Katalog

dumanla, bağırarak, iterek, pantolonlarımı indirerek... Karnım bombo!j, bağırsağım bomboş... Üzerinde oturacağım bir taş, bu da tnı yok benim için>.., Bir dilim ekmek bu da mı çok görülüyor bana? Ârtık her zaman olduğum gibi olmak zorunda değilim, , fakat verin bana . . üstünde oturulacak bir taş , » • fakat verin bana lütfen, üstünde oturulacak bir dilim ekmek fakat Ispanyolca'da verin sonunda bir şeyler, içmek, yemek, yaşamak, Cesar Vallejo (Doğum 1892 • Santıago du Chucn, Peru / Ölüm 1938, Paris) uyumak için Vallejo, yarı Upanyol vc yart yerli kökenlerden gelen bir ailenın onhirinci ço sonra buralardan gideceğim... cug"u olarak 1892'de, hüznün, kederin ve suskunlulun diyart, üçbin metre Tuhaf bir kılığa büründüm yüksekltktekı Santiago du Chucoda dünyaya gelir. Dindar bir ailenın ileride gömleğim param parça ve kirler içinde ve şimdi hiçbir şeyim yok, bu bir dehşet. papaz olacağt ümidiyle baktıgı Vallejo (bu katolik geçmis onun ruhani ile dünyevı arastndakı zıtlıktan gelen derin acıstmn nedenleri arasmda sayılır) çocukluğunda, yerlilere karşt yaptlan açlık, yoksulluk, insan yerıne konmama Nomina de Huesos Kemik Kataloğu gibi hakstzlıkların bırınct eıden tanıtı olur Valle/o, bu katolikırkçı, kolonya^ Bağırdı kalabalık: Itst kültürle daha sonra hep mücaaele eder. 1911 'de Lima'ya gıder. 1913 Bırakın iki elini de aynı anda göstersin. 1917 ytlları arasında Trujillo Ümversitesi'nde Edebiyat (Lctras) öSrenimı göVe bu mümkün değildi. rür Yoksullug'u ncdeniyle, aym dönemde madenler kentı Ouiruvuca'ya çalış Bırakın ağlarken adımlannı saysınlar. maya g ; y gider; ayrıca uradag'lardaki bir çiftlik sabıbının çocuklarına ders verir Ve bu mümkün değildi... y g çf ç (Kl Şiiid R i ) ii b i i d A El Komanticismo en la Poesia Caslellana (Kastılya Şiirinde Romantizm) tezini bu üniversitede yazar Ayrıcahk hukuk Bırakın delice bir şcy yapsın. okur, 1913'tcsiiryazmaya başlar. I916'da La Reforma gazetesınde siirleri düzenli yayınlanmaya baslar. 19161917 Ve bu mümkün değildi. ytlları onu ask kırgınlıklan içine sokar ve hep öyle kalır. 1918'de annesını kaybeder. Okumatarım Upanyol edebi Bırakın onunla, ona benzer yatı, Fransız Sembolistleri, W Whitman, Emerson, Darto, Urlamuno ve Nervo üstüne yoğunlaslırır. îlk siir kitabı, bir kişi arasına, onun Los Heraldos Negros (Kara Habcrciler) 1918'de yayımlamr. 1920 yılında yerlılerin bir eylcmine ilişkin styasalolaygibi bir insan kalabalığı girsin. \ ' lara kartşması bahane edilerek "aydtn ktşkırtıa" nitelemesiyle haksız bir biçimde hapse atılır Poemas HumaVe bu mümkün değilai. Bırakın kendini kendisiylc karş,ılaştırsın nos'daki bir şiirinde dıle getirdigj "Hayatımın en tehlıkelı anı Peru mahpusunda geçirdiğim hapislıklir" dizesıyle bu olaya değinir. Bu deneyim, gerek kişisel ve gerekse sanatsal boyutlarâa ona, ömür boyu ızlediğı acılımlar getir Ve bu mümkün değildi. mistir. Doksan dört şıırden oluşan Poemas Humanos'un bırçoğunu 1937 Eylülü tle Kastm ayları arasında lamam Bırakın, sonunda, onu kendi adıyla çağırsınlar. lar. Vallejo'nun en büyu'k eseri olarak. nitelenen Poemas llumanos çok zengın, derin ve çarpıcı bir dıl ve diısünceyle Ve bu da mümkün değildi. yüklüdür. Kendi alanında bir ılk olan bu eserde, bireytn evrenselle kucaklasması, derin yalnızlıpn yaralı bir Çtğltğı Poema para Ser Leido y Cantado vefantastık bir katılımt islenir. Vallejo, 20 yüzyıl Upanyol dilinin en büyiik sairlerinden, belkı de "en büyügü" olarak görülür.Poemas llumanos, tspanyolca aslından, Fransızca ve tngilizce çevirilerıyle karşılastmlarak Türk Okunacak ve Şarkı Söylenecek Şiir çeleştirilmistir. Bir kadın biliyorum beni gece ve gündüz elinde arayan, Ande Desnudo, en pelo, el Millonario! dik yürüyebilmek için her dakika beni ayakkabılarında bulan. Bırak Milyoner Çıplak Yürüsün! tekrar basmın üzerinde dur. ü gün geliyor, ceketini giyüı... Bilmiyor mu gecenin mahmuzlan Bırak milyoner çıplak, aksesuarsız yürüsün. Yemek yemek zorundasın, kendime söyleyip duruyorum, ile mutfağın arkasında gömüldüğünü? Olüm döşeğini nazinclerle inşa edene yazıklar olsun! üzülme, çünkü üzüntü ve Selarn verene bir dünya bahşolsun; mezarbaşı hıçkınkları fakire yaraşmaz; Biliyorum benim parçalanmdan oluşan bir kişi var... göktc tohum ekene bir koltuk; kendini toparla, hatırla... Portrcsine harcanan paranın yaptığı işi bitirene gözyaşları, beklerken başlangıçlan... O gün geliyor, yüreğini giyin... Kasasına dönmeyeceğini bilmiyor mu? Cesar Vallejo / şiirler / Çeviren: Selah Can İnsanî Şiirler Los Nueve Monstruos Dokuz Canavar Ve, yazık ki, acı, dünyada her an büyüyor, her saniyede otuz dakika büyüyor, adım, adım, ve acının niteliği iki kez acı... Asla, insani insanlar, cögüstc, yaka kıvrımında, cepte, bardakta, kasapta, aritmetikte bu denli acı hiç görülmemiştir!... Paris, Octubre 1936 Paris Ekim 1936 Bütün bunlardan yalnız ben ayrıhyorum. Ayrılıyorum bu banktan, külot pantolonlardan, önemli konumıımdan, eylemlerimdcn, aram parça olan numaramdan, ütün bunlardan yalnız ben ayrılıyorum... Her şeyden uzaklaşıyorum, çünkü suç işlendiğinde başka bir yerde bulunduğumu ispat için her şey kalıyor: ayakkabım, ilmigi, tabii çamurlan ile hatta düğmeli gömleğirrun dirseğindeki kırma. EDo es Que el Lugar Donde Me pongo el Pantalon... Pantolonumu Giydiğim Yer... Pantalonumu giydiğim yer, gömleğimi yüksek sesle çıkardığım, döşemeye, gönüle, bir lspanya haritasına sahıp olduğum yer bir evdir... Alejarse! Uzaklaşmak! Uzaklaşmak, Kalmak, Geri Dönmek! Aynlmak! Tüm toplıunsal mekanızma Bu sözcüklere sığar. Los Desgraciados Dünyanuı Lanetlileri O gün geliyor, silahını kur, şiltenin altına bak, SAYFA 18 O gün geliyor, rüyanı giyin... O gün geliyor, vücudunu giyin... O gün geliyor, güneşini giyin... Existe Un Mutilado Yaralı Bir Adam Var Günü biliyorum Ama güneşi kaçırdım... • Yaralı bir adam var, çatışmadan deöil, bir kucaklamadan yaralı, savaştan değil, banştan yaralı. Yüzünü aşkta kaybetti nefrette değil. 1 Iayatın normal akısuıda kayboldu, bir kazada değil. Doğanın düzeninde kayboldu, insanların düzensizliğinde değil... Ölü yüz yaşayan gövdenin üstünde. Gergin yüz ve yaşavan gövdeyc çivüerle başlanmış. Bu yüz kafatasının arkası oluveriyor, kafatasının kafatası... Bir adam tanıyorum, organlan yaralı, gözsüz gören ve kulaksız işiten. Altura y Pelos Yükseklik ve Saçlar Kimin mavi bir takım clbisesi yok? Kim öğle yemeği yemez ve kim ucuz sigarası ve ceplenmiş acısı ile tramvaya binmez? Çok yalnız doğan ben! Çok yalnız doğan ben! Kim bir mektup yazmaz? Alışkanlıktan ölüp ve duymaktan ağlayan kimin söyleyecek çok önemli bir şeyi yoktur? Tek başına doğan ben! Tek başına doğan ben! Kimin adı Carlos ya da başka birşey değildir? Kim kediye "kedi kedi" demczi' Ay! Sadece yalnız doğan ben! Ay! Sadece yalnız doğan ben! La Rueda del Hambriento Aç Insanın Yıkımı Kendi dişlerimin arasından çıkıyorum Onunla aramdaki sınır bir kedidir, kendi su tasının yanında duran. Onu köşelerde görüyorum, giysisi açılıp kapanıyor, gerçekte sorgulayıcı bir palmiye ağacı... Ağlamayı değiştirmeKten başka nc yapabilir? Fakat o arıyor ve arıyor beni. Bu ne biçim bir hikâye! Despedida Recordando un Adios Bir Hoşçakalı Hatırlayan Veda Ucunda, sonunda, en sonunda, dönüyorum, tekrar dönüyorum ve bitiriyorum ve sana bağınyorum, anahtan, şapkamı, herkes için bıraktığım bu notu sana veriyorum. Anahtarın ucunda, altını kazımayı öğrendiğimiz metal var ve şapkanın sonunda kötü taranmış bu Deyin var. Ve, onun dramatik rolüne gönlümün bu pratik rüyasuıın dayandığı, en son duman bardağı. Hoşçakal, san pedros kardcş, heraklitoslar, erasmuslar, spinozalar! Hoşçakal, üzgün bolşevik papazlar! Hoşçakal, düzensiz yöneticiler! Hoşçakal, suda şarap olan şarap! Hoşçakal, yağmurdaki alkol! Hoşçakal, sana da kendim, ayni biçimde, kendi kendime söylüyorum, hoşçakal, miligramlann resmi uçuşu! Sen de hoşçakal, hoşçakal, soğuğun soğuğu ve sıcağın soğuğu! Ucunda, sonunda, cn sonunda, mantık, atesin sınırları, şu hoşçakalı hatırlayan veda... Hallazgo de la Vida Hayatın Keşfi Beyler! Bugün ilk kez hayatın varhğımn farkındayım! CUMHURİYET KİTAP SAYI *j 600 C