Katalog

Cumhuriyet'in 'Haftada Bir Gün'ü Cumhuriyet gazetesi tarafından her hafta perşembe günleri yayımlanan "Haftada Bir Gün", 192627 yılları arasında 47 sayı çıkmış. "Haftada Bir Gün", yayımlandığı sürede geçerli olan magazin dergiciliğinin bütün özelliklerini taşıyor. Derginin ilk on sayısında Yunus Nadi'nin "Siyasi Hatıralar"ı; Yörük Ali Efe'nin yaşam öyküsü, bilmece, anket, spor vb. konular yer alıyor. u kısa yazının başhğına bakıp da günümüzün Cumhuriyet gazetesinden ve onun hahanın herhangi bir gününden söz edileceği sanılmasın. Bu yazı, "Her hafta perşembe günleri Cumhuriyet gazetesi tarafından neşr olunur siyasi, ictimai, edebi mecmua" olan Haftada Bir Gün'ü tanıtmak amacıyla hazırlandı. Son günlerde görüp inceleme olanağı bulduğum bu güzel dergideki güzellikleri başkalarıyla paylaşmak istedim, böyİece bu kısa yazı çıktı ortaya. Haftada Bir Gün aslında bilinmeyen bir dcrgi değil. Olsa olsa aradan geçen 50 yılı aşkın süre içerisinde unutulmuştur denilebilir. Derginin Türkıye'nın bellı bajlı kitaplıklarında bulunup bulunmadığını anlamak hiç de güç değil. F.l altında bu günler için bulundurduğumuz iki başvuru kıtabımız var. Bunlar Arap harfleriyle basılmış sürelı yayınları tanıtıyor, nerede hangı sayılarının bulunduğunu gösteriyor. Bunlardan birincisine Hasan Duman'ın hazırladığı İstanbul Kütüphaneleri Arap Harfli Süreli Yayınlar Toplu Kataloğu 18281928 (1) adlı kıtap.buradan Haftada Bir Gün'ün Bayezit üevlet, İstanbul Üniversitesi ve Atatürk (eski belediye) kütüphanelerinde takım olarak (147) bulunduğunu öğrendim. İkinci kitap ıse MıHi Kütüphane Başkanlığı tarafından yayımlanmış: Eski Harfli Türkçe Süreli Yayınlar Toplu Kataloğu (1. cilt) (2) adındaki bu kaynakta derginin Milli Kütüphane'de de bulunduğunu (147) öğrendim. Demek ki incelediğim cilt derginin takımı. Bu sevinçle sayfalarını karıştırmaya başladım. 47 sayı yayımlanan derginin ilk sayısı 30 Eylül 1926, son sayısı ise 18 Ağustos 1927 tarihini taşıyor. Bu süre içinde (bir yıldan 5 hafta eksik) sürekli olarak 5 kuruşa satıldığına göre, dergi sorumluları arada bir yapılan zamlar dolayısıyla açıklamada bulunmak gereğini de duymuyorlardı demek ki. Derginin her sayısında çoğu elle yapılmış resimlerle arada bir de fotoğraflar yer almakta. Resimlerde imza yok. Ayrıca bazı sayılarda "Haftanın Karikatürleri" başlığı altında güncel konularla ilgili imzasız karikatürler de yayımlanmış. Haftada Bir Gün'ün "müdür"ü (bugünkü gencl yayın yönetmeni) Cumhuriyet'in o yıllardaki yayın yönetmeni Kemal Salih'tir. 1934'ten sonra Sel soyadını aldığını bildiğim bu gazeteci için kaynaklara başvurmalıydım. El altında bulunanlardan yalnız birinde kısa bir biyografi buldum. 19001975 yılları arasında yaşayan S A Y F A 2 0 30Eylül 1926'dan 18 Ağustos 192 7"ye kadar yayımlanan birdergi: B M.SABRİ KOZ Haftada Bır Gün'ün 46 sayısından Tanh 11 Ağustos 1927, uç üstad bir arada HüseyınRahmiGurpınar(saâda), Ahmed RasimMehmet Sâdık Beyler Kemal Salih Bey, Yunus Nadi Bey'in başyazarlığını yaptığı Tasviri Efkâr'dan itibaren onunla birlikte çahşmış. Önce Yeni Gün'ün İstanbul günlerinde sonra da Ankara günlerinde görev almış. 1924'te Cumhuriyet çıkmaya başlayınca görevinı uzun bir süre daha burada sürdürmüş. 1925'ten sonra Haftalık Mecmua, Aylık Mecmua, Roman Gazetesi ve Haftada Bir Gün'ü çıkarmış (3). Haftada Bir Gün, yayımlandığı yıllarda geçerli olan magazin dergiciliğinin bütun özelliklerini taşımakta. 20. yüzyılın ilk çeyreği içinde yaşanan yakın tarih olaylarıyla ilgili yazılar hemen her sayıda yer alıyor. Bunlar arasında Yunus Nadi'nin ilk 10 sayıda yer alan "Siyasi Hatıralar"ı, Selâmi İzzet'in (Sedes) "Mütareke Senelerinde İstanbul'a Gelen Bir Hırvat Prensinin Maceraları" (s. 1326), Ensarî Bülend'in "Bahailik"le ilgili yazılarıyla (s. 1520) "Sultan Abdülhamid Nasıl Hal Edildi?" başlıklı yazıları (s. 2325), Âbidin Dâver'in "Donanmamızın Harbi Umumîdeki Menakıbından: İngiliz Tahtelbahiri 'Barbaros'u Nasıl Batırdı?" başlıklı uzun dizi yazısı (s. 2544) dikkatı çekiyor. Ayrıca imzasız yazılar arasında da "Ermeni Komitacıları Unciyan'ı Nasıl Öldürdüler?" (s. 6), "Ali Suavi Efendi Abdülhamid'i Nasıl Iskat Edecekti?" (s. 1213), "Rıdvan Paşa Nasıl Oldürüldü?" (s. 1920) başlıklarını taşıyanlar anılabilir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 40