Katalog

Aykırı konumda gizli bir şair Bütün Şiirleri / Konstantinos Kavafis / Çevirenler: Herkül Millas Özdemir İnce / Varhk Yayınlan / 312 s. / 17.000 TL / CKK Kod No: 124.308 REFİK OURBAŞ Çağdaş Yunan şairi Kavafis'in bütün şiirleri Türkçeye kazandınldı N e Ç E V İ R İ Y Ü R L A R ? Altın Kttaplar: Vampir'iu Öpücüğü / Dean R. Koonu / Çeviren: Mehmet Harmancı. Önce Ben Partisi / Roger Price / Çeviron: Gülten Suveren (Politik bir taslama). Bağlam Yayınlan: Metis Yayınlan: Görünmez Bir Nisan Ayıtıın Günlüğü / Elitis / Çeviren: Herkül Millas. Trendeki Yabancılar / Patricia Highsmith / Çeviren: Tomris Uyar Büyük Uyku / Raymond Chandler / Çeviren: Fatih Ozgüven. Bu iki kitap Metis Polısiye Dizisı'nde yayımlana<.ak. Ayak tzlerinde Adımlar / Julio Cortazar / Çeviren: Arzu İldem. (Cortazar'ın en tipik dediği öykü derlemesi). Düşünen Sazlık / Boris Cagalitskı / Çeviren: Osman Akınhay. (1917'den günümüze Sovyet devleti ve entelektüelleri). Julıu Coriazar "Barbarlan Beklerken" ve "Kavafis'ten Kırk Şiir"den sonra Stratis Tsirkas'ın deyişiyle "Çağdaş Yunan şairlerinin en özgünü, en gizlisi" Kostantinos Kavafıs'in bütün şiirleri Türkçeye kazandınldı. Herkül Millas ve Özdk mir İnce'nin Hellence asıllarından yaptıkları çeviri Kavatis'in toplam 229 şürini bir araya getiriyor. Adı çevresinde özellikle son yıllarda bir "efsane" dolaştınlan Kavafis kimdi? Yine Stratis Tsirkas anlatsın birkaç sözcükle: "Silik bir memur ve yalnız şair hayatı yaşadı." İşte onun yetmiş yıla sığan yaşamının özeti. Daha başka ayrıntılar mı? Pedros Kavafis ve Harikleya Fotiyadi'nin dokuzuncu çocuğu. İkisi de Fenerli Rum olan anababası 1850 yılında Mısır'a yerleşmiıj. Kavafis 29 Nisan 1863'te İskenderiye'de doğmuş. Ölümü de yine bir 29 nisan günü, 1933'te, yine İskenderiye'de. Çok az şiir yazmış, yazdığından daha azını yayımlamış. Bir gizli şair. Tsirkas şairliğine değiniyor: "Sürekli ayrılıkçı konumu yüzünden aşkta, politikada, sanat anlayışında Kavafis, saldırı hamlelerini önceden sezmek, kendisini savunmak için silahlar üretmek zorunda kaldı her zaman. Yapıtında sürekli olarak anlam gizleme gereksinimini bu nedenle duymuş olmalı. Bununla birlikte kendinden ve yapıtından sadık bir imge vermeye önem verir. Bu yüzden, şiirlerin kapalı kalan bölümlerini bir tarih, bir başlıkgerektiğinde yeni bir şiirle aydınlatarak bu imgeyi korumaya dikkat eder. Başlangıçta kendine saptadığı zaman ve mekânın sınırları içinde kalır kesinlikle: Hellenistik çağ, 14. yüzyıla kadar Bizans çağı, İskenderiye'de güncel (actueüe) yaşam." Kavafis'in şiirleri, hatta çevirileri üzerine yorum yapmak istemiyorum. Şu söylenebilir yalnızca Herkül Millas'la Özdemir İnce'nin zor işin altından kalktıkları belli. Millas ve İnce, kapsamlı bir Kavafis çevirisi yapmaya özen gestermişler. Kitabın başına Kavafis uzmanı Stratis Tsirkas'ın şairin yaşamı ve sanatı üzerine yaptığı önemli bir incelemeyi, daha doğrusu Kavafis'in dünyasını anlamamıza oldukça yardım edecek bir yazısını almışlar. Tsirkas, incelemesiyle bir "gizli şair"in kendine özgü dünyasının kapalı kapıların açılmasına yardımcı olduğu gibi, şiirinin hangı koyaklardan geçıp hangi insani boyutlara ulaştığını da gösteriyor. Manolis Halvacakis'in Kavafis'in eski iş arkadaşı Ibrahim El Kayar'la yaptığı konuşma ise bir şairin özel hayatından, onun kendine özgü dünyasından pırıltılar getiriyor. " B ü t ü n şiirleri" çevrilen bir şair için önemli ipuçları olsa gerek bütün bunlar. S A Y F A 4 E Yayınlan: Ölümün Kanlı Yolu / Sven Hassel / Çeviren: Ümit Koçer. (2. Dünya Savaşı'nın Alman cephesinden anlatılan bir bölümü). Gezein / Halil Cibran / Çeviren: Sibel Özbudun (C)zdeyişler ve meseller). Havva'nın ö r t ü l ü Yüzü / Neval El Saddavi / Çeviren: Sıbel Özbudun. Dinlc Alman Ulusu / Thomas Mann / Çeviren Niyazi Eröztürk. (Thomas Mann'ın BBC radyo konuşmaları). Ezilenlerin Pedagojisi / Paulo Freire / Çevirenler: Dilek Hattatoğlu Erol Özbek. (Okur yazar olmayan kişilerin eğitimlerine yönelik bir teori Thomas Mann geliştiriliyor). SanayiSonrası Ütopyalar / Boris Frankel / Çeviren: Kamıl Durant. (Ekososyalistlerin, teministlerin, yeşil hareketin ve barış hareketinin savunduğu yeni toplumsal ilişki ve kurumların olabilirliğini tartiiiyor). ö z g ü r Eğitim / Joel Spring / Çeviren: Ayşin Ekmekçi. (Zorunlu okul eğitimine karşı insanların kişiliklerini özgürce geliştirebilecekleri bir eğitim modelini tartışıyor). Aynntı Yayınevl: evat Çapan'ın yine Yunanlı bir şair olan Seferıs'ten aktardıjjına göre Kavafis, "Istanbul'dan, Antakya'dan, Iskenderıye'den sayısız mezarlaria dolu, ama hâlâ uçsuz bucaksız bir düşler ülkesinin başkentınden gelir. Sınırları eskı Baktrıa'dan Hindıstan'a kadar uzanan genış bir ülkenin temsilcısıdır." Ardından Millas ve İnce'nin Kavafis'in yayımlanmış ve yayımlanmamış bütün şiirlerinin çevirileri ile şair ve şiirleri üzerine açıklayıcı, tamamlayıcı notlar kitabı bütünlüyor. İşte bütün bunlar bir araya geldiğinde çağımızın bir büyük şairini bütün yönleriyle tanıma olanağını buluyor okur. Cevat Çapan'ın yine Yunanlı bir şair olan Seferis'ten aktardığına göre Kavafis, "İstanbuFdan, Antakya'dan, İskenderiye'den sayısız mezarlarla dolu, ama hâlâ uçsuz bucaksız bir düşler ülkesinin başkentinden gelir. Sınırları eski Baktria'dan Hindistan'a kadar uzanan geniş bir ülkenin temsilcisidir. Kendisine atalarından kalan ve onun gizlice dinleyerek geliştirdiği 'Yunanlıların ortak dili', Yunan geleneğinin en büyük ustalarının dilıdır. Kavafis bu ustaların son mırasçısıdır." Şiir okuru böyle bir ustanın şiirlerinden değişik tatlar alacaktır kuşkusuz. " B ü t ü n Şiirleri" yanında Kavafis'ten Cevat Çapan'ın çevirdiği " K ı r k Ş i i r " ile Erdal Alova ve Barış Pirhasan'ın Türkçeleştirdiklerı "Barb a r l a n B e k l e r k e n " i de karşılaştırmalı o k u m a olanağı bulunursa bu tat daha zenginleşecektir sanırım... D VarlıK Yayınlan: Adam Yayınlan: Betty Nahnoody'nin Kızım Olmadan Asla / (Amerikalı, İranli ile evli bir kadının İran'da hapsedilişi ve kurtulmak için verdiği mücadele). Er tvan Çonkin'in Yaşamı ve Olağanüstü Maceralan / Vladimir Vinoviç / Çeviren: Tayfun Alacakaptan. (Sovyetler'deki bürokrasiyi elestiren bir kitap). Ne Kadar Alman / Walter Abish / Çeviren: Nihal Geylan Koldaş. (Çağdaş Almanya'nın acıması? bir panoraması. Düzen tutkusu ve düzene boyun eğme.) Dospasos III. Cilt / Çevirtn: Oya Dal g l ç. Fırtına / W.Shakespeare / Çeviren: Can Yücel. Çeviri Hikâyeler (Nâzım W Shakespeare Hikmet'in 19311935 yılları arasında gazctelerdekı çeşıtli yazarlardan çevirdiği hikâyeleri içeren bir kitap). CUMHURİYET U ıU2 KİTAP SAYI 43 2 !\ ^ Y t> H4TIX 13YİPDHMUO