Katalog

1930 sonlarında 'Pera Palas'ın resepsıyonu minin son 30 yılının tek konforlu, havalı ve makbul otelini oluşturdu..." Bugün 19. yüzyıldaki görkemını yeniden yaşamaktadır Pera Palas... Bu eşsiz otelin tarihi bu kadar değil doğal olarak; Atatürk 101 numaralı odada uzun sure kalmış, Agatha Christie 411'de 11 gün yaşamış, Beyaz Ruslar ve Şeker Ahmet Paşa ilk resım sergilerini burada açmışlar. Ünlü konuklar listesinde cumburbaşkanları, krallar, yazarlar, Kitn Philby ve Cicero gibi casuslar da var. Temmuz 1921'de Pera Palas'ın lobisindeki kırmızı kadifc koltukta (başında astrakan kalpağıyla) istinıhat eden Azerbaycanlı bir diplomat tel ^.erçeveli •gözlüklü ve keçi sakallı bir yabancı "ajan" tarafından vurulmuş, Mart 194 l'de İngiltere'nın Sofya Büyükelçisi RandaU'a yapılan bir suikast sonucu otelin lobisindc tahrip gücü yükıjk bir bomba patlanııj, 6 kişi ölrnuş, 19 kiji yaralanmıştır. Tarihsel araştırma söz konusu olduğunda şu noktalara değiniyor Jak Deleon: "Özellikle Cumhuriyet gazetesinin arsivinden yararlandım. Arşiv çalısanları vc Cumhuriyet'teki dostlarım bu kitap üzerinde cn az yazar kadar ter döktüler, erııek verdiler." Konuyu noktalarken, 9 Şubat 1935 tarihli Cumhuriyet gazetesine göz atalım: Pera Palas Oteli'nin yapımı 1892 yılında başlamış, ote] ekim 1893'te açılmıştır. Aynı zamanda Union Française ve Osmanlı Bankası'na imzasını atan mimar Vallaury'nin tasarımına göre inja edilen otelin açılışında Sul1 tan Abdülhamid'ın de bulunduğu rivayet edilir. Compagnie lnrernarionale des Wagos Lits et des Grands Express Europeens tarafından Paris'ten İstanbul'a Orient Express treniyle gelen yolcular için inşa edilen otelin işletmesi, yine aynı şirketin bir yan kuruluju olan Compagnie Internationale des Grands Hotel.<. t.ırafından 1896 yılında devrahnmıştır. Bu nedenle Pera Palas'ın ve Orient Express'in amblemleri aynıdır. 1. Dünya Savaşı sırasında Orient Express'in İstanbul seferleri duruyor ama kapanmıyor otel. İlginç bir "enstantanc" yaşanıyor 1915 yılında: Niğde Rumlarından olup Mersinde değirmencilik yapan Petros Bodosaki, otelde kalmak istediğinde (pejmürde kılığı nedeniyle) geri çevriliyor vc öfkeknip Pora Palai'ı biı çııpıda satın alıverıyor! 16 Ekim 1919 tarihinde Bodosaki oteli oğlu Hacı Toma Anastasiadis'e devredıyor. Anastasiadis, 10 Temmuz 1922'de Pera Palas'ı şirket haline getirip hisse senedi çı"Evvelki eece Pera Palas salonlannda verilen tstankartıyor ama (Maliye'ye olan iki milyon vergi borcu yubul Halkevı Içtimaî Yardım Şubesi Balosu çok güzel zünden) Pera Palas haciz altına alınıyor. Açık arttırmayla olmuştur. Baloda birçok meb'uslar, H.Fırkası erkâda satılamayınca, 30 Kasım 1923'te devlet elıyle ışlet • nı, şehrin kibar aileleri hazır bulunmuslardır. Şchmeye açılıyor... rimizin birçok ticaret müesseseleri tarafından hediye edilen kıymettar eşya baloda Javetlilere piyango 1923 yılı Pera Palas Oteli için önemli bir dönüm nokçekilerek tevzi edilmıştir. Bunu nıüteakip yapılan eğtası sayılır Suriye'deki savaşlar sırasında Atatürk'e ynrİenccier arasında bilhassa balık avı eğlencesi davetlidıın edtn Misbah Muhayyeş Türk vatanda^hgma gc\elcri çuk eğlendirnıijtir. Saat onikiye doğru Gazi Hazıek ulelın ıjletmesıııi üstlenir. 1928 yılında da 568.000 retleri baloyu huzurları ile şereflendirmişlerdir. Bunlıraya satın alır Pera Palas'ı. 1954 yılında yine oielde iııdan sonra davetliler Büyük Reis'in huzurlarıııdan tihar eder Muhayyeş, ama 1949 tarihli vasiyetnamesınduydııklan sevinç ile daha çok nes'clenmişlerdir. Gazi de otelin gelirinin Darüşşafaka, Darülaceze ve Verem SaHazrctlcri saat üç sıralarında Dolmabahçe Sarayı'na vaş Derneğı arasında eşit oranda bölüştürülmesini temenavdet buyurmuşlardır." D ni eder. Otel.Muhayyeş'in ölümünden sonra "dara düşer", bakımsızlaşır ve Gaziantepli ijadamı Hasan Sü* Boğaztçı Umvmıtesı Bılgtsayar Programahğt zer'in işletmeyi 1978'de devralmaöiyla "kendine gelir". Bölümü öğretım görevlısı CUMHURİYETKİTAPSAV/47 Atatürk'ün 101 No'lu odasında sergılenen gıysileri S A Y F A 1 9