Katalog

Yalnızlık Üçlemesi ULVİYE ALPAY Gönlümiin Yitik Yurdunda GÜLTEKİN EMRE A hmct Lro/cncı 1956yılında Istan bul da doğdıı Halcn Istanbul Unıvcrsıtcsı Cerrahpaşa Tıp Fa kuhcsı Uıolojı Ana Bılım Dalı'ndaoğrc tım UVLSI I şte bıınu yazmayacaktın Ieııdıın Andaç Babamla benım aranıa gı ren yıllara sokulınayacaktın Hana o bır daha hıç gerı gelmcvccck olan ha bamı anımsatmayacaktın Babamla aramda olusan "bın yıllık ayrıhğın 07le mını" bır daha guneşe scrmcyecektın Bana, babasız bııvuduğum gunlerın, yıl ların fotoğrafmı hıç gostermeyecektın O, hıç uııutaniadi'^ıın dallan usıımda hâla hışırdayıp dııran "kıraz aj»au' ııı go /ıımc go/unıe bukmavacaktın 'Babam ve Kıra? Ağacı' başlıklı bııyulcyıu ov kıınde Bcn bu yıızden "dışarıva" hıç adım atmak ıstemcdım, "atınca, bır ba^ ka dunyayla karsjilaşmanın davanılma7 hğına" çekıcılığıne kaptırmalc İsteme dım serscrı, berdu:;, ozlem yuklu acılı goıılunııı Olmadı I layatın akışına ka pıldım bcn de hcrkes gıbı lijte bıından hıç so7 etmcyccektın F*e rıdıın Andaç Turgenyev'ın "Babalar ve (,oeuklaı ıyla bana ıınıversıtc yıllarımı hıç anımsatmayacaktın kavganın oıla sındakı çemberın hâlâ boynnmda oldıı ğıınııhıçse7dırmtyceektın bana Cıo/u nıun onunde olduıulen ışkenceden sa kat kalan arkada^larımı,hcı bıryeıe:>av ııılan sınıf aıkadaşlarımı okudııgıım ont ı kıtabı o m ı anıyı bıı bayrak gıbı onunıde oıtava dokmevccektin, okııdu ğum sayfalarda oykunde geçmısımı ba na doöru savuımayacaktın Babası tr ken olduğıı ıçın bır Ba?arov olamayan bcnı bana anıımatmavacaktın, oykıı dımyanın ıçınde gıdıp gelırkcn kendımı dupdııru kanjimda gormemı sağladın sagol Aslında.elbette sanatesekkuret mem gerekıyor ama, sen bunu bana yap mayaeaktın Fendıın Andaç Kotıı bır Ba?arov bılc ol ımadığımı go/unıe sok mayacaktın ı*jtc bıınu vapmavacaktın Ferıdıın Andaç Senınlf benım kısjsıl rırıhımızın bır lerde avrıldıgmı, bu yulcıde ıç îçe pS'iu bır vcrlerde bıbırınt paralcl p y d l k l e ı a dostluklaı ını ıyıte pe Gonlumun Yıtık Yur y. dıında y /..ı unea anladım > l "Hcı gelen gıınıın lengı, soluğu, sesı olııp (ıkıyordu çoğıınlukla ' kesış,en gunleıımız "Bır ıfıl rengı, bır dıl şenlı ğıydı done dont yaşadıöı"ınız Hayatın pcsını hıç bııakmıvordtık 'Anımsamak mıydı bu yoksa yaşanmısjığın ı/lermı bııgune taş,ıvan onlaıın bır dıl scsı go/ ızı olmasını saplayanlar mıydı" havatımı /a bır daha çikmamaeasma gıren gorun lııler scvdalar ılı^kılcr^ "Zamansız.mc kansız bır dıl vuıdıında bekleşen' gun letı nasıl umıturum ya da nasıl unııtu rıı/t* Savrulııp dutan anılaıım ıse şımdı bu vandan da goçmen dııygularım, nnıımdı, dı/ını dızım dızıltniş dıuııyor laı Avnlıklann dılımı yakan sıcaklıgı ha la yımğıme çetıtıkleı atıp duıııyoı ü o gııp buyudıığum vcrlerden ayrılma de ğıl gen/ımı yakan duygulaı Sevdıkle ııuıden, aliştıgım mekânlardan, kıtapla rımdan, anılarımdan kopınamın sıkıntı sı bıı ke/ dah \ volıımu kcsıyor bu ya/ funundc Kındı ulkesınde umarsız bır tuııst gıbıyım kıtabınla b ıs başa kalalı bcrı Dıl, elbctte dııııır oldıığu ytrdı so/c so/ gcçırcmttiKnın acısmı ıkınıız dc ıyı bılııız Yollaı tvıılır, i7ler soluk soluk go7e gelır Solan omrumıızdur aslında Dıl yansa da, go/lei yaş ıçınde kalsa da, 'Bu ayulık bana olumdcnbttcrolsa I lıııı \ ı ı I u da, avrılık kapıyı MlMI \ll \ M MK çalmışsa bır KC/ \ I I Hl H l yuklcnıp sııtıma anılarımı bcnı btk kycn yola du^clı kaç yıloltlu' Saym ıdım Oylc dc oldıı 29 ya ^ımda Cıidış o gı cliij' "Bolunduııı parcalandım sav rııldum Yurdumu buldum sanırkcn, kaybettım (4ocuk lugıımun yurdıına dııştum Du^lcıınıın adasına cıkanna yaptım ' U/aklarda yal nı/lıgın burgacında ne duyumsayabılırtlım kı gtçmı^ımı onuınt aldıgımda' ' Yalnı/ca o yabantılaşmışlık duygustınu bır kt/ daha" çok derındcn duvumsa dım lçinıdekı çiğlığı' bastırmak ıçın ugraştım yıllarca Ba^ka dıyaılara s>av tulanları du^undıım hep bcnım gıbı olanları Karanlıklardan, gtLmı^ımden kcndımdLiı başka bu ijey çıkmadı kar şim.ı Ya^adıklarımdan KiniL soz edı. tLktım kı* Insan kendını dı^layarak ha yatta bıı yt rt varabılır m\' Kcndımı kcn dımdcn dı^lamadan sılayı dıışunc duşu ne gıırbetı yıırr edındım bcn dc oykulcr dıkı gıbı Geçmışım peşımı hıç bırak madı tııtup çocııkJuğumu clınden Ça rtsi7, umarsız kalnıadım değıl Şu sorıı laıla ne çok boğuştum ben dc "Ne ısım var bu kcnttc^ Ya bu sokakta^" "Bu ka pı e^ıgınde ne anyorum'' Neden suruk Itnıp gcldım buraya1 Sozcukler bolıık poıçuk " "(,ozulen, bır anda d pç d " B , d , ^^ db ncydir1" Bır anda mı ya^andı bunta ^ey' Yıllarca suıen ıç çekışmelerı hıç mı sor gıılamayacağım'1 Yıllar gcçtı ve ben bıı soruların yanıtını bır turlu veremedım kendıme Sonra %u cumlelerı okuyorum senden ıçım tcrahlıyor "bana kuşların dılıyk konuştı , anlamadın Sana acıların dı lıylc ıılaştım, sağalmadın Sana e7gılcrın dılıyle ufledım dınmcdın Sana, scnın dılınle konuijmaya, bağlanmaya geldım btnı savuıdıın " t^tc bunu va/mavacaktın I erıdun An daç Bcnı tle vercn şu cıımlı lcıı koyıııa vacaklın oykunc/ovkumc Kını dcrdı kı, bunca ayrı kalıştan sonra çıkıp gclc ceğım1 DonduĞumdc baba evınde bır yabancı gıbı kalacağım Ferıdun Andaç, ıçınde on bır oyku nıın yer aldığı ycnı oyku kıtabı 'Gonlu mun Yıtık Yurdunda"da bır dıl şenlığı ne davet edıyor okuru Geçmı^le gunıı mıı/ arabinua, çocuklukla ergenlık do nemınde ge7ine gezıne, dunlc dıdıse dı dı^c, kullenmı^ gıbı gozuken sevdalatı anımsaya anımsaya yol alıyor, okura yol aldınyor oykulerınae Samımı, sıcak ov kulerınde geçmışe buruk bır bakı^ atı yor vc okuru kendı geçmışıyle, yaşadık larıyla baş başa bırakıyor Ftrıdun An daç (), belleğındekı, gonlundekı ızlerı bıı bırıtıe ekleıken, bır yandan da ycnı 1/ ler açıyor okurun usunda, yureğındc Onun dogup buyııdıığu yerlerden ko pıışunun na7in oykusune bız de oıtak oluyoruz Bır yazarın kışılığının ve kım lığının olıışumuna oykulcrı u/eııncltn larıık oluvoıu/ 'Cıonlıımun Yıtık Yur dıında ıl\ • Gonlumun Yitik Yurdunda//1 rıdıın Yalnı/lık uçlemesı ya7ann uç romanı nı bırden kapsıyor tlkı Sadece Bıı Gece tstıyorum, ıkın cisi Vc Yalanlar Ve Sessızlık ııçuncusu, 'Bıı kaçı^tıı Ya^amak' Bana gorı Ahmct Erozencı nın Sadc cc Bır C ıccc istıyoı um adlı romanı ınsan ya^amından bır kcsıt oykusu Ya7ar, Yalnı/lık Uçlemesı nde her ije yın dcgı^kcnlığındcn soz edcrkcn, sevgı yı, ı^lcdıgı dcnlı aıle kavramı ve arkada^ lık olgusu ustundc dc duruyor Ya^amın bu vapı ta^laıından s>o/ ederken, dııy gusal ıntt anlatımıyla okuru bu baglam dakı matcmatıkbel ınce hesaplara yon leııdıtıp obur yandan da kahramanlan nın ya^amıyla ıncc ınce eğlenmesını bıl mı% Lrozcncı Söytenmemiş sözlep Sadece Bır Gccc ts.tıyorum'da, kan seılı bıı gcnç ayakta kalabılme savaşımı veııyor, yaşamdan beklentılerı var, ya samla hcnuz hebaplaşmamış Bu arada kendı yaşamının haynuylan ıçınde has> tasına gcreğı gıbı eğılemeyen bır doktor geıçegını de vıırguluyor yazar Bır ka osıın ıçınde bulunsa da erfcsi7İık gostermcvıp ıronıdcn cksık kalmayarak olay ları anlamaya çalı^ıyoı Seıkan ın, usu nıın bıı koşesıne attığı bır so/ var "Kc lımclcnolu^turanharflerdır.geneldeso ııınlar harflerın sıralanmasından kaynak lanır Doğurnuında babamın benı Ser kan dıye adlandırırken yıllar sonra gırc ctgım yasam bıçuıunın adımdakı harfler lc bu kadaı gırıft olacağını ongorup gor medığı hakkında tclscfe yapıyoıcıum S 21 Ovle ki kımı yerde sayrılığı da tıyc alıyoı Fro/encı "Ya^am soylenmemış so/lcrı sonıadan soyleyebıleceğımi7 an ları vakalama cabasıyla mı geçıyoı * en gu/cl harflcruen ^ımdıye lcadar dııyul nıamıs cn guzel sozcuöu urctmck ıstıyo rum harfler so/cukleıe sınır koyar, bevnınlekonuşmayıoğrcnmclısın " S 33 Ahmct Ero/cncı çoğunlukla şursel bır dılkullanmış "Dalargıbıolıırdun Da vulun gum gumletı uyandırırdı senı, kı tap okumayı dcncrdın, bır kcman telın dc kavbolıırdu kelımeleı kaçarlardısen den saate bakıp 7amanın ılcrlcdığıııı ama dakıkalaıın gcçmedığını gordukçc cıtesı sabah uvanamayıp okula gcç kal ma korkusu sarardı bcnlığını " S 4') Lıozcncı'nın konularında, hastanc hasta doktor uçlcmcsı on planda, bu ın san nıanzaıalarındakı ıncelıklerıtıtızlık lcortayakoymus Romanlaı kendı orgu su ıçınde ılcilcikcn dışardan gtlcn or guylc dc bcslcnıyor Sankı dı^arıdan ge lcıı oıgudc bır ıç dokuş başkaldırı oldıı gıı dtnlı ıstcr ısttmc/ bıı kabuilcnis dt var Ovlc kı gıınluk tadı ıç<.rırkcn fclscfı vaklaşımları psıkolo|ik olgıısu daoncçı kıyor Bclkı onun da daha çok scssız kalma vı vtğlemcsı ılcrıde ortava çıkabılecek vanlıs anlamaları onlemek ıçındı Bııbııuni7i daha ıyı tanımami7 ıçın ta nışmadıgımı/ yılları, o yıllaıda geçırdığı nıı/ deneyımlcrı bır dığcrımı/t aktarma mi7 gcrcktığını hcr soyledıgımde onem lı olanın o anda berabcr olmamız oldu gunıı gcçmışınc kadaı anımsarsakoka ılaı a/ aci çekecegımi7i ıkrıdc bır gun lyıılacakolursak ayrılmak zorundaka lırsak bıılıkteyken payla^tığımı/ scssı/ lığı anımsadı£ımızda ıstedıgımız duşun cclcrle, konıışmalarla doldıırabıleecğı mi7i sovlcrdı S 12 ' Yazmak yerıne zamanı geldığınde ko nu^mayı dencscn " "Sankı yazıyor olmasındakı anlam çok açıkmii; ve bcnım bıınu anlam ını.ım çok garıpmi:} gıbı baktı bana " S 73 Ahmtt Fro7cn cı nın Yalnızlık Uçk mtsı'nın bır dıgıı o/cllıgı de gcnçlcım beklentılerı dıpdırıv kcn va^amlaıındakı degıskcnlıöın an( ık kendı ıstcklcıı dog rultuburıda vaı olacağını sanırken bu nıın aksını hıç hcsaba katmazkcn ya^a mı sorgulauıayı bılc duşunmc7kt. n \n sızın neğışkcnlık olgusuyla çatpı^nıala rı huzunlcr du% kıııklıkları Gunışı doğdıırm ıyı duşunurkcn, gclgıt olavlaı 1 na nukmedeeekluını sanıp mcvsımlc rı hızla değıştııtccklırının hcsabını vapaı ken, yalnızca yagnnııu vağılırabıldık guneşı hıç gormcdık o kadar ıslandık kı yağmur damlaları nasıl camlaıdan asagı bır daha gerı gelmemecesınc akarsa dııy gularımız daoızden oyk akıp gıttıleı Ahmet hrozencı ınsanı, ınsanı bcklc yen tU7akları, tuzaklardakı acivı çekı^ ıneyı, çabayı, tıi7aklarca yntulnıavı da hası olumu anlatmı^ üleıı ınsanın aı dında kalanın yıtıklığını, çırpınısını vur gularken kı^ılerın aldırı^sızlığuıı, asıl ko nuşulması gereken ^eyı konuşmayıp hıç de onemlı olmayan, kısacası yalnızca ay nntılarla ılgılenı^lerını, vanı ınsanın ısıl belınden kırılması gcrçeg^nı vurgulamı^ Erozencı Annem çogu zaman, i!;te yoruldıığu ge rekçesıylc va kanepeye uzanır vc ııyıır ya da koltukta otıırup gazctcsuıı okuı vc ge rckınedıkçckonu^ma/ılı onıınla pek ılc tışım kuramamı^ okhığum haldc onu oz luyordum Zamtın geçtıkçe belkı avıı lık duşunccsı yuzunden gcrgın gıınlti geçıren vc buskun kalan annem ın varlı ğının, etrafına scssızlıkten duvaı oımıı^ olan babama kıyasla bı/ler ıçın daha bır guvence oluştıırdıığu kanısına vaı dım Gun geldı, acaba ijimdı yenı evıntlt dı uzanmış mıdır, dıye duşunurkcn bul dum kendımı Onu gormek ıstıyoıdıım ama evde hıçbır şey değışmcmıs gıbı su ren yaşamımız bu ısteğımı ncreueybe ola naksız kılıyordu ıstcı uç kardı^ valnız ıster babamla bırlıktc olalım annc konıı s.u hıç açilmıvoıdu Ben7cr bır duygııyu vıllar sonıa c^ım kızımın dogumunda oldugııntlc yaşa dım Evc ınsanlar gclıyoılaıdı, bana aci yarak bakıvorlar yemekler yapıvorlar kendılerıncc ortalığı topluyoılaı, kı/ıma bakıyoılaı ama benımlc olumu hıç ko nıışmııyorlardı Oyle davranıyoılaıdı kı sankı bır gun OIICL bıılıkte kahkahalar attıkları konusttıkları o kısı hıç yaşama mı$, hıç var olmamı^tı (s 243) Erozencı bukumlu yollarda gczdırı yor okurunu Kımı yerde ınsanın yıırcğı buruluyor kımı yerde gulumsuyor Scv gı, arkadaşlık, aılc uçgcnınde vaşam scv gıyle yaşandığında ka/ananın hcp msan olduğu anlatılıyor YalnızLk Uçlemesı, bır kıtapta bulıı şan uç roman Yenı babkiM Ls Yayınla nndan çıkmış Elınc saglık Ahmet Eıozencı • Yalnızlık Uçlemesı / Ahmct Lron m 1 / Ei Yaytnlart Sessizlikle öriilü duvar HazinbiPöykü Peklşendostluklar Aldatan Kim? AHMET OZDEMİR G eçen yılın olumlu olumsuz clcs tırı odağı olan kıtaplarından bı rı Ahmet Altan'ın "Aldatmak adlı romanıydı Bu vıl da, gıduık ı/<ıl sa da kcndınden so/ cttırdı Ahrnı t Al tan'ın, kadınları vc vaşamlaundakı ınıs çıküjlaıı ustalıkla aniattıöını, cdtbı dılı nın gıi7cl olduğıınu bclırtcnlcı vaıdı Ağıı elcştııılcıue bulunanlar da i7 tlc K İ T A P SAYFA 14 C U M H U R İ Y E T S AY I 70