Katalog

i Vıtrın K . klasıgı... l'ornograh, belkı de aynadaki göV runtüniüzle kendimiz arasında bir yerdedir... Mercier ile Camier / Samucl Bcckctl / Çcv {Ijlıır Vn / Ayrıntı Yaymları / 112 \ . Mercier ile Camier'nin aynı adlı ( AjiOltPİOh kahramanlan, Beckett'ın olgun Y|T luk dönemi yapıtlarında sıkça ( ÛnÛ6/l karşımıza çıkan ikililere öneülük ediyor. Trajik ilc komik, dıış ile gerçek ya da beden ile ıısun birer yansıması; biıbiriyle çatış sa, birbirindcn uzaklaşsa da asla kopamayan iki yalnız yabancı, aynı "ben"in iki yarısı. Amaçsız ve anlamsız bir yolculuk için bıraraya gelir Mercier ile Camicr. Modern karşı kahramanların parçalanmış iç dünyasına yapılacak ürkütücü vc karanlık bir yolculuktur bu. Ama huzünlendirirken aynı zamanda eğlendirir. Yazarın karşı kontılmaz bir sevgiyle karşılaştığı bu iki berduş arasındaki sarsak dayanışma yer yer zorlaşsa da, kaosun yükünü, hep var olan trajikomik ilctişim hafiflctir. Beckett'ın erdcmi, durumun acıklılığına ağıt yakmak değil, kendi kendini alaya alabilmektir. Bıı yüzden en karamsar izlekler bile bir karamizah başyapıtına dönüşüı Beckett'ta. Beckctt, Mercier ile Camier'yi Fransızca olarak yazdı. Yazın dili olarak anadilini kııllanmaması, modern dünyanın kaçınılmaz hastalıgı olan yabancılaşmayı okuyucıısuna biçimsel olarak daha evrensel bir düzlemde aktarmasını sağlayacaktı. Saııatçı için her sözcüğüıı yepyeni biı keşil olduğu zorlu bir yaratacılık serüveniydi giriştiği. Mercier ile Camier, Beckett'ın çarpıcı yapıtlara imza attığı en üretken döneminin çok önemli bir basamağını oluşturan bir yapıt. Filistin Rüyası Israil Zindanlarında 7 Yıl / haık Bıdııt / Berfın Yaymları / 240 s Türk ve Kürt Solu'nun sınır ötesindc kalmış tarihi belgcscli, Suriye smırında devrinıeiler, kaçakçılar Kürt "kuryelcr" ve Kürt Dağı Abıı Cihad'la buluş ma /Aıafat'ı kızdıran sürpriz karşılaşma/ îjam'da 1 ürkiyeli dcvrimcilcrin yaşanıı/ Mihri Belli olayı Teslim T(>re ile otobüs durağında bir gün/ Ccngiz Çandar'ın gerçek yüzü/ Beyrut'ta yaşayan "Dersim Süıgünleri"/ Nahı el Bared kampına 300 Israil ko mandosunun baskını 8 Türkiycli dcvrinıcinin şehit oluşu 20 Israil askerinin öldürülüşü Israil zindanlarında yedi yıl devrimcileri savunan Yahtıdi kadın avukat Isveçli gönüllü hemşireler, bir Kürt'Ie evlenen Yahudi kadın/ lsrailleşmiş Bedeviler, "casus" Dürziler, Israil yanlısı Filistinliler/ Hapisteki Filistin örgütleri/fapon Kızıl Ordusu/ Baader Meinhof zindandaki Ağrılı Kürt işkencccinin günlüğü/ grevler, direnişler, casuslar, eroinciler ve ihbarcılar Idi Amin, Moşe Dayan/ Cîolda Meir skandalı/ Mossad'ın öldürücü bilmccesi/ tntilada tohumları/ Tiırkiye Solu'nun Filistin'de gömüliı anıları /12 Mart'ta son 68'liler/Ankara Beşevler'de "şafak" örgütü /Cîazi Eğilim'de "kızıldere " kavgası /Boğaziçi uçağını kaçıranlarm bilinmeyen yönü/ MalatyaAntepMaraş üçgeninde kızıl iıs çalışmaları /Musa kod adlı Kaypakkaya ile iki donem... 7 yıl lsrail'de hapiste yatan l'aik Bulut'un Aıılattıkları... Çerkesya / Lcontt Lytılye / Çcv Mtıral Papşıt / Çtvt Yazıları / 10i * Kitap, 19. yüzyılın ilk yansında (1820 1860) Çer kesya'da Rusya hiznıetinde özel göıevli memur ola rak görev yapan Fransız asıllı Leonti Lyulyc'nin kaleme aldığı dört makaleden okışmaktadır. Lyulye, Çcvtrcn E\al Ayata/200 s "Avcsta", t.f). HOO lOOÜyılları arasında yaşamış olan illc Arya ıliıı kıırucusıı Zeıdüşt'ün kutsal kitabının adı. Sözciik anlamı "temcl, açıklayıcı bilgi" olan bıı metinler 12 bin öküz derisi üzerine yazılmış. Büyük lskender, eski adıyla Arya ülkcsi olan, dalıa sonra Eran, şimdilcrde dc Iran olan toprakları clc geçirmek için başl l k lattığı savaşta söz konusıı metınlcrin 17 cilt tutacak kadarını yakmıştı, Bu savaştan kaçıp Hindistan'ın Botnbay bölgesine göç eden Zerdüşt taraftarları, yakılmaktan kurtulan bölümleri birlikte götürdiilcr.Bu bölümler ilk defa Batı dillerine 17. yüzyılda, Fransız asıllı Anguetil Dupperon tarafından çevrildi. Daha sonra 1908'de "Avesta"'yı ilk dela Pehlevi dilinden Isveççeyc çcvircn Nathan Söderblom "yaptığı çalışmalarıyla doğu ile batı dünyaları arasında teoloji alanında tolerans ve karşılıklı anlayışı geliştirdiği için" 1930 Nobel Barış Odülü'ne layık göriilmüştü.Bu ki tap elde kalmış olan "Avesta'"dan bölümler içeriyor. Dinler Kavşağı Anadolu / Derman BaylaJı / Say Ya ymları/VH)s Çerkesya'yı ve orada yaşayan halkları genel olarak tanıttıktan sonra, özellikle sahilde yaşayan Çerkes boylarının, Natuhay, Şapsığ ve Ab.ıdzehlerın geleneklerini, dini ve batıl inançlarını, toplumsal kurumlarını ve hukuk sistemlerini incelemektedir. Bu makalelerin, onlara büyük önem kazandıran özelliği, yazarının o dönemde toprakları Rusya tarafından henüz işgal cdilmemış olan ve Rusya etnografyasında az tanınan (ydkes boylarının Abadzeh, Şapsığ ve Natuhayların arasında bizzat kalarak dillerini öğrenmi^, yas,am tarzları hakkında doğrudan gözlem yapabilmiş, olmasıdır. Bugiın Abadzehler ve Şapsığlar Türkiye'de ya şayan Çerkesler içinde en büyük grııbu okışturmak tadır. Kafkasya'da ise Karadeniz sahilinde 1015 fjapsığ köyü, onlardan biraz fazla da Abadzeh kalmıştır. Ubıhların tamamı Türkiye'de yaşamaktadır. Natuhayların adı ise sadece tarih kitaplarında kalmıştır Cıenelde Kafkas halkları için olduğu gibi, Çerkes tarihi ve etnografyası konusunda da, özellikle 19. yüzyılda Rusya'da devlet eliyle yoğun bir çalışma yürütülmüştür. O döneme kadar Batılı yazarlar tarafından kaleme alınmış makaleler, kitaplar ve Çerkes ya'yı ziyaret edenlerin yazdığı seyahatnameler Rusça ya çevrilerek basılmıştır. Birçok kurum Katlcasya'nın, özellikle Çerkesya'nın etnografyasını, tarihini ve cografyasını araştırmış, bu araştırmaların sonuçları yir miye yakın siireli yayında veya ayrı kitapçıklar halin de yayımlanmıştır. Kafkasya'yla ilgili araştırmalar yapan kurumların en başta gelenleriııden biri, Lyulye'nin de faal üyesi olduğu Rus Coğratya (lemiyeti Kafkasya Şubesi idi. 5 Yaşında Aşk / llacı Harmancı / Kora Yayınalık/ 86 y Bu kitap dokuz yıllık bir çalışmanın ürünü. Yüzyüze görüşme sonucıı gerçekleşti. Yüzlerce çocıık katıldı. Tenıelinde hep içtenlik ol du. Düşüncelerin hepsi ö/.gün. Dünyanın neresinde olursan ol; scn, benim arkadaşımsın. Saç rengin, göz rengin, yüz rengin ne olursa olsun; sen benim arkadaijimsın. Hangi ırktan, hangi dinden olursan ol; sen benim arkadaşımsın. I^konomik düzeyin, toplumsal konumun ne olursa olsun; sen benim arkadaşımsın. Sen benim ar kadaşımsın. Çünkü bizim bir ortak dilimiz var: Çocuk dili. Bu ncdenle, bcnzersiz ama yetkin bir iletişim gücüne sahibiz. Birbirimizi iyi dinler, iyi anlarız. Sevgi, coşku, korku, acı, özlem, mııtluluk, ayrılık... derken iyi dinleme, iyi anlama noktalarınıız durma dan çoğalır. Ekseninde sen ve ben olan bir dünya oluştururuz. Gecesiz bir dünya. Dünyanın neresinde okırsak olalım, biz arkadaşız. Dolu dolu yaşar, söyleriz. Arkadaşlıktan, aşktan. Savaştan, barıştan. Kıskançlıktan, ayrılıktan. Çevreden, gelecekten, yaşamla iç içe olan, yaşamın kendisi olan her şeyden. Elveda Kavga Merhaba Sevda / Erol Yıldtrım / Yoplu>n\alDönii$ihn Yaymlart / V)2 v Yiirek atışı kadar meraklı, yormaF.ROLYII.UIR1M yan bir anlatım ve yoğun bir serüELVtüA KAVGA venlc dopdolu... Erol Yıldınm, MERHABA SEVDA sevda ve kavgayı doruk noktasına varan bir canlılıkla aynı potada damılmış. Evrenin gizemini yaka lamadan, varoluşa katkıda bulıınamayız. Yaşamı ve mucizesini koruyabilmek için biıyiik kavgaları, büyük sevdaları barışa dönüş türmek gerekiyor. Bir lokma, bir hırka, kaçmak üzere olan son trctıi yakalama çırpınışları, günümüz insanının iitopyası olmamalı. (k'tıı veCemile... Boğulmakta olan dcnızi saçlarından yakalamak gibi zor olan kavgasını venyor, kolaya kaçan kazancın damak tadını sorguluyor. Yüreklerini çıkarıp başkalarınm yürekleri yanına koyanlarm keyifle kendini bıılacakları, sıcak bir merhabayla kucaklanacak bir roman... Yazar bu kitabı, ilk romanı I löllük'ün motifleriyle bezeycrek kaleme almış. • SAYFA 21 Anadolu'nun cogıali konumu da göz önünc alındığında, tarih boyıınca bıı topraklarda tanık olıınan din çeşitliliğinin, yeryüzunün başka hiçbir bölgesiyle karşılas,tı rılamayacağı kolayca görülür. Sa yısız denecek dcnli çok uygarlık, bıınun doğal sonııcu olarak da bu denli çok ve değişik din. Budi/.m, l,ıoi/.ın, I lindui/.m gibi doğu, Uzakdoğu dinlerini bir yaııa bırak.icak olursak, gerck çoktanrılı, gcrck tcktanrılı dinlerin buluştuğu bir kavşak olııyor Anadolu. Dahası, Uzakdoğu dinlf riııi de pek göz ardı etmemcli Anadolu'dan söz edcrken. Taoizmi, Hinduizmi pck bilemiyoruz aına istcr çağırı modası, ister bir ycni arayış diyc nitelcnsin sayıları az da olsa Budizm'in temsilcilcrinin bilc ülkemizde varnldııkları bir gerçek. Pornografi / Witold Cîombrotoicz / Çcv. licrraıı Tözcr / Ayrıntı Yaymlart / 169 s. Pornografi, Gombrowicz'in, insanı köşeyc sıkıştıran, tüm varoluş bıçimlerini elindcn alan romanlanndan biıi daha. Atlantik ()tesi, Fcrdydurke gibi romanlanndan tanidığımız, varoluşçuluğun, nihilizmin usta provokatörü Gombrowicz, yine hayatlarımızın derin liklcrine nüfuz cdiyor Pornografi'de. Bizi insanlığımızdan utandırıyor, çarcsiz, eli kolu bağlı bırakıyor, alay ediyor bizimle. Görünüşte hiçbir şeyin olmadığı, normal, sıradan, masum yaşamlaıdaki olağanüstülüğü, başkahğı, suça ve cinayete doğalltkla varan insan ili^kilerini adım adım gösteren, felsefi şiir tadında bir roman Pornografi... Yetişkinlikle ycniyetmeliği karşı karşıya getiren şey, olgunlaşmaınışlığın yabanıl, doğal şiddet ve erotizmi değil nıidir? Insana ait her sjcyin kültürel bir sonratlan cdinmc olduğu gerçcğindcn yola çıkan Gombrowicz, "oğlan çocuğu" ve "kız çocıığu" olnianın eıotik olınayan erotiznıini, baya^ılıktaki kendiliğinden pornograliyi, bedenin, yü/.ün bayağılığını irtleliyor. Aile, din, seçkinlik, köyliilük, milliyetçilik, romantizm, kahramanlık, ıhanet, ccsaret, korkaklık, ciddiyet... Yas,amımı/ı çevreleyeıı tüm kurum ve kavramlar Pornograli'de Gombrowitv'in gıotesk eleştirisinden nasibıni almaktadır. Yetişkinleştikçe rııhları ve beyinleri igfal edilen gencliğin, sürüye nasıl incelikle dahil edildiğini gözler öniine seren bir CîoınbUMHURİYET KİTAP SAYI 443