Katalog

ARGE ve İnovasyon YENİLİK SİSTEMİNİN YENİ BİLEŞENİ CBT 1469/15 Mayıs 2015 9 ARGE Merkezleri İletişim ve İşbirliği Platformu ARGEMİP Kuruldu Müfit Akyos Endüstri Mühendisi Teknoloji Yönetimi Danışmanı mufita@ttmail.com 3 1 Mart 2015 tarihinde Teknopark İstanbul Konferans Salonu’nda düzenlenen törenle sayıları 176’ya ulaşan ARGE merkezinden 14’ünün imzası ile “ARGE merkezleri İletişim ve İşbirliği Platformu ARGEMİP” (argemip@teknoparkistanbul.col.tr) kuruldu. İlgili kesimlerin katılımıyla düzenlenen toplantıda umutlu ve coşkulu bir ortam vardı. ARGEMİP’in kuruluşuna imza atan ARGE merkezine sahip 14 firma: Akkim Kimya, Dyo, Eczacıbaşı Yapı Gereçleri, Farplas, Hayat Kimya, Hexagon Studio, İndesit, Kaleseramik, Migros, Obase, Organik Kimya, Siemens, Türkcell Teknoloji, Viko Elektrik ve Elektronik. Toplantı sonrası 3 ARGE merkezinin (Betek Boya, Sun Tekstil, Netaş) daha platforma katılması olumlu bir gelişme oldu. Dr. Yalçın Tanes (Akkim Kimya)’in Yürütme Kurulu Başkanı olduğu ARGEMİP’in Yürütme Kurulu üyeleri ise Tolga Doğancıoğlu (Hexagon Studio), Erdem Alptekin (Siemens), Boğaç Şimşir (Eczacıbaşı Yapı Gereçleri), Özgür Özçelik (Teknopark İstanbul)’ten oluştu. ARGEMİP Yürütme Kurulu Başkanı Dr. Yalçın Tanes sorularımızı yanıtladı: Yalçın Tanes, mühendislik eğitimi ve doktorasını Karlsruhe Üniversitesi’nde tamamladıktan sonra 1983 yılına kadar Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde Öğretim üyeliği görevinde bulundu. Sonrasında sanayiye daha doğrusu sanayide ARGE ortamına geçti. Alarko, Arçelik, Koç Holding, Aksa Akrilik’ten sonra Akkim ARGE direktörlüğünden 2014 Ekim’inde emekli oldu. • ARGE Merkezleri destekleme programının ülkemizde endüstriyel ARGE ve yenilik (inovasyon) ortamının gelişmesine katkısı neler olabilir? ARGE Merkezleri Destekleme Programının ülkemizde endüstriyel ARGE ve yenilik ortamına ivme kazandırdığı çok açık. 5746 Sayılı Yasa’nın yürürlüğe girdiği 2008 yılından sonraki istatistiklere bakalım. 5 yıl içinde sanayi kesiminin ARGE giderleri, çalıştırdığı ARGE personeli sayısı kamuya göre daha hızlı artarak ikiye katlanmış. Kurulan ARGE merkezlerinin sayısı 170’i aşmış. Şirket sahipleri ve üst düzey yöneticileri ARGE’yi daha fazla anlıyor, yararına inanıyor ve destekliyorlar. Endüstriyel ARGE ülkemizde çok yeni. Gelişmiş ülkelerin 100 yılı aşkın bir sürede elde ettikleri birikim ve sonuçları biz birkaç yılın içine sığdırmaya çalışıyoruz. ARGE sonuçları geç alınan bir faaliyettir. 90’lı yıllarda endüstriyel ARGE bir avuç şirkette yürütülen bir faaliyetken bugün daha yaygınlaşmış durumda. Bu süreci doğru yürütür, gerekli kültürü oluşturur ve gerekli sabrı gösterirsek ileride bunun meyvelerini toplamaya başlarız. Sistem çok yeni. Mutlaka eklenmesi gereken birçok husus var. Ancak aklıma ilk gelen, ARGE faaliyetleri ile geliştirilen ürünlerin ticarileşmesinin desteklenmesi. Burada şirketler daha uzun vadeli düşünerek teknolojiyi veya girdi maddelerini yurtdışından almak yerine kendileri geliştirme çabası içinde olmalıdır. Kamu ise bu şekilde davranan şirketlere bu yaklaşımlarını ödüllendiren kuralları geliştirmelidir. Bunu yapmanın birçok yolu var. • Kamu karar vericileriyle ARGEMİP arasında nasıl bir işleyiş ve ilişki öngörmektesiniz? ARGE ve inovasyon faaliyetlerini yürütenler, dolayısıyla değeri yaratanlar araştırmacılardır. Bizim ARGE yöneticileri olarak görevimiz araştırmacılara uygun ortamın sağlanmasıdır. ARGE merkezlerinin desteklenmesine yönelik olan 5746 sayılı yasa parlamentodaki tüm partilerin desteği ile çıktı. Biz işin mutfağında olan yöneticiler olarak nelerin şirketlerdeki yenilikçilik ortamını yeşerttiğini, nelerin bu ortamı zehirlediğini yakından yaşıyoruz. Yöneticiler kendi yetki ve sorumluluk alanlarındaki işleri yapıyor. Şirketin yetki ve güç alanında olanların sağlanması için şirketteki diğer yöneticilerle birlikte çalışıyorlar. Şirketlerin kendi sınırlarını aşan ve kamunun yetki alanına giren noktaları, hem sürdürülmesi gerekenleri hem de düzeltilmesi gerekenleri kamu karar vericilerine aktarmayı da ulusal görevlerimizden sayarız. Kamudaki bürokratların da bizim bu olumlu yaklaşımımızı anladığını ve bizleri dinlemeye hazır olduklarını görüyoruz. Hatta daha da ile risi; bizim platform yaklaşımımızı açıkça destekliyorlar. • ARGEMİP’in yenilik sistemi içindeki konumu ve işlevi için neler düşünmektesiniz? ARGEMİP’in misyonunda bizzat proje üretmek ve yürütmek, yenilik yaratmak bulunmuyor. Bir araştırma birimi veya kümesi değil. Araştırma ve geliştirmenin, ARGE merkezleri ve araştırma kurumları tarafından yürütülmesi gerektiğini düşünüyoruz. ARGEMİP’in ARGE merkezlerinin ARGE ve yenilikçilik faaliyetlerini daha etkin yürütebilmeleri için bir iletişim ve işbirliği ortamı oluşturmasını hedefliyoruz. ARGEMİP’in düzenleyeceği toplantılar, seminerler, eğitimler ve diğer faaliyetler ile araştırmacıların ve ARGE merkezi yöneticilerinin daha sık bir araya gelmesini ve birbirlerini daha iyi anlamasını bekliyoruz. ARGEMİP’in kuruluşu aşamasında ARGE merkezlerinin üç konuda kendi başlarına istedikleri düzeyde ilerleyemedikleri, diğer ARGE merkezlerinin desteğine ihtiyaç duydukları dikkati çekti. İlki, kendi başlarına çözemedikleri problemlere çözüm bulabilmek için ARGE ekosistemi içindeki diğer ünitelerle ARGE merkezleri ile üniversitelerle ve araştırma merkezleri ile beraber çalışmak istiyorlar. Dolayısıyla samimi bir iletişim ağına ihtiyaç var. ARGEMİP’in bir iletişim ağı oluşturmak ve ARGE ekosistemindeki oyuncuların beraber çalışmalarını sağlamak yönünde katalizörlük yapabileceğini düşünüyoruz. İkinci konu ARGE yönetim teknikleri. ARGE yönetimi Türkiye için yeni bir alan. Platformun kuruluş aşamasında ortaya çıktı ki, ARGE merkezi yöneticileri kendi yönetim tekniklerini diğer merkezlerde uygulanan yönetim teknikleriyle karşılaştırmak ve en iyileri görerek kendi birimlerini daha verimli yönetmek arzusundalar. ARGEMİP, ARGE merkezi yöneticileri arasındaki deneyim ve bilgi paylaşımını sağlayarak, dünyada uygulanan yönetim tekniklerini araştırıp üyelerle paylaşarak ve eğitimlerle bu konuda yöneticilere yardımcı olmak amacındadır. Üçüncü konu, ARGE ve inovasyon ortamının düzenlenmesinde yasa yapıcı ve uygulayıcıları ile birlikte çalışma isteği. Şu anda ARGE merkezleri sıkıntı ve isteklerini teker teker kamuya anlatmakta. Ancak bunlar çoğu kez sadece o ARGE merkezinin istekleri olmakta veya kamu tarafından o şekilde algılanmakta. Eğer platform kanalıyla tüm ARGE merkezlerinin ortak isteklerine tercüman olursak görüşlerimiz daha çok yankı bulacaktır, kabul görecektir kanısındayız. Dolayısıyla beklentimiz eğer ARGEMİP, ARGE’ciler arasındaki diyaloğu genişletir, ortak çalışmalara vesile olur, onlara ihtiyaç duydukları ARGE yönetim teknikleri konusunda bilgileri derler, yasa yapıcılar ve uygulayıcılar ile tüm toplumun çıkarlarını gözeten samimi bir iletişim kurar, bürokratik engellerin minimize edilmesini sağlar ise, ARGE yöneticileri kendi işlerini çok daha rahat ve verimli yapabilecektir. • Neden platform biçiminde bir yapılanmaya gittiniz? Sayıları 176’yı bulan ARGE merkezleri ile ARGEMİP arasındaki ilişki ve işleyiş için neler düşünüyorsunuz? ARGEMİP’in öyküsü aslında 56 sene kadar eskiye dayanıyor. 5746 sayılı yasa yürürlüğe girdiğinde zaman zaman öncü ARGE merkezlerinin yöneticileri ile toplanıp, bir sohbet havası içinde deneyimleri paylaşıyorduk. Bu grup içinde, birlikteliği kurumsal bir yapıya dönüştürmemizin yararlı olacağı fikri ortaya çıktı. Yararlı bir kurumsal yapının ne olabileceğinin tartışılması ve somut adımların atılması oldukça uzun sürdü. Dernekleşme tüzel kişilik kazanmak açısından bir seçenekti. Dernekleşme yolunda ilerlerken gönüllülük temeline dayalı, platform fikri ağırlık kazandı. Teknopark İstanbul’un bu platforma ev sahipliği yapmayı kabul etmesi, bize bir adres ve mekân sağlaması bu yöndeki gelişmeleri hızlandırdı. Bu nedenle Teknopark İstanbul yöneticilerine teşekkür borçluyuz. Sonunda 31 Mart 2015 tarihinde Teknopark İstanbul şemsiyesi altında platformumuzu resmen kurduk. Bu tercihimizin ne kadar doğru olduğunu önümüzdeki aylarda, yıllarda göreceğiz. Bütün bu gönüllülük kuralına rağmen çok sayıda ARGE merkezi platformun üyesi olursa, platform olarak ARGE merkezlerinin tek başlarına çözemedikleri problemleri çözebilirsek, kamuda ve genel olarak ARGE ve inovasyon ekosistemi içinde kabul görürsek bu tercihimizin doğru olduğunu anlayacağız. Gönlümüzde yatan tüm ARGE merkezlerinin platforma üye olmaları. Zorlayıcı bir faktör olmadığından bunu sağlamamız kolay değil. Mümkün olduğu kadar çok ARGE merkezinin bu platformun yararlarını görerek gönüllü üye olmasını hedefliyoruz. Yazının devamı 17. sayfada