Katalog

1 3 ftCUSTOS 1 9 9 8 ü Eıtıan Karaesmen'den 'Mahlergerçeğinin peşinde' 9.say/ada Cumhuriyet U Selma Fındıklı'nın son kitabı 'Ankara Istasyonu'nuM.Buyrukçutanıttı . 10 sayfaJa • 1. Türk Neşriyat Kongresi ve Klasikler, Ali Cengizkan yazdı U.say/aJa U Iki Levinas yorumu, Sevginin Bilgeliği ve Postmodern Etik. Bu kitaplan Ayşegül Sabuktayinceledi IGsayfaJa Nurullah Ataç Otuzbeş yıllık yazı hayatında çok yazı yazdı Nurullah Ataç. Yazılanyla, çcvirilcriylc yepyeni bir kültür ortamının meydana gelmesindc emcği büyüktür. Ülkemizdcki çağdas edebiyatın kurulmasında, klasiklerin vc hümanizmin bcnimscnmesinde gösterdiği çaba, yaptığı ctki utuıtulmayacaktır.Bir edcbiyat adamı, bir eleştirmen olarak yeri hâlâ dofdurulamamıştır. Yazılarının büyük bir kısmı kitaplaştırılan Ataç'ın 1920'lcrdc 1930'larda yazdığı yazılar kitaplarda yer almaktadır. Bu yazılarm da kitaplarda toplanmasını bekliyoruz. Bu hafta Aslan Kaynardağ, Konur Ertop ve Scnnur Sczcr, yazılanyla Nurullah Ataç'ı değerlendiriyorlar. ARSLAN KAYNARDAĞ Doğumunun Yüzüncü Yılında taç'ın yazarlığa başladığı yılların kültiirortamından kısaca sö/ cdccck olursak şöylc diycbiliriz: Tcvfik Fikıct ölclı çok olnıamıstı. Bir yanda Mch ınct Aki( şiiılcrini din vc vatan konularına ağırlık vercıck sıirdürürken, ötc yandan Ahmet I laşim, Yaliya Kcıııal, Nâzırn Hikmct ycpycni şiirlcr yazıyorlar, cdebiyata bizdc o zamana kadar görülmeycn konular vc yonınılar gctiriyorlardı. Yakııp Katlri Karaosmanoglu Tiırk romanında ycpycni bir çıfiır açnııştı. Ycnilcijmc harckcti sonraki yıllarda biraz daha hı/.lan dı. Mdcbiyatuı yanında mü/,ik, rcsiın vc tiyatroda, tlcvrimci nitclik taşıyan oluşmalar birbirini izlcmeyc başla dı. Tiirkiyc Batılılaşma yolundaydı ama, Batı dcdiğimiz Avrupa'da da biiyük dcğiijmclcr vardı. Fclscfcdc, rııh bilimdc çok ycni şcylcr sövlcnmcktc, sürrcalizm, kübi/m, lütürizm, dadai/m gibi sanat akımlarının efkisiylc ^clcncklcr sarsılıııaktaydı. Kavramlar her j;ün sorgulanıvor, toplumların sorunlaıına ycni vc alıijilmamıs vaklaşımlar olıırkcn, bircyin sorıınlarına da ycni bakı.şlaıla bakılıycırdıı. I lcr ^cy hızla sor^ıılandı o yıllarda, dcğcrlcr sarsıldı ama klasik detligimiz yapıtlar ayakta kaldı. Ycnidcri Türkiyc'yc bakalım: (lunılmriyot'in Avrupa'ya öğıcııim için ^öndcrdiği ilk öjjrcncilcr, 1920'lcrın .sonlarında, l^îO'ların başlarında yıırda döndülcı vc ilk üıünlcrini vcrdilcr. A Bütün bıınlara karşın toplumda, çagdaşlaşıııaya yünc'mcııin başlarında olmanın accmiliklcri, çocııklıığıı, ıkiıcikliği gözcçarpıyordu. ( )ykünmc a^amasındaydık. Batılılaşma düşünccsi birçok ycrtlo, içcriğı açıklık ka^ /.anmamış birtakım savsözlcnlcn ötcvc ^itmivordıı. F,n öncmlisi, ctlebiyat vc sanat yaşanıı için zorunlu olan clcştiri vc düsünscl bakış y»k dcnilccck kadar azdı. rile^tirmcn diycnilcccğimiz kimselerin yazılaıı gcrckli nitcliktcolınaktan uzaktı. Biraz hosgörülü davranılırsa, dönemin "elcijtirmcnlcri' iirasındaşu adlar sayılabiİir: NahitSırrKVik.Sadri r.rtcm, I las.ın Âlı Yikcl, I lü scyin (>alıit Yalçın, Yaşaı Nal)i Navır, Ahıııci I laındi Tanpınar, Sabahattin r.yüboğlıı, Abdüllıak îj'inasi I lısar. Bu adlaıı bcıı NÖylcıııiyoıuın, onları Ataç'ın I9JS\lc ya/dıği bir yazıdan aldım (1). Aslında bizdc clcijürmcn yoktu, Ataç da biliyordu bunu. Hlcştirmcn olmadıgı gibi, ciddi sayılabilccck bir estetik bakış, bir sanat fclscfesi dc yoktu. Ataç, kiiltürümüzün iştc bu aşamasında yazı ya/nıa ya ba^Iadı vc hcrkcsin dikkati onıın ii/crinc çcvrildi. Gittikçc artan birokuyııcıı çoğıınluğu taralımlan okıındu ya/ılan, onıın da ötcsindc, nc ya/.uak divc nıcıak cdifdı. Kinıdi l)uycniyazar? Ataç'ınozamanki kımlı^ınc 'liş kin kıs.ı h\\^\ vcrcyim: İ!itanbul\laki son Osmanlı yüksck mcmııı .lilclcrm dcn bırinin çocuğu idi. Babası, Hammer'in ıııılii ()s ınanlı l'arihi'ni I"ransızca\lan dilımı/c çovııcn Mclımct Ata Bcy'dir. At.ı Bcy, Darülfiinıın'da (iinivcrsitcdc) vc Miilkıu'dc (Siyasal Bilgilcr okulıında) lıocalık yaptığı gibi, valiliklerdc, nazırlıklarda da bulıınmııştu. I 'ransızca'dan ba^ l)t'\Clllll I SUVİMİll C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 4 4 3