Katalog

DÜNYRVI Çeviri sorunları... DE6İŞTİRMEH İSTEVENLERE. HlTflP. Elestirinin ceviri sansı Elcştiri vc araştırma kitaplarımızın yabancı dile çcvrilmesi, edebiyatımıza dışarda duyulan ilginin yeterli olmasına bağlı. Çeviri talebi, dışarıdan gelirse anlamlıdır. Ote yandan çevirmenlere özcndirici bir şeyler de gerekli. Türkçe'dcn istcr birincil, istcr ikincil edebiyatı olsun çevireceklere böylc Dİr desteği öngören bir kuruluşumuz yok. PROF. OD. GURSEL AYTAÇ lojisindeıı yola vıknııs edebiyat bılımcile rini "dışaıdan" olarak nıtcleyıp yaptıkla rıııı TüiKoloji'dcn saymama cğilinıi var Türk edebıyatı iizerine akadeınik düzcyde araştırnıalan ünivcrsite duvarlarının dışına taşımak, bLinlara basılma, daha da öncmlisi tanıtılma imkanı yaratmak, bir kültür lıiznıetidir. Maddi gctirisi yok deııebilecek bir tıır kitapları "prestij yayı nı" olarak ortaya çıkaran yayınğvleriııi kutlanıanm dıjında topluınea da desteklemek jerek. Universitenin araştırmalarını topluma tanıyan onlar çünkü. Bütiin gücliiklcri a^ıp kitap olarak yavınlannıa şansına ıılaşan ara!;tırmaların tfa ranıtıl Doğu flvrupa'da ÖzelleşNrme H o z ı r l a p n : Tarıh Demirhan Türkiye'de yıllardır gündemin ilk sıralarında yer alan özelleştirme tartışmaları, son 56 yıldır Doğu Avaıpa ülkelerinde de yaşanıyor. Ekonomi Doktoru Tarık Demirkan'ın Macarca'dan çevırdıği Doğu Avrupa'da Özelleştirme, 19901994 döneminde, Doğu Almanya, ÇekSlovak cumhuriyetleri, Yugoslavya, Macarıstan, Bulgaristan, Romanya ve Polonya'da tartışılan görüşleri ele alıyor. Sorunları, çözümleri ve değişimleri, bölge ülkelerini tek tek inceleyerek, sayısal göstergelerle ayrıntılı biçimde sunuyor. Doğu Avaıpa'da Özelleştirme, "özelleştirme" üzerine, kaçırılmayacak gerçek bir başucu kitabı. B izde ele^tirmen var ıııı sorıısunıın onbcş yıllik polcmı^inden sonra, eleştırmcnlerımız var, anıa kitapları neden yabancı dıllere cevrilmiyor gibi bir başka soru ortaya atıldı. Cjcni^ aıılamıyla edebiyat akiidcmik dünyasıyla cdebiyar piyasasını Batı'da vc bizdc az çok tanıyan nir kiiji olarak bu koıııul.ı düşüncemi dile gctirmek istcrım. Yabancı fılolojı uymanlaıımn edebiyat araştırnıalan arasuula ait oldu£u filoloiinın dilınde kaleıııe alınmısjan. çogıınlııkla vardır. Kendinıden ornek vereyim: Al ıııan yazarları uzerıru1 kltap boyutıında üç uraştırınamdan Chr M. Wieland üzeriııe olanı Alnıanca, 11. Böll, Th. Mann üzcrinc olanı Türkçe'diı. "Wiclaııd" lıakkındakı kitabımın Almanya'da akadcmik çevrelerde dc£crlendırıldı£ıni Wıeland üzerine yapılan araştırnıalarda anıldığmı biüyorum. Aına Böll ve Tlı. Mann üzerine Türkçe kıtaplarınıın Almanea'ya çevrılmesıni hiçibr zamaıı beklemedim, zaten Tüıkçe yaznıaının bclli bir amacı vardı: Her şeyden öncc bizını edebiyat dün yannza scslcnmck. Fakat bu dolaylı seslenisjin neredeyse ctkisız oldıığıınu farkedince Türk cdebiyatına yönetdinı ve yeni ürünler iizerıne yazmava basjadım. Şimdi bir başka nerçcge dc£ınmek ısti yoruın: Biz, yabancıların bızım edebiyatı ınız üzeriııe yazıp çızdıklerıne çok önem veririz. Mesela bir Alnıan Tüıkoloiu euk önemseriz, anıa Almanlaı, alnıan edebiyatı iizerine Alınanya dısıudaki akademık çalı^nıalara yukardan oakar, "dışarlıklı Alnıan lilolojisi" anlammda "Auslands germanistik" terıminın.üzerinde tartışnıaya gerek kalmamışcasına ralıat ea kullanırlar. Yabancı dil ve edebiyatların Tiirkiye'deki uzmanlarını akadeıtıik kariycrleri gerej^i yapaeakları araştırnıalardan sonra Türk edebiyatıyla uğraşmaya davet ediyorıını. Sorı yıllarda benimsenmiş bu yönelişe daha çok uzman katılmasl, ülkemizde edebiyat sanatınm yanl sıra edebiyat bilimınin de varlığını ortaya koyacaktır.Bazı çevrelerin ise Aınan, Ingiliz, Fransız filo YAPI K R E D İ Y A Y I N L A R I Fax ( 0 2 1 2 ) 2 9 3 0 7 23 Galauiaray 8 0 0 5 0 I s t a n b u l Tel. ( 0 2 1 2 ) 2 9 3 0 8 2 4 (4 h a ı ) YENİ ÇIKTI • • YİTİK ÜLKU H.BÖII. Erol Toy GÜNDOGAN EDEBİYAT BAHAR 1995 K^NDEKİLER y YıJılBrner YuHİıtının 90. Yılımb Eriın Ocneı vc Sanaıı Urennc HayHiım Konundı Urclkcn Bir Kılem Ptiılip Rı»h I Sfmtvh; ık* Deuıvııir vr Kıdın Tcnnyon « Bnıwnln|'ln $iklcri«lc Tııplunı Hın y ll vc l ı y WcUnı'ıla K«luıl j U t ll«ly (iıll M»rar (, c.lriNllm Wlm van dcn Munkhııl E<khiyal Dlliml I ncifcM.li Duıırıınult ( ; 4 K m « i KdcMyuı Ihnhtın IIUuui Yaur Ktndinl Anlılıyor . . . M NıcllJımT Amtrtknı EdcMyUı .. A IMcm llilu hnıl Kaym IBiıı MtMymı Edebiyat bilimi ması ne yazık sınırlı kalıyor. Meselâ meslektaşım Doç Or. Yıldız Ecevil'in "Oğuz Atav'da Aydın Olgusu" (Ara Yay. 1989), agırlığı olaıı bir kitaptır. ama birçoklarınca "yoktıır", cünkü varlıgmdan naberdar degillerdir. Elcştiri ve araştırma kitapjarımızın yabancı dile çevrilmesi, edcbiyatımıza dışarda tlııytılan ilginin yeterli olmasına baölı. Çeviri talebi, dışarıdan gelirse anlamlıdır. Ote yandan cevirmenlere özendirici bir şevler de gerekli. Türkçe'den ister birincil, istcr ikincil edebiyatı olsun çevireceklere briyle bir destefii öngören bir kuruluşumuz, bildiğim kadarıyla yok. C)ysa Alnıanca'dan yapılan bu tiir çevıriler için Almanya lsvi<,re vc Avusturya bazı kolayIıklar öngörüyor. Edebiyat çcvirisi ve edebiyat bilimi çevirisi kanıınca çok boyutlu bir kültür olayı. Kiiltürlerarası gibi görünse dc, aslııula ulusal bazda bilinçlenmcyi ve önenısennıeyı gcrcktiriyor. • Nalyaı l)rt«)uılııımı Mı« Mkaı vc I tcrlcrl U/cfliK Biı locvlemc ll«>IİMh]ıı I «Jchıyitıı Çcvmlcr vc Dİr Çcvtn LlctürtM Tlyuınmun .S^mınlıın A TcUııv'ın "I rutac (Man'inc AnluıNllnncl Oıı Ykl I.Kİn Aıncrikalı SUtBUnY«/ariı/ Vıklıı Irauy Canpulıl. CUMHURİYET KİTAP SAYI 285 Yitik Ülkü: Mustafa Reşil Paşa'nın Parıs'c gidişınden, Mustafa Kemal Pasa'nın Anadolu'ya , gcçışıne kadar u/ayan lan/ımal .sürccini işlcyen oylumlu bir roman 250.000 TL(KDV ıçlnde) 400 sayfa ABONE olmak ya da eskl sayıları almak için Oündoğan Yayınlan P.K.271 Yenişehlr/ AMKARA adresine yazın. ABONE ÜCRETİ yıllık 1.5OO.OOO.TL. (Öörenci ve Ögretmenlere % 50 Indlrimlldir.) Vurt dı>ı abone Ücretl: Avrupa ulkeleri 90.DM. diğer ulheler 50 $'dır. ESKİ SAYILARI 200.000.TL karşılıöı edlnebilirslniz. ÖDEMELCRİ Eren Gündoğan adına 41 1639 nolu posta çeki hesabına yapabilirsiniz. GÜriDOĞAN YAYINLARI ADAKALE SOK. 2 5 / 3 7 M Z I L A Y / AHRARA Tel. TakS (312) 433 49 85 4 3 2 32 50