Katalog

her agdan sıkılnıı;}, her bakımdan sayJum. Atiınası/., utkusu bacaklarının, gete ındığıntle dınlencn sııtıınlar; nieimlı göğsün, berrak Midan vapılnıı^; sakın .ı^/ın, yolculuğa vc ^arkı sovleıneye çagır.ın; v.ı A.i yalnı/ta biı mev\.ının ıcngi, cıçcgin ağırlıgı olan; ne^e ve dehşetle ı«,c işleyen, valnulıjiı kemiren stvıııkler. Onlardır en buyıık nedeni, birıcik nedeni. GÜLÜMSEYİÎj Sanırım gulümseyişti, o gülümseviiti kapıyı ,\ç.\n. İçinde aydınlık, çok bııvıık bir avdınlık ta^ıyan gulümseyib, o/lenıını çektıın ıçıne gıımek, gıysilerınıı çıkarm.ık, kalınak ıçın gülümseyişinin içinde. çiplak. Ku^nıak, \ola gitmek, ölmek için içinde gımımseyışinin ' Porieki/'in 1997 Frankfurt Kitap Fıınrf nda ()ı/ı/r Kon/tğ/ı Vlkc olm.ısı dolayısıvla, Campo âa\ l.ctras Yayınevi taralından ha^ıılanan be^ dıldekı (sirasıyla Porteki/ee, l'ransızea, Ingilizce, Italvanca ve Alnıanea) Eugenio de Andrade 5 Şiir kıtabından çevrilmiştır. Eugenio de Andrade/Şiirler/Çeviren:Ali Cengizkan mmmmmmaKKmımmmmmmmJbmmmm^mmmmammmmmmfmmm Ask Siiri. Siir Askı ı» ıııııımmmımıimıı ınnı mtm^fnıJmemımmim^K • Eugenio de Andrade'ın bugün yaşamakta olduğu başarı, onıın ıızun yıllar boyunca çok az okuru olan bir şair olduğunu bize unutturamaz. Ayrıca şunları da unutmamalıyız: Onlar artık kanıtlanmış narsizmi, dünyaya duyduğu derin tutkuyu yalanlamiyor; şiirlerinin saydamlığı ilc onların müzik vc görüntü açısından baştan çıkarıcı oluşları, birbirlerini olumsuzlayan özellikler dcğil. Bütün bunlar, onun kendisini yaptığı işe ne kadar fazla adamış olduğunu gösteriyor. Ayrıca Eugenio de Andrade'ın yapıuarı da yaşamı da, hep birşeylere karşı oldu: Ister ahlakta ve ideolojide, isterse politika ve poetikada olsun; kolaya uysaia, mekanik olana, ikiyüzlüyc karşı oldu. Kendisini, kuşağımn yenigerçekçileri, "cadernista" grubu ya da gerçeküstücü yazarlar ile bağlılaşım içinde görmüyorsak, nedeni budur. Ve hatta, ünlü şair Pessoa ya da kendi annesi gibi, sesinin özgürlüğünü ve diriliğini tehdit eder gördüğü kişilerden uzak kalmasının nedeni de budur.Yarım yüzyıllık düzgün ve sınırlı veriminde, Eugenio de Andrade her zaman insani olan ritm ve görüntülere yakınlik duydıı. Yaşayan Yunan'ın derslerini bugüne taşıdı: Her şeyin ölçüsü insanoğluydu. Dünya bir ışık ve gölge oyunuydu. Varolıış, zaman zaman taşkınlık ve coşkıı araları verse de, hızla geçcn ve güvenilmez bir süreçti. Bu derslere bir tane daha cklemeliyiz: Yaşamak değil, yaratmaktır önemli olan. Pessoa ve SaCarnerio gibi, Eugenio de Andrade da her zaman şiir içııı yaşadı, bazıları gibi şiir sıiyciiınlc değil. Ve onu edebiyatın bir gecelik aşk kadar değeri olmadığını söylerken duyduğıımuzda, belki de aşkı edebiyatla tanımlamak istiyor, diye düşünmeliyiz. Ve onu okurken, (lamoens ya da halk ozanlannı dinlerken duyduğumuz duyguları duymalıyız: Onun aşk şiirleri her zaman şiire duyduğu aşkı anlatır. Arnaldo Saraiva CUMHURİYET KİTAP SAYI 443 BİRANAHTARYAP Biı anahtar yap, küçük bile olsa gır cvc Tatlılığa, nıcıhamctc tcslitn ol dıışlcrın ve kıışlann rn.ıİ7cmcsıne. Isisını davet et, dıınıİLigLinu, mii/ığıni bclın. l\\ş, cleme, penccre de. Golge olma. Insan dc, çocuk de, yıldız de. I^ı^ın mutlu olduğu ve oyalandığı hecelerı yınele Bir ke7 daha sovle: Adam, kadın, çocukCJ uzcllik onlarda hâlâ taze. SÖZCÜKLERl NF. YAPTIN^ So/tüklerıne yaptın' () denli yatihtınlmı.'; bir mavının ünlulerının hesabını nabil verecekbinı' Ve ünsü/cleile, onlaıa ne diyeceksın poıtakalların ve atların gunesı altında onların debdebesınde yanan? Ne dıyecekbin onlaıa senın güvenıne emanet edilen ıııınık tohıımları sorarlarsar1 YlNliLüMli Yü/ün meltemc eğilmiş; v.ıh^ı beyazlığı dı^lerinın; elleıın biı baKinıa sorumsuz, SOZCUKLER Kristal gibidir, sozeukler. Ba/.ılaıı hançer, kimi bir yalım. Otekıleı yainı/ca çıy. Saklı usııl gelirler, anıyla yüklii. C'ıiivensızdir yaptıkları voleuluk: Ufacık sandalla, opiıcııklerle, deniz tıtrerken altlannda. Terkedilmiş, masum, ağırlıksız. l^ıkla dokunmuştur onlar. (lecedırler. Solgundurlar hatta ycjil cennetı andııırlar. . K* Kim işitir seslerini? Kim toplar onları, böylesine acımasız, biçımden annmış, saf kabııklar ıçinder1 SAYFA19