Katalog

O K U R L A R A \ah\ın Yuti'l, ıkıyılonıv yayımlanan romarn "Yalan'da toplumumuzda benzerlerıne ras/ladığımız bır kabraman yaratnıtştı Rnmanın kabramanı Yuiuf Aksu, yalan uzcnnc knrulmuş bır ıtıbarın sahıbıydt Bır urkada\ımn dıl tızerıne bır tcorıunı oııuıı oluınuylc bırlıklt suhıplt nmı\, bu \ayede az bulunur bır johrctm vc ıtıbarın sahtbı olmuştu Ama snçlu o nıuydu burada' \oplum 'bırılennı yüceltme' hastaltg'tnın kaynafcı degıl ıınydı ? Bcnzer bır durum Yucel'ın ytnı romanı "Kumru ılc Knmru"da da var l'ahsın Yucelycm romanıyla ulhcmıze hi{ bakıhnanıtş aıılardan bakmaya dcvam edıyor Utanbul'un denıze yakın rnahallt It rııtdcıı bınndc yaşayan bı> kapuı aılesı Irı yarı Pchhvan, scssız ve tubaj Kumru ve {(M.ukhırı Sultan ılc Hakan kumru, Pthlıvan ılc goruaı ııstılu cvlendııılmış, buyuk şehre yollanmıştır Başta n/nıtmam/^/ıt koan/mı Ama daha \onra <»u< sevmış, züten çocuklan da oltHUştur Apartmanda kapuı datrcsındc otunırlar, Kumru cvlere guııdclığc gıdıp gelmeye başlar Bu cvlcrdcn bınnde bır huzdolabı gortır, almaya karar vcrır vc altr Huzdolabı gelıme hayal kırıklıgına ujfrar <,uuku gorduğu evdekı gıbı ıcı dolu dcgıldır Gundelıfce gıltığı banım, Kumru'yu alıp markctc çtUurur Dolabtn bo} kalmaması gerektığınt, tukclılcnın yerınc yemsımn konulmasımn şart oldufcunu anlar Kutnru'nun değışımı boyle başlar Koman, c^yala^manın \onunun bulunmadıgınt <,ok çarpıa bır dıllc anlatıyor lahsın Yucel'ın bu wn rnmanını da çok buyuk bır bcgentyle okuyacag'ınızt umuyoruz Bul kıtaplı gunlcr Öykülerinde anlattığı kişilere belli bir mesafede durmasının bir nedeni olarak bilimsel yaklaşımı yatıyor diyebiliriz. Nesnel bakışını ne öykülerinde ne de tiyatro eserlerinde hiç kaybetmez çehov. Bu açıdan bakıldığında Avrupa edebiyatmdaki gerçekçi akıma diğer Rus yazarlarından çok daha yakın durur. Asuman KafaoğiuBüke Yazın Sanatı Anton Çehov gcıckcn bır ovkııdııı hakhydı Benzeı noktadan çıkan bıı çok \a/ar eserlerını bcllı bır pesı ıııı/m u/erıne oturtmuştur An ton ^ehov'un eserlerı her ne ka dar roplıımsal gerçekler açısın dan kotuınser olsa da onuıı va/ dıklaıı bamba^ka bıı duy<ıılllıga sahıp I lu/unlu oldugu kadar komık vc hatta saçma bıı \an vaı toplumsal çuıumenın ıçıııde Belkı bıı yıı/den de rahatlatuı Oyku kahramanlarının baı^ına gelenleı acınası bıı duııım yaıa tırken bıı yand.in d.\ tıım bunla ıın çok da onemlı olmadığı gıbı bıı ı/lenım bııakıılaı gerıde KÖTUMSERLİK Daha onte (,ehov'un ovkıılcrı nı larklı /amanlaıda dagınık bı (,ımde okıımıi'jtum Henıı Tıo yat'nın ' Mektuplarm Soylcdlğl" (ı,ev Vedat (Iıınvol Dunya 2004) adlı (seho\ bıyografısını okııdtıktan sonra Tolstov'un seçtıgı 30 Çehov oykusıınu ("Çehov Oykııleıı" edıroı Hııscn Kaıaca, Dunya, 2004) okumaya basla dım, topluca ve peij peşe oku nıak ^ehov'un daha once tark etmedığım o/ellıklcrını gomıem< vaıadı (.ehov'ıın anl.ıtrifi Rıısya, bu yuk bır dcğı^ımın e^ığmde bır mılletın ovkusunu dı^avurııyoı 'Ioplumdakı ı^ığu değeryerın ılen oynami!) durunıda Aııstoklat sııııl sankı hn,bıı ^ev degı^ menıış vt asla değışmevecekmıs gıbı ktndıleıını nıaskt aıkasında saklam.ı\ı teuılı edı\oı Yıı/eysel oldukl.ııı gıbı, bıı k.ıvganın orta sında olduklaııııı fark edıyoılaı ama dııenı, gosteıctek guce sa hıp değılltr, sankı çok \oıgunlar Çehov'un menıurlaıı \L buıok latlaıı da dar goruslu ve vaıatıtı lıktan ıızak Kılıse ıst gencı ve yenılıklerden çok koıkııvoı Ln telektuel çevtenın ıse veteıınce gucu yok, ayrıca çoğıı saçma ıle taylara oyksıiK dalmı^lar kı, bu tuıuul olaıak gerçcklcıı kavıa maktan u/aklar Ayrıca (,ehov un anlattığı sı ıııfiaıın bııbııleııvle baglaıı da kopıık (,chov henıı/bıı yaşın tlaykeıı sctllık (Rusva'va ozgu kovlıı kolelık) kalkını^ olmasına ı.ığmen gomnurde sosyal olarak ia/la dcğı^en bıı voktu Bıı serl olan cledesı aıuak ılerleven ya şında ozgurluğunu satın almii) ve tıcarete atılını^tı Çehov boylesı ne karanısaı tablo çi/mekte O lumunun vu/uncıı yılı nedenıyle Anton Çe hov'un eserlerı 2004 vılında yenıden edebı vat gundcmındeydı üeçen vıl laıda ( tm Yaymcvı ^chov'un tıını ovkııkrını yayıııılamıs.tı, an ıııa dolavisivla ba^ka yayınevleıı de venı çevırılerle ovkıılerı bastı laı Çehov, I8c)2 vılında yavımcisı Tıkhonov'a ya^clığı mcktupta kendınden "Duello" adlı roma nın ya/aıı olaıak so/ cıleı, bugıın bu rom.ını ve Sıbırya'nın kıı/cyı ne yaptı^ı ^/ı sonıasında yazdı ğı scvahatnaıne tamaıiR'iı unııtııl mıiijtuı, (,thov ılk b.ı^ta bır tiyatro yazaıı daha sonra da oyku va zaıı olaıak bılınmcktedıı I3ıgeı ıkı Rus dcv vazarıyla kat^ıla^lıııldıgında, (,chov'ıın escrleıı ı,ok larklıdıı D.ılıa daı bıı alanı kapsayan v.ıpıtl.ıı u r niüjtn Çclıov, ama bu yapıllar ya zaıın dunya goıu^unu l(us top lıımundakı ^okıışu (,ok gıı/el yansıtıılaı Dostoytvskı ve Tols toy dan sonrakl bıı doneıııı anla tırÇehov'un oykuleıı KADINLARI Ibpluca okumanın bır başka faydası ba/ı kahramanların tanıdık olmaya basjaıııası Ozellıkle kadın kahıamanlaıda bellı oıtak karakterıstık davranışlar goze çarpıyoı "Koıocu Kız"dakı evlı kadın "L^ "dekı ve "Bayan Iar"dakı mcmıır karıları i\d ben zeı yapıdalar Çıkarcı, benctl, kocasını somurcn, kolayta alda tan kadınlar Bır de çok daha sat, zoıla evlendıulen ya da paıa sızlıkıan eıkeklere ınuhtaç olan genç kadınlar var Bıınlar tam anlaınıyla zıt kaıakterler değıl (^ehov un oykuleıınde S<\\ ve ıvı nıyetlı bır genç kı? evlendıktcn sonıa kolaylıkla dığeı tarata ge çeblllyoı Kadınlarla ılgılı en esprılı oy kulerınden bırı "Kadın îjansı " Buıatla kadının elınde guç ıle alay edıyor yazar " devlet mustc^aıı olmak ıçın benını ve benın butıın havatımı? boyıınca çalış mamı/ gerekıyor, bır kadın ıse bıı buçuk saat ıçıııde bu nıuste şarla nı^anlanarak hemen bıı şahsıyet oluverıyor Benını bır prens ve kont olabılnıeın ıçın bu tun toplıımu fethetmem gerekı BİLİM ADAMI Cıiınıınun bilimsel bakı^ a^ı sıyla dunvaya bakan bıı doktoı du aynı /amanda Ne l lııistıyan lığa ne de herhangı bır mctarmk uıanca baglandı, ^uplıccı zıhııı vapısı bıına ı/ın veımıvoıdu, akıllı bır ınsanın tanrıva ınanma sının oıııın ıı,ın K«n,ek bıt bılnn. < e oldugıınu boylenıekteıı ı,ekin mıyoıdıı Oykuleıınde anlattığı kı^ılere bellı bıı mesaiede duımasınm bır nedeni olarak bilimsel yakla sjını yalıyor dıyebılırı/ Nesnel baküjinı ne öykülerinde ne de tı yatro eseıleıınde hı^ kaybetme7 Çchov Bu açıdan bakıldığında Avıupa edebiyatındaki geıcekc,ı akıma dığer Rus yazarlarından <,ok daha vakın duıııı ' Doktoı Çehov dan ()ykuleı " (çev Mehmet ()/f;ııl ( an Ya yınlan 2004) ba^lığı allııula top lanan ovkuleıındı. sadece (,e hov un bılım adamı olarak kı^ılı ğını değıl, bır doktoı un ahlaksal duıu^uiHi nıeslegınden bunaldı gı anl.ırı da tanıma fırsatı verıyor okura O/cllıklc ronıaıı tadında bıı ovku oldugu i(,ın benını en sevılığım Altıncı Ko^u^' oyku su tıpta huınaııızm koııusuna de gınıı, bence dunyanın heı verın dckı tıp oğrcncılerının okuması S AY I 778 yoı, katenka glbıleıı ( ) koııtun onıınde eteklerını hışııdaııvor, gozleıını kısıyot vc bırden adanı oluverıyoılar (çev Avs,e Dıet rıch) Çeho\ un oykulerı hı p ahlakı doğıuları açiMiıdan değeılendırıl mışleıdıı (%eho\ ozellıkle ahlak dtğı ılerı ılı oyn ımavı seven bır yazardır (,oğu oykusıınde bellı bıı ahlak anlayı^ını yava^ ydsd^ kabul ettıııı okıııa, sonıa oyku nıın sonlarında, o /anıana kadar onemsı/ gorunen bır yan karak tetın bakı^ açısıııa çevıııı go/lcıı nı ve bıı anda ahlakın çoku^ıınu gosterır okura Bıına en ıvı ornek belkı "Koylu Kadınlar " adlı oy kıı burada yanımla kııçıık bıı çocukla sevahat eclen bır adanı an lalılır Adanı oksu/ ve yttını olan bu çocuğıı neden yanına aldığı nın ovkusunu anlatır Ilk başta vıcdanlı bııı gıbı goıunen adanı oykunıın son satıılaıında çocıı ğun go/unden gorıınduğıınde ıse tanı bır canavara donu^ur "Çehov ()ykuleıı" ıle "Doktoı Çehov dan ()ykuleı" kıtaplaıın dakı oykulerın hcr bırının ya/ıl tlığı tarıh ovkukrın sonund.ı belııtılmı^ Yazaıın 24 ya^ında vdi dıgı ılk ovkuleıı ıle daha soıırakı yıllarda ya/dığı oykuler aıasmda hıç nıttlık larkı olmaması ılıkkal çekıyoı Yazaı ıçın onemlı olan konulaı vıllaı ıçıııde İa/la degi^ mcmış, avika yazaıın ovku tck nığı de aynuı kalmı^ Oykıılerıne gcneldc kaıakterlcrın gıındclık İıalleıını ve ıçıııde buluncluklaıı oıtamlaıı anlataıak ba^lıvoı, çok basıt goıunen olayların ardında bır garıplık olduğunu hıssettıımeyı de sevtvoı ama en saısıci darbeyı hep ovkunıın sonıına bı rakıyor "Doktor Çehov'ılan Ovkııler" kıtabı bıı tek çevıımenın elınden çıktığı ıçın deiıgelı bıı anlatıma sahıp "Çehov Ovkuleıı" ıse farklı çcvıımenlcıın elınden çık tığı ıçın surprızlerle dolu (, ok o/ensı/ bııkaç çevııının bu seçkıve dahıl edılmesı ya/ık olnııı^ • [email protected] SAYFA 3 TÜRHAN GUNAY emaıl.cumkıtap@cumhurıyet.com.tr Imtiyaz Sahibı Cumhuriyet vakfı adına llhan Selçuk Genel vayın Yönetmenı Ibrahım Yıldızf Yayın Yönetmenı Turhan Gunay 0 Sorumlu Mudur Mehmet Sucu 0 Cörsel Yönetmen Diiek Akıskalı o Yayımlayan Yenı Cun Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A Ş 0 Baskı ihlas Cazetecılık AŞ 29 Ekım cad No 23 Yenıbosna Istanbul IdareMerkezı Turkocağı Cad No 3941 cağaloğlu 34334 Istanbul, Tel 0 (212) 512 05 05 0 Cumhuriyet Reklam Genel Mudur Özlem Ayden / Genel Mudur Yard Semra Yazıcı / Muşterl Temsılcısl Eylem çevık verel surelı yayın Tel 0 212 512 47 78 51248 30 Fax. 0212 513 84 63 C U M H U R İ Y E T K İ T A P KITAP Ateşler ve Çukurda / Anton (, chov / çev Bırsen Karaca / Dunya /2004 /102 say/ii Doktor Çchov'dan Oyküler / Anton Çchov / {ev Mehmet Özgul / Can / 2004 /24 i sayja Mektuplarm Soylediği / Henrt 1 royat / çev Vedat Cunyol / Dunya / 20041İ40 sayja Oykü Seçkisi / Anton Çehov I haz Btrsen Karaca / Dunya 120041229 sayfa