Katalog

rakı duası'm eklemeliyim buna. "Artsın eksilmesin. Tassın döküımesin. Allah kimseyi rakısız bir yere düşürmesin. Amin, amin, amin!" Bitirirken de şunlar mırıldanıyor: "Elimizden, dilimizden. Vesair azamızdan. Bilerek bilmeyerek. Bir kiifür sadır olduysa. Biz bunun cümlesinden, kâffesinden tövbekânz. Affola!" Osmanlı Imparatorluğunun ceşitli dönemlerinde konulan içki yasaklarına değinir. Rakının ne zaman, neyle, hangi yiyeceklerle içilmesi gerektiöini, mezelerin pek çoğunu, zevtinyağlüan, etleri, peynirleri dizer arka arkaya ve 'Ünlü Rakıcılar' bölümündeki öykülerin derinliklerine salar okuru. Atatürk, ünlü rakıcılann başındadır. Atatürk'ün sofrasında demlenenlerin tanıklığıyla ve onlann gözlemleriyle, saptamalariyla resmcder rakı içmesini. "Milletin eğlencelerine iştirak ederek, halkla beraber bulunmaktan, beraberce eğlenip vakit geçirmekten zevk alır, bahtiyarlık hissederdiy Sofrası çoğu akşamlar için Edebi Meclis halini alırdıV Bu, bir içki ve ciimbü; sofrası değildi. Dostları ile, hatta düşmanları ile sohbet ve tartışma meclisi idi./ Sofrasına katılanlan içki içmeye zorlamazdı. Sofrasında içki işmeyenler de bulunurduV Giindüz ıçmenin aleyhindeydi./ Bilhassa teftiş sırasında içki kullandığı asla varid değildi./ Rakı içmestnin eleştirildiğini duyunca sofrasını halkın önüne taşıdı. Onlarla birlikte içti." Atatürk'ün hoşlandığı fıkraların en güzellerinden bir demedi ve dostlanyla, arkadaşlarıyla şakalaşmalarını da o bölüme yedirir Ergun Sav. Ahmet Rasim'in, Şair Eşrefin, Neyzen Tevfik'in, Orhan Veli'nin kadehleri arasında gezinir, masalarındaki yaşamı etlendırir ve 'Damıtık Sohbetler'de okura soluk aldınr, yeni öykülerin içine sokar. Rakı Sohbetleri yalnız rakının değil, genel olarak içki içmenin bütün özelfiklerini, onlarla kazanılan güzellikleri, zenginlikleri, coşkulan anlatan ve her evde, her meyhanede bulunması gereken bir 'içki içme kılavuzu'dur ama yavan, tatsız tuzsuz, kupkuru bir şey değildir, tam tersi kanlı canlı, renkli, esprili öykülerle, fıkralarla, örneklerle donatılmış bir kılavuzdur. Rakı Sohbetleri gibi bi r kitabı yazdığı için Ergun Sav'a, o çelebi 'rakı dostu'na, bir rakıcı olarak teşekkür ederim ve 'nice rakılara, nice sevgilere, nice mutluluklara!' derim. • Rakı Sohbetleri/ Ergun Sav/ Bilgt Yayınevı/165 s. SAYFA 6 Içkl Içme kılavuzu yor.şiirsel... Kitabın ilk bölümü "Bozkır" sıkı düzenlerin basıncıyla bunalmış erkeğin iç dünyasını açıyor okura... Basınç bazen kışla yaşamıdır ("komutanın Tavşanlan"), bazen sorgu hücresi ("Sorguda"), geçmişte kalmış zorun acı anısı ("La Pieta")... Kitabın "Bozkır" ve "Kentler" bölümlerindeki öykülerin bir kısmında, ulaşılmaz ve anlaşılmaz yetke karşısında bireyin ufalanması bazen de yok oluşu anlatılıyor... "Kafkavari" bir atmosfer mi?... Pek değil... Öykü kahramanı iletişimsizliği taşıyor; ancak metin okurla sıcacık bir bağ kuruveriyor. Kurabiliyor, çünkü kahraman acı çekse, yenilse de, kendisine yapılanın bilincindedir. Birbirini izleyen, birbirinin aynı, hep aynı biçimde başansızlığa uğramaya yargılı cılız ama inatçı karşıkoyuşlarla tükenişini hızlandırmaz. Karka atmosferine en çok yaklaşan ilk öykü " Sorgu da"dır. Sorgulanan yedek subay bir şişeye kapatılmış sineğe benzer; anlayışsızlık cidarlarına çarpa çarpa karşı koymaya çabalar. Kafka'nın "Dava"sındaki Bay K.'nın öldürülüşünü andıran bir sona yargılıdır... Ancak, "Sorguda" öyküsünde iki katman üst üstedir: Nesnel ortam, düşsel ortam; bilinç,bilinçaltı...Stepte,bungunöğle sıcağında uyuyakalmış yedeksubayın karabasanı... Gözetim altında kıraçlaşan ruhun Kafkavari boğuntusu dile gelir karabasanda. Yedeksubayın fiziksel varlığı hırpalanmamıştır ama, yaratıcı içsel bütünlüğü çoktan infaz Erkeklerin dünyasından Nedim Gürsel'in öykü kitabı "Sorguda", Türkiye'nin kapalı, boğucu, duyarsız ortamlarından," 12 Mart"ve"12Eylül"den izlenimler taşıyor ve yazınsal gücüyle zamanın uçsuz bucaksızlığına ulaştırıyor dalga dalga... Nedim Gürsel'in titreşimleri Türkiye'nin bugünkü uyumsuz sesler kalabalığında "gürültüye gidiyor"! Çok tanınmış bir yazarın yaratısı olmasına karşın "Sorguda" yankılanamıyor! Oysason yılların en güzel öykü kitaplarından biri... ERENDİZ ATASÜ azın tıpkı müzik gibi, belli dalga boylarında titreşebiliyor. Havası boşaltılmış, ağzı sıkıca kapatılmış bir şişenin içinde ses var olabilir mi?.. Mutlaksağırlık.mutlakiletişimsizlik... Nedim Gürsel'in öykü kitabı "Sorguda", Türkiye'nin kapalı, boğucu, duyarsız ortamlanndan, " 12 Mart" ve 12 Eylül"den izlenimleri kadınla erkeğin "ezeli ebedi" ilişkisbden, çeşitli ülkelerden yansımalarla taşıyor ve yazınsal gücüyle zamanın uçsuz bucaksızlığına ulaştırıyor dalga dalga... Nedim Gürsel'in titreşimleri Türkiye'nin bugünkü uyumsuz sesler kalabalığında "gürültüye gidiyor"! Çok tanınmış bir yazarın yaratısı olmasına karşın "Sorguda" yankılanamıyor! Oysa son yılların en güzel öykü kitaplarından birı... Güzel, çünkü içten, yüreğe ulaşabili Nedim Gürsel'den 12 Mart ve 12 Eylül izlenimleri: Sorguda edilmiştir! Gene de bu karabasanda bir umut gizlidir; çünkü düz yedeksubayı kendı ruhsal durumu üstüne bilinçlendirir. "Komutamn Tavşanları" "Komutanın Tavşanları"ndaki er, toprakla haşır neşir bir halkın deneyiminden süzülen örtülü bir bilinçle farkındadır konumunun; doğanın sesini dinler; gövdesinin gereksinimi doğrultusunda örtülü bir dirençle baskı günlerini savuşturmaya çalışır; komutanın eşcinsel yaklaşımından pek de şikayetçi değildir. Tavşanın yumuşak ılıkhğı, genç adamın etindeki sevecenlik gereksinimini karşılayabilir mi? Er ahlak kurallarıyla, doğal güdüsü arasında parçalanmakta mıdır? Yoksa bütün bunlar, yoksun kaldığı kadın dokunuşunun yerini tutamayan, sıkı düzenin baskısını hafifletemeyen boş teselliler midir? Erin sabrı belki onu tezkereye ulaştırabüirdi; ama olmaz... Içgüdü o kadar da uysal değildir...' CUMHURİYET KİTAP SAYI 221