Katalog

r\nja Mculcnbelt önce anne! Sonra sosyalistliği, feministliği, lezbiyenliği, çokeşliliği ve uyuşturucu maddeleri denemiş, bir kadın. Hayatın kıyılarında değil derinliklerinde yaşamayı göze alan; sözcüklere değil hislerine, tcnine, kanına, parmak uclarına inanan biri... Yayınlandığında feminist çevrelerdc biiyiik yankılar uyandıran ve sekiz dile çevrilen bu kitapta erkek egemen toplumun kcndisine dayattığı rollerden kurtulma hikâyesini kişisel, içten ve cesur bir dille anlatıyor. Feminizmden değil, onun nasıl yaşandığından söz ediyor. Kullandığımız dilin kadınları ifade edemeyecek kadar eril olan özelliklerine; kadınların parçalanmış kimliklerle yaşamak durumunda kaldjğına; 1970'leri sarsan "cinsel devrim"in "cinsel" ama "devrimci" olmadığına; "solcu erkekler"in de "erkek" ama "sevgili" olamadıklarına; beyaz ath prens masalına; kadınlarla/erkeklerle yaşanan cinsellik, kıskançlık, yalnızlık sorunlarına; aydın erkeklerin bile utançlarından arınmış kadınlarla yaşamayı beceremediklerine dikkat çekiyor. Utançlarından kurtulan, kendini, bedenini seven bir kadın olmanın zor ama imkânsız olmadığını gösteriyor. insanlık tarihi ile kıyaslandığında "vatan", "bayrak", "milli birlik ve berabcrlik" gibi kavramların yaklaşık iki yüzyıl gibi oldukça kısa bir tarihi olduğu görülür. Yaşadığımız coğrafyada ise çok daha kısa bir geçmişe sahiptirler. Uğruna milyonlarca insanın öldüğü, sürgün yaşadığı bu kavramlar varlıklarını diğer insanlan "dışlayarak" sürdürmektedirler: Düşmansız yapamazlar, yoksa yaratırlar... Kafkaslar ve Balkanlar'daki ertelenmiş "milli" sorunlara komşu olunur, Ortadoğu gibi hiç durulmayan "ctnik" ve "dini" karmaşanın ortasında yaşanır, Avrupa'da boy gösteren milliyctçiliğin gayri meşru bcslcmesi olan "ırkçı" saldırılara maruz kalınırken aynı "milliyetçi" mantığın iirünü olan "21. yüzyıl Türk asrı olacaktır" türü kışkırtıcı söylemlerin "barış"la bir ilgisi olmadığı ortadadır. "İçe kapanarak kendini dışa dayatmak" mantığı, insanların birbirine artık "çok yakın" olduğu çağımızda insanlık kültürünü zenginleştirme çabasına girmektense, ucuz hamasct edebiyatı yaparak ycni "şiddet tohumlan" ekmek anlamına gelmektedir. Ünlü tarihçi E. J. Hobsbavvm bu kitapta "millet ve milliyetçilik" seriivenini derinlemesine ' inceliyor. Son iki yüzyıllık tarihin bulanık sularından çarpıcı sonuçlarçıkararak milliyetçiliği insanların zenginleşen kimlik arayışlarının çok gerisinde kalan ve "geleceği olmayan" bir eğilim olduğunu saptıyor. Türkçe basıma yazdığı önsözde ise Rus, Sırp ve Türk milliyetçiliğinin tehlikelerine dikkat çekiyor. i k i yüzyıl önce, Fransız Devrimi modern dünyanın değerler sistcmini en iyi özetleyebilecek ilkeyi, "Özgürlük, Eşitlik, Kardeşlik" formülüyle ortaya koymuştu. Burjuvazi, kapitalizmdeki fetihçi ruhun dünyanın bütün toplurnlannı Avrupa modeline göre homojenleştireceğine ve Fransız Devrimi'nin bayrağını bütün halklara taşıyacağına inanıyordu. Oysa tam tersi oldu. Kapitalizm yayıldıkça toplumlar arasındaki eşitsizlik giderek büyüdü ve sonunda kapatılması olanaksız bir uçurum, keskin bir kutuplaşma doğdu. Avrupamerkezcilik bu uçurumu, bu kutuplaşmayı meşrulaştırmak için Batılılarca uydurulmuş bir ideolojidir. Kapitalist üretim tarzının özündeki adaletsizliği, eşitsizliği gizlemek için, sömürülen toplumlardaki iç etkenleri ve Avrupa tarihinin benzersizliğini öne sürcr. Bu ideolojiye karşı giderek büyüyen hoşnutsuzluk, SSCB ve Doğu Avrupa'daki sistemin çöküşünden sonra, milliyetçiliğe, kültürcülüğe, İslamcılığa, radikal ayrılıkçı, gelenekçi ve tutucu hareketlere çok elverişli bir zemin yaratmıştır. Samir Amin, "tersinden Avrupamerkezcilik" diye nitelediği bütün bu tepkilerin kapitalizmin ekmeğine yağ sürdüğünü, bugünkü koşullarda akla yatkın tek tasarının, Batı'nın dayattığı tekmerkezli, bütünleşmecilik yanlısı, totaliter "yeni dünya düzeni"nin yerine, çokmerkezli, evrenscl değcrlere sahip çıkacak, kapitalist sistemle bağlantısını kendi koyduğu kurallara göre düzenleyccek yeni bir sistem yaratmak olduğunu savunuyor. Piyer Loti Cad. 17/2 34400 Çemberlitaş/lstanbul Tel: 518 76 19 Fax: 516 45 77 AYUNTl ayrıntılar önemlidir!... ;, \ 4 A TI a r 3 s l r i.: ı. v. ı1 o