Katalog

upuzun bir sessizlik çağı kurtuluş bu dilden bu bir kesim kircçtaşı ya da betonarmeden bağnazlar ve tüccarlar bu kıyıya boşaltılan yaban ycşili kil lurmızısı bir zamanlar soluğunu dumandan imlerle alıp vcren yelin siipürdiiğü zorbanın bilgisi zorbanın dili bu yıne dc seninle kunuşmak için mecburum ona » Hazırlayan: Cevat Çapan Şiirler/ Çeviren: Ayşe Nihal Akbulut "Avucumda duyumsamak atardamarlarımn yanan ışmmı" Adrienne Rich Adrienne Rich 1929'da Baltimorc'da doğdu, Radclıffc Koleii'ndc okudu. Bu okulu 195l'de bitirirkcn yayunladığı ilk şiir kitabı A Chanec of World'lc W.H. Auden tarafından yılın "Yale'in Genç Şairi" seçildi. 1950'lerde ve '60'Iarda insan hakları, daha sonra da kadın nakJarı sorunlanyla ilgili etkinliklere katıldı. Savaşa karşı girişimlerde etkin bır barış sözcüsü olarak çalıştı. Şiirlerindc yurtsevcrliklcrini kılıçıarıyla kanıtlamaya kalkışanfara karşı czilenlerin, özgürliıkleri kısıtlananların, hcr zaman bilinmedik tehlikelerle yüzyüze bırakılanların yanında ycr aldı. Bütün dünyada doğruluk ve sevginin şiire en zengin esiıı kaynağı olduğunıı savundu. Gücünü yılgınlığa düşmeleri için her türlii neden olduğu halde yılgınlıöa düşmeyenlerden aldığmı her fırsatta açıkladı. Yayımladığı on bir şiir kitabında siyasal Dagımlılığıru mcc bir duyarlıkla bağdaştırmayı da başardı. Çocukların Yerine Kâğıt Yakması tçimdcki törel itkileri varoluş yüzünden söze dökme tehlikcsi içindeydim. Daniel Berrigan, Baltimore'da dum$mada , 3. Insanlar yokluk çekiyor ve bu acıyla başetmck için efendilik vc akıl gcrck. Acıdan bazısı: dün gece çocuğun biri yemek yiycmeui: bır çocuk, satın almaya parası yoktu çaldı: çocuklarmın karnını doyrucak param yok diyen anayı duymak ve üstübaşı olmayan çocuğu görmek gözlerini yaşartır. (düzende çatlak dilde onarım bu acıyla başetmek) 4. Uzanıp yatmışız çarşafın altına seviştikten sonra, konuşuyoruz yalnızlıktan bir kitapta yatıştırılan yenidcn yaşanan bir kitapta işte o sayfada pıhtı ve çatlağı görünür acı çeken bir insanın sözcükleri çıplak bir sözcük puıtıya giren bir cl yakalayan parmaklıklar arasından: kurtuluşu aramızda olanlar yüzyıllardır olmakta yazından biliyoruz bunu t. <• • '. . hâlâ oluyor cinsel kıskançlık savrulan cl dövülen yatak ağzın kupkuru soluk soluğa durunca kitaplar var hepsini anlatan ve hepsi de boşuna Bir evin ardındaki koruluğa dalıyorsun orada o yörede bır tapınak buluyorsun bin sekiz yüz yd önce kurulmuş bılmedcn giriyorsun neye girdiğini bilmeden biz de böyleyiz işte kimse bilmcz neler olabileceğini kitaplar her şeyi anlatsa da yakın metinleri dedi Artaııd 5. Gece geç vakit yazı makinesinin başında bir şeyler yazıyorum, bugünii düşüncrek. Hepimiz ne ıyi konuşuyoruz. Bir dil, haritasıdır başarısızlıklarımızın. Frederick Douulas Milton'dan daha katıksız bir Ingilizce'yle yazdı. tnsanlar müthiş bir yokluk çekiyor. Yöntemlerımiz var ama kuflanmıyoruz onları. Okuması yazması olmayan Jan bir tür köylü Fransızcası konuşurdıı. Acıdan bazısı: gerçeği böylemek giiçtür; Amerika bu iste; sana şimdi dokunamam. Amerika da bir tek, şımdikı zamanımız var. TchlİKcdeyim. Tehlikedesin. Bir kitabın yakılması içimde hiçbır duygu uyandırmıyor. Biliyorum canını yakar insanın yanması. Maryland, Catonsvifle'de napalım alevleri var. Yazı makınesi çok ısındı, ağzım yanıyor, sana dokunamam ve zorbanın dihbu. 1968 CUMHURİYET KİTAP SAYI 265 < w : 1. Bilim adamı ve koleksıyoncu komşum dehşete kapılmış bir durumda bana telefon ediyor. Kendi oğluyla benimkinin, biri 11 öteki 12'sinde bu iki çocuğun okulun son günü arka bahçede matematik ders kitabını yaktıklarını söylüyor bana. Bir haftalığına oğlumun onların evine gitmesini, kendi oğlunıın da kapıdan uışarı adım atmasını yasaklamış. "Bir kitabın yakılması" diyor, "içimde korkunç duygular uyandırıyor, Hitler geliyor aklıma; bcni bir kitap yakma diışüncesinden daha çok altüst edecek pek az şey var". Ardımda bir yerlerde: kitaplık, duvarları yeşil Britannicalardan Vine ararken Diirer'in Tüm Yapıtlarr'nda MFLANKOLl'yı, bunalmı^ kadın Heredot'takı tımsahlar Öliilcr Kitabı Teanne d'Arc'ın Yargılanması, masmavi oence, Onun rengi bu ve kitabı cekip alıyorlar hcp onıı (lüşlüyormuşum Lıir evde sevgı ve korku zorbanın bılgısı biliyorıım canını yakar insanın yanması 2. Bır sessızlık zaınanı dü^lemek ya da bır ıkı sozcük kımya vc müzik /.aınanı kalvalarının üstündeki çukurlarda geziniyor clim ya ıla, bedenin gibidir saç da, dedin SAYFA 18