Katalog

ıtrındekıler Attac/ Chrhtianc (JrcjeMathias CîreffrathHarald Schumann/ Çcvircn: Ülkü Hastiirk/ Çitlembik Yayınlan/ V)5s. . , Yatırım sermayelerinin küreselleşmesinekarşı hareket, Seattle, Prag, Cenova ve Briiksel'deki gösteriler ile birliktc gündeme geldi. Dıınyanııı dört bir yanından küreselles,meııin günüınüzdeki biçiminc karşı çıkan ve refahın adil paylaşımı için mücadele eden Attac, gittikçe büyiiyen ağı ile nasd örgütlendiğini okuyucuya aktanyor. Küreselleşme karşıtları olarak adlandırılarak saf dışı bırakılmaya çalışılan Attac vc diğer gruplar, sadece giiçlü olanlann hakkını savunan bir küreselleşmeyi cleştiriyorlar. Küresel kurumların, insanlığın birlikte gelişmesi için kurallar belirleyerek demokratikleşmesi ni ve küreselleşmenin sağladığı artı değerden dünyanın tümünün yararlanmasını talep ediyorlar. Başka bir dünya kurgulamanın gerekliliğine ve olabilirliğine yaptikları vurgu ile günümüzün sıki bir eleştirisinin de bu lıınduğu kitap, küreselleşmenin tiim insanlık için eşit bir kalkınma olanağı sunmasının yollarını anlatıyor ve soruyor: Protesto ile neler başarabiliriz? Kapitalizm ve Kiiltür/ Conrad Lodziak/ Çeviren: Bcrna Kurt/ Çitlembik Yayınları/ 144 s. Gelişmiş kapitalist ülkelerde, sosyalizmin hayatta kalmasının, kimlik ihtiyaçlarrnı karşılayacak kaynakları sağlayan bu muhaletet kültürünün, ancak kapitalizmin kendini nasıl ürettiğini anlayarak ve özerk kimlikler oluşturarak sağlanacağı söylenir. Marcııse, Seve, Gorz ve Habermas'ın eserlerine başvuran Lodziak, hcm egemcnlik yapılarının yeniden üretilmesinin açıklanması hem de muhalif poliükaların yürütülmesi için ima ettikleri açısından egemen ideoloji tezini eleştiriyor, onun karşısı na ise ihtiyaçların manipülasyonu tezini koyarak herkcsin anlayabileceği güçlü bir yorum sıınuyor. Erguvan Kcnti Troya'nın Acı Öyküsii/ hkender Azatoglu/237 s. Yıırdıımuzun Kıızey Ege Bölgesi'nde yer alan Kazdağı yöresi, kentin zorlıı koşullarından uzaklaşmak istcyenlere nitclikli bir yaşam olanagı sunmakta, kucak açmakta. Bu nitelikli ortamı paylaşmak, sosyal ilişkilerden kopmamak için orada ki çifrlik evlerini konuklara açan Semalskender Azatoğlu çifti, yaşadıkları yerden ctkilcncrek hoş bir mitolojik öykü yazmışlar. Elimizdeki kitap bu öyküyü içeriyur. Sıcak insanlardan hoş bir öykü okumak isteyenler için kaçırılmaması gereken bir kitap. Cristoforo Colombo'nun Maceraları/ Paolo Emilio Yaviani/ Çcvircn. l'iilin Altınova/ Kitap Yayıncvi/ 2% a. Cenova'da bir çocuk... Karanlık odasının bir köşesinde uzamların sonsuzlugunu düşünüyor, düşlerin benzersiz mutluluğunu tatmayı öğ reniyor. Günün birinde denize, ter temiz iyot kokıılu açık denize ulaş mak üzere limandan ayrılan gemilerin birinin güverîesinde olmayı hayal ediyor. Bu çocuk Cristoforo Colombo: Amerika'yı keşfeden adam. Colombo on beş yaşında denizci oldu, Ligurya Province ve Kursika denizlerinde dolaştı. Hayatı boyunca büyülü Doğu'nun uyandırdığı heyecanı içinde hissetti. Sonra o çağın in sanlarının bildiği tek okyanusa açıldı. Alize rüzgârlarını öğrendi, enlem boylam hesaplarında usta oldu, döneminin en önemli kozmografya eserlerini okudu. Dcrkcn kafasında büyük bir rasan şekillendi: Dünya yuvarlak olduğuna göre, daima batıya giderse o büyülü Doğu'ya, baharata, gizcmli şehirlere, altına, ipeğe, inciye uiaşabilirdi. ispaııya hükümdarlarının, Fernando ile tsabela'nın desteğiyle topıı topu üç gemiyle çıktı yola. Yeni toprakları buldıı, şimdiye kadar gör düklcrine hiç benzemeyen insanlar gördü, rengârenk papağanları, patatesi, yeşil biberi, fasulyeyi Avrupa'ya getirdi. Hükümdarları adına Yeni 'Ibpraklar'da koloniler kurmaya çalıştı, altuı aradı. Binlerce yerli öldürdü. Yeni Topraklar'a gitti geldi, zincire vurul du, başından binbir macera geçti. l'artışmasız büyük bir denizci, kötü bir sömürgeciydi. Bu kitapta onun inandmaz maceraları anlatılıyor. Bir Ayaklanmanın Aııatomisi/ Yaşar Kalafal/ ASAM Yayınhm/' İU s. Şeyhlik müessesesi ile, halkı fa kir olan Doğu Anadolu'da otorite ağı kuran, içerden ve dı^ardan destek, tahrik ve teşvik gören sosyal dokunun içinden bir Şeyh Sait çıkarması ve bu Şeyh Sait'in Kemalist Devrime karşı ayaklanması sürpriz sayılmamalıdır. Şeyh Sait ayaklanması ile onu takip eden kalkışmaların önlenebilirligi açısından konuya bakıldı ğında ve Kemalist hareketin tutumunun tahlilinde şu gerçcklc karşılaşılmaktadır. Atatürk Devrimleri halka götürülürken yeni kurulan rejim yeterli kalitede ve miktarda taşıyıcı bularnamıştır. Halkın devrinılere karşı tepkisi günübirlik ve bölgelere göre tespit edilerek, toplumun nabzı kontrol edilip, gerekli tedbirler alınamamıştır. Böliicü hareketin, Atartürk'ün ölümünden sonra gelişmesi ise, Atatürklc başlatılan dinamik tcdbirlerin sürdürülemcnıiş olması ile izah edilebilir. Cumhuriyetin tarihine damgasını vurmuş bir ayaklanmanın anatomisini incelemek isteyenlerin mutlaka okuması gereken bir kirap... Sahil Yolunda Yürümek/ Metin l'ükcnmez/ Ithakı Yayınları/ l')4 y l'utbol kültüıü dizisinin ilk kita bı olan Sahil Yolunda Yürümek, Sahil Yoiunda gazeteci ve akademisyen Metin Vürümek r.,:r Tükenmez'in '9O'lı yıllardan günümüze Cumhuriyet, Yeni Yüz^ ve ^ ^ ^i gazetelerde ^ K g d l ş vaz y y ş nıış vazılarından oluşu yayımlannıış yor. Sporla, uaha da y Sporlla, uah d özelinde h lid fbll futbolla, f b l l k teknik difutbolculuk, k k d rcktörlük, spor yazarhğı ve spor eğitimciliği gibi çok yönlü bir biçimde ilişki kurnıujj olan Tükenmez, kitabında geniş bir bakış açısını yansıtıyor.Karşılaşmalar için gi dilen kentlerin ayrıntılı gözlemlerine dayanan izlenimler, futbolun ülkenin başlıca sporu olması dolayısıyla diğer dalları yok olma noktasına getirmesi, spor akademileri ve okullarının önemi, kentlerdc spor alanlarının gidcrck azalması, ülkenin futbol kimliğinin oluşturulınasi, çevre bilinci, aydınlanma nın vazgeçilmezliği ve Aşkaleli küçiik Yusuf un utangaç bakışları...Futbolun, Camus'nün dediği gibi, yaşama, özellikle de "büyük kentlerdcki yaşama " benzedigini düşünüyorsanız, bu kitaba daha da yakınlık duyacaksınız. dünya değil, yaşamakta olduğumuz şimdiki zaman parçalanır. Şimdiki zamanın parçalanmasıyla birlikte, bir eş süreç olarak, gelecek dünya ve gelecek zaman parçalanır. Tehlike buradadır. Gelecegimizin parçalanması.Estetik dünya bir tasarımdır. Modeldir. Edebiyatçı, kitapla, yazıyla, şiirle yannın estetik dünyasına önermeler getirir... Daha iddialı bir söyleyişle yarının estetik dünyasını, yarının gerçekliğini şair bugünden kurmaya çalışır. Yarının estetik dünyası yarının olası tiim gerçekliğidir. Yinelemek pahasına; tehlike burada başlıyor: İçinde insani öz olan bir edebiyat taşımayan, hatta içinde şimdi, dün vb. herhangi bir zaman taşımayan sanat yapıtı ve bu sanat yapıtını yara tan sanatçı neyi kurgulayacaktırî' Son söz, herkes kendi şiirinin öncusudür. Sabn Ktışkonmaz'dan il ı ginç ve hoş bir şiir kitabı... Filistintsrail/ Manvan Bishara/ Çcvircn: Ali Bcrktay/ Kttap Yaytnevı/157 r Ikinci Intifada patlak verdiğinde Asil Asli on sekiz yaşındaydı. (]elile'de Filistinli bir anababadan doğmuştu; sınıiın birincisi, tiziktc bırçok ödül kazanmış parlak ve örnek bir öğrenciydi. Asil, "yeşil hat"tın öteki tarafındaki Filistinli kardeşleriyle dayanışma amacıyla köylerinde gösteri yapan Arabe gençlerine katıldı. 1993 üslo Anlaşması'yla başlayan barış süreci Filistinlilerin bağımsızlıgını destekleyeceğine, Yahudi yerleşimlerinin, çevre yollarının, toprak istimlaklerinin, ev yıkımlarının durmadan artmasına yol açtı ve I'ilistin topraklarının birbirinden kopmuş gettolar halinde alt bölümlere ayrılmasına neden oldu. Filis tinlilerin işgal edilmiş topraklarda hareket özgürlüğü engellendi, gündelik yaşam sarsıldı, aile bağları koptu; toplumsal bağlar, cemaat duygusu, örgütsel yapılar ve toprakla bütünlük dokusunu oluşturan her şey aşındı. Sonuç olarak her toplumsal sınıftan ve her kıışaktan Filistinli sokağa indi. Hiçbir general karar gâhın emirlerine uymuyordu. Intifada'nın hedefleri özgürlük, eşitlik ve bagımsızlıktı, ama bu onurlıı amaca ulaşmak için başvurulan yöntemler her zaman doğru olmadı. Zayıfların en iyi müttefiki olan uluslararası hukuk ve adalet, intihar eylemleriyle sağlanamazdı. Neyse ki genç Filistinlilerin çoğunlıığıı tercihlerini hâlâ yaşamdan yana kullanıyor. Filistin Israil savaşına gerçekçi bir yaklaşım arayanlara duryurulur. Keseden Bankaya, Tezgâhtan Borsaya/ Larry Allcn/ Çeviren • Mahmut Yekçe/ Kitap Yayınevi/ 250 s. Prof Larry Allen, 18. yüzyıldan günümüze küresel finans sistemiKısfdcn Bankaya nin gelişimini böyle çarpıcı örTe/gâhtan Borsaya neklerle anlatıyor, bankacılığın doğuşunu, modern kâğıt para kullanımına geçişi, anonim şirket lerin yaygınlaşmasını, finans piyasalarının gelişimini, döviz piyasalarının ortaya çıkışını inceliyor. Allen, bugün kapitalizm karşıtı protestoların hedefi olan IMF ve Dünya Bankası gibi kıırumları da tarihsel bir bakış açısıyla dcğerlendiriyor ve tarihteki örnekleri inceleyerek ekonomik krizlerin dogdukları yerlerden diger ülkelere nasıl sıçradığını gözler önüne seriyor. Cîiderek küreselleşen günümüz ekonomisinde kimi zaman deneyimli piyasa katılımcılarını bile çaresiz bırakan dalgalanmalar finans piyasalarını anlamak için daha geniş bir bakış açısına ihtiyaç oldugunu ortaya koyuyor. Bu kitap, yalnız iktisat ve linans tarihiyle ilgilenen ve çalışmalarım bu alanda sürdüren okuyuculara değil, küreselleşme akımının bizleri nereye götürdüğü sorusuna yanıt arayan herkese yeni ufuklar açıyor. tdeoloji ve Ütopya/ Karl Mannheim/ Çeviren: Mehmct ökyayuz/ lipos Yayınları/ 336 i. Mannheim, belirlenmişliğe en çok tabi olanların özgürlükten bahsedenler oldıığu, öte yandan, toplumsal belirlenimde ısrar edenlerin, paradoksa/ bir biçimde bu belirlenmişliğin üstesinden gelme konıısunda en avantajlı konumda oldugu görüşündedir. O halde, toplumsal belirlenmişlikten bahiste en ileri noktada görünen Marksizm, belirlenmişlikten ne kaSAYFA 21 1 Cristoforo Colombo'nun Macerakn Paslı Hınçlar Ülkesi/ Sahri Kuşkonmaz/ Kora Yayınları/ 92 v Evet, şiir de insanla başlar, insanda biter. Yazann, edebiyatçının kafasında, bilincinde oluşturduğu dogru estetik dünya bir bütündür. Ya da, başka bir deyişle, doğru estetik dünya tasavvurunu bir bütün olarak ele almak gerekir. Böylesi bir bütünlüğe sahip olmak, tutarlı olmanın temel koşuludur. Bu bütünii parçaladtğımız anda, sait tasavvur halindeki CUMHURİYET KİTAP SAYI 689