Katalog

TAYFUN PİRSEIİMOĞLU ŞEHRIN Tayfun Pirselimoğlu ile"Şehrin Kuleleri'ni konuştuk Tayfun Pirselimoğlu öncelikle sinemacı kimliğiyle tanıdığımız bir yazar. Sineması da yazar sineması özelliklerini taşıyor. Bu nedenle ve hayal gücünün labirentlerinde kaybolduğumuz usta işi romanları nedeniyle onun yazar kimliğinin öncelik taşıdığını düşünüyoruz. Bunun yanı sıra romanları da kalemin sergüzeştini olduğu kadar kameranın gözünü ve bakışım da yansıtıyor. Pirselimoğlu aynı zamanda ressam. Milli Reasürans Sanat Calerisinde 926 Mart arası devam eden Felluce başlıklı sergisi de onun ressam kimliğini gösteriyor. Felluce sergisine kaleme aldığı bir Felluce hikâyesi eşlik ediyor. Bu sergi bağlamında hikayeleri, romanları, filmleri ve resimleriyle Tayfun Pirselimoğlu'nun bir sanatçı olarak farklı yanları buluşuyor. Bu farklı sanat dallarındaki eserleri sürekli birbiriyle kesişen ve birbihni tamamlayan bir özellik gösteriyor. Onun "Çöl Masalları", "Kayıp şahıslar Albümü" ve "Malihulya" adlı önceki romanları da bu bütünün birer parçası. Pirselimoğlu'nun romanlarını bir kez okumaya başladığımzda onların tiryakisi haline gelebiliyorsunuz. Çünkü her biri size belki de aynı yolculuğun, yeryüzündeki bitmeyen arayışımızm farklı bir safhasım yansıtıyor. Tayfun Pirselimoğlu'nun romanları edebiyat, sinema, resim ve fotoğrafın benzersiz bir buluşması. Hayatın, sanatın ve felsefenin anlamım soruşturan, didikleyen bitmez tükenmez bir arayışın hikayeleri olan bu romanlar, geçmişin büyülü hikâye anlatıcısını da günümüze taşıyor. Tayfun Pirselimoğlu ile son romanı "Şehrin Kuleleri'ni konuştuk. SAYFA 4 Tarklı bir mercekten, insana ve ülkeye bakış' T n Sükran YUCEL ıyhın l'ırselımoğlu oncelıklc sınema u kımlığıyle taıııdığıınız bır yazar Sı nuııası da ya/ar sıntması cvdlıkkrını taşıvoı liıı nedenle ve hayal gııuııuın labııcntlcımde kaybolduğumuz usta ışı ro manları ncdcnıylc onun yazaı kımlıgının once lık taşıdıgını dıışıınııyoııım Bıınun vaııı sııa romanları da kalcmın scrguzcs.tmı olduğu ka dar kameranın go/ııntı ve bakışını da \atısitı yoı Pırselımoğkı avnı zamanda ressanı Mıllı Reasurans Sanat Galc nsı ndc V 26 Mart arası devam eden I ellııtt başlıklı ser gısı dc onun ıcssanı kımlığmı gosterıvor I elluec sergisine kale me aldığı bıı I ellııce hıkâyesı cş lık ulıyor Bu scrgı bağlamında lııkâyelerı romanları fılmlcnve lesinılerıvle Taylun Pırselımog lu'nun bırsanatç,! olarak farklı yanlaıı buluşuvor Hıı farklı sanai dallarındaki cscrlcrı sııreklı bırbı rıyle kesı^en ve bırbınnı tamarn layaıı bu o/ellıkgosteııvoı Onun '\ol MasaJlan", "Kayıp Şahıslar Albumu" ve "MaJıhulya" adlı oncekı romanları da bu butunun bırer parçası Pırselımoglu nıın rouıanlarını bir kez okumaya başladığınızda onların tıryakısı lıalüıe gelebılıyorsunuz Çunku hcr bırı sıze belkı d t aynı yolcu lııgıın, yeıyıı/ıındekı bıtmcyı n aıayışımı/ın laıklı bıı saflusıııı yansıtıyor Taytun I'trselımoğ lu'nun romanlan edebiyat, sıne ma, rcsım ve fotoğrafın bcnzcrsı/ bir buluşması I layatın, sanatın ve lelsefeııın anlamını soruştu ran, dıdıkkvcn bıtmc7 tukenrnı/ bir aı jyışın lııkâyelerı olan bıı ro maıılar, ge<,mışm buyulu hıkaye anlatıcısını da gunumuze taşıyor layfıın Pirselimoğlu ile son ro manı 'Şehrın Kulelcrı"nı konuştuk ımı,hul ıliijkıkt agı ıçeıısındc u AA bıı kaosun ıçcrısındc hırpJandığını duşunııyor, hepımi7 I Kaıa olabılın/ sonıı^ta bunun yanında butun bu ya^adıfımız kar mjjunın ya da muamınanın ger^ek olmama en dı\ı \ı dt var Hcpsı bir yanıhamadan tbarel sankı Hayal bir \abab uyandıg"ımızJuı yaşadık larımızın vcya tahayyul t/ttkltrımızırı bu ol madıfctnı ofcrtndı&tMtz vt baja dondufıımuz bir ruya mı^ liıı uulışcnın tıajık bıı laıalı vaı ger<,ek tcn ama bu muamınanın gcn,ek olmamasın dan ^ok onu bızım yaratıp yaratmadığımızla me'ın ^chırden şchırc dolaşarak anlattığı ma ceralı hayatının da epeyce bır payı vaı tabıı kı (yo\ Masalları rıı da Vıyana'da ya/mıijtım, bır tuhaflığı ışarct ctmc ılıtınıalıne karşılık ekleye yım hunu d.ı Şehrin kııltU rı Kafhac \h bır dttnyada ge^t yor lerry dıllıam ın Brazıl mı andıran kt \ktn bırhıcıv karamızab alay vı mmı\h bakıyor sunuzbuulkeyt liuynnuyh bııruhhırhı^ımde ı ğlc ndın rı hır kılap Ş( hrtn huh U rı Sız kılabı nızı tğltndımı mı yoLsa IrajtL mı buluyonu nuz> 1 ler ıkısı dc Bıı yanıyla gcrı,cktcn bu ııiLtnleketı tcmsıl ıdıyor denılebılır' Kaosun bu kadar ı,ekuı olabıkııgı bıı baska kara par (,ası vaı nııılıı bılenuyorunı Ncrcdcysc kor kunç onnanlarda u^su/ bııcaksı/ ^ollcrde, ka labalık mctropollerdı yol alaıı bıı sıık çadırı nın hayatı bu Aşkına karşılık gorıncyıp ıpten atlayan camlwı korkak, palya^olaıı alkolık, gergedanları acımasız bıı,ak atıcısı koı aslaıı terbıyecısı mtc/ııp, sıhırba/ı haın sırkın seyır tılerı bır rıırlu (,adırdan gkmayı ba^aranııyor Bu Miada konvoy soğuk slcplerden kavurucu ^ollerden geçmeye devam ediyor Bıı hıı/ıınlıı curcuna ıçeıısındc tabıı kı Ieııy Cıillıam da, Kafka da olacak ARINMA PROJESİ... Şehrın kuleleri bır dıUnp^a mı? / ılmırt ge leı ekte ge^ tıg'ını daır bazı ıpu<, lan yer alıyor Dorl boÇıiz koprusu, Uçuncu korfez llarekâtı, ıep telefonlarının yawklanma\ı vt ıtp Itlefon lartyla yakalanan santLların ttlevızyonda tt\hı rı gıbı Bu \ahneler HO umraundan lanıdığımız sahneler ama bılmmeyen hırgtlectkh geçıyor muj gıbı yazılman gelt tege daır hır katumîerlı£/ mı ı/ade ediyor^ Butun ya^ananhır tekrarla nat ak mı ? Tarıh bır tt kerrurden ıbarı t mı1 Utopya karşıtı bır tavrı var kıtabın Ancak, geleceğe dan bır onerıde bulunmaktan <,ok gclcccğın boylc bır tasavvuru da barındırabı leceğını ıma ediyor Son donemlerck tuhaf bır şekılde yayılan aşırı lyımserlık halının tcdırgın edıcı bır çırpınışı var I lele seksenlerı yaşamış olanlar i(,ın bıı sankı gc\ınışın tum tozlarından arınma pro|csı gıbı Bunun doğru olmadığını duşıınuyoııım, onumııze konulan yenı Avrupa resmıne eklentneye (.alışılan Turkıye nın trav malan hıç de oyle kolay rerapılerle atlatılacak gıbı değıl I aı ıh tabıı kı tekerrurle akar ancak bcn bunda can sıkıcı bır taraf goremıyonım Zıra bu tekerrur kendı ılıyalektığını de i(,ınde taşıyor, yanı başladığı yerc doncn 'şcy' hem kendısıdır hcm değıl O geçmıştekı tekrarları da barındırdığındaıı yenı bır tccrubcnın cscn haline gelınıştır Benı ı,eken dc bu hem aynı hem de başka olnıa halı Bu da hadıseııın de tcrmınıst tarafından sıyrılmaM anlaınına gelıyor, her şey başladığı yere doner ama dondu ğunuzde bulduğunıi7 artık yenı bıı maceranuı başlangıudır Bunu yaşamaya zorunluyuz ve hıç ışe yaramayacağını bılmemı/e kaışin ısyan edıyoruz Oysa o ı,emben kırma curetı bıle as lında hıkâyeye aıt bır ayrıntl Lvet, bıı <,elışkılı rııh halını heyecan verıci buluyorum T Kara, bır turlu kendı u olamayan hep bajkalarının yerınege^meyı t,alı$an bugunun bıreyım mı temi.il ediyor^ Bır başka deyı^le ht pımız bırer1 Karamıyız^ Başkalarının yerıne geçmeye çalışıııaktan çok, başkalannın yennc konulan bınnden soz edıyoruz Olan bıten T Kara'nın sorumlulu ğunun dışmda gelışıyor, bu aslında bır 7avallı lığın da ışaıetı Bır turlu ıstedığı ışı ele ge<,ıre meyen, hep başkaları laralından bır yerlcre doğru ıtılen, bundan mustarıp olan ama kade rını de bır turlu değıştıremcycn bırı T Kara Bu yonuylc mılyonlardan bınsı Farkı şurada kı, hıçbır dahlı olmadan bıı seferınıle tama nıeıı sıra dışı bır kımlığe hatta kımlıklcre bu nınmek zorunda kalıyor Buradakı cn can alıcı K İ T A P SAYI 7 9 1 DEV BİR BULMACA ^ebrın Kuleleri ıçtn hay ıt denılen karmaşa ya düir bır roman dtycbtltr mıyıı? Bıtmeyen bir kt}mekt$, tuhaf tesadufler, gartp kazalarla ge çıp gıden ama bir turlu neresınde durduğumuzu anlayamadıg'ımız bırkaosu bırpolısıyt rumanı anlamaya çalı^ır gıbı kucuk ıpuçlarıyla çozmeye çalıştığımız dev bırbulmata mı hayaP Basıt gıbı gonınen ancak azıcık ka7indı ğında hayranlık uyandıran gıııh bir ılışküer ağı ıçcrısındc donuyor hayat Bu buyulu sc naryo ıçemınde Sıbırya ormanlarındakj bir kımlığın, Guney Amerıka pampalanndakı bir surete bağlanması, Balatlı bir pıyano tamırcısı nın bu Hınt latasıyla akraba <,ıkınası hıı, ama hi(, ıhtımal dı^ında değıl Bu bıze o kadar karmaşık, o kadar ınanılma7 ve en fenası o kadar anlaşılmaz gorunuyor kı, kendımızı bir ka osun ıçcnsınde zannedıyoruz, oysa her şey bellı bir nı/aına uygun olarak aluyor Benı tez beden bu karmaşık labırentın n,erısuıde yol almak, bırbınne açılan sokaklarda kaybolmak Şehruı Kuleleri bu anlaşılmaz muanımanın i(,ensınde absurd bir yolculuğu polısıye bir gergef ıçeıısındc anlatıyor Aslında buna bir polısıye parodısı bıle denılebıür, zıra polısıye nın akıl yıırutmeyontemlerı, 'sonııra ulaşma' usulleıı Şehrin Kuleleri'nın dertkrı araünda değıl, tersıne bu 'mekanık' mantık T Ka ra'nın savruk dınıağı ıçınde bir alay vesılesı olıiijturuyor Ancak onun çozmcyc ^abaladığı, tam olarak anlayamadığl bir 'bılnıece' de var ve neres.ınden bakılın>a bakılsın o bu bdmece nın zavallı hatta sonımsıi7 bir kıırbanı Bir bırıne bir şekılde bağlanan ama ne ışe yaradığl ılgılı bir vesvese Neredeyse bir Matnx para doksu 'Hakıkatı' soli| sıst bir nıha hapset meyk ılgılı bir aç,maz bu Bcn daha farklı bir şeyden so7 edıyonım, sabah ııyanıp pencere den dışarı baktığımı/da gorduklerımız, her turlu tasavvuru toza donuşturebılecek bir sal dırganlıkla uzerımıze gelıyor tşte bu saldırıya karjji koyabılmenın yegâne yolu bu 'rcsmın' bir parçasının da bı/e aıt oldıığıınu ıdrak ede bılmek Bız anlasak da, anlaınasak da bu hıkâ yede yer alıyorıi7 1 ıpkı Danılo Kış'ın o muh teşem kutuphanesınde olduğu gıbı, bu ansık lopedıdc herkcse aıt bir maddc var ^ebrtn Kuleleri aynı zamanda bir Utanbul romanı Istanbul'un bemt n hır sokag'ında ız surduğumuz, kabramanıyla bırlıkle şehrın nın de kaybolduğumuz bir roman htanbul uzce la nettnı tçtnde yajayan herkese bulaştıran haüa lıklı bir şehırmu îstanbul dunyanın butun şehırlennı ıçerı sınde bartndıran bir şehır Burada Bombay'ın sefaletını, New York'un zuppellklerını, Tan ca'nın maccrasını bulabılıyoruz Dolayısıyla hastalıklı ve tehlıkelı bir şehır de Kaybolursu nuz ve ızınızı bulamazlar1 Önsozde kıtabt yazdığınızı myledıg'ınız Vt yana, Prag ve Rerlın gıbı ^ebırlerlı Utanbul arasında kurduğunuz akrabalık 1 kara nın pek de birijt yaramayan uzak akrabalanyla ılı\kt\ı gıbıbırjeymı' Bır yonuylc oylc kıtabın bıı bırıne bağlan ması guç gorunen ılışkılerı ıma etmesı ncde nıyle bundan soz etmeyı uygun buldum Dı ğer taraftan, kıtabı sahıden bu şchırlerde yaz dım U7iın bır seyahat ıçerısınde bııralarda ya şarken onsozcle belırtıldığı gıbı ronıaıı da ya zıldı Bunun ışaret ettıklen arasında Harry Lı C U M H U R İ Y E T