Katalog

Ceyat Çapan şiir Atlası ama konuşmadan once bırazcık sağ olmalıyım 2001 Cunümuz Bulgar şürinde Türk İmzaları/ Çeviren. Ahmet Emin Atasoy Ahmet EMİNOV (1944) Ikircim 'Yaşam denen ırmağa akar er geç anılar' Urperıyor omrum benım Kıla bağlı bir kılıçtan Aslında ben kımım, neyım, 1 Belkı golge, belkı ınsanZıkzak çızen bir yolum var Kâh sımsıyah, kâh gul rengı Sozcukler kı neye yarar Ba/en yalan ba/en sevgı Sıhırlı bir dongııdeyım, Dondurende ınsaf yok hıç Çıçek dıye derdıklerını Bıraz hu/un, bıra/ sevını, înancım yıttığı zaman A/ ıyıyım, fa/la gaddar Yureğımde boğa/laşan Bir şeytanla bir tanrı var Bulgar şiiri, yıllarca demokratik ve devrimci çizgisinden asla ödün vermeden, ulusunun en insancıl değerlerini tüm dünyaya kabul ettirmiş güçlü bir şiirdir. Sözcüğü onur olarak gören ve onu, ülkesinin egemenliği adına, en zor koşullarda da etkin bir araç gibi kullanmaktan gurur duyan nice şair (Hristo Botev, Geo Milev, Hıristo Yasenov, Sergey Rumyantsev, Nikola vaptsarov, Penyu Penev vb.), bunun bedelini yaşamlarıyla ödemekten bile çekinmediler. Bu yüzden de, ne Kırkından Sonra Adam yazık ki, Bulgaristan, "öldürülmüş şairler Ülkesi" adıyla anılmaktan Kırkından sonra adam gerı vıteste kamyon kurtulamadı. Toprağı ve toplumuyla bu denli özdeşleşmiş olan BulKırkından sonra adam ayın batı^ ontesı Kırkından sonra adam suyu cmılmış lımon gar şiirindeki köklü geleneklerin arasında dünyaya açılma ve insanKırkından sonra adam oyıınun son perdesı lıkla kucaklaşma yönsemesi en dikkat çekici özelliklerden biridir. Birçok dünya dillerine çevrilmiş olması, bu şiirin uluslararasındaki sayKırkından sonra adam tavuğa donmu^ kartal Kırkından sonra adam yılkılık halı tayın gınlığının açık bir kanıtı olsa gerek. Bulgar şiiri, sadece dışa yönelik Kırkından sonra adam etıketlı sahte bal çıkışlarında değil, ülke içinde de hümanizm ve ilericilik çizgisine saKırkından sonra adam patlatılmış bir mayın hip çıkma erdemliliği göstermiştir her zaman. Totalitarizmin en baskıcı dönemlerinde bile, Blaga Dimitrova, Radoy Ralin vb. dünyaca bi Tanrım, bana yardım et, çunku tam kırkımdayım 1984 linen şairler, soykırımına uğrayan Türk azınlığı cansiperane bir biçimde savunmuşlar, yapılanları acilen dünya kamuoyuna duyurup, bu nasyonal sosyalist çılgınlığı şikâyet etmişlerdir. Ortak insanlık değerMehmet KARAHÜSEYtNOV (19451990) lerini her şeyin üzerinde gören Bulgar şiirinin günümüz yaratıcıları arasında bazı Türk adlarının yer alması ise ayrıca gurur verici bir şey. Turbadurlar Için Aşağıda sadece birkaç örnekle tanıtmaya çalıştığımız bu şairler, TürV Vısottkı'mn anısına kiye okuyucuları tarafından ya çok az ya da hiç tanınmazlarken, BulElde gıtarlarıyla gıdıyoı erkek olanlar garistan'daki ciddi edebiyat çevrelerince ilgiyle izlenmekte ve sevehrtınaya dalış yapan dalgiçlaı gıbı rek okunmaktadırlar. özgeçmişlerini ayrıntılı olarak veremediğimiz yasjanmayı betcıemeden gıdıyor onlar asabı ve kıbar akortlarıyla bu şairlerle ilgili sadece şunu söylemek bile yeterli olacaktır kanısınbıtmemış kuplelerın, dayız: Onların yapıtları en iyi Bulgar meslektaşlarının yapıtlarıyla yaburunsalık tanımayan toşkulu ve ıçlı ağıtlarıyla, na yana okunmakta, ödüllere değer görülmekte ve eleştiri dünyaçağırarak aşkı korkunç ve derın sında saygıyla anılmaktadır. Ayrıca bu şairlerin Türk şiirini Bulgar Son kt/ dokunarak gergın tcllere, okurlarına tanıtmak adına yaptıkları hizmet her türlü övgüyü hak buyuleyıp ılk ke/ fırtınalaıı onde olmaya can aııyoı onlar etmiştir. KucakJamışlar gıtarlarını, sabırsu hepsı NaciFERHADOV(1940) onları oyle saymış Penelopeıa, herkes ıçın bir sadakat orncğı oysa âmâ dahının anlattıgı gerı,ek değıl, sadece bir şakaymış Kotu tanııların fırtına ve siblerıylc boğuşup alıkoyuljn adam karısının bekledığındcn emın dtğılmış nıcğcr Odysstus bu ne yapıp edcı şcytanı da aldatıp ltaka'ya zamanında yetışırdı ger^ekten acele etseydı eğer 1988 oncul kıtalar kadar, gıdıyor en tuhaflar, en sevenler, en korkusuzlar Gıdıyor turbadurlar 1980 Baş Kahraman Sadece dedıkodularda baş kahramanım ben Bayat sohbetlcıdcyse haberın şahanesı Bellenecek ıkı ^ey var meyhane ptrlerınden oksuruk tepkı demek, tebessum suç ıfadesı Gunduzlerı grandomanım, ak^amlarıysa haın, hılekârlık oluyor sabah eıken kahvaltım Şa^ıyorlar bugunc dek ben nasıl hâlâ ısjteyıtn ve neden boşanmamakta ısrar edıyor kaıım Cehennemden onlar 'geçtı', cennet onların hakkı Onlar gıbı duşunme/sem, suç yuku bende kalır Oysa unııtuyorlaı kı dedıkodulaıda da olsa Baş kahraman sonsıua dck baş olmak /orundadır 1986 Utanç Bız ne yaralıyız, ne de oluyu/ Çok şukur bol bol yedık beleş kazançtan ve tokluktan geğırdık hep gece gundu/ Gozlerımızı nerede saklayalım utançtan bir yerlerde dort donııyorsa acjık kırbacı, hukum suruyorsa zulum, kallesjık, acı, ama bızım kanamamışsa bile burnumuz o halde bız kor, sağıı ve ruhsuzuz' Bız ne yaralıyız, ne de oluyuz "Daha çok eğlence, kadın ve ekmck1" dıyorsa eger zengınımız, fakırımı/ unlumu/ mumkun mu hıç korıın yonunıı bılmck eğer el yordamıyla yuruyorsa o gerekenı hıç gormeden goruyorsa o ama bı/ım kanamamışsa bılc bumumıı/ o halde bız kor, sağır ve ruhsuzu/1 Gozlerımızı nerede saklayalım utançtan' 1988 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAY I 772 şaka Onlat gu<,lu, onlar unlu, onlaı tannlar gıbı Oyle olmasalar da, kalbımız oyle bdmış, SAYFA 24 Dalgaların koklcıındcn Kırpığınde ru/garlaıın sı/ı ntden SLvdığımı bir gun tlİKt algılarım Anıa bcnı ORDA bıılmak /ahmctınt. katlanmak var Yaşam denen meyhanede dııygıılarım kıyım kıyım Cıunahım çok gun gcjtndı. ben hepsını anlatırım,