Katalog

rarı önde tutmasına karşın günümüz işlev değcri, kişisel çıkarı önde tutmaktadır." 'tnsanın olduğu yerde deg'er aştnması kaçınılmaz mıdtr? Yasamın temel değerlerinı ne zaman yilirmeye başladı insanlık? Bozulma ne zaman başladı? Sosyal değerlerin değişimi insanlık tarihi boyunca üretim biçimlcri ile paralel bir yol izlemiştir. Özetle, avcıtoplayıcı topium dönemi, tarım toplumu, cndüstri toplıımu ve bilgi toplumlan kendi sosyal değcrlerini yaratmıştır, böyle olması da doğaldır. Sosyal değerlcrin bozulması isc, özellikle 'insan ve emek dcğerleri'nin yerine 'para vc mal değerleri'nin konulduğu aşamalarda olmuştur. Bu da toplumların birey çıkarlarına öncelik verdiği sistem dönemlerinde olmuştur. Feodal sistemdeki ağaların ve beylcrin yerini şirketlerin aldığı, günümüzde de uluslararası şirket çıkarlarının her şeyin yerini aldığı dönemler olmuştur. YENİ TÜKETİM DEĞERLERİ Tüketim dünyasının değerleri ttpkı bır dınirt surelerı gibi daha dogWusu surelerinin zamana ve duruma uyduralım derketı devşirilmıs yalan yanlıs tefurlerı gibi... 'İnsan yoktur, müslerı vardır', 'Sevgı yoktur, sırtn görünmek vardır', 'Saygı yoktur, sayar görünmek vardır', 'Dayanışma yoktur, üstün obnak vardır', 'Bmeğc deg'er verme yoktur, paraya deg'er verme vardır .. Çag'ın yenı dinı küresellesme, pcygamberı de yenı tuketım değerlerı mı ? Tüketim dünyasını yeni bir dine, büyük alışveriş merkezlerini yeni tapınaklara bcnzeten yazarlar da vardır. Kanımca bu benzctme tam olarak doğru değildir. Tüketim dünyasının dcğcrlerinde şişirilmiş kişisel çıkar düşüncesi vardır. Din bir inanç sistcmidir, oysa tüketim dünyası inançtan çok, bilinçsiz bir çıkar tutkusunu yansıtır. Bu dünyanın yarattığı sendrom aşağıdaki özellikleri taşır: 'Ihtiyaçtan koparılmış bir alma tutkusu', 'Kendini aldığı mallarla tanımlanıa (yapay bir kimlik yaratılması)', 'Alışverişi depresyon tedavi edicisi olarak kullanma', 'Maddi olanaklarını hesap etme kontrolünü kaybetme', 'Odeycmeme kaygı ve korkusu, giivenlik kaybına uğrama', 'Kronik doyumsuzluk scndromuna yakalanma', 'Elde ettiklerine karşın doyuma ulaşamama ve mııtsuz olma'. Böyle bir dünya yapay olarak yaratılmış bir dünyadır ve kendi illüzyonunu yaratır. Degisen değerlerin getirdig'i değişen hedefler ve bu hedeflere ulaşmanın değişen yolları, yitirilen erdemler, kavramlar, yitirilen insanlık... Tüketile tüketile tü'keten olmak... Bir dürtü gibi tüketim 'âleminin' 'raconunu' ö'zetliyor gibi... Yeni çag'ın makulve makbul olan/olmayan gerek ve gerçeklerinin, rol modcllerinin ısığında kuşaklararası bir karsılastırma yapar mısıntz? Kuşaklararası bir karşılaştırma şöyle olabilir: 68 kuşağı, giıçlü bir sosyal sorumluluk kuşagı idi. Hayallcri ve idealleri uğruna kişisel çıkarlarını düşünmemeyi ilkc kabul etmişti. 90 kuşağı ise, bireysel çıkarlann kuşağıdır, sosyal sorumlulııklar onlara yanlış, gereksiz ve kişiye bir yük olarak öğrctilmiştir. Daha sonraki net kuşağı, digital kuşak olarak tanımlanan intcrnet kuşağı isc sosyalliktcn de uzak, her şeyini on line yaşayan aşırı birey selleşmiş bir kuşak olarak tanımla nır. Bu kıışaklar için tüketim yaşamanın amacıdır ve kendilerini sahip olduklarıyla tanımlamaları kaçınılmaz. Ancak bu durunı onların bunalımlarını çözüıriıemek yerinc arttırmaktadır. Sağ liberal ekonomi ve polıtika anlayışının özellikle çok partili yasanıa gecıldığindekt dını dcjenerasyonunun aydtn mırasa çaldığı kara, gelecek kuşaklara yenı yasaC U M H U R.l Y . E T K İ T A P ma biçimlerinin sevabı bol'alternatifler kisvesinde sunulmasını mı getirdP Cutnhuriyet'i, demokrasınin nimetlerint/erdemlerini lchlerine, çıkarlartna kullananların verdigi hasarı gıderebılecek tktncı Kurtulus Savaşı masada, polıtık platformda, sandtk başında bu yüzden de mı ıvme kazanamıyor? • Çağımızın giivenlik duygusunu yok eden hızlı değişimi ve aşırı liberal ekonomik politikalar, insanları eski güvenli adalarına yöneltmiştir. Bu da din, etnik köken gibi cemaat oluşumlarını hızlandırmaktadır. Günümüzün sosyal gelişimi bu yönde olmaktadır, bu ncdenle ulusal birliklerin etkisi azalmaktadır. Burada anahtar kavram insanlârın sosyal güvenliğinin sağlanmasıdır. "Insanlar artık güven duyabilmck ıçın gruplar olarak, cemaatlcr olarak, etnik kültürlerine sarılarak, dinsel temellerde toplanarak yasamak zorunda kalmaktadırlar'dan yola çıkarak sunu sormak istiyorum, mürit topium/toplumlar artık uzak değil Cumhurıyet toplumu ise sanki uzak gıbı algılanıyor, bölük pörçük/parça pinçik politikacılar, partıler sayesinde huzursuz ve sanki 'elit' bir kisveye belkt de büründürülerek halktan kopuyor gibi algılanıyor. Sıradan vatandaşı kaybeden Cumhurıyet toplumunun eline ekmeg~ı tarıkatcı verdıg'ı daha dofcrusu tutuslurdugu yanında da esantıyon olarak cemaat güvcni/koruması vaat ettığı sürcce mücadelenin çizgılerı arapsaçtna dönmüyor mu'J/hayat damarları tıkaumıyor mu'> Cemaat kültürleri kişiye bu giiveni vermekte, ancak karşılığında bireyin öz gürlüğünü kiMtlamaktadır. Cîrııp etkisi, bireyin kendi karar verme dinamiğinin yerini almaktadır. Bireysel sorumluluk yerini kendi grubunun sorumluluğuna bırakmaktadır. Bu da elbctte cağdaş vc uygar bir topium olmayı kısıtlamaktadır. Ulusal birlik yerini cemaatlcrc ve gruplara bırakma tehdidi altına girmcktedir. "Çag'daş ve uygar olmak öziinde bır kültür \orunudur ve bızım kültürümüzün bu alanda önemlı engellerı vardır" di'tşün cenizi açar mtstnız3 Çağdaş ve uygar topium olmanın engelleri de, bizim tarihimizdeki imparatorluk ve din kültürüdür. Padişahın tebaası ve Tann'nın kıılu olma geleneği, çağdaş ve uygar toplumun vatandaşı olmanın önündeki engellcrdir. Aslında karşı karşıya olduğumuz sorunların temclini de buralarda aramak zorunludur. • Modern Dünyada Değer Kayması ve Gençlik/ErtA// Atabek/ Alktm Yayınları/246 s. BilimhepGÜNCELL. Bir Bilim Adamının Tutkuları Einstein "... En sonunda efsane Einstein yerine, insan Albert hakkında bir şeyler öğrenebileceğiz." BARRY PARKER NobelÖdüllü Sheldon Lee Glashow Einstein'ın özel hayatı, eğitim hayatı boyunca yaşadığı mali problemler; duyguları, tutkuları, aşkları, evlilik dışı ilişkileri, fikirleri ve savaş karşıtı duruşu hakkında neler biliyoruz? Çocukluğu nasıl geçti? Ailesi ve çocuklarıyla arası nasıldı? Şaşırtıcı hikâyeler ve komik anekdotlar eşliğinde ünlü fizikçi ve bilim yazan Barry Parker'ın kaleminden Albert Einstein... I EINSTCIN'IN SIRHI g j GMİIik Gtera Kaia^t^b BümTann'Mi buUumu? • GİZEW.İSAY!LAR Gia Dr.Matnxve HARfc> 1'AKkFKİ Einstein'ın teorilerini daha iyi oğrenmek, uzay ve zamanın gizemierini onun eşsiz zekâsı eşliğinde keşfetmek ıstiyorsanız bu kitap tamsizegöre. Bilim ve inancın birbirleriyle çelişip çelişmediği Matematik ve sayılarla dil arasındaki bağlantıyı merak edenler, bu kitabı sorununun incelendiği bu okuduktan sonra kitap, ampirik teoremlerin çevrenizdeki pek çok ısığında meselenin iç yüzünü sayısal rastlantının farkına cesaretle ortaya koyuyor. varmak ilginç olacak... Hilimsel /eWinı/ı Te«t Edin r Matematik büyücüsü tHARLESI.CAZEAU Hayatın her alanından yaklaşık 450 soruya bilımsel cevaplar veren bu kitap, evrenin sırlanndan doğru beslenmeye kadar birçok konuda aydınlatırken, keyifli bır okuma sunuyor. Okul hayatı boyunca matematikten sıkılanlar veya onun büyüleyiciliğinin farkında olanlar, matematiğin güzelliğini ve büyüleyiciliğini yeniden keşfe hazır mısınız? •GUNCEL YAYINCILIK Tel: 0 212 511 . into'n »uiKvlv:ı\ 7 72 SAYFA 5 SAYI