklcı gıbı bır man tığa ulaijinası /aten aldığı kul tuı den dolayı yasaklanmı^tır I Iıkâycnın baijka bır yanı da şu, bu tuı dus.mii:; erkckleı, er keklcs,mıs, kadınlaı kar^ısmda her zanıan mağlup olurlar Ama hayatta oylc kadınlaı vaıdıı kı cıkcktcıı daha ataeıkıldır vc cr kekleıe de pck oylc kıbar dav ranmazlar • Dıişmüş Crkekler Masalı/ Rıza Kıraç/ Doğan kıtap/ 11J9 s S AYI 793 bir Beyoğlu övküsî O şebnem ATILCAN Duştnuş D u^muş 1 ıkekler Masalı, Kıraç'ın, dığcr eserlerının tcnıcl kurgulaıından alıntılaı koylu olnıa dunımu, aynı karakterın bır dığeı romanda yer alnıası, masalsı bır anldtıni taijir Bıı vazarın bılınçlı bır tcruhıdu Çok da açık olmavan bu es, ogclcı yazaıın kalemı vc kendı arasındakı bag ılc ılgılıdır Roman, gırı^ gclüîinc sonuı, baglamında kendı ıçınde dcvınır ve yolculuğunu boşluksuz tamamlaı Kurgu ıçınde başlayan hcr oyku, yazaıın yonlendırmesı ıle sona crcr vc hcr bırı lomanın daha vurucu ve ctkıleyıu olmasını sağlaı Du^mıış Erkeklcr Masalı, karak teıleıın kendı ıç dunyalan ıle hcsapla^nıalaunın romanıdır ve romanın yazaı kahramanın da dedı ğı gıbı "Anlatılanların nepsı duşmuş erkcklcrın hı kâyeleııdır Rıza Kıraç, bıı ke/ Duşmuş Erkckleı Masalı adını vcrdığı romanı ılc ykıyoı okunınun karşısına Daha oiKckı cseılerıınle polısıye kurgu'ya gı rıs, yapan yazaı yenı romanında 'polısıye kur gu'nun oğelcrındcn yoksun ani.dk polısıyenın akışkan hızmdan yaraılandığıbır kurgu oluşturuyor Lntelektuel olmak ya da cntelcktuel olnıanıak1 adamın karmakarışık ıç dunyasına sızan Musta hak, Beyoğlu'nda bır bar ı^lctıiKLisı olan Adem'ın bı?e, bu satırları anldttığı bu yazaı olmasını belkı dc bır cntclektuel sağİayacaktır Adem, ataerkıl kulturle buyıımıı^tıır Koydcn şehıre gelıp ycılc şen herkes gıbı Adcm de atacrkıl ozellıkletını de vam cttırmıştır Fakat, ıçınde bulunduğu ortam dan dolayı entelektuel ılışkılere de ıı/ak dcğıldır Her ne kadar kcndını bu tur ılışkdcrc karşı kapalı tutsa da Ncden boyle davradığı ıse, romanın ana tcmalarından bııını oluştıııur Ri7a Kıraç bu dtırumu şoyle açiklıyor "Entelektuel ılışkılerın ken dı erkeklığındcn çoğu kerc teıagat etmesını gerek tırcccğını duşunuyor Yanı ya kendı erkeklığını dcvanı ettuecek ya da entelektuel ılışkıler yaşama yacak " Rıza Kıraç kaıakterlerının kcndı ıç dunyalaıını çozmesını, once kendı kcndılerı ıle hebaplaşmala rını, kadınlara karşı olan davranışlarını gozden ge çırmclerını ve kcndı erkeklıklerını kontrol etmele rını ıstıyoı, tomanlarında Duşmuş Erkeklcr Ma salı'nı gerçekçı vc etkılı kılan da bu sanırını Ya 7ar, romanın adını içerığı ıle butıınleştırıyor "Bıı gune kadaı soylenen ya da duşunıılen duşmuş kadın' fahışeler bırden fa/la crkckle bırlıkle olan kadınlar ya da sevgılılık ılışkılerı tanımının hıç de oylc olmadığını, crkeklcrın kadınlaı 1 bu konuda suçlarkcn kcndıleııne hıçbıı zaman boylc elcştııı ler yoneltmedıklerını anlatmak ıstıyorum Iştc bu yıi7den Duşmuş Erkekler Masalı, bu roman Adcm'dc, romanın bıı yeıınde I lepımı/, bıı bar dakı crkekleı, hepımi7 duşmuşu/ ' dcr 'Bu nc denle buradayız ve her akşam goturecck bu kadın arıyoruz ' Asıl dertlerı bu' Lıkeklıkleıını her gece bırılerıne vc tabıı kendıleı ıne dc kanıtlamak Dıışmuşluk, fahışelık olgusu da burada başlnoı " İKİLİİLİŞKİLER Adem'ın lemel sorunu \evgı araytşı sankı Kesınlıkle1 Adem, ıkılı ılış kılerdc çok da başarılı dcğıl Lntelektuel bıı arayışi vok Ama kıtap va/an bır adamın, kıtap ya/mak duşuncesı ılc kalcmc kağıda sarılan bır adamın, kuçuk dc olsa cııtelektııcl bır dcrdının oldıığunu orraya çıkarıyor aslında Adun katak tcrının dc kıtap okumaya başla mdbi kcndı hıkâyesinı anlatma ya başlaması boylc bır şey Şoylc bır gozlemım vaı Bır koylu bıı lııkâye anlatıyoısa bu, hıkayedır ya da masaldır Başka bır şcy dcğıl Ama bır !}chtrlı bır hıkâyc anlatıyoısa bu, 'uıtcİLktuel' bır duıumdıır Halbukı Adem oykııyc çok ıi7ak bır adam dcğıl kı Kasa balarda ya da koylcrde en temel ılctışıııı şeklı budııı bıı araya gcldıkleıındc ya geçmışjenne ya da bugune daır oykulcr anlatır bıı ınsanlar bıtbıılcımı Senın Içın Değıl'ın tcmel kuıgusıı hı kâyc anlatmak U7erıneydı Mustahak' m hıkaytu ılc ro manın htmtıı baştnda ycr alan 'dt lılc r m bıkâyı uııın bır bağ hıtıtıu oldug'unıt dıı^undum Iltr nc kadar m dc lılc r nc dc Mustahak hı^bır zanıan bır ara ya gelmcseler dt metınlc r arasın da delılık' uzcrınt bır ıltşkuı C U M H U R İ Y E T KİTAP MERAK OLGUSU Yazaı bu ke/ polısıvcnın dedektıf cınayet ol gusundan çok kahramanlarının ıç dunyalaıını de şıfre etmenın pes,me du^uyoı Bcyoglu nun sokak ları da bu dcs.ıiıuun en etkılı sılahlarından bırı, yazar ıçın Romanda psıkolojık bır şıddetın varlığı boz konusıı olsa da kurguda kaba ı^ıddette rastla mıyoruz Tabancalaı patlanııvor, ınsanlar olmu yor Ama bıı meıak ^ıddetlı bır merak cttırme tc ması hâkım romana "(, unku," dıyor Rıza Kııaç "butun ızlcğı takıp cttırecck bıı olguva ıhtıyacım vardı, yanı muak olgusuna " Romanın kahrama nı Adcm, kırsaldan şehre goç etmı^, Bcyoğlu'nun gecc yaşantısında karşımıza çıkan pek çok ortak yıi7den bmsıdır Onu dığeıleıınden ayıran en onenılı nokla ^uphesı/ bu 'va/arın kahramam' ol masıdıı Bu kahıam ınlılık durumu, AdciTi'ın Bevogkı nun pırl.ık ışıklarından yansıvan ıkı ayıı yıi7iıne dıkkat çcku Lntelektuel olmak ya d,i cntclcktucl olnıamak1 Adem'ın havatı bır gun elınde bır askerlık fotoğıaiı ıle çıkagelen vc kendı hayatına aıt hıçbır ^cy hdtulamayan bıı adam saycsınde sonsu/a dek değı^ır Adcm, bu ılgınç adamın adını Mustahak' koyar Mustahak hah/abinı kaybctmış bır mcc zuptuı Bıı yandan da Adtm'ın vıcdanı Musta hak, geçmış yaşantısında baijindaıı geçenlerın ağır travması sonucu hcr s.eyı unutm.ıyı tercıh etmıştır Hatulamaz ama eskı vaş,dntısından kalan ali!}kan lıkldiuıı sıııdıırur Kıtap okuı, dıı^unuı yazar ve tum bunları Adcm 111 dc yapnıasını saglar Genç ROMAN İÇİNDE ÖYKÜ Duşmuş Crkeklcr Masalı, ctkılıyecı bıı oyku ıle başlar Oyku, romanının butununu saımalarken kcndı oykusel ozellığı ıle Kıraç ın oyku kalemının yetkınlığı de gosteru okura Komşumun U/un Kı 71I Saçlı Scvgılısrnck oykukııııı toplayan Rı/.ı Kı raç, romanın ılk bolumuııde veı alan oykusu ıçın şoylc dıyoı "Dogrusu ılk o\kıınıın romanın onu nu açtığını soylemelıyım Bu vc dclılcıın ovkusu Duşmuş Frkeklcr Masalı ııa neredeyse çatı oluştu ruyor Ayrıca dclılcrııı hıkâvelerının gerçek oldıı ğunu da boylcınek ısteıım I Iıkâyclcıımı st/gıle rım ıle oluştuıuyorum Ya/madığım zamanlar da bır tur rahatsızlık duyuyoı um Son donemleı dı yazdıklarımda bu masal havası hakım Içerık ıse şıddetın kaynağına ılışkın C) kadar çok şcy yaşa nıyor kı, sol, sağ ya da maiya ılışkılcıı Polıtık bırtakım çatışmalar Tum bunlaıı daha farklı kurgular ıle anlatanlaı ı.\,\ var elbette ama ben da ha çok bıı masal havasında ya/mayı teıuh edıyo SAYFA S