Katalog

1 2 H A Z İ R A N 1 8 8 7 Cumhuriyet ü özgen Acar, Ingıltere'de yaymlanan bır sanat sozluğunu tanrtıyor 3 sayfada ü Huseyın Alemdar, N Cehız'ın "Fasulyeden Aşklar"ını değetiendırdı H sayfada J Ustun Alsaç, "Tarıhçı Mustafa Alı" krtabını ırdeledı 10 sayfada U Kevın Robbıns'ın "Kımlık Mekanlan" ıçın yazdığı yaa bır haylı ılgınç 12 Ak Sevim Çocuğun iç dünyasına açılan bir pencene KITAP Sevim Ak Samsun'da doğdu. Kimya muhendisliği vc bıyokimya uzmanlığı eğitimi gördü. 1985 yılınaan bu yana çocuk öyküleri yazıyor. Şimdiye kadar sekiz çocuk kıtabı yayımlayan Sevim Ak, çocuğa yumu^ak, ıçten ve eşitlikçi yaklaşan bir yazar Ak,çocuğun kendi iç gerçeklığinı yansıtırken kimi zaman çocuklar adına 'anla beni' dercesine yetişkınlere de mesajlar veriyor kitaplarında. Yaşamı sevgi, emek ve düşlerin de yer aldığı özgürlük alanı olarak tanımlayan yazar, günümuzde olması gerektiği gibı iki kuşağa birden sesleniyor. Yetişkinlere ve çocuklara. NECDET NEYDİM Turkıyc'de çocuk cdcbıyatına baktığımızda katı bır dıdaktık anlayışın sankı sarstlmaz bır bıçımde veret tığını goımek mumkundur Çocuk edcbıyatının varlı ğından soz edcbıleceğımız Tanzımat donemınden bu yana çocuk kıtaplaı ında çocuğa yaklaşım oğretıcı olma kaygısından otc kımı zaman buyurgan bır bıçımde su nulan ıdealızc tıplemenın olufjturulmasına kadar gıt mıştır Idealıze çocuk tıplcmesı butun anlayısjarın te melını olus^turmustur Her anlayış kcndı tıpını çocuğa iunmanın otesındc kımı /aman bu tıpı ona dayatmış tır Çocuğun kcndı gerçeklığı, hayatı algılayış vc kavra yış bıçımı, kaygılaıı sevınçlerı, kısacası çocuğun ger çck oznc oldugu vc onun gerçekhğınc dayanan bıı cdc bıyat anlayışı sanırım pek gerçckle^mıs, değıldır (,ocuk kıtabı yazariarı kendılerını kımı zaman çcvrc vc coğraf ya, kımı zaman taııh kımı zaman da bcllı bır ıdeolojı nın oğretmcnı ycrıne koymuşlar, kıtabı elıne alan ço cıığa derslcr vcrmt gorcvını yerıne getırmeye çalışmış lardır Bazı yazatlaıımız kcndılerınc annc, baba, oğrct mcn rollcrı bıçmıs vc çocuğa sunmaya kalktıkları toz pcmbe ya da kapkara dunvayı toza dumana bulamis, lardır tşte bu toz duman ıçınde çocuğa kendı gerçeklığı ıçındc yaklaşmaya, çocuk edebıyatını yalnızca bır eğı tım aracı olmanın otesındc cdebıyat ve estctık değerle rıyle de ele almaya çalı^an yazarlarımız da bulunmak ta t^te bunlaıdan bırı de, bıze çocuğun ıç dunvasının pencerclcrını açan Sevim Ak'tır Çocuk çoğu zaman hayatı bızden çok tarklı bır bı çımde algılar Bızım gerçeklığımız, çocuğun gerçeklı ğıyle ortuşmcz Çocuğun çevrcbindekı nesneyı tanım laması onu ya^amında anlamlandırması bızlerınkınden CUMHURİYET KİTAP SAYI 382 farklıdıı Çocuk çevresını ve çevrebindekı ncsnclcıı a! gılayıp kavrarken sosyalle^me surecını de yaijar Bu su rccı nc denlı ozgur yaşarsa gelebılecck ele^tırılere kar sı hemen belırteyım, başıbo^ değıl kımlığı o denlı guç lu olu^ur Ozgurce olu^mui; bır kımlıkle, dayatılmıi} kımlığın farkını hemen yakınımızda ya da kendı ıçı mızde durust bır hesaplaşmavla gormemız hıç de şa şjrtıcı değıldır lşte bu nedcnlc cğer dıdaktık yaklaşıla caksa bıle çocuğun kımlığını tanı\an \c onun ozgurce gelışmesını sağlayacak bır dıdaktızm veğlenmelıdır 1985 yılından bu yana yalnızca çocuklar ıçın yazan Se\ım Ak çocuğun bu gerçcklığını tanıma tavrını, on celıkle ıçındekı çocuğa saygı gercgı, ılkclı bır bıçmıde bugune dek surdurmuştur (Bunuan boyle de aynı ıl kelı tavrı surdurcceğını umuyorum ) Kısa oykulcr yazar Sevim Ak Okuyup hemencecik tuketıvcnrsınız Ama oykudcn ba^ınızı kaldırdığınızda yureğınızde bıraktığı tat uzun sure saklı kalır ılk kıta bı Uçurtmam Bulut Şimdiye (1) adını veren oykude uçurtmasını elınden kaçıran çocuk onun bır bulut ol duğuna ınanır Artık kaybolan butun nesneler gokyu zunde bır buluttur onun ıçın Hatta daha da oteye gı derek olen dedesını de gokyuzunde bır bulutla ozdeş leştırmıştır Ama çocuk gerçeklığı sonunda yetı^kın ger çcklığıne çarpar ve baba, bulutların su buharı olduğu nu soyleyıverır Pekı o zaman dedesı nerededır1 Su bu harının dedesının olması gereken yerdc ışı nedır' Çok bılmış yetı^lunler çocuğun duşlerıne, fantezılerıne mu dahale ederek onun yaşamla kurduğu bağı koparıver mıstır Ikıncı kıtabı Karşı Pencere (2) Bir Duvar Ressamı oykusuyle başlar Sımıtçı bır çocuğun duvarlaıı bcıyama duşunu anlatır Bır oyunclur bu, onun ıçın Sımıt lerı satıp para kazanmak gerçeğın goruntusu olsa bıle o, bu gerçeğı duvarları dıledığı gıbı Loyayarak duş, ıçın de bır oyuna donuşturur Yaşam onun uemcktır Martı Ben Olsam oykusunde çocuk, martılara çok ılgı gos teren tcyzesıne martı olmak ıstedığını soyler "Teyzem ne çok değişmişti! Butun euzellikleri martıda bııluyor, beni niç düşıinmuyordu." (s. 16) Onun ıstedığı martıya gosterılen ılgının kendınc de gosterılmcsıdır Çocuk sevgıyı bencılcc talep cder Onemlı olan yctiij kınlerın onu paylaştırmayı bılmesıdır Yıne bır ba^ka Devamı 4 savfada * "