Katalog

• ril bir eğitim kurumudur. Öğrencilerinden bir kısmı konuk öğrenci statüsündedır, tatilde ailelerinin yanına gidebilmekte, öğrenimleriniıı sonunda da hayata atılmaktadırlar. Ama asıl »Kastalya oğrencisi, ailesiyle hiç bir bağı olmayan, çoğu ailesini tanımayacak kadar küçük yaşta buraya almmışlardır. Yaşam öyküsü anlatılan Josef Knecht, kurumun asıl öğrencilerindendir. Eserde konuk öğrencilerden biri, adeta temsilci kimliciyle ele alınmıştır. Plinio Designori: Ulkenın köklü ve etkili ailelerinden gelmektcdir ve Kastalya'nın dünyaya sırt çevirmiş düzenini sık sık eleştirmektedir. Josef Knecht'in hayatmda önemli bir yeri olur Plınio'nun. Öte yandan tam Kasulyalı, hatta tek yanldığıyla aşırı Kastalyalı bir arkadaşı daha vardır Knecht'in: Tegularius. Plinio dünyeviliği savunurken Tegularius salt tınselliğin temsılcisidir. Böylece Hesse, baş konusu olan kutupluluk düşüncesinı dile getirecek iki karşıt figüre ulasmıştır yine. Josef Knecht, karşıt goruşlerle yoğrularak seçimini yapacak, gelişimini tamamlayacaktır. Kastalya, tepki olarak ortaya çıkmıs bir kurum niteliğindedir 20. yüzyılın ılk yarısı, kültürıın sulandınldıği, duş.ünsel değerlerin, gazeteciliğin gereklerıyle halhamur edilerek sunıılduğu bir dönem olarak yerilnnektcdiı .Kultür s>ayfalarıyla sanatı düs,unceyı magazin havasına sokma cğilimı yaygınlaş.mıştır. Kitaptan kopup gazete duzeyine ıncn bir kultür dümasi, ga/etcyle yetinme alışkanlığına dü^en toplum, eğitim kurumunu bunyebinde barındıraıııa/.. Kastalya işte bu yüzden toplumdan soyııtlanmış bir dunyadır. Değerlerde gözleııılenen bir soysuzlaşmanın da söz konusu edildığını gbruyoru/. Kolay para kazanma, konfora duşkünlük, lüks merakı 20. yuzyıl insanına entellektüalızmı ozenilir olmaktan uzaklastırmı^tır. İste hu gidişe tepki, salt soyut uğraslardan tat alan bir elitler eğitim kurumudur. Kastalya'da eğitim, boncuk oyunu adıyla anılan mancvi bir uğrajtır Sanatlardan öncelikle mıizik, bilimlerden dc özellikle matematık boncuk oyununun esas öğeleridir. Sanat yoluyla duyguları, bilim aracılığıyla da aklı eğitme düşüncesidir bu. Ve eğitimde her ikisine bir arada başvuma, hem duygusu hem de aklı geliştirilmiş dengeli insan yetiştirme ideali demektir. Oyun yoluyla eğitme düşüncesi de pedagojide yeri olan bir konudur. Kastalya'daki öğrenciler, oynayarak yetişmekte, oyunun doğrudan doğruya fayda beklememe ve istenmediği anda bırakılma özgürlüğünü ilke edinC U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 180 mektedirler. Boncuk oyunu simgesi, boncuğun yuvarlak (kusursuz form) ve saydamlığını esas almaktadır. Odak figür Josef Knecht'in adı da romanın simge dokusunda anlamlıdır. Knecht, hizmet eden, uşak demektir. Başlangıçta düşünsel değerlere hizmet eden Josef Knecht, romanın sonunda öğrencisinin yetis.mesine hizmet etmeyi seçer. Hesse, kahramının ruhsal, daha doğrusu düşünsel gelisınıini ü», aşamada işler: Çocukluk, gençlik ve olgunluk. Çocuklukta duygu ve inanç, gençlikte akıl ve eleştiri, olgunlukta ise durulma ve dinginliktir ijlediği ana kavramlar. Josef Knecht iyi bir öğrencidir, hocasına hayrandır, Kastalya'yı ve ilkelerini kutsal bilir. Romanın "c,ağrı". başlıklı bölümünde onun elitler okuluna seçilmesi sırasındaki heyecam bütün çocuksu saf lığıyta dıle getirilmiştir. Bu bölümde Josef Knecht, bize Yunus'un, Taptuk Emre Dergahı'ndaki inançlı hizmet aşkını çağrıştıran bir ruh hali içindedir. tlk kuşkular, düzenin ilkelerine başkaldırına, gençliğin gerekleri Knecht'in hayatında da önemli bir aşamadır. Kastalya'nın bilge öğretmenleri, Knecht'e Kastalya ilkelerini konuk öğrenci Plinio'ya karşı savunma görevini vererek onun bu kriz S AY F A 9