Katalog

cağını tartışırken, ülkemizde ise en ılımlı sol aydınlar bile baskı altında tutuluyor, solun en ufak eleştirisi sol kesimlerce tabu ilan ediliyordu. Batur'un kitabının bir bölümü, sol kesimlerce "sağcı, küçükburjuva ideoloğu, reaksiyoner" diye nitelendirildiği bu döneme ait yazılarını, denemelerini içeriyor. kitapta bir "Ek" bölümü var: Smokinli Berduş. Batur, Paris'te metroda şiir okuyan bir berduşla, o an gazetesinde, Nobel Ödülü törenindeki fotoğrafını gördüğü şair Octavio Paz ve kendi yaşamı arasında gidip gelen bağları, ilişkileri anlatıyor bu yazısında. Ve ekliyor, "bu bölüm, bir başka kitabın parçası olacak, iler] etkisi olduğu, dünyaca biliniyor. Kitaptaki ikinci oyun, "Baba ve Oğul", bu iki insanı bir araya getiriyor. Baba ile oğulun, bütün bir yaşam boyu yaşadıkları gerilimli, mesafeli, tedirgin ve asla uzlaşmaz yakınlığını, hüzünlü ve dramatik metinle anlatıyor oyun. İngiliz yazar Alan Bennett'in "Kafka'nın Şeyi" adlı oyunu, Kafka üzerine tam bir kara komedi... Yazar, Kafka'nın kişiliğinin tüm yönlerini ele alıp, olayları günümüze taşıyor ve bunlardan alabildiğince eğlenceli sahneler yaratıyor. Gerçek olayların böyle ustaca ve ironik bir üslupla anlatımı, biyografik bir sahne eserinin herkes tarafından rahatça algılanıp izlenebileceğini kanıtlıyor. Yaratıcı Deney/ C. M. Boıvral Çevirenler: ErdalAlova, Dilek Aksu, KemalAtakay, Nesrin Kasap/ Adam Yayınlanl 264 s. İngiliz eleştirmeni C. M. Bowra bu kitabında20. yüzyılın ilk yarısını resim, heykel, mimarlık ve mü\m zikte önemli bir deneycilik dönemi olarak tanımladıktan sonra şiir alanında Kavafis, Apollinaire, Mayakovski, Pasternak, Eliot, Lorca ve Alberti gibi ustaların yaratıcı deneylerini inceliyor. Böylece simgecilikle başlayan modernist şiir akımının çeşitli ülkelerdeki ortak ve değişik özellikleri kapsamlı bir yöntemle değerlendirilmiş oluyor elimizdeki kitapta. Babalar ve Oğullar/ Turgenyevl Çeviren: Melih CevdetAndayl Adam Yayınlanl 205 s. Vladimir Nabokov'a göre, "Babalar ve OğullaryalnızTurgenyev'in en iyi romanı değil, aynı zamandaon dokuzuncu yüzyılın da en parlak romanlarından biri. Turgenyev bu romanında tasarladığı işi, yani iç gözlemi olma makla birlikte, bir gazetecinin kaleminden çıkma toplumcu kukla tipi durumuna düşmeyen bir karakter yaratmayı başarmış.' Gerçekten, Turgenyev bu yapıtında kahramanı Bazarov'u eksen alarak o dönemin Rusya'sındaki kuşaklar arası çatışmayı ustalıkla işler. Romana çözümleme zenginliği ve inandırıcılık kazandıran özellikleri arasında kuşaklar arası çatışmanın yanı sıra, kent kökenli radikal aydınlarla kır kökenli tutuculiberal toprak sahipleri, kadın ve erkek karakterler, duygular ve inançlar arasındaki karşıtlıkları da eklemek gerekir. Ölü Gınlar/ Gogol/ Çeviren: Melih Cevdet Andayl Adam Yayınlanl323 s. Rus edebiyatının en önemli gerçekçi yazar larından Nikolay Vasilyeviç Gogol (18091852) "ölü Canlar" romanını Puşkin'in önerdiği bir konudan yararlanarak yazmıştır. Gogol'un amacı bir destanroman olarak tasarladığı bu yapıtında Dante'nin Üahi Komedya'sını örnek almaktı. Yayımlayabildiği bölümüyle "Ölü Canlar" kahramanı Çiçikov'un dolandırıcı kişiliği ve onun ilişki kurduğu toprak sahibi ve bürokrat karakterlerle ancak Rusya'nın feodal yapısının aksaklıklarını eşsiz bir kara güldürü çarpıcılığıyla dilegetirdi. Bu bir anlamda onun tasarladığı büyük yapıtın "Cehennem" bölümüydü. Romanın ikinci ve üçüncü bölümlerinde Çiçikov'un ahlak sahibi bir insan olduğunu göstermeyi de tasarlayan Gogol bunda başarılı olmadığını anlayınca, üzerinde çalıştığı bölümleri yaktı. Ölü Canlar yayımlanmış bölümüyle de yalnızca bozuk düzenin acımasız eleştirisi değil, insan ruhunun hastalıklı yanlarının acıklı bir güldürüsü olarak da önemini ve güncelliğini koruyor. Geceyansı Notlan/ Melisa Gürptnarl Şiirsel Anlatıl RemziKitabevil 126 s. J) de... Kafka Oyunları (Kafka'nın KadınlanMichael Almaz, Kafka: Baba ve OğulMar/(r Rozovsky, Kafka'nuı ŞeyiAlan Benett) Çeviren: AliH. Neyzi/ MitosBoyut Yaytnlanl 149 s. Edebiyat dünyasının ünlü yazarı Kafka, eserleri kadarilginç kişiliği ile de sanatçıları etkilemiş bir yazar. Yaşamı, babası vekadınlarla olan ilişkileri, bugüne değinçokça irdelenmiş, araştırılmış, bu konularda yığınla kitap yazılmış. Bu kez, bu ilginç yazarın yaşamının üç ayrı yönünü yansıtan, üç ayrı yazarın, üçoyunuyayımlandı. Kafka'nın, kadınlarla olan huzursuz ilişkileri mektup ve eserlerinde uzun uzun yer alır. Beşyüzden fazla mektup yazdığı Felice Bauer'le iki kez nişanlandı, ama evlenemedi. Eserlerini Çekçe'ye çeviren Milena ile ilişkisinden geriye, yine biryığınmektupkaldı. Hastanede kendisine bakan ve ölümüne kadar yanından ayrılmayan Dora ile gayri resmi, kısa ama mutlu bir beraberlik yaşadı. îşte kitabın ilk oyunu, "Kafka'nın Kadınları" bu üç kadının Kafka'yla yaşadıklarınınöyküsü. Kafka'nın kişiliğinin oluşmasında, babasının, olumluolumsuz büyük C U M H U R İ Y E T K İ T A P 'Geceyarısı Notları', bir kadın ozanın kızına yazdığı şiir güncesidir. Bir ozan olmanın, kadın olmaklakesiştiği yerde, dünya ve ülke üzerindeyaşananlar, şiirin imbiğinde damıtılarak kimi zaman zehir zehir, kimi zaman da cıvıl cıvıl dökülmüş satırlara. 'Geceyarısı Notları', ne yalnızca bir ozanın gençlere seslenişi ne bir annenin kızına çığlığı, ne de aydın bir insanın umudu ararken tutunduğu sağduyusu, yüreği ve aklıdır. 'Geceyarısı Notları' bunların tümünün, son derece soğukkanlı, gülümseyerek ele alındığı, etkileyici, bir solukta okunacak bir şiirsel anlatı. TV Yapımlarında Teknik ve Kuramsal Temeller/ NadiKafaltl Ümit Yaytnctltk/231 s. "Küreselleş me, çağdaşlaşma" çabasındaki ülkemiz insanı, kide iletişim araçlarından televizyonun, ne denli önemli olduğunun da farkında. Çağdaş yaşamda böylesine bir yere sahip televizyon ve televizyonculuk da izleyicisiyle sürekli etkileşim ve yönlendirme arayışı içinde. îzleyici televizyon ilişkisi günümüzün en karmaşık ve en dinamik sorunlarını hem yaratıyor, hem bunlara çözüm anyor. Kitap, estetiğin teknoloji ile kusursuz bütünlüğünü sağlamada katkıları olacak bir yapıt. Gelişmiş teknoloji kullanımında yetkinleşmek de teknolojinin geliştirilmesi kadar önemlidir. Kafab, metinlerle resimler ve çizimler arasında tam bir denge kurmuş; anlatılmak istenen teknik bilgiyi pekiştirmiş, bütünleşmiş ve okuyucunun anlamasını görsel açıdan da kolaylaştırmış. I Doğu'dan Batı'ya Türkler'in göç yolları üzerinde, oluşmasına katıldıkları kültür ortamlarınıve bu ortamlarda üretılen sanatın niteliklerini irdeleyen bir çalışma elimizdeki kitap. Doğan Kuban kitabına yazdığı önsözünde, yapıtınm AnadoluTürk Sanatının Kökenleri konusunda otuz yıllık bir çalışma ve yorumlarını içerdiğini belirtiyor. Bu çalışmasının geniş bir malzeme temeline dayanmakla birlikte, yapıt kataloğuna dayalı bir sanat tarihi olmadığını, Türklerin Anadolu'ya gelmeden önce içinden geçtikleri sanat ortamlarının panoraması olduğunaişaretediyor. Kitap, "Türk Sanat Tarihi Sorunsalı" başlığını taşıyan bir giriş yazısının ardından , Göçer Kültür Çevresinde Türkler'in Maddi Kültürü ve Sanadarı; Bozkırda Yazılı Tarihin Ük Türk Toplumları; İslamdan Önce Yerleşik Ortaasya'nın Maddi Kültür Verileri ve Sanatı; İslam Kültür Dünyasına Geçiş; Ortaçağ İslamTürk Kültürü Sorunsalı; Erken Türkİslam Çağının Sanat Ürünleri; El Sanaıları ve Bezeme Sanatları bölümleri geliyor. İslâm'ın Siyasal Söylemi/ Bernard Leıvisl Çeviren: ÜnsalOskayll92s. Orta Doğu ve İslâm siyaseti konusunda dünyanın önde gelen otoritesi Prof. Bernard Lewis, Peygamber'in zamanından bugüne dek İslâm'ın siyasal dilinin gelişimini izliyor. Arapça, Farsça, Türkçe belgeleri çözümleyerek, Müslümanlar'ın siyasal düşüncesiyle, Batılı siyaset kuramı arasındaki farklılıkları aydınlatıyor. Kitabı okuyacak olanlar, İslâm'ın siyasal sözlüğündeki değişiklikleri izlerken, siyasal tutum ve konulardaki değişimi de görme şansını yakalayabiliıler. • S A Y F A 21 Batıya Göçün Sanatsal EvreleriAnadolu'dan önce Türkler'in Sanat Ortaklıklan/D^dn Kuban/Cem Yaytnevı/215 s. SA YI 2 0 2