Katalog

O K U R L A R A ErdalAtabek, 10 Ocak 1930'da Adapazarı'nda doğdu Gebze'de Eşrefbey llkokulu'nda, tstanbul'da Kabataş Erkek Lısesı'nde okuduktan sonra îstanbul Unıvervtesı Tıp Fakultesı'm bıtırdı îç hastalıkları ve p sıkosomatık hastalıklar uzmanı olarak çeşıtlı sağlık ve sağltkla ılgılı meslek kuruluşlannda uzun yıllar uzman hekım, yonetıcı ve danışman olarak hıztnet verdı Barış Derneğı yonetıcısı olan Atabek, 1980'dekı darbenın ardından, derneğın bazı faalıyetlerımn suç oluşturduğu ıddıasıyla dığer yonetıctlerle bırlıkte tutuklandı Çeşıtlı askerı ve sıvıl hapıshanelerde toplatn 38 ay tutuklu olarak kalaı, beraat ettı Erdal Atabek yaşamını îstanbul'da surduruyor îlkyazısı 1%5'te yayımlanan Atabek'ın tıp alanında da makalelen var Yazıları çeşıtlı gazete ve dergılerde yayımlandı Son yıllarda gazetcmızın sureklı yazarlarından bırı olarak da yazarhğını surduruyor Sayısı yırmıyı aşan kıtaplannda toplumun pek el alılmamış alanlannı ve konulannı dıle getırdı Son kıtabı "Modern Dunyada Değer Kayması ve Gençlık" de Erdal Atabek'ın çok onem verdıgı gençlık konusunda Erdal Atabek'le bu kıtabını konustuk Bol kıtaplı gunler Erhan Bener, son derece akıcı dilde yazdığı bu romanda, okur ile kahramanı baş başa bırakıyor. Anlatıcı "çok özel" diye nitelediği yaşamöyküsünü, daha önce hiç kimseye söylemediği en gizli ayrıntılarıyla hocasına, yani bize anlatıyor. Mektup formunda yazılmış olması, anlatıcının içtenliğini artırıyor. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı Sıradışı bir kadın rın sağlam anlatımıyla tamamen gıderdmış Doğu Anadolu ve Guneydoğu Anadolu'da genç bır oğretmcn olmak, yorenın yoksul luğu, teror olayları, bunların hepsı çok gerçekçı dılle anlatıl mış Roman ozellıkle Doğu'da yaşanan yılları anlattığı bolum lerde başında vaat ettığınden çok daha fazîasını verıyor okura Şımdı gelelım romanın başın da ne vaat ettığıne Aslında ço cukluk anılarından başlayarak anlatıcı bıze erkeklerle dışlcderı bağlamında gclışımını anlatıyor Hkat roman sadece bır kadının aşklatını anlatmakla kalmıyor, yakın tarıhı, polıtık olaylann kı şderın yaşamlarına nasıl etkı yap tığını da anlatıyor "Sıradan Bır Kadının Otobı yografısı'nın başında anlatıcı belkı de kendıne sıradışı demek le haksızlık ettığını, anlatacakla rının belkı sıradan bır kadının sı radışı yaşamı olabıleceğını dıle getırıyor Romanın buyuk bır ço ğunluğunda ben de anlaticıyı çok sıradan bır kadın olarak gor dum belkı başta soyledıgı bu sozlerın etkısıyle, ama romanın mck ıstemem ama hoşlandığı er kek karşısında "dızlerı tıtreyen," uzun sure erkelderden uzak kal dığında cınsel açlığı artan kadın tıplemesı bana hep erkeklerın fantezılerınden çıkmış gıbı gel mıştır Tolstoy ve Flaubert gıbı Bener de tnanılmaz gorunen bu tutku dolu kadını ınandırıcı bır bıçımc sokabılmıs, Ruhsal yapısını Ma dam Bovary'ye benzettığım bu kadın, aynı onun gıbı taşrada bu yumuş ve ılgısız erkek(ler) ıle ev lenmış Kışısel yıkım oykulerının çoğunda olduğu gıbı, aklının se sını ne kadar ıstese de dınleye mez hale gelmış Herhangı bır bağımlı ya da eroınman gıbı kah ramanımız da ancak cınsel dozu artınca tatmın oluyor, her sefe rınde bıraz daha aşağılanmayı goze alarak sonunda kendıne olan tum guvenını ve saygısını yı tırecek noktaya gehyor Bu saygıyı ancak saygıdeğer hocası gozunde onay kazandığın da sağlayacağı ıçın, ozellıkle ona gerçeklerı anlatmak ıstemesını zamanla anlıyoruz Bener bu ka dının oykusunu anlatırken değı B TURHAN GUNAY emaıl cumkıtap@cumhurıyet com.tr Imtiyaz Sahibi Cumhurlyet Vakfı adına llhan Selçuk A Cenel Yayın Yönetmenı Ibrahım Yıldız Yayın Yönetmenı Turhan Cunay 0 Sorumlu Mudur Mehmet Sucu 0 CörselYönetmen Dllek Akıskalı o Yayımlayan Yeni Cun Haber AJansı Basın ve Yayıncılık A $ o Baskı Ihlas Cazetecılik AS 29 Ekim cad No 23 Yenıbosna îstanbul " Idare Merkezl Turkocağı Cad No 3941 Cağaloğlu, 34334 îstanbul, Tel 0 (212) 512 05 05 o Cumhuriyet Reklam Cenel Mudur özlem Ayden / cenel Müdur Yard Semra Yazıcı / Reklam Muduru Huseyln Dalkıran Yerel surelı yayın o Tel 0 212 512 47 78 51248 30 Fax 0212 5138463 C U M H U R İ Y E T K İ T A P KITAP ır romanı okumaya baş ladığımızda ılk dıkkatı mızı çeken şcy oykunun kım tarahnclan anlatıldı ğıdır Bır oykuyu anlatmanın da en kolay yolu, masalcı roluylc oy kuye gınşmektır, aynen masallar da olduğu gıbı ' bır zamanlar gu zel bır prenses yaşarmış " şek lındckı anlatım hem tum karak terlerın ıııh hallerını hem dc geç mış gelecek her şeyı bılcn ko numa koyar anlaticıyı Yırmıncı yuzyılın başından berı bu turden anlatım yeterınee gerçekçı olma dığı ıçın terk edıklı ve yerıne kendı ıç seslerını de dınleyen ve anlatan bırıncı tekıl şahıstn "ben oykusel" anlatımı yazarların en kullandığı anlatım yonte mı oldu Ben oykusel anlatımın en gu zel yanlarından bırı, okur ıle anlatıcı arasında ozel bır bağ kurulmuş havası yarat masıdır Bundan daha ozel bır anlatı ıse, kışiye yazıl mış ozel hıkâyedır, aynı mektup formunda olduğu gıbı Mektupta sadece ya zan kışı dcğıl, kıme yazıldı ğı da onemlıdır Mektubun yazddığı kışı sadece dınle yıtı konumunda olsa bıle bır bakıma anlatılanların ıçindedır trhan Bener son romanı "Sıradışı Bır Kadının Oto bıyografısf'nde boylesı bır mektup formu kullanmış Genç bır kadın, hayatınm en bunalımlı gunlerınde hayranlık duyduğu, hoşlan dığı vc hatta arzuladığı bır erkeğe yaşamoykusunu ya zıyordur bu romanda Genç ka dının hayat hıkâyesını anlatması nın nedenı ılk başlarda sadece erkeğın ılgısını çekmek ve onu kendıne bağlamak gıbı gorunse de ablında ona bunİarı yazdıran çaresızlık duygusudur Yaşadık larmı anlatabdeteğı kımst yoktur çevresındc Anlaşılmak, onaylan mak ısteğıdır ona bunları yazdı ran Roman boyunca anlatıcının adını, yaşını ve romanın geçtığı tarıhlerı fazla bu nulıkle oğrene mıyoruz ama anlatılan ycrler çok gerçek Trabzon Bıtlıs Van, Ankara ve New York un banlıyo su hep ınce detaylarla anlatılmış Romandakı tarıhlcr ve donemler konusunda bulanıklık, mekânla SAYI 772 11 • 1 Sııaılışı Bir Kadının Oiobiyot>ıalisı sonlarına doğru tutkusunun de recesı arttıkça hıç de sıradan go runmemeye başladı ANNA KARENİNA. MADAM BOVARY Erkck ya/arlaıın bır kadının bakış açısıyla ya/dığı lonıanlaıda bır şey hep dıkkatımı çektr An na Karenına Lmma Bovary gıbı kadın kahramanlar dızgınlenme sı zor cınsel ar/u doludurlar Başlarına gelcn kotuluklcrın kay na£ında genclde hep doyıımsuz cınsellıkJerı yatar Erhan Be ner'ın kahramanı da ecİLbıyaı ta rıhının dığer kadın kahramanlaıı yanında ben/er tutkulaıı olan bı rı Aslında Tolstoy'a Ilaubett'c vt Lıhan Beneı'e haksızlık a şık bır yonteme başvurmuş ge nelde ben oykusel anlatrmda an latıcının bakış açisından baktığı ıçın okur onun tarafını kolayca tutar fakat bu romanda ya7ar ıs teyerek okııru kahramandan so ğutuyor Yer yer kahramanı en ıtıcı hallerınde goımek, onu an lamaya çalışan okur ıçın zorlaşı yor Sanırım burada yazar bıraz da okuıun ahlak doğrularını zorla mak ıstıyor Evlat olarak, eş ola rak ve en onemlısı anne olarak bır kadının başarısızlığa uğrama sı, kadının toplumsal rolunu olumsu/ ttkılıyor Anna Karenı na ve bmma Bovary erkek olsa lar bır romana konu olmayacak yaşamları kadın olduklarında tum ahlak değerlerıyle yuzleş mek uzerc onumuzc serılıyor Ahlaksal yargıların otesınde Er han Bener ozellıkle yalni7 başına genç bır kadının doğuda oğret men olarak gorev yapmasını da ekleyerek genış bır açılımclan su nuyor kadın kahramanını Sonuçta, edebıyat tarıhının dı ğer kadın kahramanları gıbı "Sı radışı Bır Kadının Otobıyografı sı"nde çızılen kadın portresını de anliyoru/ Kuçuk yaştan berı uğradığı onca tacızın yaşam boyu tek tek ortaya çıktığını go ruyoruz ve bunlar /ayıflık dcgıl, belkı hastalık Erhan Bener, son derece akıcı dılde yazdığı bu ro manda, okur ıle kahramanı baş başa bırakıyor Anlatıcı çok ozel" dıye nitelediği yaşamoykusunu, daha on ce hıç kimseye soylemedığı en gızlı ayrıntılarıyla hoca sına, yanı bıze anlatıyor Mektup formunda yazılmış olması, anlatıcının ıçtenlı ğını artırıyor Fakat buna rağmen Bener, okurun zıh nınde soru ışaretlerı olma sını da ıstıyor, omeğın bır çok keıeler tekraılamasina rağmen anlatıcının hocası na olan hayranlığı (ya di aşkı) hıç ınandırıcı gelmı yor Çocukluk aşkı Reşıt (amcasının oğlu) ıle yaşadığı sa dıst ma?oşıst dışkı sonrasında bır başka erkeğı sevemeyeceğını ve hıçbır erkekte Reşıtle yaşadı ğı tutkunun benzerını bulamaya cağını bılıyor Roman kahrama nın başına gelcnlerı kronolo|ik bır du/endc anlattığı ıçın ayrıca çok suruklcyıci vc rahat okunu yor I d'Ad karakterlerlc okuru yormadan, gerckJı duyguları uyandıracak bılgıler verertk, bıı yaşamoykusunu en gızlı yuzlerıy le anlatıyor • asu@yazinsanati.com Sıradışı Bir Kadının Otobiyografîsi / Lrban Btntr / Duııya Kttapları / 2004 / 510 sayfa SAYFA 3