Katalog

Son günlerin önemli tartışmalarından biri... Cbru GumtObeyoğlu, Mc §ür kltaİN ~Afriı K>IMI" ile ofcurfanyia buluşacak, kJtaİHfti tonzalayacafc. 16 Nlsan 2005 Cumartesl Izmlr Tiyap KJtap Fuan Ermeni sorunu ve edebiyatımi2 tzmlrtt yazartarla geten bir (mbac esiflttal... T "Baffcalanmn kofcusu" Ask E. fterker Çınar yaytnlarTnda kttabını imzalayacak. 13 Nlsan 2005 Çarşamba 16 Nlsan 2005 Cumartesi 17 Nlsan 2005 Pazar Izmlr Tiyap KJtap Fuarl Son zamanların en çok tartışılan konularından biri, Orhan Pamuk'un Ermeni soykırımına ilişkin söyledikleri. Erkan Karagöz, Pamuk'un son romanından hareket ederek katılıyor tartışmaya. ı"l Erkan KARAGÖZ "Çocukkık Umantma Sığınan Fofclar" adlı kltabtyla çocuklardan yoğun Mgl gören Hügün Ikjaz, yenl kJtabı "Dootum Çlno *yu imzalayacak... tzmlr Tiyap Kltap Fuarl < S sının *Habat>am Sımfi*nın yazıltş öyfcOsOne tanıklık etmek isteyentere,.. Aydtn Ikjaz, bir döneme tanıklık eden "Sımfın Efsanosi" adlı kJtabmı imzalayacak... tzmtr Tiyap Kitap Fuarl Çınar TOytnttn Rıfat l l g t z Kuftftr ç»t*lç«j*n« Sokak 5 0 / 4 5 C»J*Jo4lu / Istanfcul Tei: (0212) S28 71 40 (pbx) FBfcs: (0212) S2t 71 43 *Nk.«Mn.tr •tw«.elf»*rr«y»iM:IHk eonvtr on zamanlarda kimi cdcbiyatçılarımız bazen isteyerek, bazen de istemeycrck kendilerini "Ermeni soy lurtmı var mı, yok mur1" ya da "Soy kınmı yok mu saydıyor?" tartışnıasının içerısınde buldular. Aslıııda bir ayduıuı ülkesinin tarihsel geçmişine ilışkın konularda ya da günccl sorunlarında görüş bıldirmesi olmasl gereken bir şeydir. Doğrusu da budur. Bu anlamda böylesi bir tartışmada görüş bıldirmclcri, üriınler vermeItri zaltıı obııası gerekendir. Ne var ki bu sorun kotıusunda bugün konuşanların birçoğunıın Avnıpa ülkelennın ve Batı basınının bu konıı iizerine yoğunlaşmasına kadar hemen hiçbir şcy söylcmediginin de altını <,izmek gerekiyor. Asknda tarihçilerin bu konuda söyleyeceklerini söylemeleri, çok yönlü olarak olayı araştırıp ortaya dökmeleri, tarihsel veriler ışığında değerlendirmelerde bulunmaları, gerekirdi. Türkiye toplumunda böyle bir gelcnek hemcn hiç yok. Bu ve bu gibi durumlardn da Batı'nın nc söylcrse doğruyu söyledigi bn kosjullanmasınm da etkisiyle; genellikle batı kamuoyunun veya etkili çevrelerüıin duymak istedi ğı şeylen söylemek durumunda kalınmaktadır. Bu ise kaçınılmaz olarak sonradan arkasmda durulması zor sözlerin söylenmesine, hatalar yapılmasına neden olmakta ya da aksi söylendiğiııde iddiasmın temel dayanaklannı göstererck ana düşüncenin savunmasını güçlcştirmektedır. Bütün bu olanlar gcnel olarak tarihsel geçmiş hakkında, özel olarak da Ermeni sorunu hakkında bııgune değin hiç kafa yorulmadığındandır. SonLiçta birçok aydınımız resmi tarihin karçı tezı olduğıınu sandığmdan bir başka resmi tarihi, batı'nın resmi tarilı bakış açısını benimsemeye, Batı'nın anlattığı biçimde bellemeyc başlıyor bir takım şeyleri. Barı'nın görmek ıstedığı gıbi görüyor. Yapıtlarını da bu anlayışı, bu bakış açısını yedirerck ürctiyor. Bunlardan tipik olanı, Orhan Pamuk örneğidir. Orhan Pamuk 1 milyon Ermeninin soykınma tabi tutularak öldürüldüğündcn söz ediyor ama sayın yazarın bu konudakı çıkujinın doğnıdan edebiyatla ili^kili nldııg'umı söy lemek oldukça zor. Derinlcmesıne araştırılmayan bir konuda, ö/ellikle belli bir tarihsel ılöııenıe ilişkin ol.ı rak eksik ve yanlı bilgilenmenin edebıyat alanına taşınmasının da, siyasal alanda dile getirmenin de sıkıntısını ilk ya^ayanlardan biri Orhan Pamuk. Bılındigı gıbi yazar, Ermenılerın jenoside tabi tutııldııg'ıınıı idtlia ettıği söyleşidc, romanı "Kar "a ilişkin ktmı soruları da yanıtlamıştı. Burada Kar romanını ycnıdcn değerlendinııeye kalkmayaıağım. Ancak romanın oturtulnıuş olduğu siyasal toplumsal çerçevenin ciddi tarihsel, siyasal, toplumsal yanllşlar içermesi; Kars'ın kadim bir lirmeni kenti olarak algılanması, daha da önemlisı 1918 sonlartnda Kars'ta kurulmuş bulunan Onub i Garbi Kalkas Cıunhuriyelüıe ilişkin heııı de kitabın bırkaç yerınde, kuruluş tarihinden hangi amaçla kurulduğuna kadar bir önce söylediğiyle çclişen farklı şeyler söylenmesinin temclindc tam da yukarıda sözunü ettıgım yetersiz, özensiz, bulanık tarihsel arka plan bulunduğurıa dikkatleri çekınek istiyorum. Romanın arka planındaki bu belırsızlik aslında yazarın tarih konusunda bugiinkü yaklaşımının önemli bir göstcrgesıdir. GERÇEK YAŞAM ÖYKÜSÜ Fdebıyat alanında tarıhsellık anlamında Ermeni sorunuyla başı belada olan ikinci yaza nmız ise Nihat Behranı. Nilıat Behram'uı bu tartışmanın ıçinde kendini hulması daha bir farklı. O Ermeni sorunu konusunda bir çıkış yapmak, politik bir göstcn yapmak ıstcdıgi için bu tartışmanın içerısındeki yerini almadı. Tersine, "Miras" adlı ronıanında Aııadolu'daki kırımlann bir başka boyutunu, günümüzde pek rağbet gören Ermenilerin kınmını değil, gereek bir yaşamöykıisü olan babasınuı yaşadıklarını kalcmc aldıj*ı için bu tartışma içindc buldu keııdisini. Dalıası Nihat Belıram, adı geçen kitabını yazdıktan sonra hiçbir biçimde görsel ya da basılı medyanın karşısına geçıp babasının ailesinin maruz kaldıgı olayuı, dramın sorumlularını suçlamadı. Tam tcrsini ise Behram'ın kitabını okııyan kimi aydınlar yaptı. Miras'ı eleştiren Gün Zileli'nin Nihat Befıram'a ilişkin anlatımındaki ıfadc çok ılginçtır. "Yazar Kars kökenli olduğundan, yakın ta rihe ilişkin anlaıımlarda XX. yüzyıkn başlarındaki Ermeni Türk çatışmaları önemli bir yer tutmuş. Bence olılukça yanlı bu tarih anlatımı söz konusu.Türklcrdcn yana bir anlatım demek istiyorum. Gerçi yazar, 1915 Ermeni tehKİTAP SAYI 7t SAYFA 16 CUMHURİYET