Katalog

Ceyat çapan El Mütenebbi/şiirler/ Çeviren: Metin Fındıkçı Şiir Atlası î Ortunduğu gıysının altındn bedenı oynaıken Yıızu lanetlcı ortunduğu gı>sıden 4 Dunde olcnlerle olunıncz Olumun tadını ozlemeden 91 1 !}iııde akan 7aman u/aklaştı Bir kadının penceıesınde hukum gıydı 2 Elleıı dolu dola^ır onıındc Lanette bırleştınr ı^eıken bızı 3 (jehalet ıçınde sarhoş oluruz Kusurla yaptıklarımızla btz 92 1Ruhun bedenınden aktı Kalbınm baglandıgı asktan 2 Avucunda patlayandadır kotuluk Butun guzellık ruhun guzellığınden 3Işaretıyle ı<,eıım bardaktakını Gozlerım dolar fışkıran kokundan 93 1 Ey yuce zat edcbın madenı Efendımız Arap efcndısının oğludur 2Sen bu mucızenın bılgınısın Yaptığını soracagız yanıtlamadan 3 Rakkasa armağan et katlını Ama erkeldığı oyıından kaldırarak 94 1 Fanrının Adem'e soyledığı emırle Bo^alan bardakların sasjkınhğıyla ozgur kalır MudarlılarC***) 2 Otların altından akan sarapta Ne ınsanoglu ne de delılık doğar 3 Korkudan tek erkek olan kalktı Bıından ne gclen ne gıden akıilanır" 95 1 Onunde yuruyenı ta^ımadı Onunla gezmcyenden şıkayet etmedı 2 Ruyadan onte gordu bu kışılerı Işlemeden yapanlaıdan onte yaptı 3 Dıışenlerı toplamadan GuJduğunu gorunce buyutenı 96 1 Bızzat mağdur olan ı<,ınde kaybolmadı Boynu sılahlı degıldı yapan 2Oysa yaşlıdan başka herkes goı, ettı Ozledığınden baska zıyaret cden 3Kadınlar şımdı avnlıgımızı orer Orduklerı avrılıkta olıımıı anlatan 97 Bedır'e sarılıp dedı Yaptıklarınla hıçbır sııh ırı tası\a madı mı scnı' Dedı Fdıpligin yanına olumııın doncı ancak 1 Edıplıgınde santlıgın olumum senınle bu\ ııı Ve scn buyuğu bıı kutsal lopıağın 2 !}imdı ben tanınmış ve O7guı olarak gıden Dınarı dınarla <,ogaltan ve yolda çoğalan 98 1 Kalenın atlıları yoksulları kovalar Koşmakla tukenır omurlerı 2 Cam şışelerın soyluluğuyla ıçerler şarabı Vc taparlar lanetleyen şaraba 3 Ona tcslım olurlar sarho^ Sarhoslııgun verdığı cesaretledır davranısları 4 Akşam yuce yalnızlığa sığınırlar Ey Bedır sen onlardan değılsındır 99 Ebu El Tayb, Babı Hasan Alı El Marrı Horasanı'nın ındığı Cesar dağına çıkar ızını takıp ederek soyledığı methıye 1 Ne gııvenıne ıftıhar ettı ne bırleştı Dolaşıp durdu savaşçıların arasında 2 Pek uzun dcğıldı kısa kadınların ıçınde Korkan değıldı ıçınde bulunduğu karanlıkta 3 Acıyı taşıyarak delılığı gordu Bedenlcrc saldjrdı panİtJdr ıçınde 4 U/aklaştı yaşamı karıştırdığıyla u/aklaşandan CTiıvcrcınlerın koıktuğu yaşamla buyudu de 5Butun duşıı ıstedigınden başka şeyı verdı Bu bahaneyle geldı sızden sıze 6 Korku ustundc kolayladığında Olenın acısıyla yaralanmadı da (*)Ilksulun Mal edıııen lkıncısı Sulunın aslı (Tovbc cttı^ı ^Mİ>d pı^ ın ınlık Juyar) (**) Hangı yalnutıktı sorulan onj bir rusıp kalıiı btkkncn Kıplııluklan yrtlnız hırıydı (***) Benım Kordufium <.omcrtlıkten hannı LH mtrt l(,ll ıkhtTuIun hangı o/u aldın ^araptan didıftm gıbı (****) Mııtlaı K J M C M (, N Kadınlar şimdi ayrılığımızı örer El Mütenebbi: Tam adı Ebu Ttayyib Ahmed Bin Hüseyin El Mütenebbi. (d.915 Küfe ö. 23 Eylul 965 Deyrül Akul yakınları, irak) Arapçanın en önemli şairlerinden biri. Mecazlarla dolu, süslü ve abartılı bir üslupla yazdığı methiyeleriyle tanınır. 19. yüzyıla değin Arap şiirini etkilemiştir. Şiire olan yeteneği sayesinde öğrenim gördü. 924te Küfeyi yağmalayan Şii Karmatilere katıldı. Peygamber olduğunu ileri sürerek "Geleceğin Peygamberi" anlamındaki El Mütenebbiadınıaldı.923teSuriye'deki başarısız bir Karmati ayaklanmasına önderlik ettiği için iki yıl hapis yattı. 935te peygamberlik iddiasını geri aldı ve gezgin bir şair oldu. Ebu Tammam (ö. 845) ve El Buhturi (Ö.897) adlı şairlerin yerleştirdiği gelenek doğrultusunda, methiyeler yazmaya başladı. 948de Hamdani emiri Seyfü'd Devle'nin koruması altına girdi. Kuzey Suriye'de, filozof ve müzikçi Ferabi, edebiyat ve müzik tarihçisi Işbahani, saray vaizi İbn Nübate gibi büyük ustaların da içinde bulunduğu bir gruba katıldı. Seyfü'd Devle için, Arap şiirinin başyapıtlarından sayılan methiyeler yazdı. Daha sonra Mısır ve Irak'ta yaşadı. irak'a döndükten sonra Bağdat yakınlarında haydutlarca öldürüldü. Yeni klasik adlandırılabilecek şiirleriyle, geleneksel kasideye daha serbest ve kişisel bir nitelik kazandıran El Mütenebbi'nin "Divan "ı 1861 de yayımlanmıştır. 79 1 Tatlı bir utancın devamıyla ııydndım Hcylıaı kadıı dcğılnus hııbıı şe\e bu utanç 2 Alınılı alnında sıınultıvdu ışık B.ıkanı utandmp utjnıvoıdıı kendısı de er gec, 3 Utançtan başka bıı şe\dı utancı oysa do/ıın çıçcğınde bır tomutıuktu meğcrsem 80 1 lJışmanlık sendı aulaşnı ıılan Kışılıgın bana kuhıı yagdırmasın 2 Nt sevgım ne bu kuşkıını Oysa ııcanı sıızdurn koıkundan 81 1 Pışmanlıklaıım bağışladım sultanın bağışıyla Içtığınde yelerlı oldu sorıılaıa yanıtlann 2 Kanatlarımı olan bulutlar yağdı cllcııne Teşekkınunu taşıdım VL bıı vukle yayıldım 3 Kalkatağım zaınan ılk olmadan teşekkuıun Kadrı yucelır soyledığıyle senın îçin konuşanm 82 1 Ly sultan bızler pışmanlık duyarken Sultanın olmadığın saltanata ortak olduk ( ) 2 Butun gıınlerde kan ıkram edıldı Dokulen kanda tovben olduğunu bıln olduk 3Bıze soylenen uşuyen bağudan dost Şarabın yalan tovbcsıne guven olmaz 83 1Sorularla ge/er olum Adımların katiştıgı maldan (**) 2 Yapılanlaıla şaşkma doncı yapanlar Ve yol ahılaı yolda gıtıneden 3 Ikı alcak tcpcyı orttıığunu gorduk ayın Yıızunde guncy ve doğunun 4Uzulmeden bcdcnleıın Lınını doktu Sonra guvercınc saygı gostudı yukseklcrden 5 Ona kalan olumc sığınmadan Oncc u/aklaıı andı u^aklaıa gıtmeden 84 1Oldurmeye geıck dııvana kadar Uzun bıı surc otııımasına ı/in vcrdım 2O uzun sure ona kâr kaldı Ona kaldığıyla ^a^ırmı^tır oluıkcn UMHURİYET KİTAP SAYI 732 85 Otıırak meclısındc dostu Bcdıı c sorar 1 Ey Bcdıı l Lıpsı anlat bızc l^ındc kımkıı tıkanıı^laıdı scnınlc bıılıkte (***•) 2 Cjiıvenlığını buvuklugunu anlat bı/o Zoıunlu kılınmadan olumumıı/ ı<,ındc 3 Hayalden sonra ustundc ılıııdııgumuz Bu tepeli.ii ha/ırı/ bııtunuvk sa\ıınma\a ovsa 86 1 Hayallcrm leda ettı suıı \c alılı ba^ını gıttı Yu/lcıcc beva/lıgın arasından sı\ııldı 2 I? surdun yııruvenlen temı/ledın Temı/lcdjklerınden ılaha (,ok kalan v.ntlı 3 Yaptıklaıının ardındakı katanlık Yaptıklarının i(,ınde yaptıklatı ^eylerdendı 87 1 Cıctenın uzunluğu ve scnın bılgelığın gcçıci Dcgıl kapandığında go/lcıın daha bir tatlı olıır 2 Şu an senınle nımctlcr katmanlaşıı Benden sonra bcndcn ba^kasına tanıklığıdır 3 Goklerın ustundekı çadııda kcndını bana ver Ey bu ycryuzunde dolaşan bacaklarıyla o/cl olan 88 Satran<, oynarken rakıbıne soyledığı 1Yukscktck scsın okşaviLi olur umaıım Bulutlaıda pormedcn tuhaflıgı 2 Ona yapılandan ^ıkâyct<,ı olur toprak 1 ukuruğunu cmersın umarım suyu emer gıbı 3 Korkum satrançtakı korkudııı Sendc dolar senınle boşalır sankı 4 Benden sana ge^cı umarım bu Kapalı sesım ve saklı getemle 89 1 Bu comertlık benden sana ge<,tı i+ Tanıı şarabı yaratmadan i** ) 2 Yerımı harcadığımda Benı hangı sultan sandın? 90 1 Galıbın kanını bulundurdıım Kalbım arzuladıgından \anaıkcn 2 Namuslu bıı kadının valnı/lıgi AiKak varhğını gu/elJeştınyorken SAYFA 25